کارگردانی که رستوران زد؛ روایت زندگی حمید سمندریان در «مخاطب خاص» | نیمرخ

کارگردانی که رستوران زد؛ روایت زندگی حمید سمندریان در «مخاطب خاص»

نمایش «مخاطب خاص» به نویسندگی و کارگردانی علی شمس از جمله نمایش‌های موفق سال ۹۲ بود که به مقطعی از زندگی زنده‌یاد حمید سمندریان و راه‌اندازی رستوران توسط این چهره مطرح تئاتر ایران می‌پرداخت. به گزارش مهر، ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی و با سپری کردن بیش از ۴ دهه پا به قرنی تازه گذاشت؛ در این عمر سپری شده ۴۳ ساله، آثار مختلفی با موضوعاتی متنوع از دفاع مقدسی، دینی، کمدی، اجتماعی و… تولید و در سالن‌های تئاتر به صحنه رفتند. برخی از این آثار بسیار جریان ساز بودند و برخی آثار خاطره‌انگیز و پرمخاطب. شاید خالی از لطف نباشد مروری داشته باشیم بر آثاری که طی دهه‌های ۶۰، ۷۰، ۸۰ و ۹۰ تولید و اجرا شدند، روندی که این آثار برای تمرین و تولید طی کردند، گروهی که در تولید و اجرای اثر حضور داشتند و دیدن تصاویر این اجراها اعم از عکس یا فیلم.

