کالبد شکافی کارنامه‌ی سینمایی بهرام بیضایی/ نگاهی به کتاب «موزاییک استعاره‌ها»
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی
“دکتر بهمن مقصودلو” منتقدِ فیلم ، پژوهشگر و مستندساز نام آشنا و پُرتلاش، سازنده ی فیلم مستند ” موزاییک استعاره ها” ( ۲۰۱۹ م ) با پشتوانه ی نزدیک به دو دهه پی جویی و شکیبایی فراوانش – در فاصله ی سال های ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۶- توانسته است، کتاب تازه اش را با همان عنوانِ آشنای : موزاییک استعاره ها، دربرگیرنده ی متنِ گفت وگوهایی با “بهرام بیضایی” و زنان فیلم هایش، از سوی “نشربُرج” روانه ی بازار کتاب کند تا باردیگر سینما دوستان و پژوهشگران عرصه ی هنر- صنعت سینما، بتوانند با خواندن این اثر ارزنده، به دنیای فیلمسازی بهرام بیضایی نزدیک تر شوند. نگارنده ی این نقد که پیش از این ها، با نگاشتنِ نقد و بررسی به نسبت مفصّلی در باره ی فیلم موزاییک استعارها به عنوان یک مستند سه بخشی ، بر جنبه ی استنادی و آموزشی چنین اثری ، تاکید فراوان داشته است، اکنون برآن است تا در ادامه و در تکمیلِ وجوه دیداری شنیداری همان مستند ارزنده، به بررسی کتاب تازه ی این پژوهشگر صاحب نام سینما بپردازد تا خوانندگانِ این کتاب ، به انگیزه ی آشنایی هرچه بیش تر با باورهای بهرام بیضایی، فیلمساز صاحب سبک سینمای ایران و سازنده ی ۱۴ فیلم بلند وکوتاه ، نه تنها در مورد فیلم و سینما و فیلمسازی، بلکه با مباحث دیگری همچون: دغدغه های روشنفکرانه، سیاست و حتی باورهای مذهبی وی نیزآشنا شوند.
یکی از خوش اقبالی های دکتر مقصودلو در پدید آوردن چنین اثری، این بوده است که با شخصیتی به گفت و گو نشسته است که در پاسخ هایش هیچ گونه ابهام و ایهامی دیده نمی شود وبا بیانی روشن وبی پرده ، به دور از هرگونه مصلحت اندیشیِ منفعت طلبانه، در باره ی سینما و تجربه های تلخ و شیرین خود در سینمای ایران با وی به گفت و گو نشسته است. در متن ِ این گفت وگوی مفصّل و موشکافانه،بیضایی از برخورد با آدم های سینمای ایران و مسایلی چون تنگ نظری ها و برداشت های نادرست و کج فهمی برخی از مدیران سینمایی ، سخن می گوید و به همین روی، حاصل کار پدیدآورنده ی چنین کتابی نیز واقع نمایی باورپذیرتری را به رُخ می کشد ومتن چنین گفت و شنودی،به عنوان سخنانی برآمده از دل، ناگزیر بر دل خواننده ی اثر نیز می نشیند. گذشته از این ها، تاکید پژوهشگر و مولّف این کتاب بر حضور سه تن از بازیگران شناخته شده ی فیلم های بیضایی یعنی: “پروانه معصومی”، “سوسن تسلیمی” و “مژده شمسایی”، به عنوان نقش آفرینان کلیدی چند فیلم به یاد ماندنی بیضایی ، موجب شده است تا بیضایی ضمن پاسخگویی به پرسش های مورد نظر مولف کتاب، دیدگاه های خود در خصوص نقش و جایگاه زنان و سابقه ی تاریخی و اسطوره یی آنان در زندگی های فردی و اجتماعی را نیز در اختیار خواننده ی چنین کتابی قرار دهد.
