بهرام بیضایی با کابوس‌های خود چه می‌کند؟!
بدون شک فیلم سه اپیزودی بهمن مقصودلو که درباره بهرام بیضائی به نام «موزائیک اسطوره ها» ساخته، یکی از باارزش ترین فیلم هائی است که برای شناخت بهرام بیضائی، این سینماگر سرشناس و قابل احترام ایران تاکنون ساخته شده است. بهرام بیضائی در این اثر بی پروا درباره خود، افکار، فرهنگ و سینمایش صحبت می کند و به بیننده اجازه می دهد بهتر و بیشتر به او نزدیک شود و به نوعی آشتی بین سازنده و تماشاگران آثارش برقرار می شود. بیضائی در این فیلم افکار خود را عریان می کند.
از همان آغاز فیلم، بیضائی تکلیف خود را با تماشاگرش روشن می کند و می گوید: «من راجع به کابوس های خودم فیلم می سازم.» آیا کابوس های یک سینماگر برای همه تماشاگران قابل لمس است؟ مثلا غریبه و مه یا چریکه تارا چقدر با تماشاگر ارتباط برقرار می کند؟ آیا سمبل ها، نشانه ها، اسطوره هایی که بیضائی با آن فرهنگ غنی نمایشی و ادبی به کار می گیرد، برای تماشاگرانش به تمامی قابل درک و هضم است؟ و اگر آنها درک نمی کنند تقصیر آنهاست یا فیلمساز که نوع دیالوگ نویسی فاخر و غیر مرسوم ، و زبان غیر روزانه به کارمی برد؟ البته اینجا سوال پیش می آید که آیا تماشاگر وظیفه ندارد دانش خود را بالا ببرد؟
جدا از توضیحات و تفسیرهائی که بهمن مقصودلو به عنوان سازنده فیلم درباره بیضائی ارائه می‌دهد، حضور اسماعیل نوری علا که از دوستان دوره دبیرستان بیضائی بوده، و به خوبی طی سالها او را می شناخته، نیز برای درک بهتر بیضائی و آثارش موثر افتاده است. جدا از این، منتقدان آمریکائی چون گادفری چشایر و ریچارد پنیا درباره بیضائی سخن می گویند و به ویژه بازیگران فیلم هایش، مژده شمسائی، پروانه معصومی وسوسن تسلیمی همه در مدح فیلمساز و خلاقیت های او خیلی به حالت استاد و شاگردی سخن گفته‌اند. درفیلم البته هیچ فردی غیر از تعریف و تمجید کردن چیزی نمی گوید!
در مستند موزائیک اسطوره ها، به خوبی به همه آثارسینمائی بیضائی پرداخته شده است و شناخت خوبی در اختیار تماشاگر گذاشته می شود. مونتاژ هوشمندانه خانم هاله جوانشیر به انسجام اثر به خوبی کمک کرده است.
عموسیبیلو، نخستین فیلم کوتاهش یکی از جذاب ترین و واقع‌گرایانه‌ترین و شیرین ترین اثر اوست. در همین فیلم مرد مسنی خود را در انزوا و دور از دسترس جامعه قرار داده که این مسئله «خود را جدا دیدن یا جدا کردن از جامعه» در همه آثار بیضائی دیده می شود. در پرسوناژهای همه آثارش احساس غریبگی و متفاوت بودن و دور بودن از دیگران در جامعه ای که زندگی می کنند، دیده می شود. در سفر، که به همراه باشوغریبه کوچک از درخشان ترین آثارش هستند، پسرکی ازمحله پائین شهر خود، به محله بالا رفته، در جستجوی پدر و مادری است که او را تحویل بگیرند و وی را از خودشان کنند. زبان سینمائی این فیلم، استفاده ماهرانه از لوکیشن ها، زوایای دوربین، استفاده از موزیک، میزانسن های منسجم، همه و همه یک فیلم استثنائی از سفر به دست می دهد. در رگبار، آقای حکمتی که از جای دیگری آمده، با اینکه بسیار تلاش می کند خود را با جامعه جدیدش وفق دهد، پرت می افتد و مجبور به رفتن می شود.