از این رو در گروه هنر تصمیم بر این شد که از آغاز سال ۱۴۰۰ با جمع‌آوری اطلاعات مختلف اجراهای ۴ دهه گذشته، مروری‌بر تولیدات تئاتر ایران در این بازه زمانی داشته باشیم. در بیست و دومین گام از مرور «چهار دهه مرور خاطرات صحنه» سراغ نمایش «مخاطب خاص» به نویسندگی و کارگردانی علی شمس رفته‌ایم. اکثر هنرمندان با سابقه تئاتر، سینما و هنرهای تجسمی می‌دانند که زنده یاد حمید سمندریان یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین هنرمندان، مدرسان و کارگردان‌های تئاتر ایران در مقطعی از زندگی حرفه‌ای خود به راه اندازی رستورانی با عنوان «رستوران ۱۴۱» در خیابان فلسطین پرداخت تا دوره دوری خود و تعدادی دیگر از هنرمندان تئاتر از صحنه را سپری کند. در آن رستوران بسیاری از هنرمندان نام آشنای تئاتر، سینما و تلویزیون ایران همچون زنده یاد احمد آقالو و حمید لبخنده نیز مشغول به کار بودند و «رستوران ۱۴۱» بهانه‌ای برای گردهم آیی هنرمندان تئاتر بود. علی شمس از نمایشنامه نویسان و کارگردان‌های جوان تئاتر ایران در یکی از فعالیت‌های خود که در سال ۹۲ شکل گرفت، بعد از گفتگوهای متعدد با زنده یاد هما روستا همسر زنده یاد حمید سمندریان و هنرمندانی همچون حمید لبخنده که آن مقطع زمانی از زندگی حمید سمندریان را از نزدیک تجربه کرده بودند، نمایشنامه «مخاطب خاص» را نوشت و در کافه تریای سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه برد. در این نمایش رضا مولایی در نقش حمید سمندریان، وحید آقاپور در نقش احمد آقالو و جواد نمکی در نقش حمید لبخنده حضور داشتند و الهام شعبانی نیز ایفاگر نقش خبرنگاری بود که با حمید سمندریان مصاحبه می‌کند. «مخاطب خاص» هم به حال و هوای «رستوران ۱۴۱» می‌پرداخت و هم به مقطعی از زندگی حمید سمندریان و نگاه او به تئاتر. این نمایش که با بهای بلیت ۷ هزار تومان در مهر و آبان سال ۹۲ به صحنه رفت، با استقبال قابل توجه منتقدان، هنرمندان و مخاطبان تئاتر همراه شد و حدود ۵ هزار تماشاگر داشت. شمس درباره چرایی پرداختن به مقطعی از زندگی زنده یاد حمید سمندریان در اثری نمایشی، به خبرنگار مهر گفت: حمید سمندریان همیشه برای نسل من و نسل پیش از من و حتی نسل پیش تر از من، انسان کاریزماتیک و آیکونیک در تئاتر بوده به این واسطه که توانسته پل بسیار منسجمی بین آموزه‌های مدرن غربی تئاتر و صحنه ایرانی در تربیت بازیگر و نظام مندی میزانسن ایجاد کند. به همین خاطر همیشه حمید سمندریان تا وقتی زنده بود جزو معدود پیشکسوتانی بود که فارغ از دغدغه مال و حرص سالن و این دسته رفتارهای پر هیاهو که از پیشکسوتان می‌بینیم، سعی در تشویق، ترغیب و کمک نسل بعد از خود داشت و این برای من مهمترین ویژگی‌ای بود که فکر کردم باید به حمید سمندریان پرداخته شود. این کارگردان تئاتر درباره دلیل انتخاب کافه تریای سالن مجموعه تئاتر شهر برای اجرای نمایش «مخاطب خاص»، یادآور شد: چون حمید سمندریان در خیابان فلسطین رستوران داشت پس مناسب‌ترین جغرافیا برای بازنمایی یا بازسازی وقایع در عصر یک روز جمعه لاجرم کافه تریای تئاتر شهر بود. بهترین پیشنهاد ممکن بود و هر جایی غیر از کافه تریای سالن اصلی فضا را غلط می‌کرد. شمس در ادامه سخنان خود تأکید کرد: روح کافه و شکل چینش و حضور تماشاگر-مشتری خود یک امر مضاعف بود برای برقراری ارتباط هر چه بیشتر با بازیگران که هر کدام نقش پوشی می‌کردند و شخصیت‌هایی حقیقی بودند برآمده از دوران «رستوران ۱۴۱» سمندریان. وی درباره دلایل استقبال و موفقیت نمایش «مخاطب خاص»، توضیح داد: در نمایش «مخاطب خاص» روح حمید سمندریان جریان داشت و به ماجرای بسیار ویژه ای می‌پرداخت که در دوران تعطیلی دانشگاه‌ها و انقلاب فرهنگی رخ می‌داد؛ جایی که آرتیست مجبور می‌شود از حرفه اصلی اش دور و برای اقتصاد و بقای زندگی به جایی غیر از آن چیزی که تعلق دارد نزدیک شود؛ در حقیقت یک بحران تاریخی است که بر سر بسیاری از هنرمندان تئاتر و سینما آمده که برای ارتزاق و در عین حال دوام داشتن در حرفه شان مجبور هستند به شغل‌های ثانویه و حتی ثالثیه روی بیاورند. کارگردان «مخاطب خاص» اظهار کرد: به همین خاطر می‌توان گفت که این برهه خیلی جذاب که گذشته بود و سمندریان هم به عنوان یکی از نمادهای برجسته تئاتر معاصر ایران این تجربه را از سر گذرانده بود، در حقیقت یک وصف حال و شرح حال خود تئاتر است. از این رو نمایش «مخاطب خاص» از تئاتر و برای تئاتر بود و فکر می‌کنم به واسطه این روح توانست توجه مخاطب را به خود جلب کند. شمس در پایان سخنان خود درباره اینکه آیا قصد بازتولید نمایش «مخاطب خاص» را دارد یا نه، تصریح کرد: قطعاً نه، چون هم فیلم تئاترش موجود است و هم اینکه من به شخصه علاقه‌ای به امر بازتولید ندارم. یک تجربه زمانی، زیستی و ایده‌ای است که در یک مقطع روی می‌دهد و در یک جغرافیای مشخص تولید می‌شود و به نظرم بازتولیدش ضرورت ندارد کمااینکه با کیفیت کمتر از فضای سه بعدی و لمس حقیقی تئاتر، می‌توان با فیلم تئاتر آنچه را که گذشته مرور کرد.

