سینماسینما: عزیزالله حاجی مشهدی در روزنامه اعتماد نوشت:
مشاهده شرایط روحی هنرمندانی که به دلیل بیتدبیری و کژاندیشی برخی مدیران و سیاستگذاران فرهنگی-هنری کشور، به ویژه در دو دهه اخیر، ناگزیر، به کنج عزلت خزیدهاند و بعد ازمدتی، انزواطلبیِ ناخواسته آنان نیز برای مخاطبانشان به امری عادی بدل شده است، برای من همواره دردانگیز بوده و اندوهگینم میکند. شوربختانه، در جایی زندگی میکنیم که بسیاری از رسمهای نوپدید نباید ما را شگفتزده کند. از جمله، بزرگداشتهایی که گویی برای خالی نبودنِ عریضه، برای برخی هنرمندان برگزار میشود، گاه در شرایطی شکل میگیرد که هنرمندان موردنظر را به دلیل بیماری و ضعف شدید جسمانی یا افسردگی آشکار و نقاهت ناشی از دوران بستری بودن در بیمارستان یا پیامدهای دشوار انجام یک عمل جراحی سنگین، باید با استفاده از صندلی چرخدار (ویلچر) یا عصا در دست و با کمک یکی، دو همراه با دشواری به محل برگزاری مراسم بیاورند تا با بدنی رنجور، بتوانند ساعتی در مجلس بزرگداشت خود، حضور داشته باشند! تازه، این تصویری از هنرمندان خوش اقبالی است که هنوز در قید حیاتند و نفس میکشند و با تحمل همه این دشواریها میتوانند در مراسم بزرگداشت خودشان شرکت کنند. آنها که به دیار خاموشان رهسپار شدهاند، حسابشان جداست. شاید پُر بیراه نباشد، اگر که بگوییم، اصل بر این است که برگزاری بزرگداشت و یادمان و مراسم نکوداشت، ویژه هنرمندانی است که از فرط سالها بیمهریها و تحمل شرایط دشوار زندگی، جان به جان آفرین تسلیم کردهاند و روی در نقاب خاک فرو بردهاند!
یکی از شاخصترین چهرههای قدرنادیده سینمای ایران، «ناصر تقوایی» است. روستازادهای از حوزه شرقی آبادان و هنرمند ۸۳ سالهای از خطه جنوب ایران که این روزها به زادروز او (۲۲ تیر ماه ۱۳۲۰) نزدیک میشویم. فیلمسازی که در دو زمینه هنری دیگر ازجمله: نویسندگی و عکاسی نیز دارای تجربههای ارزندهای است. بدون تردید در جریان شکلگیری موج نوی سینمای ایران، نام ناصر تقوایی را در کنار چهرههای دیگری چون: سهراب شهید ثالث، پرویز کیمیاوی، بهرام بیضایی، مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی، علی حاتمی و امیر نادری نمیتوان از یاد برد.
نگاهی به کارنامه کمشمار، اما به راستی پُربار و ارزشمند این فیلمساز (۶ فیلم و یک مجموعه تلویزیونی و چند کار مستند) ساختههایی چون «آرامش در حضور دیگران» (۱۳۵۱) به عنوان یک نقد اجتماعی صریح یا فیلمهایی چون: «نفرین» (۱۳۵۲) براساس داستان باتلاق، نوشته «میکا والتاری» (Mika Waltari) نویسنده فنلاندی و «صادق کُرده» (۱۳۵۱) و ناخدا خورشید (۱۳۶۵) و کاغذ بیخط (۱۳۸۰) به همراه یک مجموعه تلویزیونی گرم و گیرا و عامهپسند طنز تلخ با عنوان «دایی جان ناپلئون» (۱۳۵۵) براساس رمان «ایرج پزشکزاد» -هجویهای که با کنایهای آشکار به طبقه متوسط بیاصالت جامعه ما نگاهی طعنهآمیز دارد، به خوبی نشان میدهد که جاودانگی یک هنرمند، در گرو ماندگاری آثاری است که از خود به یادگار میگذارد. آثاری که تنها با پشتوانه کیفیت مطلوب و نوآوریها و خلاقیتها، در یادها خواهد ماند و سازنده و پدیدآورنده آنها را در فهرست فیلمسازان محبوبِ مخاطبان حرفهای و سینمادوستان جای خواهد داد.
