داشتن و نداشتن/یادداشت جواد طوسی درباره ناصر تقوایی

آنچه موجب ماندگاری و حضور جاری یک هنرمند می شود، اثر اوست. رابرت راسن، فیلم ساز خیلی پرکاری نبود، ولی چرا در همان تعداد محدود فیلم های او «بیلیاردباز» جاودانه می شود؟ چون ساختی چندوجهی دارد. در یک باشگاه بیلیارد چندتا آدم مثل ادی فلسن با حرافی و کری خواندن و فرزی و چالاکی و چهره و قد و قواره سمپاتیکش، بشکه مینه سوتا با سکوت و انضباط فکری اش و برت گوردون با نگاه کاسب کارانه و حضور هولناکش مانند تقدیری شوم، از چهره عادی و قالب معمولی شان پا فراتر می گذارند و به شخصیت های قرص و محکمی تبدیل می شوند که بنا و استحکام یک فیلم را تضمین می کنند و در کنارش با آن رابطه غریب و استثنایی ادی و سارا، فیلم ابعاد فلسفی و اگزیستانسیالیستی پیدا می کند.
در نقطه مقابل، با فیلم ساز پرکاری مانند مایکل کورتیس طرفیم که همه نوع فیلمی ساخته است، اما «کازابلانکا» چیز دیگری است. باز یک کافه و لوکیشنی کم وبیش ثابت و آدم های جورواجوری که در گذر زمان و به مناسبت های مختلف به پست هم می خورند و رخ به رخ می شوند و تصویر دیگری از خود ارائه می دهند که ریشه در عشق و رفاقت و پایبندی به اصول و خصایص دارد. یک باره در مواجهه با چنین دنیا و آدم هایی می بینی «کازابلانکا» می شود مجلس انس و الفت و دوستی و با عشق به گذشته نگریستن. این وعده گاه و نقطه وصل را که در آن یونیفورم و حزب و ایدئولوژی و سیاست کنار می رود و تنها حس عمیق انسانی موج می زند،کجا سراغ دارید؟
همه اینها را گفتم تا به مناسبت سالگرد تولد ناصرخان تقوایی به این نکته بپردازم که دورشدن او از سینما و فیلم سازی در این سال ها باعث نشده تا از حافظه تاریخی ما پاک شود. این به همان ذات هنرمندانه تقوایی برمی گردد که هم در حوزه مستند و داستانی موفق بوده و هم در سریال سازی. هنوز «اربعین» و «باد جن» او از نظر فضاسازی، ریتم و ضرباهنگ، صدای زمینه و جنبه های بصری و زیبایی شناسانه، جزء بهترین مستندهای سینمای ایران به شمار می آیند. هنوز سریال «دایی جان ناپلئون» یک نمونه استثنایی در اقتباس ادبی و روایت پردازی و بازی با کلام و ترکیب حساب شده طنز و هجو و casting بازیگری و تبار شناسی تاریخی است.
هنوز از «ناخدا خورشید» به عنوان یک گوهر درخشان در قصه گویی، اسطوره پردازی و شمایل نگاری قهرمان، شخصیت پردازی، استفاده بکر و استادانه از جغرافیا در خدمت حال و هوای فیلم نامه و رخدادهای تنیده شده در آن یاد می کنند. ناصر تقوایی با این گنجینه های ارزشمند، تصویری ماندگار و تثبیت شده از خود به جا گذاشته است، اما در مقام یک بیننده عاشق افسوس می خوریم که چرا خالق خوش ذوق این آثار ارتباطش را با مخاطبان خود قطع کرده و آنها را از تداوم این وجد هنرمندانه محروم کرده است؟ اینجاست که باید پذیرفت هنرمند و فرهنگ ساز در اختیار خودش نیست و نیاز به مراقبت های لازم برای در امان ماندن، انگیزه داشتن، منفعل نشدن و درصحنه بودن دارد.
این حسرت در مورد فیلم سازی مانند ناصر تقوایی بیشتر است، چراکه او در آثار دیگرش مانند «آرامش در حضور دیگران»، «نفرین»، «ای ایران» و «کاغذ بی خط» نیز هویتمندی و زبان و گرامر سینمایی اش را حفظ کرده و حرفی برای گفتن دارد؛ مثلا وقتی او در «آرامش …» به سراغ اقتباس ادبی می رود، دربست خودش را وابسته به متن داستانی غلامحسین ساعدی نمی کند و خلاقیت فردی اش را در فصل قدم زدن سرهنگ بازنشسته از جلوی میله های دانشکده افسری (همراه با شنیده شدن مارش نظامی مراسم صبحگاه دانشجویان از داخل محیط دانشکده) یا فصل انتهایی که منیژه دستانش را از شیر دستشویی اتاق بیمارستان پر از آب می کند و دلواپس و عاشقانه خودش را به سرهنگ درب وداغان می رساند تا لبان خشکیده اش را سیراب کند، نشان می دهد یا از زاویه ای دیگر، هنوز ارزش های نهفته فیلمی مانند «ای ایران» کشف نشده است؛ فیلمی که در ورای ظاهر کمیک آمیخته با طنزش، ریشه های تاریخی استبداد و خوش بینی و ذوق زدگی تاریخی در این سرزمین بلاکش را نشان می دهد.