منبع: بانی فیلم
آدرس کوتاه: http://www.rokh.in/news/82781
دیدگاه

آخرین خبرها
خبرهای پربازدید

ژاله علو

تجلیل از چهره‌های تاثیرگذار تئاتر در شب کارگردان

نوزدهمین «شب کارگردان» با تقدیر از سه چهره تاثیرگذار تئاتر کشور؛ ژاله علو، علیرضا کوشک‌جلالی و علی شمس برگزار می‌شود و تندیس انجمن کارگردانان تئاتر به آنان اهدا خواهد شد. ...ادامه مطلب نوشته تجلیل از چهره‌های تاثیرگذار تئاتر در شب کارگردان اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۲/۰۸


بر صحنه تئاتر پایتخت چه خبر است؟

دو سانسی اجرا شدن تئاتر علی شمس، اعلام برنامه کارگاه نمایش و چند خبر دیگر از تئاتر از جمله خبرهای دریافتی این حوزه است.

۱۴۰۰/۱۰/۰۸


روایتی کمدی از احتمالات تاریخی

روایتی کمدی از احتمالات تاریخی

علی شمس که سال گذشته به دلیل تعطیلات کرونایی از اجرای نمایش تازه‌اش باز ماند، امیدوار است تیر ماه امسال نمایش «احتمالات» را روی صحنه ببرد.

۱۴۰۰/۰۱/۱۲


جزییات اختتامیه جشنواره «فیلم کوتاه تهران» اعلام شد

جزییات اختتامیه جشنواره «فیلم کوتاه تهران» اعلام شد

آیین اختتامیه سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه «تهران» با تقدیم به شهدای سلامت به پاس ارج نهادن به تلاش‌های آن‌ها در مسیر مبارزه با کرونا امروز دوشنبه ۶ بهمن ماه برگزار می‌شود.

۱۳۹۹/۱۱/۰۶


اسمی که ژاپنی نیست و برگرفته از اشعار خیام است

علی شمس قصد داشت نمایشنامه تازه‌ای بنویسد ولی در میانه راه نوشتن، متوجه شد آنچه می‌نویسد، بیشتر در قالب رمان می‌گنجد.

۱۳۹۹/۰۹/۰۳


کارگردانی که نمایشش را «عقب‌مانده» می‌داند

کارگردانی که نمایشش را «عقب‌مانده» می‌داند

موقعیتی را تصور کنید که در آن هیتلر پیر می‌توانست به هیتلر جوان نقاش نامه بنویسد تا خودش را بکشد و جنگ جهانی دوم رخ ندهد. یا مثلا ترامپ همین امروز به ترامپ ۳۰ سال پیش نامه خودکشی می‌نوشت، چقدر جهان آسوده می‌شد! البته اگر امکان سفر در زمان وجود...

۱۳۹۷/۱۱/۰۵


اسامی بازیگران تئاتر علی شمس اعلام شدند

اسامی بازیگران تئاتر علی شمس اعلام شدند

بازیگران نمایش «وقتی خروس غلط می‌خواند» به نویسندگی و کارگردانی علی شمس معرفی شدند.

۱۳۹۷/۱۰/۰۳


آغاز تور اروپایی نمایش «مدیترانه»

آغاز تور اروپایی نمایش «مدیترانه»

نمایش «مدیترانه» طی یک تور نمایشی در شهرهای اروپایی روی صحنه می‌رود. به گزارش رسیده، نمایش «مدیترانه» به نویسندگی و کارگردانی علی شمس از ٢۶ تا ٢٨ اکتبر در تئاتر” document” و پس از آن آن در تئاتر “Szív-Kamara Színház رم  روی صحنه می‌رود. مدیترانه نمایشی است درباره بحران مهاجرت...