بیآنکه در این یادنامه کوتاه، قصد بررسی تحلیلی یا واکاوی درونمایههای اجتماعی آثار سینمایی این فیلمساز را در سر داشته باشیم، تنها به همین اشاره کوتاه بسنده میشود که بیان صریح و نقد آشکار تقوایی بر ساختار حاکم شده بر جامعهای که بر بنیانهای سرمایهداری و بورژوازی استوار شده بود، چنان تلخ و گزنده به نظر میرسید که به دلیل نمایش بیپرده اسارت مردم در چنبره زندگی دشوارشان در کارهایی چون: آرامش در حضور دیگران، نفرین، صادق کُرده و ناخدا خورشید، برخی آثار او از گزند تیغِ سانسور و تعلیق و توقیف بینصیب نمانده است. اقتباس بسیار درخشان تقوایی از داستان «داشتن و نداشتنن» نوشته «ارنست همینگوی» نویسنده امریکایی (۱۹۶۱- ۱۸۹۹ Ernest Hemingway) و ساخت فیلم بسیار خوشساخت «ناخدا خورشید» با آمیزهای از رنگ و بوی جغرافیای جنوب ایران و اشاره به حضور و نفوذ استعمارگران انگلیسی در ایران و همچنین شیرینی و حلاوت کار تقوایی در برداشت سینمایی از رمان گرم و گیرای «دایی جان ناپلئون» نوشته «ایرج پزشکزاد»، با تجسم عینی شخصیتهایی فراموش ناشدنی همانند: دایی جان (غلامحسین نقشینه) و مش قاسم (پرویز فنیزاده) و سعید (سعید کنگرانی) و… که در این مجموعه تلویزیونی در مقایسه با متن رمان، جذابیت و گیرایی بسیارافزونتری پیدا کرده بود، برای دوستداران تقوایی از یادنرفتنی است.
ناصر تقوایی، فیلمسازی است که نزدیک به ۲۳ سال از ساخت آخرین فیلم سینمایی درخشانش یعنی «کاغذ بیخط» (۱۳۸۰) میگذرد، اثر هوشمندانهای که تقوایی در آن با استفاده از حضور دو بازیگر پُرتوان سینمای ایران: «خسرو شکیبایی» و «هدیه تهرانی» و با هدایت هوشمندانه آنها برای خلق بازیهای درخشان و گرم و گیرا، با نگاهی به اوضاع و احوال جامعه ایران در دهه ۷۰ کاری درخشان خلق میکند که به دلیل کژاندیشیها و بدفهمیهای حاکم بر سیاستگذاریهای فرهنگی هنری کشور، بعد از ناکامی در ساخت یک فیلم جنگی ناتمام با عنوان «چای تلخ» (۱۳۸۰) براساس داستان «شکستناپذیر» نوشته «سامرسِت موآم» نویسنده انگلیسی (۱۹۶۵-۱۸۷۴ Somerset Maugham ) انگار باید آن را آخرین کار یک فیلمساز پُرتوان و سرشار از انگیزه و نوآوری به حساب آورد که ناخواسته و ناگزیر، خانهنشین شده است و سینمادوستانِ دوستدار این هنرمند شایسته را از فیلمهای درخشان دیگری که نساخته است، بینصیب گذاشتهاند!
منتظر بمانید..
