چشیدن طعم نابرابری/ نگاهی به فیلم «عامه‌پسند» | نیمرخ

چشیدن طعم نابرابری/ نگاهی به فیلم «عامه‌پسند»

lazy_placeholder.gifIMG_20200811_090453_851-300x208.jpgسینماسینما، زهرا مشتاق


عامه پسند فیلم ساده ای است. قصه اش را بدون پیچیدگی و سرراست تعریف می کند. یک زن خیلی معمولی در ۶۰ سالگی و رنج هایی که از آدم های اجتماع، سنت، عقاید و باورهای قراردادی و بی پایه بر او تحمیل می شود و یک بار دیگر، او را به نابودی می کشاند.
فهیمه من هستم. مادرم می تواند باشد. زن همسایه، دوست هایم. حتا یک زن روستایی. مردهای قصه هم می تواند، مذکرهای زندگی مان باشند. شوهرها، برادرها، فرزندان ذکور. قصه از فرط آشنایی، داستان خود ما می شود. زن های پشتیبان تا زن هایی که با خیانت و حسادت خود می توانند، هم نوع خود را به شکل بی رحمانه ای از بین ببرند. عامه پسند همه این هاست. زنی که تصمیم به مستقل شدن می گیرد. اما حتا فرزند ذکورش هم او را باور ندارد. سرکوفت می زند، در کلماتی که فقط رنگ و ادای مراقبت و نگرانی دارد. اما حتا در سخت ترین لحظه زندگی مادرش، که خداحافظی از خانه ای است که سال های زیادی از عمر و جوانی اش را آنجا سپری کرده؛ نیست، حضور ندارد. فقط یک صداست. در مقابل مادری که حتا هنگام رفتن هم برای فرزندش و احتمالا پدر آن فرزند غذا پخته و رفته است. مدام به صورتش کوبیده می شود که تو چه هنری داری؟ چه کاری بلدی؟ چه مهارتی می دانی؟ مگر می توانی اصلا کاری کنی؟ آیا، زنی که تمام سال های زندگی مشترکش، شوهرش به او اجازه هیچ کاری جز خانه داری نداده، باید از اجتماع طرد شود؟ آیا اساسا، خانه داری، یک شاخه از مدیریت نیست؟ آیا آشپزی یک هنر نیست؟ آیا تربیت و بزرگ کردن فرزندان، اهمیت ندارد؟ آیا زنان خانه دار، فاقد هرنوع هنر و مهارت قلمداد می شوند؟ زنان شاغل چطور؟ زنانی که هم در بیرون از خانه کار می کنند و هم درون خانه، یک شاغل تمام وقت هستند. اغلب بدون آنکه، اصلا و یا حتا به اندازه کافی مورد قدردانی قرار بگیرند. چون همیشه هستند، همیشه حضور دارند، و شاید همین است که هرگز دیده نمی شوند و یا کمتر دیده می شوند. حضور و تلاش شان تبدیل به وظیفه می شود. هم باید همسر آراسته و مطیع و دلخواه شوهران خود باشند و هم مادرانی مسولیت پذیر که هیچ نکته و کاری را از قلم نیندازند. نگاه غالب جامعه چنین تعریفی دارد. نگاه عامه مردم چنین است. بگذریم از تهران و شهرهای بزرگتر، که زنان کم کم دارند زبان می گشایند و بر علیه زندگی های نابرابر می شورند و خواستار تساوی در زندگی خود هستند.
فهیمه در خانه بوده، حالا که بیرون آمده، یواش یواش طعم نابرابری را بهتر می چشد. فقط در خانه اش نبوده که گیر یک مرد خسیسی افتاده که حتا نمی گذاشته، زنش برای بردن بچه خودشان از ماشین استفا‌ده کند، مبادا که خطی بر آن بیفتد؛ مردم هم همین قدر بی ربط، برای زن تنها خط و نشان می کشند. بگو آقات بیاید. آقایت نیست؟ نه، اینجا اینطور نیست که به زن تنها خانه داده شود. می دانید معنای دیگر این سخن چیست؟ یعنی زن، بدون مردش، محلی از اعراب ندارد. یعنی خرت به چند؟ خانه به زن تنها اجاره نمی دهیم، یعنی زن قرار است نادرست باشد. کارهای خبط و خطا بکند. یعنی حتا زن ساده و پا به سن گذاشته ای مثل فهیمه هم از پیش، در مظان اتهام و قضاوت قرار می گیرد. اما درست در همین حین، یک زن دیگر، چون اسم مرد بالای سرش است، آبرو و احترام دارد و به واسطه او، که کسب و کاری دارد، به فهیمه خانه اجاره داده می شود.
این تازه اولش است. درست انگار که اول کوه را داری خوش خوشان بالا می روی و خبر نداری، به جای صعود، به دره پرت خواهی شد. چون جامعه زن بی مرد را نمی پسندد. هر کاری که بکند، زشت و عیب است. زیر ذره بین است. دهان مردم دروازه می شود و هی لیچار و ظن و تهمت به زن های تنها می بندند. چشم شان را می بندند و زن تنها را در موقعیت های برساخته از ذهن بیمار خود تصور می کنند. ذهن بیماری که عقبه اش از فرهنگ و باورهای غلط می آید. از ذهن های قضاوت کننده بی رحم. از من های حقیر به هیچ جا نرسیده، برای همین است که برایت پشت پا می گیرند. به رویت می خندند و پشتت هوار می زنند و بی آبرویت می کنند و امان از حسادت، از اینکه، کسی که تا دیروز دستش را گرفته بودی، حالا می خواهد خودش باشد. فکر کند. زندگی اش را پیش ببرد. نوآوری داشته باشد. فرمان زندگی را طور دیگری بچرخاند. نه! اینجا دیگر نمی شود. جامعه بی در و پیکر نیست که هر زن مستقل، هر کار که دلش خواست انجام دهد! کدام کار؟ همین که باب میل خودش زندگی کند. کار و کاسبی پر رونق راه بیندازد. فکرهای تازه داشته باشد. دسته چک بگیرد و اعتباری به هم بزند. خودش را به خودش، فقط به خودش ثابت کند. زندگی کند. نفس بکشد. کاری به کسی نداشته باشد. نه. جمله بی ادبانه است. اما در جامعه، خطوط پررنگی وجود دارد که زن را ناموس و مایملک و شی می داند و اگر زنی بخواهد، خلاف این مسیر برود، مردم با زبان و نگاهشان، جرت می دهند. مثل گرگ تکه پاره ات می کنند. از بس حقیرند، انتقام زندگی های نکرده خود را از فهیمه ها می گیرند و از ویرانی اش غرق لذت می شوند و حس پنهان توحش فکری و عملی خود را به این شکل پست ارضا می کنند و له له زنان، با دهان کف کرده، بر جسد شکار خود، صیحه پیروزی و که بود، که بود، من نبودم سر می دهند. محتوای عامه پسند را، فارغ از آنکه، ساختار و روایتش را دوست می داریم یا نه، اما، نه تنها زنان، که مردها هم باید ببینند. به خصوص پسرانی که به شدت، شبیه پدران خود می شوند و از مادرشان، تندیس هایی ارزان و بی قابلیت می سازند!