در غریبه ومه، غریبگی بیداد می‌کند. عده ای از آنسوی دریا به دنبال مرد اول فیلم آمده اند که خود نمی داند برای چیست! این فیلم بسیار بار سمبلیک هم دارد، آن پنج نفری که به دنبال او آمده اند سمبل چه چیزی می توانند باشد؟ همین زبان سنگین و تئاتر گونه، البته با تصاویر سینمائی و استادانه در فیلم چریکه تارا، فاصله بین تماشاگر غیرهنری را با اثر زیادتر می کند. البته تماشاگر می تواند به لذت بصری که از فیلم می برد قانع باشد.
مقصودلو با بیضائی درکنار پوستر دونده (امیرنادری) که بیضائی آنرا مونتاژ کرده بود
اگرچه بیضائی می گوید «من به قصداستعاره فیلم نمی سازم»، اما از همان فیلم بلند اولش، رگبار، ازاستعاره استفاده می کند مثلا جائی که ناگهان از بدن آقای حکمتی (معلم مدرسه) خون نشت می کند و دلیلی برای آن وجود ندارد یا آن مرد عینکی که گاری آقای حکمتی را جابجا می کند و گاه گداری در صحنه هائی با همان عینک سیاه و مشکوک دیده می شود و غیره. بیضائی مرد میزانسن است و به نظر می آید میزانسن بیش از هر چیزی، وی را وسوسه می کند. در تمام پلان های نسبتا درشتی که به ویژه از زنان فیلم هایش می گیرد، زنان ابتدا پشت به دوربین هستند، چرخی دور خودشان می زنند و رو به دوربین می‌کنند و دوربین با آنها بازی می کند.
برای پرداختن به آثارسینمائی بیضائی که رفته رفته سبک کار خود را پیچیده تر می کند و بدون شک از بزرگان سینمای ایران است باید با حوصله و به تفصیل در فرصتی دیگر نوشت.
بهمن مقصود لو، تهیه کننده و کارگردان موزائیک اسطوره ها، قبلا فیلم‌هایی درباره احمد شاملو، احمد محمود، ایران درودی، اردشیر محصص، عباس کیارستمی، و همچنین فیلمی درباره زنان در سینمای ایران قبل از انقلاب ساخته است. وی ازقدیمی های سینماست که تحصیلاتش را در آمریکا به پایان رسانده بود. و در ایران سردبیر مجله ستاره سینما بود و کتاب های ویژه سینما و تئاتر را نیز منتشر کرده بود. جدا از فیلمسازی، او تهیه کننده نخستین فیلم بلند امیرنادری در آمریکا به نام منهتن از روی شماره بود.
آخرین خبرها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- آزادی توماج صالحی با قید وثیقه
- «عقابها» پرمخاطبترین فیلم تاریخ سینمای ایران!