جلسه نقد و بررسی ۲ فیلم «باد جن» و «نخل» ساخته ناصر تقوایی در موزه سینما برگزار شد. به گزارش ...ادامه مطلب نوشته برگزاری نشست نقد و بررسی ۲ مستند «باد جن» و «نخل» ناصر تقوایی اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۸/۲۹
برنامه نمایش و نقد و بررسی دو مستند «باد جن» و «نخل» ساخته ناصر تقوایی با حضور محمدرضا اصلانی و ارد زند در سالن فردوس موزه سینما برگزار شد. نوشته مستندهای ناصر تقوایی در موزه سینما نقد و بررسی شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۸/۲۹
منتظر بمانید..
مستندهای «باد جن» و «نخل» ساخته ناصر تقوایی در موزه سینما نمایش داده میشود. به گزارش سینماسینما، در ادامه نمایشهای ویژه فیلمهای مستند در موزه سینما تحت عنوان «شبهای مستند» با مشارکت انجمن صنفی تهیه کنندگان سینمای مستند، فیلمهای «باد جن» و «نخل» روی پرده سالن فردوس موزه سینما میرود....
۱۴۰۳/۰۸/۲۶
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
تهیهکننده فیلم سینمایی «هامون» گفت: باور ندارم که زمان مهرجوییها و حاتمیها تمام شده باشد؛ سینما در حال حاضر فیلمهای ...ادامه مطلب نوشته یشایایی تهیهکننده «هامون»: دوران مهرجوییها و حاتمیها تمام نشده اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۸/۱۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
نسخه اصلاح و مرمت شده فیلم سینمایی «ناخدا خورشید» ساخته ناصر تقوایی با همکاری فیلمخانه ملی ایران و با حضور علی نصیریان بازیگر، هارون یاشایی تهیه کننده، سعید قطبی زاده نویسنده و منتقد سینما و جمعی از هنرمندان و علاقهمندان به سینمای ایران در سالن فردوس موزه سینما به نمایش...
۱۴۰۲/۱۲/۱۷
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
نسخه اصلاح و مرمت شده فیلم سینمایی «ناخدا خورشید» ساخته ناصر تقوایی با همکاری فیلمخانه ملی ایران و با حضور علی نصیریان بازیگر، هارون یاشایی تهیه کننده، سعید قطبی زاده ...ادامه مطلب نوشته نصیریان: تقوایی هنرمندی خلاق و «ناخداخورشید» معرفی خردمندانهای از سینمای ایران است اولین بار در بانی فیلم....
۱۴۰۲/۱۲/۱۷
منتظر بمانید..
یکی از آثار مهم و شاخص ناصر تقوایی پس از اصلاح و مرمت در موزه سینما به نمایش در میآید. به گزارش سینماسینما، مجموعه فرهنگی تاریخی موزه سینما فیلم «ناخدا خورشید» که توسط فیلمخانه ملی ایران اصلاح و مرمت شده را نمایش میدهد. این فیلم روز چهارشنبه ۱۶ اسفند ساعت...
۱۴۰۲/۱۲/۱۳
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
تعدادی از آثار جشنواره فیلم فجر پیش رو از کتاب و یا یک روایت خاص اقتباس شده است. به گزارش ایسنا، داریوش مهرجویی، ناصر تقوایی و امیر نادری از آغازگران ...ادامه مطلب نوشته نگاهی به اقتباسیها جشنواره ۴۲ فیلم فجر اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۱/۰۵
منتظر بمانید..
ناصر تقوایی ۲۰ سال قبل بزرگترین مشکل آن روز جامعه را دوچهرگی مردم میدانست و با اشاره به فیلم «کاغذ بیخط» گفته بود: مردمی که در خیابان میبینید هیچ شباهتی ...ادامه مطلب
۱۴۰۲/۰۴/۱۹
منتظر بمانید..
ایرج پزشکزاد نویسنده و طنزپرداز ایرانی امروز در سن ۹۴سالگی در آمریکا درگذشت. پزشکزاد را بیشتر به خاطرنوشتن رمان معروف «داییجان ناپلئون» میشناسند که ناصر تقوایی هم از روی آن ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۱۰/۲۲
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
در دورههای مختلف جشنواره سینماحقیقت از برخی بزرگان سینمای مستند به پاس یک عمر فعالیت هنری تقدیر شده؛ بزرگانی چون ناصر تقوایی، منوچهر طیاب و خسرو سینایی که همواره نامشان بر سر زبانها بوده است.