منبع: سینما سینما
آدرس کوتاه: http://www.rokh.in/news/113851
دیدگاه

آخرین خبرها
خبرهای پربازدید

فاطمه معتمدآریا
باران کوثری

«عامه پسند» اکران آنلاین می‌شود

بخش اکران آنلاین فیلم‌نت از ۲۵ اردیبهشت میزبان فیلم «عامه پسند» با بازی فاطمه معتمدآریا، هوتن شکیبا و باران کوثری خواهد بود. به گزارش سینماسینما، فیلم سینمایی «عامه پسند» اثری از سهیل بیرقی از ساعت ۸ شب سه‌شنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ در فیلم‌نت اکران آنلاین می‌شود. این فیلم ۹۱ دقیقه‌ای...

۱۴۰۳/۰۲/۱۸

فاطمه معتمدآریا

«تهران سیمین»؛ داستانِ تهرانی که فاطمه معتمدآریا تجربه کرده است!

چهل و پنجمین برنامه «مستندات یکشنبه» که زیرمجموعه سینماتک خانه‌ هنرمندان ایران به پخش فیلم‌های مستند می‌پردازد، یکشنبه ۲۴ دی ۱۴۰۲ به نمایش فیلم مستند «تهران سیمین» به کارگردانی هادی آفریده و تهیه‌کنندگی منیژه حکمت و امین کاظمی اختصاص داشت. به گزارش سینماسینما، منیژه حکمت(تهیه‌کننده) پیش از نمایش این فیلم...

۱۴۰۲/۱۰/۲۵

فاطمه معتمدآریا

«شوماه» آماده نمایش شد

فیلم سینمایی «شوماه» نخستین تجربه کارگردانی مژگان بیات آماده نمایش شد. نوشته «شوماه» آماده نمایش شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۰/۱۳

فاطمه معتمدآریا

آغاز فیلم‌برداری «شوماه» در شهرک دفاع مقدس

فیلم سینمایی «شوماه» ساخته مژگان بیات به‌تازگی در شهرک سینمایی دفاع مقدس مقابل دوربین رفته است. نوشته آغاز فیلم‌برداری «شوماه» در شهرک دفاع مقدس اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۰/۰۹/۲۷

فاطمه معتمدآریا

با انتخاب کامل بازیگران و عوامل، فیلمبرداری «شوماه» در شهرک دفاع مقدس آغاز شد

فیلمبرداری فیلم سینمایی «شوماه» به تازگی در شهرک سینمایی دفاع مقدس آغاز شده است. به گزارش سینماسینما، به نقل از مشاور رسانه‌ای پروژه، «شوماه» عنوان فیلمی سینمایی به کارگردانی مژگان بیات و تهیه‌کنندگی دکترعبدالمحمد نجیبی است که از چند روز گذشته وارد مرحله فیلمبرداری شده و گروه هم‌اکنون در شهرک...