پیش از این ها، در معرفی و بررسی یکی دو کار دیگر از دکتر بهمن مقصودلو ، یادآور شده بودم که او یکی از نخستین مستندسازانی است که در چهره نگاری بزرگان ادب و هنر ایران، با ساخت مستندهایی در باره ی “اردشیر محصّص”، ” ایران درودی” ، “احمد شاملو ” و….. پیشگا م بوده است .به بیانی دیگر ، این مدرّس سینما، یکی از پژوهشگران شناخته شده یی است که با توجه به کارنامه ی نوشتاری و سینمایی خود، شناخت نامه ی مناسبی از تاریخِ فرهنگ وهنر معاصر ایران را در اختیار نسل جوان قرار داده است.
کتاب” موزاییک استعاره ها”( چاپ اول- سال۱۴۰۲) به همت “نشر بُرج” با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه در اندازه ی رُقعی با بهای ۱۴۵۰۰۰ تومان در ۱۸۰ صفحه به چاپ رسیده است.در پیشگفتار کتاب، با ساده ترین لحن و با بیانی دلنشین، بیضایی از دوره ی جوانی خودش می گوید و از تماشای فیلم “فارنهایت ۴۵۱” (ساخته ی فرانسوا تروفو فیلمساز فرانسوی در سال ۱۹۶۶ م) در شهر لندن و سپس، از آشنایی اش با کتاب “ری برد بری” نویسنده ی آمریکایی آن حرف می زند که آشکارا ، نگرانی نویسنده از فاجعه ی کتاب سوزی در آینده را – با توجه به شرایط اجتماعی و سانسور در زمان در دوران “مک کارتی” – هشدار می دهد و به ” جنگلِ مردمِ کتاب” به عنوان حافظان آثار ارزنده اشاره می کند که متن کتاب ها را در سینه هایشان پنهان می کنند تا از دستِ حاکمان کتاب سوز، در امان بمانند .
گفت وگوی دکتربهمن مقصولو با بهرام بیضایی در دو مقطع زمانی، یکی در سال ۱۳۸۱ در تهران و دیگری ۱۵ سال بعد، در سان‌فرانسیسکوی آمریکا انجام شده است. در بند بندِ متن ویراسته و آماده شده برای چاپ، بیضایی با دلشکستگی و حتی گاهی با خشم و اندوه ، ازتجربه ها یش می گوید. اگرچه بخش هایی از این گفت و گوی طولانی را پیش تر در فیلم مستند موزاییک استعاره ها دیده و شنیده بودیم، با این همه، بیان تفصیلی و جزیی نگرانه ی آن را می توان درنسخه ی چاپی ، یعنی در همین کتاب موزاییک استعاره ها پیدا کرد.
بخش اول کتاب ( از صفحه ی ۱۷ تا صفحه ی۱۰۰) به عنوان بیش ترین حجم کتاب،به گفت و گو با بهرام بیضایی اختصاص یافته است. در این بخشِ مفصّل ، مقصولو در جایگاه یک کارشناس سینما، از سال تولد و خانواده ی بیضایی و از دورانِ مدرسه و دبیرستان وماجراهای فرار از مدرسه و پناه بردنِ او به سینما می پرسد و خواننده به ساده ترین شکل ممکن، با کودک کنجکاو و ناآرامی آشنا می شود که با پول ناهاری خودش، بلیت سینما می خرد و رنج گرسنه ماندن را به جان می خرد . تا جایی که رفته رفته ،سینما برای اوجدّی تر می شود و بعد از آشنایی غیر منتظره با “دکتر هوشنگ کاووسی” و “هژیر داریوش” و برنده شدنش در جریان پاسخ درست دادن به پرسش های یک مسابقه ی سینمایی در سینه کلوپ، انگار مسیر آینده ی خود را پیدا می کند و با ورود به دوره ی دانشگاه وابراز علاقه به هنرهای نمایشی و به ویژه با کنجکاوی های پژوهشگرانه در سابقه ی نمایش در ایران وبا تحقیق در ریشه یابی نمایش تعزیه، به عنوان یک پژوهشگر جدّی و با پشتکار، به حوزه ی هنرهای نمایشی وارد می شود . بعدها با ایجاد پیوند مناسبی میان هنر نمایش و سینما و فیلمسازی،از نیمه ی اول دهه ی ۴۰ خورشیدی، با نمایش “عروسک ها ” به عنوان یک کار تلویزیونی، جای پای خودرا برای ورود به عرصه ی فیلمسازی محکم می کند و از سال۱۳۵۱ با ساختن فیلم کوتاه “سفر” (تولید کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان) نخستین جلوه های نوآوری و خلاقیت ، از سوی کارگردانی نوآمده و خلّاق به فضای فیلمساری ، به تماشا گذاشته می شود.