- وحید تاج: بزرگترین ریسک زندگیام را نزد استاد شجریان انجام دادم
- با ۱۰ ورزشکار جذاب مرد دنیا در سال ۲۰۲۳ آشنا شوید
- حمایت ۲۶ صنف سینمایی برای علی دهکردی/ پاسخ مدیرعامل جدید خانه سینما
- استودیوهای بزرگ فیلمسازی «ایلان ماسک» را تحریم کردند
- همکاری برد پیت و آدام سندلر در کمدی نتفلیکس
- آتیلا پسیانی بلد بود از بیرحمیهای زندگی انتقام بگیرد
- علی دهکردی مدیرعامل خانه سینما شد
- سانسور عجیب در سریال زخم کاری که خبرساز شد
- انتقاد شدید محمود گبرلو از برخورد تلویزیون با اصغر فرهادی
- تجلیل از مدس میکلسن و فوزی بنسعیدی در جشنواره مراکش
- درخواست دختر بیتا فرهی برای تشکیل تیم پزشکی
- چه کسی جک نیکلسون را به سینما برمیگرداند؟
- تشویق طولانی مسعود کیمیایی در «بازنمایش قصه ترانههای ماندگار»/ کیمیایی از غم نبود مهرجویی گفت
- انتقادات تند فهیم به «سرزمین مادری» و کمال تبریزی
- لیدی مکبث در تماشاخانه ایرانشهر
- جشنواره توکیو جایزه آکیرا کوروساوا را به ایناریتو و فوکادا اهدا می‌کند
- شان پن در نقش خودش بازی می‌کند/ حضور در یک سریال جنگی
مرتبط با خبر
خبرهای پربازدید
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
پاسخ منفی بیضایی به شبکه تلویزیونی فارسی‌زبان!
بانی‌فیلم: در دنیای رسانه‌ای اگرچه سرعت در انتقال خبرها می‌تواند امتیاز ویژه‌ای برای هر رسانه‌ای به شکار آید، اما رسانه‌ها به برخی از اخبار رت به دلیل ماهیت آزاردهنده‌شان کم‌توجهی ...ادامه مطلب نوشته پاسخ منفی بیضایی به شبکه تلویزیونی فارسی‌زبان! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۲۱
«مجلس ضربت زدن» ۲۴ ساله شد
۲۴ سال پیش که بهرام بیضایی تصمیم گرفت که سفارش نوشتن یک نمایشنامه با موضوع امام علی را بپذیرد، شاید خودش هم فکرش را نمی‌کرد که این نمایشنامه به بهترین ...ادامه مطلب نوشته «مجلس ضربت زدن» ۲۴ ساله شد اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۱۲
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
بازخوانی؛ چگونه اصرار پرویز پورحسینی و مهدی هاشمی، سبب خیر شد؟
حقیقتش این است که اگر اصرار مهدی هاشمی و پرویز پورحسینی نبود، شاید اصلا این نمایشنامه، رنگ صحنه به خود نمی‌دید ولی بهرام بیضایی، وقتی پافشاری و گذشت آنان را ...ادامه مطلب نوشته بازخوانی؛ چگونه اصرار پرویز پورحسینی و مهدی هاشمی، سبب خیر شد؟ اولین بار در بانی فیلم. پدیدار...
۱۴۰۲/۱۱/۱۰
همنورد مردها نباشیم!
یادداشت / جمشید پوراحمد ناهید پوراحمد عزیز… یادت هست از زبان بهرام بیضایی می‌گفتی؛ اشکالی در کار دنیاست که گریه رفعش نمی‌کند. اینکه امروز چهل روز است که نمی‌دانم کجایی؟! ...ادامه مطلب نوشته همنورد مردها نباشیم! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۱/۰۴
برگزیدگان دهمین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی معرفی شدند/ پیشنهادی برای ثبت سالروز تولد بهرام بیضایی به عنوان روز نمایشنامه‌نویسی ایران
آیین پایانی دهمین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران با معرفی برگزیدگان، بزرگداشت بهرام بیضایی، یادی از شهلا لاهیجی در حضور استقبال کم‌نظیر مخاطبان و بسیاری از چهره‌های فرهنگ و هنر ایران، جمعه ۲۹ دی ماه در سالن استاد فریدون ناصری خانه هنرمندان ایران برگزار شد. به گزارش سینماسینما،...
۱۴۰۲/۱۰/۳۰
داریوش فرهنگ: بهرام بیضایی استاد فن در سینما است
هفتمین و آخرین جلسه کارگاه کارگردانی و بازیگری در سینما توسط داریوش فرهنگ عصر روز گذشته همراه با اعطای گواهی پایان دوره به شرکت کنندگان در موزه سینما برگزار شد. به گزارش سینماسینما، داریوش فرهنگ در ابتدای این جلسه گفت: هنرمندان در گذشته جاده‌های سنگلاخ موجود در مسیر فعالیت هنری...