۱۴۰۰/۰۸/۲۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
یک منتقد سینما میگوید، بیشترین سالهای زندگی ناصر تقوایی در قبل و بعد از انقلاب، در نبرد فرساینده برای فیلم ساختن گذشت. او بابت «نفرین» و «ناخدا خورشید» بدترین نقدها را دریافت کرد و درست وقتی خسته و خانهنشین شد، تبدیل به قهرمانِ اهالی سینما شد. شاهرخ مسکوب هم پس...
۱۴۰۰/۰۸/۲۲
منتظر بمانید..
پادکست «سینما، خاطره» این هفته با بررسی فیلمسینمایی «آرامش در حضور دیگران» از رادیو سوینا پخش میشود.
۱۴۰۰/۰۷/۰۷
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
به مناسبت روز ملی سینما و در ادامه سلسله نشستهای تاریخ شفاهی، موزه سینمای ایران طی یک هفته هر روز گفتگوی تفصیلی با یکی از عوامل تاثیرگذار سینمای ایران را منتشر می کند. امروز ۲۳ شهریورماه ناگفتههای «سعید راد » از پیشکسوتان عرصه بازیگری سینمای ایران را میخوانید. به گزارش...
۱۴۰۰/۰۶/۲۳
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی حدود سالهای ۱۳۸۶- ۱۳۸۷ زمانی که برای نخستین بار محمدرضا رحمانی طرح فیلمنامهی «دلخون» را به مدرسه ی کارگاهی فیلمنامه نویسی در حوزه ی هنری آورد، از آنجایی که مدیریت مدرسه ی کارگاهی را برعهده داشتم، طی دیدارها و نشست هایی ، فیلمنامهی «دلخون» (با انتخاب...
۱۴۰۳/۰۸/۱۵
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی در روزهایی که فیلم های قابل تامُلی بر پرده ی سینماها به نمایش در نمی آید، دیدن نمایش های خوب، بسیار دلشاد کننده است. «سعید ذهنی» کارگردان تئاتر، آهنگساز و مدرّس دانشگاه، دانش آموخته ی رشته ی کارگردانی نمایش از دانشکده ی هنرهای زیبا ، دانشگاه...
۱۴۰۳/۰۸/۰۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
بعد از اکران «شور عاشقی» به کارگردانی داریوش یاری در سینماها، عزیزالله حاجیمشهدی منتقد سینما در یادداشتی به این فیلم سینمایی پرداخت. نوشته خوابِ شیرینِ درختِ سیبهای سرخ! اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۴/۲۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی ساخت فیلم های تاریخی ، به ویژه آثاری که به رُخدادهای تاریخ دینی یک سرزمین یا دین وآیینی مربوط می شود ، بدون پشتوانه ی پژوهش هایی جدّی و دقیق و پُردامنه ، کار چندان آسانی نخواهد بود.گذشته از همه ی این ها، تولید فیلم هایی...
۱۴۰۳/۰۴/۲۱
منتظر بمانید..
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی نمایش «بیانیهی کمیسیونِ صندلی»، نویسنده و کارگردان: آریا گازُر از دیرباز، همواره کوشیده ام تا در کنار تماشای فیلم و کار همیشگی نگارش نقد فیلم، از تماشای نمایش های خوب در تالارهای نمایشی نیز غافل نشوم.به ویژه در فصل های کم رونق بودن سینما به دلیل...
۱۴۰۳/۰۳/۲۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
نسخه اصلاح و مرمت شده فیلم سینمایی «شبح کژدم» ساخته کیانوش عیاری در موزه سینما نمایش داده میشود. به گزارش سینماسینما، موزه سینما با همکاری فیلمخانه ملی ایران نسخه اصلاح و مرمت شده فیلم سینمایی «شبح کژدم» را نمایش میدهد. این فیلم ساعت ۱۷ روز دوشنبه ۲۴ اردیبهشت در سالن...