درست در همان سال هایی که سینمای ایران، آمیزه یی نامتجانس از انواع تولیدات را به مخاطبان خود ارایه می داد، فیلم های “رگبار” ، “غریبه و مِه” ( به عنوان یک کار حماسی و نوگرا) ساخته می شود و چرخه ی تولید فیلم های متفاوت با سینمای تجاری و گیشه پسند؛ با ساختن فیلم هایی چون: ” کلاغ” و سینمای داستانی “چریکه ی تارا” ، ” مرگِ یزدگرد” ، ” باشو، غریبه ی کوچک” ، ” شاید وقتی دیگر!” ،” وقتی همه خوابیم ” و سگ کشی” کامل می شود. در برخی از این آثار ، بیضایی با این باور که به جای پرداخت ِ بی واسطه ی ” واقعیت” می توان از نوعی “واقع گرایی جادویی” استفاده کرد، از برخی نمادها و نشانه ها و تمثیل ها و استعاره ها، بهره برده است که در عمل، بسیار اثر گذارتر ازنمایشِ عریانِ خود واقعیت ها از کار در آمده است. ازنگاه او،بحث درباره ی ” آیین ” و ” اسطوره” و درک این حقیقت که آیین ها در اسطوره های کُهن ، ریشه دارند، یکی از راه های روشن برای کشف راز و رمزهای میراث فرهنگی این سرزمین است. شاید با همین انگیزه بود که این پژوهشگر فیلمساز،به مطالعات جدی در حوزه‌ی فرهنگ باستانی ایران روی می آورد و از این رهگذر، از تاثیرات عمیق آیین آناهیتا و ارزش زن در فرهنگ ایران باستان پرده بر می دارد و خود نیز ، در حد توانستن، جلوه هایی از این فرهنگِ کُهن را دربرخی از فیلم هایش، بازتاب می دهد. دریغا که هنرمندی دلشیفته و دلبسته ی چنین میراث گرانبهایی، تصمیم به ترک ایران می گیرد !
در بخش دوم این کتاب، از صفحه ی۱۰۱ تا صفحه ی۱۴۶، با هدفِ بررسی چند و چون حضور زنان در فیلم های بیضایی، دکتر مقصودلو با سه چهره ی برجسته و شاخص از نقش پردازانِ فیلم های این فیلمساز- یعنی خانم ها: پروانه معصومی، سوسن تسلیمی و مژده شمسایی- به گفت وگو نشسته است تا خوانندگان ِ کتاب بتوانند با توجه به پاسخ ها ی داده شده، با نوع نگاه و زاویه ی دیدِ این سه بازیگر ، به خوبی ، آشنا شوند.