۱۴۰۲/۱۰/۲۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
کالبد شکافی کارنامه‌ی سینمایی بهرام بیضایی/ نگاهی به کتاب «موزاییک استعاره‌ها»
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی “دکتر بهمن مقصودلو” منتقدِ فیلم ، پژوهشگر و مستندساز نام آشنا و پُرتلاش، سازنده ی فیلم مستند ” موزاییک استعاره ها” ( ۲۰۱۹ م ) با پشتوانه ی نزدیک به دو دهه پی جویی و شکیبایی فراوانش – در فاصله ی سال های ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۶-...
۱۴۰۲/۱۰/۱۹
از بهرام بیضایی تا جلالی تهرانی در پردیس تئاتر شهرزاد
پردیس تئاتر شهرزاد در رویکرد جدید خود در نظر دارد با چینش آثار متنوع میزبان سلایق گوناگون مخاطبان باشد و به همین منظور در تدارک ژانرهای مختلف نمایشی برای سال آتی است و پذیرای آثار متفاوت کارگردان های مختلف خواهد بود. به گزارش سینماسینما، ۱۲ نمایش در سالن‌های۱ ، ۲...
۱۴۰۲/۱۰/۱۷
همزمان با زادروز بهرام بیضایی و سالمرگ اکبر رادی؛«سرفصل» با یادکردی از نصرت‌الله نویدی منتشر شد
همزمان با پنجم دی ماه زادروز بهرام بیضایی و سالمرگ اکبر رادی بزرگمردان عرصه هنرهای دراماتیک ایران، شماره سوم کتاب آواژ با عنوان «سرفصل» با یادکردی از نصرت‌الله نویدی نمایشنامه‌نویس سال‌های دور ایران منتشر شد و دانلود رایگان آن هم در اختیار علاقمندان قرار گرفت. به گزارش سینماسینما، کتاب آواژ...
۱۴۰۲/۱۰/۰۵
اختصاصی از کن۷۷؛ فیلم جنایی طنزآمیز!
محمد حقیقت / جشنواره کن: همانگونه که پیش‌تر خبر داده بودیم، امسال از برخی کشورهایی که در بخش رسمی یا شرکت نداشتند و یا به ندرت اثری از آنها در ...ادامه مطلب نوشته اختصاصی از کن۷۷؛ فیلم جنایی طنزآمیز! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۲۰ساعت پیش
اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن/ گفت‌وگوی سعید نوری با محمد حقیقت/ مزایا و معایب نمایش فیلم‌ها به منتقدان پیش از جشنواره
اختصاصی سینماسینما از جشنواره فیلم کن ۲۰۲۴/ گفت‌وگوی سعید نوری با محمد حقیقت/ نمایش فیلمهای بخش‌های مختلف برای منتقدان پیش از آغاز جشنواره چه مزایا و معایبی دارد؟ محمد حقیقت با ذکر خاطره‌ای از آثار عباس کیارستمی به این سوال پاسخ می‌دهد
دیروز
اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن/ گفت‌وگوی سعید نوری با محمد حقیقت دربارهٔ فیلمهای افتتاحیه در دو بخش مسابقه و ۱۵ روز سینماگران
اختصاصی سینماسینما از جشنواره فیلم کن ۲۰۲۴/ گفت‌وگوی سعید نوری با محمد حقیقت دربارهٔ فیلمهای افتتاحیه در دو بخش مسابقه و ۱۵ روز سینماگران
دیروز
اختصاصی سینماسینما از جشنواره فیلم کن/ گفت‌وگوی سعید نوری با محمد حقیقت دربارهٔ کمپانیهایپخش فیلم
اختصاصی سینماسینما از جشنواره فیلم کن ۲۰۲۴/ گفت‌وگوی سعید نوری با محمد حقیقت دربارهٔ کمپانیهای پخش فیلم
دیروز
زنان در جشنواره کن ۲۰۲۴/ حضور پررنگ در هیات داوران، کم تعداد در میان فیلمسازان
سینماسینما، پاریس: زنان روز به روز حضور بیشتر و مهمتری در جشنواره کن دارند. جشنواره کن تا یک سال پیش هرگز خانمی را در مقام رئیس جشنواره نداشته، اما از سال ۲۰۲۳ خانم ایریس کنوبلوش، به بالاترین مقام جشنواره کن رسید. همچنین در طول سه سال اخیر دو کارگردان زن،...
