سینما و‌ دهه‌ای که شصت بود! | نیمرخ
|جعبه لایتنر آنلاین|

سینما و‌ دهه‌ای که شصت بود!

lazy_placeholder.gifIMG_20210424_092937_106-300x300.jpg سینماسینما، عقیل قیومی 

دهۀ شصت برای یک متولد آخرین سال دهۀ چهل دورانی برزخی بود. کودک‌نوجوانی در محمدیۀ نائین که بدجور معلق است و اسیر جبر جغرافیایی و جبر شرایط و حتی نمی داند با چیزی که نامش بلوغ است چه کند و حال و هوایِ صمیمیِ کوچه‌ای قدیمی را به جایی می‌بَرَد که جایش نیست و بعد این وسط سینما از کجا در زندگی‌اش پیدا می‌شود.

نخستین بار در اوایل دهۀ شصت برادرش او را به سینمایی در اصفهان می‌بَرَد. الان نام فیلم یادش نیست ولی خوب یادش هست که اسماعیل پسر خوب همولایتی که در اصفهان دانشجوست دعوتش می‌کند تا به تماشای فیلمی به نام «دبیرستان» بنشینند. قبل‌تر در سالن مدرسه آپارات را برای بچه ها راه می‌اندازند و نخستین فیلم سینمای وحشت را می‌بیند. مدرسه پشت داده به قبرستان و وقتی آن مرد توی قبر زنده می‌شود و کفن می‌درد و «توبۀ نصوح» می‌کند هر لحظه منتظر است که تمام مردگانِ همسایۀ مدرسه راه بیفتند سمت مدرسه و شب هم تا صبح تصویر آن مرد توی قبر رهایش نمی کند.

بعدتر اواسط دهۀ شصت شبی می‌رود «بگذار زندگی کنم» را در سینمایی روبروی سی‌وسه‌پُل می بیند و روز بعد به جنگ می‌رود. حالا کی «مردی که موش شد» را در سینمایی وسط چهارباغ عباسی می‌بیند و «بایکوت» را در همان سینما و کی «روز باشکوه» را در سینما قدس و «دستفروش» را در همان سینما؟ بعدتر سر و کلۀ «هامون» پیدا می‌شود و «دیده‌بان».

دهۀ شصت برای او با سینما به پایان می‌رسد و نخستین «مجله فیلم» را هم- در اردویی که پایگاه بسیج محله ترتیب داده به مقصد مشهد- روی دکه‌‌ای می‌بیند و می‌‌خرد و نقد «اوژنی گرانده» و «گراند سینما» را همزمان در آن می‌خوانَد. بعدتر که می‌فهمد آن که نقد را نوشته پسر حاج علی طالبی‌نژاد همولایتی‌اش در محلۀ پادرختِ محمدیه است هر بار مجله را می‌خرد و احساس می‌کند مطالب ساده‌تر احمد طالبی‌نژاد را بهتر می‌فهمد. پس بیراه نیست اگر این روزها بگویند طالبی‌نژاد نویسندۀ شهرستانی‌ها بخوانید دهاتی‌ها بود و بابک احمدی نویسندۀ پایتختی‌ها.

به هر حال سینما در دهۀ شصتِ ایران یک پدیدۀ شگفت‌انگیز بود. بوی «نوبت عاشقی» می‌داد در «شب‌های زاینده رود». صف‌های دراز تمام نشدنی در زمستان‌ها و دوستی‌هایی که شکل می‌گرفت در همان صف‌ها و دور آتشی که به پا شده بود برای در امان ماندن از گزند سرمایِ گاه استخوان‌سوز و هنوز واژۀ حیرت در مواجهه با فیلم‌های روی پرده در دهۀ شصت معنی می داد. آن خنده‌ها و تلخندهای فهیمانه با تماشای آن جماعت «اجاره نشین» در دهۀ شصت دیگر هیچگاه در دهه‌های بعدی تکرار نشد.

برای یک متولد آخرین سال دهۀ چهل، دهۀ شصت مجموعه‌ا‌ی‌ست از رویدادها و اتفاق‌های در هم و این وسط سینمای دهۀ شصت هم در اغتشاش سایر تصاویری که به ذهن هجوم می‌‌آوَرَد جایگاه محترمی دارد.