در همین بخش از گفت وگوهای به نسبت فشرده اما سرشار از ناگفته هاست که پروانه معصومی از نخستین دیدار خو در فیلم های “رگبار” ( ۱۳۵۱) و “غریبه و مه” ( ۱۳۵۳) و آخرین حضورش در فیلم “کلاغ” ( ۱۳۵۶) سخن می گوید و سوسن تسلیمی نیزبا توجه به حضور درخشان و گرم وگیرا در فیلم هایی چون:” چریکه ی تارا” ( ۱۳۵۷) ،” مرگ یزدگرد” (۱۳۶۰ )، “باشو،غریبه ی کوچک” ( ۱۳۶۴) و “شاید وقتی دیگر” ( ۱۳۶۶ ) در باره ی درکِ عمیق خود از فضای فکری و استعاره های پنهان و آشکارِ موجود در فیلمنامه های بیضایی در پاسخ به دکتر مقصودلو ، سخن می گوید و درسومین گفت وگو با بازیگران فیلم های بیضایی هم ، دکتر مقصودلو با مطرح کردن برخی پرسش های چالشی ، خواننده ی کتاب خود را پای صحبت و پاسخ های مژده شمسایی می نشاند و فرصتی پدید می آورَد تا با توجه به زندگی مشترک این بازیگر با کارگردان فیلم هایی چون: مسافران (۱۳۷۰) ، گفت و گو با باد ( ۱۳۷۷ ، سگ کُشی ( ۱۳۷۹) و وقتی همه خوابیم (۱۳۸۷) که مژده شمسایی در آن ها به ایفای نقش پرداخته است، از کارنامه ی سینمایی و زندگی مشترک وخُلق وخوی و ایران دوستی بهرام بیضایی و کوچِ خانوادگی ناخواسته شان از ایران بگوید و به نکته های تازه و ناشنیده یی اشاره کند.
بخش سوم این کتاب – ازصفحه ی ۱۴۷ تا صفحه ی ۱۵۵، به فیلم شناسی بهرام بیضایی، با درج دقیقِ نام فیلم ها ، سال تولید ، نام بازیگران و همه ی عوامل فنی و هنری تولید و همچنین جوایز دریافتی از جشنواره های معتبرِ داخلی و خارجی ، اطلاعات سودمندی را در اختیار سینمادوستان – به ویژه دانشجویان رشته های سینمایی و منتقدان و پژوهشگران حوزه ی سینما- قرار می دهد.
گفتنی است که در صفحات پایانی کتاب – ازصفحه ی ۱۵۷ تا صفحه ی ۱۷۲ – تعداد ۱۳قطعه از عکس ها و اعلان های دیواری مربوط به فیلم های بیضایی و دو فیلم سینمای جهان (نامه ی یک زن ناشناس و مرد سوم) و همچنین نمایه ی الفبایی درج شده است. رسم خط و ویرایش کتاب موزاییک استعاره ها، درمقایسه با برخی از کتاب های پیشین دکتر مقصودلو، پیراسته تربه نظر می رسد و جز در مواردی انگشت شمار، با پسند نگارنده ی این نوشتار، منطبق شده است.
چاپ و انتشارهر کتاب یا تولید هر مستند تازه از دکتر بهمن مقصودلو، باردیگر به همه ی سینما دوستان و منتقدان و پژوهشگران عرصه ی سینما، یادآوری می کند که تنها در سایه ی عشق به سینما، این هنر جادویی و با پشتوانه ی کار و تلاش خستگی ناپذیر می توان در مسیر غنا بخشیدن به ادبیات سینمایی، گام های بلند برداشت و خوش درخشید.
آخرین خبرها
- بازگشت دِپ به هالیوود؛ پنه لوپه کروز و جانی دپ در یک فیلم اکشن مهیج بازی میکنند
- «پیر پسر» بهترین فیلم جشنواره لندنبریز شد
- «کیک محبوب من»؛ روایت سهل و ممتنع تنهایی
- فیلم جدید عبدالرضا کاهانی در بخش مسابقه ادینبورگ
- خواننده محبوب کشور: دوست دارم فرهاد مجیدی در ردیف اول کنسرتم مرا تماشا کند!