۱۳۹۷/۰۸/۰۵


نمایش «ابوالهول» در پلاتو اجرا

نمایش «ابوالهول» در پلاتو اجرا

نمایش «ابوالهول» به کارگردانی داود پور حمزه از روز چهارشنبه بیست و پنجم مهر ماه در پلاتو اجرا مجموعه تئاتر شهر به صحنه می رود. به گزارش رسیده، «ابوالهول» عنوان تازه ترین نمایش پلاتو اجرا مجموعه تئاتر شهر است که از چهارشنبه بیست وپنجم مهر ماه به نویسندگی علی شمس...

۱۳۹۷/۰۷/۲۴


تور اروپایی «مدیترانه» آغاز می‌شود

تور اروپایی «مدیترانه» آغاز می‌شود

علی شمس قصد دارد نمایش «مدیترانه» را از اواخر اکتبر در شهرهای مختلف اروپا به صحنه ببرد. به گزارش مهر، تور اجرای نمایش «مدیترانه» به کارگردانی علی شمس اواخر اکتبر مصادف با اوایل آبان ماه با اجرا در تئاتر دکومنتی رم آغاز می شود. تئاتر دوکومنتی یکی از مراکز شناخته...

۱۳۹۷/۰۴/۱۹


نخستین کنسرت سال ۹۷ برج آزادی توسط علی شمس برگزار می شود

نخستین کنسرت سال ۹۷ برج آزادی توسط علی شمس برگزار می شود

    گروه موسیقی علی شمس ۳۱ فروردین کنسرت خود را در سالن اصلی برج آزادی برگزار می کند. به گزارش رسیده، گروه علی شمس از سال ۹۰ فعالیت رسمی خود را در زمینه موسیقی تلفیقی آغاز کرده و تا کنون چندین اجرا در سالن برج آزادی روی صحنه برده...

۱۳۹۷/۰۱/۲۶


آثار راه‌یافته به بخش صحنه‌ای جشنواره تئاتر تجربه اعلام شد

آثار راه‌یافته به بخش صحنه‌ای جشنواره تئاتر تجربه اعلام شد

از سوی هیات بازبینی هجدهمین جشنواره تئاتر تجربه آثار راه‌یافته بخش صحنه‌ای این جشنواره اعلام شد. به گزارش رسیده، بنا بر رأی هیات بازبینی بخش صحنه‌ای، متشکل از آقایان حسین کیانی، مصطفی کوشکی، رضا شاهبداغی، علی شمس و مهدی شاهپیری، از مجموع ۱۶۷ اثر بازبینی‌شده (به‌صورت حضوری و فیلم) ۱۴...

۱۳۹۶/۱۱/۱۸


معرفی هیات بازبینی بخش صحنه‌ای جشنواره تئاتر تجربه

معرفی هیات بازبینی بخش صحنه‌ای جشنواره تئاتر تجربه

دبیرخانه هجدهمین جشنواره تئاتر تجربه، هیات بازبینی بخش صحنه‌ای این دوره از جشنواره را اعلام کرد. به گزارش رسیده، حسین کیانی، مصطفی کوشکی، رضا شاهبداغی، علی شمس و مهدی شاه‌پیری به‌عنوان هیات بازبینی بخش صحنه‌ای هجدهمین جشنواره تئاتر تجربه انتخاب شدند. بازبینی های بخش صحنه‌ای هجدهمین جشنواره تئاتر تجربه، از...

۱۳۹۶/۱۱/۱۰

عاطفه رضوی
احترام برومند

شب دشنه‌های بلند تا آخر شهریور روی صحنه می‌رود

شب دشنه‌های بلند تا آخر شهریور روی صحنه می‌رود

نمایش «شب دشنه‌های بلند» به کارگردانی علی شمس تا پایان شهریور روی صحنه می‌رود. به گزارش ایلنا، شب دشنه‌های بلند تاکنون مورد استقبال شدید چهره‌های هنری قرار گرفته است و جهانگیر کوثری، رضا کیانیان، سید علی صالحی، احسان کرمی، یغما گلرویی، تینا پاکروان، احترام برومند، گلاب آدینه، عاطفه رضوی، ترلان...