۱۴۰۳/۰۲/۲۳
منتظر بمانید..
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی چند سالی است که هربار نام دوست نویسنده ومنتقد سینمایی ام ” شهرام جعفری نژاد” را به یاد می آورم ، توقفِ ناخواسته ی انتشار ماهنامه ی وزین ” صنعت سینما” برایم تداعی می شود و باز به یاد می آورم که چه اندازه تلخ و...
۱۴۰۳/۰۱/۱۱
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی نمایش “خمره “، نوشته: لوئیجی پیراندللو، به کارگردانی، مجید زارع زاده “مجید زارع زاده” با پیشینه ی بیش ازدو دهه بازیگری و کارگردانی نمایش هایی چون: “پزشک نازنین” اثر ” نیل سایمون”،”حق با شماست” نوشته ی “پیراندللو” و “کلّه پوک ها” نوشته ی “نیل سایمون” این...
۱۴۰۲/۱۱/۲۴
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی “دکتر بهمن مقصودلو” منتقدِ فیلم ، پژوهشگر و مستندساز نام آشنا و پُرتلاش، سازنده ی فیلم مستند ” موزاییک استعاره ها” ( ۲۰۱۹ م ) با پشتوانه ی نزدیک به دو دهه پی جویی و شکیبایی فراوانش – در فاصله ی سال های ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۶-...
۱۴۰۲/۱۰/۱۹
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی «میکاییل شهرستانی» چهره نام آشنای عرصه نمایش در ایران، بعد از تجربه موفق اجرای نمایش «در منطقه جنگی» نوشته «یوجین اونیل»، به سراغ نمایش تکگویی «پیش از صبحانه» یکی دیگر از کارهای قابل اعتنای این نمایشنامه نویس بلند آوازه جهان – با ترجمه صادق چوبک...
۱۴۰۰/۱۰/۲۲
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی نگارش و انتشار کتاب «رئالیسم شاعرانهی ژان رنوار»، بی هیچ گفت و گویی، برگ زرّین دیگری برکارنامهی پُرافتخار دکتر بهمن مقصودلو -نویسنده، پژوهشگر، فیلمساز و مدرّسِ نام آشنای سینما- در عرصهی ادبیات سینمایی و نظریه پردازی و نقد و بررسی و معرفی فیلمسازان و نظریه پردازان...
۱۴۰۰/۰۷/۲۰
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی اجرای برخی طرح ها در عرصهی تولید فیلم – به ویژه فیلم مستند – به دلیل دشوارهای خاص آن، جز با تلاش مضاعف و شور و شوقی از سرِ دلسپردگی، امکان پذیر نخواهد شد. شهامت و پُردلی دکتر بهمن مقصودلو کارشناس نام آشنای سینما با پشتوانهی...
۱۴۰۰/۰۶/۳۱
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی دیروز خبر درگذشت استادم، دکتر محمد رضا باطنی منتشر شد. او یکی از چهره های درخشان رشتهی زبان شناسی نوین در دانشگاه تهران بود. درگذشت او مایهی اندوه همه کسانیست که او را می شناختند و با منش و رفتار عالمانه او آشنا یی داشتند. برای...
۱۴۰۰/۰۲/۲۲
منتظر بمانید..
بخت با من یار شد که توانستم در این روزگار کرونا زده، درست در آخرین شب اجرا، نمایش «حق با شماست»، به عبارت دقیق تر نمایشِ «حق با شماست، اگر چنین می پندارید» نوشته لوئیجی پیرآندللو (Luigi Pirandello) نویسنده و نمایشنامهنویس صاحب نام قرن بیستم ایتالیا را با کارگردانی مجید...
۱۳۹۹/۱۲/۱۳