- رقابت «پیر پسر» در جشنواره ایرلندی
- فیلمی به تهیه‌کنندگی نوید محمدزاده در جشنواره لوکارنو
- چه کسی با اکران فیلم خارجی مخالف است؟
- تخریب دریک توسط تیم ملی آرژانتین با اشاره به کندریک لامار
- حکایت کوسههای مکانیکی «آروارهها» اسپیلبرگ
- ماراتن عذاب؛ کریستیانو رونالدو و اشکهایی که باید سرازیر میشد
- فیلم‌های سعید سهیلی و مهران مدیری در راه سینماها/ تعویق یک هفتهای اکران «یادگار جنوب»
- «درون بیرون ۲» میلیاردی شد/ دلگرمی برای پیکسار
- ۹۵ درصد از «سووشون» تصویربرداری شده است/ خبرسازی درباره ورشکستگی
- مستند «هما» از فرانسه جایزه کارگردانی گرفت
- دعوت آکادمی اسکار از بهرام بیضایی
- فرامرز اصلانی درگذشت
- آزادی توماج صالحی با قید وثیقه
- «عقابها» پرمخاطبترین فیلم تاریخ سینمای ایران!
- وحید تاج: بزرگترین ریسک زندگیام را نزد استاد شجریان انجام دادم
مرتبط با خبر
خبرهای پربازدید
باغ را فراموش نکن
سینماسینما، منوچهر دین پرست فردریش نیچه گفته بود «اگر از ارتفاعی درست بنگریم همه چیزها سرانجام به هم می رسند: اندیشه های فیلسوف، کار هنرمند و اعمال نیک.» حال برای یافتن آن ارتفاع درست در کار هنرمند باید آن را از زوایا و ابعاد گوناگون و حتی زمینه و زمانه...
۱۴۰۰/۰۶/۱۶
بر سر چهار راه خویشتن
سینماسینما، حمید عبدالحسینی* تماشای آنلاین نمایشی از بهرام بیضایی موقعیتی پارادوکسیکال را درنظر پدید می آورد؛ حس توامان شادمانی دوباره ی مواجهه با مجموعه واژگان، زبان و ساخت‌مایه‌های دستوری و ساختار نمایشی‌اش از یک سو و دریغ و افسوس ندیدن همه‌ی شاخص‌ها و خصایص مولف‌اش بر صحنه‌ای در وطن، که...
۱۴۰۰/۰۶/۰۷
تولد بیضایی و یک سکانس طلایی (۱۰)/ هومن منتظری
هومن منتظری «ما می‌ریم تهران برای عروسی خواهر کوچکترم…» چندی پیش این را فهمیده بودیم. در لا به لای حرف های پیش از سفر. در آن خانه دلنشین رو به دریا. در همان لحظات ابتدایی که قصه دارد مقدماتش را می‌چیند. ولی به همین ختم نمی شود. مهتاب جمله اش...
۱۳۹۹/۱۰/۰۵
گفت‌وگو با بهرام بیضایی به مناسبت اجرای «چهارراه» در دانشگاه استنفورد /جار می‌زنیم صدایی شنیده نشود
عسل عباسیان در شرق نوشت : بهرام بیضایی کارگردان و نمایش‌نامه‌نویس ایرانی در نخستین روزهای بهار امسال نمایش «چهارراه» را در جشنواره هنر ایرانی دانشگاه استنفورد روی صحنه برد؛ نمایشی با بازی مژده شمسایی، علی زندیه و بیست‌وپنج بازیگر دیگر. «چهارراه»، پس از «جانا و بلادور»، «برخوانی آرش»، «شب...
۱۳۹۷/۰۳/۲۹
پلان آخر؛سینمای ایران تشنه تجدید دیدار با بیضایی
بانی فیلم: بهرام بیضایی حدود هفت سال پیش به همراه همسرش مژده شمسایی از ایران مهاجرت کرد. یکی از روزهای گرم شهریور سال ۸۹، استاد مسلم سینما و تئاتر ایران، دو سال پس از ساخت «وقتی همه خوابیم» از ایران رفت. فیلمی که بدبینی مشهود حاکم بر فضای آن تداعی...