۱۴۰۰/۰۹/۲۷

فاطمه معتمدآریا
پژمان بازغی

فاطمه معتمدآریا و پژمان بازغی در فیلم «شوماه»

فیلم سینمایی «شوماه» به تازگی در شهرک سینمایی دفاع مقدس مقابل دوربین رفته است.

۱۴۰۰/۰۹/۲۷

فاطمه معتمدآریا

اجرای «بانوی محبوب من» گلاب آدینه با حضور فاطمه معتمدآریا آغاز شد

اجرای عمومی نمایش «بانوی محبوب من» به کارگردانی گلاب آدینه شامگاه پنجشنبه بیستم آبان ماه با حضور فاطمه معتمد آریا بازیگر شناخته شده تئاتر، سینما و تلویزیون در تالار اصلی تئاتر شهر آغاز شد. به گزارش سینماسینما، اجرای نمایش «بانوی محبوب من» به نویسندگی  آلن جی لرنر و کارگردانی گلاب...

۱۴۰۰/۰۸/۲۱

باران کوثری

ترانه تنهایی/ نگاهی به فیلم «عامه پسند»

ترانه تنهایی/ نگاهی به فیلم «عامه پسند»

سینماسینما، محدثه واعظی‌پور آنچه نام سهیل بیرقی را در یک دهه اخیر سر زبان انداخته، آثاری است که با نزدیک شدن به دوایر ملتهب و پرداختن به مسائل خاص اجتماعی، ساخته شده‌اند. فیلم‌های او، در سینمای اجتماعی اغلب بی‌رمقِ این سال‌ها، تماشایی و با طراوتند. در «من»، جهانی که فیلمساز...

۱۴۰۳/۰۲/۳۰

باران کوثری

صدداستان؛ برنامه تازه سوینا/ انتشار سه داستان کوتاه با صدای باران کوثری

سوینا نسخه صوتی بهترین داستان‌های کوتاه ایران و جهان را تحت عنوان «صد داستان» با خوانش هنرمندان منتشر می‌کند. به گزارش سینماسینما، در اولین قسمت از «صد داستان»، باران کوثری داستان‌های «در تاریکی» نوشته احمد محمود، «بیچارگان» اثر ویکتور هوگو و «عید ایرانی‌ها» نوشته سیمین دانشور را برای نابینایان روایت...

۱۴۰۳/۰۲/۱۹

جمشید هاشم پور
حامد بهداد

نمایش و نقد «گیج‌گاه» در فرهنگسرای ارسباران

فیلم سینمایی «گیج‌گاه» به کارگردانی عادل تبریزی یکشنبه دوم اردیبهشت‌ماه در فرهنگسرای ارسباران اکران و پس از آن نقد و بررسی می‌شود. نوشته نمایش و نقد «گیج‌گاه» در فرهنگسرای ارسباران اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۲/۰۱

احمد بهرامی
باران کوثری

«شهر خاموش» تصویری از ویرانگری قدرت زن است

ششمین رویداد اکرانِ ایوان، با نمایش فیلم سینمایی «شهر خاموش» به کارگردانی و نویسندگی احمد بهرامی، تهیه کنندگی رضا محقق و با بازی باران کوثری، علی باقری و بابک کریمی ...ادامه مطلب نوشته «شهر خاموش» تصویری از ویرانگری قدرت زن است اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۲/۱۴

باران کوثری

انتشار نسخه ویژه نابینایان «شیر شاه» با صدای باران کوثری

باران کوثری فیلم سینمایی «شیر شاه» ساخته راب مینکاف و راجر آلرز را برای نابینایان توضیح‌دار کرد. به گزارش سینماسینما، سوینا در تازه‌ترین فعالیت خود، نسخه ویژه نابینایان انیمیشن سینمایی کلاسیک «شیر شاه» به کارگردانی راب مینکاف و راجر آلرز را پنجشنبه دوم آذر ماه منتشر می‌کند. این فیلم روز...