داریم از روزگاری حرف می‌زنیم که جهان این‌چنین دچار فوران تصویر و قاب‌های میلیونیِ سرگیجه آور نبود؛ سینما بود با طعم شکوهی که داشت و معصومیتِ عاشقانش.

منبع: سینما سینما
آدرس کوتاه: https://www.rokh.in/news/71001
دیدگاه

آخرین خبرها
خبرهای پربازدید

داریوش مهرجویی
بهمن فرمان آرا
۶

گفت‌وگوی سینمایی نسل‌ها/ نگاهی به مستند «موج نو»

سینماسینما، حبیب باوی ساجد این که  تو سال‌ها بر موج نوی سینمای ایران و پدید آورندگان آن موج بی‌همتای سینمای این مُلک، تأکید و نظرداشته‌ای و در این راستا قلم و قدم زده باشی، می‌تواند به گاه فیلم مستند ساختن در این باره، پشتوانه‌ تو باشد. پس وقتی دوربین تو...

۱۴۰۲/۱۰/۲۰

داریوش مهرجویی
بهمن فرمان آرا
۶

گفت‌وگوی میان نسل‌ها/ نگاهی به مستند «موج نو»

سینماسینما، حبیب باوی ساجد این که تو سال‌هاست بر موج نوی سینمای ایران و پدیدآورندگان آن موجِ بی‌همتا، تأکید و نظر داشته‌ای و در این راستا قلم زده باشی، می‌تواند پشتوانه‌ای برای تو باشد به گاهِ فیلمِ مستند ساختن در این باره. پس وقتی دوربین تو روشن شود، خوب می‌دانی...

۱۴۰۲/۱۰/۱۷


دو سر برد یا دو سر باخت؟/یادداشتی از احمد طالبی نژاد

 احمد طالبی نژاد در شرق نوشت : یکی از مضمون های تکرارشونده در آثار فرهادی، قضاوت کردن های ناشی از عدم شناخت واقعی است. در جایی از سریال سربداران (محمدعلی نجفی ۱۳۶۲)، قاضی شارح که قاضی شرع است خطاب به کس یا کسانی می گوید «قضاوت سهل است به...

۱۴۰۰/۰۹/۰۸


روایت دیدار با اعضای «سینمای آزاد اصفهان»/ شیداهایی که حالا حوصله‌شان ابری‌شده

سینماسینما، عقیل قیومی سه‌شنبه دوم آذرماه به مناسبت انتشار کتاب ««سینما هشت» که دربرگیرندۀ روایت‌هایی از سینمای آزاد اصفهان است، مراسمی در خانۀ هنرمندان تهران با حضور و سخنرانی ابراهیم حقیقی و امیرحسین سیادت و نمایش برخی از فیلم‌های ساخته شده در سینمای آزاد اصفهان برگزار شد. به این بهانه،...

۱۴۰۰/۰۹/۰۴


او همیشه بهانه برای زندگی داشت

من و او همیشه سر این قضیه کشمکش داشتیم که آیا فوتبال آن قدر اهمیت دارد که به اندازه سینما آن را دوست داشته باشیم یا نه؟ او معتقد بود همه این موضوعات بهانه‌هایی هستند برای زندگی و او عاشق این بهانه‌ها بود.

۱۴۰۰/۰۵/۰۲


بلایی که سر صندوق ذخیره فرهنگیان آمد که نباید هیچ وقت فراموش شود

سینماپرس: احمد طالبی‌نژاد، منتقد سینما، با اشاره به صرف بودجه دولتی در پروژه‌های سفارشی، تاکید کرد در این فیلم‌ها، بازیگرانی که نهایتا دو یا سه ماه کار می‌کنند، رقم‌هایی را می‌گیرند که حیرت‌آور است.

۱۳۹۹/۰۲/۱۲

مسعود کیمیایی
۴

نسخه ترمیم شده «دندان مار» در کانون فیلم خانه سینما به نمایش می رسد

نسخه ترمیم شده «دندان مار» در کانون فیلم خانه سینما به نمایش می رسد

سینماپرس: نسخه ترمیم شده «دندان مار» به کارگردانی مسعود کیمیایی در کانون فیلم خانه سینما نمایش داده می‌شود.