۱۳۹۶/۰۴/۱۸
پرسه‌ای در اقلیمِ ژانرهای سینمایی / قسمت چهارم؛ ژانرهای وحشت و دلهره آور
المیرا ندائی ژانرِ دلهره آور یا تریلر، ژانری مهیج در ادبیات و هنر است، که اساسأ بر سه پایه‌ی تعلیق، کشش، ...ادامه مطلب نوشته پرسه‌ای در اقلیمِ ژانرهای سینمایی / قسمت چهارم؛ ژانرهای وحشت و دلهره آور اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۳ساعت پیش
نمایش فیلم‌تئاتر «کارنامه بُندارِ بیدَخش»
فیلم‌تئاتر «کارنامه بُندارِ بیدَخش» به کارگردانی بهرام بیضایی در سینماتک خانه هنرمندان ایران به نمایش در می‌آید. به گزارش مهر، ...ادامه مطلب نوشته نمایش فیلم‌تئاتر «کارنامه بُندارِ بیدَخش» اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۷/۰۶
دعوت آکادمی اسکار از بهرام بیضایی
آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسکار از ۴۸۷ هنرمند فعال در عرصه سینما برای پیوستن به این نهاد سینمایی در شاخه‌های مختلف دعوت کرد. به گزارش سینماسینما، آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسکار از ۴۸۷ هنرمند و مدیر که با مشارکت خود در فیلم‌های سینمایی متمایز شده‌اند، دعوت به عضویت...
۱۴۰۳/۰۴/۰۶
آکادمی اسکار بهرام بیضایی را دعوت کرد
آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسکار از ۴۸۷ هنرمند فعال در عرصه سینما برای پیوستن به این نهاد سینمایی در شاخه‌های مختلف دعوت کرد. به گزارش ایسنا، آکادمی علوم و ...ادامه مطلب نوشته آکادمی اسکار بهرام بیضایی را دعوت کرد اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۴/۰۶
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
پاسخ منفی بیضایی به شبکه تلویزیونی فارسی‌زبان!
بانی‌فیلم: در دنیای رسانه‌ای اگرچه سرعت در انتقال خبرها می‌تواند امتیاز ویژه‌ای برای هر رسانه‌ای به شکار آید، اما رسانه‌ها به برخی از اخبار رت به دلیل ماهیت آزاردهنده‌شان کم‌توجهی ...ادامه مطلب نوشته پاسخ منفی بیضایی به شبکه تلویزیونی فارسی‌زبان! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۲۱
«مجلس ضربت زدن» ۲۴ ساله شد
۲۴ سال پیش که بهرام بیضایی تصمیم گرفت که سفارش نوشتن یک نمایشنامه با موضوع امام علی را بپذیرد، شاید خودش هم فکرش را نمی‌کرد که این نمایشنامه به بهترین ...ادامه مطلب نوشته «مجلس ضربت زدن» ۲۴ ساله شد اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۱۲
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
پرده‌خوانیِ شیرینِ رنج‌های ناشنیده و ناگفته!
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی اجرای برخی طرح ها در عرصه‌ی تولید فیلم – به ویژه فیلم مستند – به دلیل دشوارهای خاص آن، جز با تلاش مضاعف و شور و شوقی از سرِ دل‌سپردگی، امکان پذیر نخواهد شد. شهامت و پُردلی دکتر بهمن مقصودلو کارشناس نام آشنای سینما با پشتوانه‌ی...
۱۴۰۰/۰۶/۳۱
هنر به روایت هنرمندان؛ از سوسن تسلیمی تا شهریار قنبری
نخستین شماره نشریه تحلیلی ـ راهبردی «گزارش یک» با انتشار گفت‌وگوهایی با سوسن تسلیمی و شهریار قنبری منتشر شد.
۱۳۹۹/۱۲/۲۶
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
تولد بیضایی و یک سکانس طلایی (۸)/ ندا قوسی
سینماسینما، ندا قوسی برای گفتن و نوشتن از استاد بهرام بیضایی (استاد به معنای واقعی کلمه)، کلمات و واژه‌ها قاصرند. او فراتر از گفتار و نوشتار، هنرمند و مولفی است بی‌نظیر و بی‌همتا. حیف و صد حیف که اکنون در وانفسای روزگاری که در این سرزمین هنر -هم- به دست...