۱۴۰۲/۰۹/۰۱

ستاره اسکندری
باران کوثری

نمایش«هم‌هوایی»؛ خاطره‌های باورکردنی، قصه‌های پذیرفتنی 

سینماسینما، ندا قوسی نمایش «هم‌هوایی»، به کارگردانی افسانه ماهیان در دوران اجرای این نمایش این یادداشت از کارگردان در بروشور مرقوم شده بود: «ما به آدم‌های حاضر و غایب این نمایش نگریستیم. نه قاضی شدیم که حکمی صادر کنیم، نه جانب‌داری کردیم که مشفقانه دل‌سوزی کنیم، نه نفی‌شان کردیم و...

۱۴۰۰/۱۰/۱۲

ستاره اسکندری

وقتی زن تبدیل به «ناموس» می‌شود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»

سینماسینما، زهرا مشتاق ویژگی هایی هست که خورشید آن ماه را قابل تامل می سازد. مهمترین آن، نقد فرهنگی است که زنان را در برابر هم می شوراند و مردانی که می توانند تبدیل به خونریزانی متحرک شوند. گلوله هایی که می توانند هر کجا را به آتش بکشند. گویا،...

۱۴۰۲/۱۰/۱۰


سر در گریبان تفکر فرو برید/ درباره شکایت طلاب از بازیگران زن

سینماسینما، زهرا مشتاق به محض اینکه خبر شکایت طلاب را دیدم، به دوست نازنینی در قم که از استادان رشته حقوق در دانشگاه هستند، تلفن کردم تا راست و دروغ خبر را مطمئن شوم. خبر درست بود. اما ظاهرا معاون دادستان شکایت را نپذیرفته بودند. نگاه ایشان این بود که...

۱۴۰۰/۱۰/۰۳

امیر آقایی
طناز طباطبایی

«شنای پروانه»؛ تصویری روشن از لایه‌های تاریک اجتماع

سینماسینما، زهرا مشتاق از دیدن فیلم مهم شنای پروانه و درست بودن آن جا خوردم. از تسلط کارگردان به چنین محیط هایی و آدم هایی که در طبقه خاصی قرار می گیرند و تعریف کردنشان اگر آنطور که باید نباشد؛ کار تباه و زخمی می شود. نمونه های زیادی از...

۱۴۰۰/۱۰/۰۲


مفری برای گریز به جهان شادی/ نگاهی به نمایش «بانوی محبوب من»

سینماسینما، زهرا مشتاق خیلی اتفاقی از یک شبکه تلویزیونی در حال تماشای یک فیلم کلاسیک هستم. بانوی زیبای من My fair lady با بازی آدری هیپورن، محصول سال ۱۹۶۴ به کارگردانی جرج کیوکر. هنوز وسط های فیلم است. ولی باید بروم به دیدن نمایش «بانوی محبوب من» به کارگردانی گلاب...

۱۴۰۰/۰۹/۱۰

احمد بهرامی
علی باقری

«دشت خاموش»؛ ارباب زورگو، رعیت ظلم‌پذیر

سینماسینما، زهرا مشتاق اگر این فیلم را ندیده‌اید، این نوشته بخش‌هایی از داستان را لو می‌دهد اگر می خواهید فیلمی متفاوت درباره مسائل کارگری ببینید، به تماشای دشت خاموش بنشینید. فیلمی درباره همه آدم هایی که می توان به سادگی حق آنها را خورد و هیچ سهمی در زندگی نصیب...

۱۴۰۰/۰۹/۰۵


شورای پروانه نمایش؛ یک سد هفت نفره

سینماسینما، زهرا مشتاق اعضای شورای پروانه نمایش به پیشنهاد شخص محمد خزاعی رئیس سازمان سینمائی و توسط محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی شدند. توجه به این فهرست هفت نفره کافی است که بدانیم سینما از این پس قرار است چه مسیری را طی کند و مهم...

۱۴۰۰/۰۸/۲۵


پرندگان ناچیز به جای عقاب نشسته‌اند

سینماسینما، زهرا مشتاق یکی از اهالی سینما در پستی اعلام کرده که اگر کسی بعد از سی سال کار زندگی آسوده ای نداشته باشد، مشکل از بی دست و پایی خودش است. ضمن احترام به نظر ایشان، باید گفت این نگاه در یک جامعه طبقاتی و پرشکاف معنایی ندارد. من...

۱۴۰۰/۰۸/۱۸


نامزدی «نُه» در پنج رشته در جشنواره برزیلی

فیلم سینمایی «نه» ساخته شاهین رشیدی در پنج رشته جشنواره برزیلی نامزد شد. به گزارش روابط عمومی، فیلم سینمایی «نُه» به نویسندگی و کارگردانی شاهین رشیدی و تهیه‌کنندگی شاهین باباپور ...ادامه مطلب

۱۴۰۰/۰۶/۲۶