۱۳۹۶/۰۵/۲۷

هدیه تهرانی
بهرام رادان

ویدئو / مرور کوتاه زندگی و آثار «حمید لبخنده»

حمید لبخنده، کارگردان باسابقه تئاتر، تلویزیون و سینما، عصر شنبه (۱۸ دی) در سن ۷۰ سالگی درگذشت. او متولد اهواز بود و در دوران تحصیل کارگردانی و بازیگری تئاتر، نزد هنرمندانی نظیر حمید سمندریان، بهرام بیضایی و علی رفیعی تعلیم دید. لبخنده از دهه ۶۰ شروع به ساخت سریال‌های تلویزیونی...

۱۴۰۰/۱۰/۱۹

حمید سمندریان

نگاه‌ در آکادمی سمندریان تربیت هنرجوست، نه تجارت

نگاه‌ در آکادمی سمندریان تربیت هنرجوست، نه تجارت

فرزند و مدیر آکادمی هنرهای نمایشی حمید سمندریان همزمان با آغاز کار مجدد این موسسه بعد از ۲۱ ماه تعطیلی، اظهار داشت: وجه ممیز این آکادمی، اتکا به تعهد و ...ادامه مطلب

۱۴۰۰/۰۸/۰۹

هما روستا
حمید سمندریان

تلاش فرزند حمید سمندریان و هما روستا برای تحقق آرزوی پدر و مادرش

کاوه سمندریان، فرزند حمید سمندریان و هما روستا خبر داد که چراغ آموزشگاه پدرش، بعد از حدود دو سال تعطیل روشن شده و این آموزشگاه از پاییز امسال فعالیت خود را آغاز کرده است.

۱۴۰۰/۰۸/۰۹

حمید سمندریان

نام زنده‌یاد سمندریان بر کوچه‌ای در تهران

بر اساس مصوبه دی‌ ۱۳۹۹ شورای شهر تهران، کوچه‌ای در پایتخت به یاد زنده‌یاد حمید سمندریان، نویسنده، کارگردان و مدرس تئاتر نام‌گذاری شد. به گزارش ایرنا، زنده‌نام حمید سمندریان متولد ...ادامه مطلب

۱۴۰۰/۰۳/۲۵

حمید سمندریان

عکس یادگاری

عکس یادگاری

حسین پاکدل زنده‌یاد حمید سمندریان به نقل از استاد خود ادوارد ماکس همیشه می‌گفت؛ «بدا به حال استادی که شاگردش از او پیشی نگیرد». می‌شود این حرف کاربردی را تعمیم داد به هنرمندان صاحب‌نامی که در آثار ماندگارشان موقعیت نشو و نما به جوانان مستعد و پرتلاش داده و آن‌ها...

۱۳۹۹/۱۲/۰۱

حمید سمندریان

همه ناکامی‌های فروغ فرخزاد در تئاتر

همه ناکامی‌های فروغ فرخزاد در تئاتر

روزنامه‌نگارانی که زمستان سرد سال ۱۳۴۲ به تماشای نمایش «شش شخصیت در جست وجوی نویسنده» نشستند، به دو موضوع توجه بسیار کردند؛ معرفی لوییجی پیراندللو، به عنوان نمایشنامه‌نویسی بزرگ و بازی فروغ فرخزاد روی صحنه تئاتر.

۱۳۹۹/۱۰/۰۷

حمید سمندریان

عده‌ای می‌خواهند با نام «سمندریان» برای خود شناسنامه درست کنند

سینماپرس: کارگردان تئاتر گفت: تقرب به حمید سمندریان ضعف شخصیتی است؛ برخی با نام او در حال افزایش اعتبار خود هستند.