۱۳۹۹/۱۰/۰۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
تولد بیضایی و یک سکانس طلایی (۱۲)/ علی اصغر کشانی
علی اصغر کشانی سکانس قبل از رسیدن تازیان در مرگ یزدگرد (بهرام بیضایی) پیش از آنجا که صاحب منصبان حکومت، حکم بر برائت آسیابان و خانواده اش دهند، جایی که موبد، سرکرده و سردار لشگر پس از شنیدن زندگی کارگر ستمدید و خانواده فقیرش باید تصمیم نهایی برای مجرم دانستن...
۱۳۹۹/۱۰/۰۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
یادکرد یک بازیگر پیشکسوت از سوسن تسلیمی
این روزها مصادف است با زادروز سوسن تسلیمی، بازیگر نام‌آشنای تئاتر و سینمای ایران. این بازیگر که قدم به ۶۹ سالگی گذاشته اگرچه در نزد مخاطب عام بیشتر به خاطر بازی‌های سینمایی و مشخصاً بازی در چهار فیلم بهرام بیضایی شناخته می‌شود اما عمده فعالیت هنری‌اش به صحنه تئاتر برمی‌گردد.
۱۳۹۷/۱۱/۲۵
اختصاصی سینماسینما/ سعید راد؛ طلوع و غروب یک ستاره
سینماسینما، بهمن مقصودلو؛ «سعید راد» (احمد حق‌پرست راد: ۱۴۰۳-۱۳۲۳) بازیگر خوش‌چهره‌ی سینمای ایران، متولد تهران، روز اول مردادماه در آستانه‌ی هشتادسالگی در تهران درگذشت. جنبش موج نوی سینمای ایران در اواخر دهه‌ی چهل خورشیدی آغاز شد و در اوایل دهه‌ی پنجاه شکل گرفت. فیلمسازان موج نو با داستان‌های واقع گرایانه،...
۱۴۰۳/۰۵/۰۹
منتظر بمانید..
نمایش مستند «ساختن فیلم گاو» در پاریس
سینماسینما، پاریس؛ فیلم مستند «ساختن فیلم گاو» در پاریس به نمایش در می‌آید. برای ستایش داریوش مهرجویی، فیلمساز مهم تاریخ سینمای ایران روز شنبه دوم مارس ( ۱۲ اسفند) اخرین نسخه‌ی فیلم مستند «ساختن فیلم گاو» اثر بهمن مقصودلو با حضور او به‌نمایش در خواهد آمد. در این فیلم با...
۱۴۰۲/۱۲/۰۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
ساخت یک مستند در باره «گاو»؛ شاهکار تاریخ سینمای ایران، چگونه ساخته شد؟
بانی‌فیلم: برای سینمادوستان و علاقمندان فیلم، دانستن چگونگی تولید فیلم‌ها جذابیت خاصی دارد؛ اینکه یک فیلم سینمایی مطرح که شاخصی برای سنجش کیفیت فیلم‌های دیگر است، چطور جلوی دوربین رفت ...ادامه مطلب نوشته ساخت یک مستند در باره «گاو»؛ شاهکار تاریخ سینمای ایران، چگونه ساخته شد؟ اولین بار در بانی...
۱۴۰۲/۱۲/۰۹
گفت‌وگوی اختصاصی سینماسینما با بهمن مقصودلو/ سهراب شهیدثالث فرزند خلف برسون است
سینماسینما، مهگان فرهنگ: با بهمن مقصودلو درباره سهراب شهید ثالث و مفهوم کودکی در فیلم‌‌هایش گفتگویی تلفنی بین من از سوئد و مقصودلو در آمریکا در ژوئن ۲۰۲۱ انجام شد. این گفتگو در شب سال نو میلادی با همراهی دکتر مقصودلو به سرانجام رسید. پیش از این نیز با او...