۱۴۰۳/۰۲/۲۳
گفت‌وگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف می‌کنیم
سینماسینما، محمد حقیقت هر چند سال یک بار مدیران بخش هفته منتقدین و ۱۵ روز سینماگران جای خود را به مدیران جدید می‌دهند. سال گذشته برای بخش ۱۵ روز کارگردانان آقای ژولین رجل جانشین پاپولو مورتی شد. در کنفرانس مطبوعاتی این بخش با وی از نزدیک آشنا شدم و سپس...
۱۴۰۳/۰۲/۱۶
جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
سینماسینما، پاریس: امروز جمعه، ده روز مانده به شروع هفتاد و هفتمین جشنواره کن، روابط مطبوعاتی فیلم «کارآموز» ساخته علی عباسی خلاصه داستان رسمی و اطلاعاتی درباره این فیلم را در اختیار رسانه‌ها گذاشت. خلاصه داستان این فیلم به شرح زیر است: کارآموز، غوطه‌ور شدن در درون امپراتوری امریکاست که...
۱۴۰۳/۰۲/۱۴
تحلیل رسانه‌های فرانسوی از حضور فیلم رسول‌اف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
سینماسینما، پاریس: رسانه‌های فرانسوی مثل تله‌راما، لوموند، لیبراسیون، فیگارو، به ۱۳ فیلمی که فهرست بخش رسمی جشنواره کن را تشکیل داده‌اند، به صورت گسترده پرداخته‌اند. آنها همچنین با اشاره به فیلم جدید محمد رسول‌اف (دانه انجیر مقدس) که در ایران ساخته شده است و به تازگی کمیته انتخاب آنرا دیده،...
۱۴۰۳/۰۲/۰۵
احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیم‌شده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
سینماسینما، محمد حقیقت: یکی از وقایع مهم جهانی که امسال در جشنواره کن رقم خواهد خورد نمایش فیلم مرمت شده «ناپلئون به روایت ابل گانس» است که مدت زمان آن فیلم ۷ ساعت است. این فیلم در دو قسمت به نمایش در می‌آید. قسمت اول به مدت ۳ ساعت ۴۰...
۱۴۰۳/۰۱/۳۱
سینماسینما/ گزارش کوتاه محمد حقیقت از نشست مطبوعاتی دبیر جشنواره کن
گزارش کوتاه محمد حقیقت از نشست مطبوعاتی دبیر جشنواره کن
۱۴۰۳/۰۱/۲۴
منتظر بمانید..
نمایش مستند «ساختن فیلم گاو» در پاریس
سینماسینما، پاریس؛ فیلم مستند «ساختن فیلم گاو» در پاریس به نمایش در می‌آید. برای ستایش داریوش مهرجویی، فیلمساز مهم تاریخ سینمای ایران روز شنبه دوم مارس ( ۱۲ اسفند) اخرین نسخه‌ی فیلم مستند «ساختن فیلم گاو» اثر بهمن مقصودلو با حضور او به‌نمایش در خواهد آمد. در این فیلم با...