۱۳۹۸/۰۷/۱۳


فیلم خوب به روایت احمد طالبی‌نژاد

فیلم خوب به روایت احمد طالبی‌نژاد

احمد طالبی‌نژاد گفت: فیلمِ خوب، فیلمی است که هر بار آن را می‌بینی چیز تازه‌ای در آن کشف کنی. فیلم‌هایی نظیر «هامون»، «ناخدا خورشید» و «نارونی» که سی سال پس از ساخته شدن هم‌چنان تماشایی‌اند و احتمالاً سی سال بعد هم می‌توان آن‌ها را دید.»

۱۳۹۸/۰۲/۲۳

جمشید مشایخی
۲

بازی در شاه نقشی دیگر از جمشید مشایخی دریغ شد

سینماپرس: احمد طالبی‌نژاد معتقد است: جمشید مشایخی با ایفای نقش در ژانرها و شخصیتهای مختلف از ناصرالدین شاه و کمال الملک تا یک رفتگر نشان داد چقدر انعطاف‌پذیر و آماده پذیرش نقش‌های پیچیده، چند وجهی و بزرگ است اما بهترین راه تجلیل از یک هنرمند این است که تا وقتی...

۱۳۹۸/۰۱/۱۶

کمال تبریزی
۲

کمال تبریزی :بعید می دانم «ما همه با هم هستیم» به جشنواره برسد

کمال تبریزی در بخشهایی از مصاحبه خود با احمد طالبی نژاد و نرگس عاشوری در روزنامه ایران گفته است :بعید است که فیلم اخیرش به جشنواره برسد . به گزارش سینماسینما،بخشهایی از این مصاحبه به شرح زیر است : +فیلم آخرت «ما همه با هم هستیم» فرم حضور در جشنواره...

۱۳۹۷/۱۰/۱۱


یادداشت احمد طالبی نژاد درباره حواشی حضور فراستی در تلویزیون:بهرام که گور می گرفتی …

احمد طالبی نژاد منتقد سینما در یادداشتی  در اعتماد، به اظهار نظر درباره حواشی حضور فراستی در یک برنامه تلویزیونی پرداخته است . به گزارش سینماسینما ،مهمترین بخشهای این یادداشت به شرح زیر است : *توهین مجری برنامه تلویزیونی به فراستی مصداق آن ضرب المثل معروف است که بهرام که...

۱۳۹۷/۰۹/۱۰


ماسترویانی مبدع بازی زیرپوستی/یادداشتی از احمد طالبی نژاد

احمد طالبی نژاد در اعتماد نوشت : سینمای ایتالیا در دهه های ۶۰ و تا حدودی ۷۰ در اوج قدرت و تاثیرگذاری بود. علاوه بر فیلمسازان بزرگی مانند فلینی، آنتونیونی، دسیکا و ویسکونتی چند ستاره بزرگ در سینمای ایتالیا متولد شدند که در دوره خود و پس از آن در...

۱۳۹۷/۰۷/۰۷


شاهکاری فاقد ستاره و رویا :یادداشت احمد طالبی نژاد به بهانه نمایش نسخه ترمیم شده «خشت و آینه» پس از نیم قرن در ونیز

شاهکاری فاقد ستاره و رویا :یادداشت احمد طالبی نژاد به بهانه نمایش نسخه ترمیم شده «خشت و آینه» پس از نیم قرن در ونیز

 احمد طالبی نژاد در ایران نوشت : اولین نکته ای که می توان درباره فیلم «خشت و آینه» گفت، این است که این فیلم در سال ۱۳۴۵ وهمزمان با «گنج قارون» ساخته شد. دوفیلم کاملاً متفاوت که هر کدامشان از جهانی دیگر می آمدند و هیچ نسبتی بین آنها...

۱۳۹۷/۰۶/۱۰


«مدخلی بر تاریخ تحلیلی سینمای ایران» در مدرسه ملی سینما تدریس می شود

سینماپرس: تازه‌ترین هفته از دوره آموزش عالی «مطالعات فیلم: نظریه، نقد و تحلیل» با سرفصل آموزشی «مدخلی بر تاریخ تحلیلی سینمای ایران» از ۲۴ مرداد آغاز خواهد شد.

۱۳۹۷/۰۵/۲۲