۱۴۰۰/۱۰/۱۲
بازتابِ روشنِ اندیشه‌های یک سینماگرِ بی‌همتا/ نقد و بررسی کتاب «رئالیسمِ شاعرانه‌ی ژان رنوار»
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی نگارش و انتشار کتاب «رئالیسم شاعرانه‌ی ژان رنوار»، بی هیچ گفت و گویی، برگ زرّین دیگری برکارنامه‌ی پُرافتخار دکتر بهمن مقصودلو -نویسنده، پژوهشگر، فیلمساز و مدرّسِ نام آشنای سینما- در عرصه‌ی ادبیات سینمایی و نظریه پردازی و نقد و بررسی و معرفی فیلمسازان و نظریه پردازان...
۱۴۰۰/۰۷/۲۰
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
«آن‌ها مرا دوست داشتند»؛ گوشه‌نشینانِ فراموش شده!
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی حدود سال‌های ۱۳۸۶- ۱۳۸۷ زمانی که برای نخستین بار محمدرضا رحمانی طرح فیلمنامه‌ی «دلخون» را به مدرسه ی کارگاهی فیلمنامه نویسی در حوزه ی هنری آورد، از آنجایی که مدیریت مدرسه ی کارگاهی را برعهده داشتم، طی دیدارها و نشست هایی ، فیلمنامه‌ی «دلخون» (با انتخاب...
۱۴۰۳/۰۸/۱۵
نگاهی کوتاه به نمایشِ «سگِ نگهبان و درختی در باغ»؛ بازجویی یک جنایتِ خیالی!
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی در روزهایی که فیلم های قابل تامُلی بر پرده ی سینماها به نمایش در نمی آید، دیدن نمایش های خوب، بسیار دلشاد کننده است. «سعید ذهنی» کارگردان تئاتر، آهنگساز و مدرّس دانشگاه، دانش آموخته ی رشته ی کارگردانی نمایش از دانشکده ی هنرهای زیبا ، دانشگاه...
۱۴۰۳/۰۸/۰۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
خوابِ شیرینِ درختِ سیب‌های سرخ!
بعد از اکران «شور عاشقی» به کارگردانی داریوش یاری در سینماها، عزیزالله حاجی‌مشهدی منتقد سینما در یادداشتی به این فیلم سینمایی پرداخت. نوشته خوابِ شیرینِ درختِ سیب‌های سرخ! اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۴/۲۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
خوابِ شیرینِ درختِ سیب های سرخ!/ نگاهی به فیلم «شور عاشقی»
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی ساخت فیلم های تاریخی ، به ویژه آثاری که به رُخدادهای تاریخ دینی یک سرزمین یا دین وآیینی مربوط می شود ، بدون پشتوانه ی پژوهش هایی جدّی و دقیق و پُردامنه ، کار چندان آسانی نخواهد بود.گذشته از همه ی این ها، تولید فیلم هایی...
۱۴۰۳/۰۴/۲۱
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
از یاد رفتگان کوچه رندان!/ نگاهی گذرا به کارنامه درخشان ناصر تقوایی
سینماسینما: عزیزالله حاجی مشهدی در روزنامه اعتماد نوشت: مشاهده شرایط روحی هنرمندانی که به دلیل بی‌تدبیری و کژاندیشی برخی مدیران و سیاستگذاران فرهنگی-هنری کشور، به ویژه در دو دهه اخیر، ناگزیر، به کنج عزلت خزیده‌اند و بعد ازمدتی، انزواطلبیِ ناخواسته آنان نیز برای مخاطبان‌شان به امری عادی بدل شده است،...
۱۴۰۳/۰۴/۱۹
نگاهِ تازه و نوجویی‌های امیدبخش/ نگاهی به نمایش «بیانیه‌ی کمیسیون صندلی»
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی نمایش «بیانیه‌ی کمیسیونِ صندلی»، نویسنده و کارگردان: آریا گازُر از دیرباز، همواره کوشیده ام تا در کنار تماشای فیلم و کار همیشگی نگارش نقد فیلم، از تماشای نمایش های خوب در تالارهای نمایشی نیز غافل نشوم.به ویژه در فصل های کم رونق بودن سینما به دلیل...
۱۴۰۳/۰۳/۲۸