۱۴۰۲/۱۲/۰۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
ساخت یک مستند در باره «گاو»؛ شاهکار تاریخ سینمای ایران، چگونه ساخته شد؟
بانی‌فیلم: برای سینمادوستان و علاقمندان فیلم، دانستن چگونگی تولید فیلم‌ها جذابیت خاصی دارد؛ اینکه یک فیلم سینمایی مطرح که شاخصی برای سنجش کیفیت فیلمهای دیگر است، چطور جلوی دوربین رفت ...ادامه مطلب نوشته ساخت یک مستند در باره «گاو»؛ شاهکار تاریخ سینمای ایران، چگونه ساخته شد؟ اولین بار در بانی...
۱۴۰۲/۱۲/۰۹
گفت‌وگوی اختصاصی سینماسینما با بهمن مقصودلو/ سهراب شهیدثالث فرزند خلف برسون است
سینماسینما، مهگان فرهنگ: با بهمن مقصودلو درباره سهراب شهید ثالث و مفهوم کودکی در فیلم‌‌هایش گفتگویی تلفنی بین من از سوئد و مقصودلو در آمریکا در ژوئن ۲۰۲۱ انجام شد. این گفتگو در شب سال نو میلادی با همراهی دکتر مقصودلو به سرانجام رسید. پیش از این نیز با او...
۱۴۰۰/۱۰/۱۲
بازتابِ روشنِ اندیشه‌های یک سینماگرِ بی‌همتا/ نقد و بررسی کتاب «رئالیسمِ شاعرانه‌ی ژان رنوار»
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی نگارش و انتشار کتاب «رئالیسم شاعرانه‌ی ژان رنوار»، بی هیچ گفت و گویی، برگ زرّین دیگری برکارنامه‌ی پُرافتخار دکتر بهمن مقصودلو -نویسنده، پژوهشگر، فیلمساز و مدرّسِ نام آشنای سینما- در عرصه‌ی ادبیات سینمایی و نظریه پردازی و نقد و بررسی و معرفی فیلمسازان و نظریه پردازان...
۱۴۰۰/۰۷/۲۰
گفتگو با بهمن مقصودلو درباره امیر نادری/ نادری یک فیلمساز یاغی است
سینماسینما، مهگان فرهنگ: بهمن مقصودلو نویسنده، منتقد، پژوهشگر، فیلمساز و تهیه کننده سینما، فارغ التحصیل فوق لیسانس مطالعات سینما از دانشگاه نیویورک و دکترا از دانشگاه کلمبیا است. او عضو انجمن قلم آمریکا است و در نیویورک زندگی می کند. مقصودلو در نشست های سینمایی وهیئت داوران (آمریکا، اسپانیا، دوبی،...
۱۴۰۰/۰۷/۰۷
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
پرده‌خوانیِ شیرینِ رنج‌های ناشنیده و ناگفته!
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی اجرای برخی طرح ها در عرصه‌ی تولید فیلم – به ویژه فیلم مستند – به دلیل دشوارهای خاص آن، جز با تلاش مضاعف و شور و شوقی از سرِ دل‌سپردگی، امکان پذیر نخواهد شد. شهامت و پُردلی دکتر بهمن مقصودلو کارشناس نام آشنای سینما با پشتوانه‌ی...
۱۴۰۰/۰۶/۳۱
«رئالیسم شاعرانه‌ی ژان رنوار»
کتاب «رئالیسم شاعرانه‌ی ژان رنوار» نوشته بهمن مقصودلو منتشر شد.
۱۴۰۰/۰۴/۲۵
حکایت مرد دانا
سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی مجموعه سه بخشی مستند «موزائیک استعاره ها» (۲۰۱۹) ساخته بهمن مقصودلو داستان ناگفته های بهرام بیضایی است. حکایت مرد دانا، با سال های سال بُغض های فرو خورده و در گلو مانده! با نگاهی گذرا به این مستند تامل برانگیز که بر پایه پژوهشی پُردامنه و...
۱۳۹۹/۱۲/۰۴