۱۳۹۹/۰۴/۲۳

حمید سمندریان

چرا استاد انتظامی با توسل به حضرت فاطمه سلام الله علیها روی صحنه رفت؟

سینماپرس: نوبت انتظامی شد که بره توی صحنه، دستش رو بلند کرد طرف آسمون و با صدای کم و بیش ترسیده و مضطرب گفت:" یا فاطمه زهرا، خودمو به تو می سپارم."

۱۳۹۹/۰۲/۰۵

حمید سمندریان
محمدعلی کشاورز

وزیر ارشاد به دیدار محمدعلی کشاورز رفت

سینماپرس: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عیادت «محمدعلی کشاورز» بازیگر پیشکسوت کشورمان رفت.

۱۳۹۸/۰۳/۲۵

حمید سمندریان

آغاز «ازدواج آقای می سی سی پی» به یاد حمید سمندریان

آغاز «ازدواج آقای می سی سی پی» به یاد حمید سمندریان

اجرای نمایش «ازدواج آقای می سی سی پی» به کارگردانی احسان فلاحت پیشه جمعه شب چهاردهم دی ماه با گرامیداشت یاد و خاطره زنده‌یاد حمید سمندریان در تالار اصلی تئاتر شهر آغاز شد.

۱۳۹۷/۱۰/۱۵

علی دهکردی
افسانه چهره آزاد

دیدار اعضای شورای مرکزی بازیگران سینما با «جمال اجلالی»

دیدار اعضای شورای مرکزی بازیگران سینما با «جمال اجلالی»

جمعی از اعضای شورای مرکزی انجمن بازیگران سینمای ایران به دیدار جمال اجلالی پیشکسوت سینما و تئاتر رفتند. در این دیدار علی دهکردی، فرشید زارعی فرد، افسانه چهره آزاد و فرامرز روشنایی (رییس، بازرس، عضو و مسئول اطلاع رسانی شورا) حضور داشتند. اجلالی چند ماه قبل براثر سکته در بیمارستان...

۱۳۹۷/۰۷/۰۳

حمید سمندریان

«بازی استریندبرگ» به یاد حمید سمندریان خوانده می‌شود

«بازی استریندبرگ» به یاد حمید سمندریان خوانده می‌شود

نمایشنامه خوانی «بازی استریندبرگ» شنبه ۱۶ تیر به مناسبت سالروز درگذشت حمید سمندریان در تالار ناصرخسرو برگزار می شود. به گزارش مهر، به مناسبت سالروز درگذشت حمید سمندریان نمایشنامه خوانی «بازی استریندبرگ» به کارگردانی کوروش ساسانیان که از شاگردان این هنرمند در اوایل دهه هشتاد بوده است، اجرا می شود....

۱۳۹۷/۰۴/۱۵

حمید سمندریان
هما روستا

یک نمایشنامه‌خوانی نوجوانانه به یاد سمندریان و هما روستا

نمایشنامه «بیوه‌های غمگین سالار جنگ» نوشته محمد امیر یاراحمدی به یاد زوج هنرمند حمید سمندریان و هما روستا نمایشنامه‌خوانی می‌شود.

۱۳۹۷/۰۳/۲۹

حمید سمندریان

نمایش گلن گری گلن راس در تماشاخانه پایتخت

نمایش گلن گری گلن راس در تماشاخانه پایتخت

نمایش گلن گری گلن راس این روزها در تماشاخانه پایتخت به روی صحنه می رود. به گزارش رسیده ، این روزها نمایشی با عنوان گلن گری گلن راس نوشته ی دیوید مامت به کارگردانی فرید رحمتی در تماشاخانه پایتخت روی صحنه می رود. نمایشی که با همت جمعی از هنرجویان...

۱۳۹۶/۰۸/۲۶