منبع: سینما سینما

آدرس کوتاه: http://www.rokh.in/news/44290

دیدگاه

آخرین خبرها

مرتبط با خبر

ناصر تقوایی

جواد طوسی

خبرهای پربازدید

۵ هشداری که نمایش خانگی را نابود می‌کند!

با گذشت حدود دو هفته از اظهارنظر جنجالی محمدحسن شانه‌ساززاده نایب رییس هیات مدیره پلتفرم نماوا و در حالی که موج اعتراض گسترده سینماگران به بخش توهین‌آمیز سخنان وی فروکش ...ادامه مطلب نوشته ۵ هشداری که نمایش خانگی را نابود می‌کند! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

رئیس جمهور فرانسه انتقال کیلیان ام باپه به رئال مادرید را تایید کرد

امانوئل مکرون ضمن تأیید انتقال کیلیان ام باپه به رئال مادرید، از باشگاه مادریدی خواست اجازه حضور در المپیک را به او بدهد!

پخش زنده بازی سلتیک و رنجرز (لیگ اسکاتلند)

.h_iframe-aparat_embed_frame{position:relative;}.h_iframe-aparat_embed_frame .ratio{display:block;width:۱۰۰%;height:auto;}.h_iframe-aparat_embed_frame iframe{position:absolute;top:۰;left:۰;width:۱۰۰%;height:۱۰۰%;}

شوک به ورزش ایران؛ قهرمان جهان درگذشت

قهرمان جهان و بازی های پاراآسیایی هانگژو چین در رشته پارادو و میدانی درگذشت.

ستاره بارسلونا از مدل موی جدیدش رونمایی کرد

رونالد آرائوخو با مدل موی جدیدی دیده شد.

کاخ سفید: از عملیات اسرائیل در رفح حمایت نمی‌کنیم؛روشهای جایگزین پیشنهاد داده‌ایم

جان کربی: رئیس جمهور و تیمش چندین هفته است که به صراحت گفته اند که ما از یک عملیات زمینی بزرگ در رفح، حمایت نمی کنیم. رئیس‌جمهور این را علناً گفته است، و این موضوع را بارها و صریح به نتانیاهو اعلام کرده است.

همکاری همراه اول و شرکت انتقال گاز ایران باهدف بهبود خدمات مخابراتی و هوشمندسازی زنجیره ارزش

شرکت‌های ارتباطات سیار ایران و انتقال گاز ایران تفاهم‌نامه همکاری با هدف بهبود کمی و کیفی خدمات مخابراتی منعقد کردند. به گزارش سینماسینما،‌ تفاهم نامه همکاری همراه اول و شرکت انتقال گاز ایران با هدف «توسعه و ارتقا همکاری‌های متقابل و بهبود کمی و کیفی خدمات مخابراتی» صبح امروز شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ و با […]

برنامه پخش زنده فوتبال امروز (۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳)

برنامه پخش زنده فوتبال امروز شامل دیدارهای بسیار زیادی می‌شود که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به آغاز هفته بیست و هفتم لیگ برتر فوتبال ایران اشاره کرد. همچنین رویدادهای از سایر ورزش‌ها برگزار خواهد شد.

مروری بر تمام ۶۶ هت تریک کریستیانو رونالدو / قسمت دوم

کریستیانو رونالدو ستاره پرتغالی دنیای فوتبال تا به اینجا موفق شده در ۶۶ بازی رسمی، هت تریک کند. این ویدیو که در ۴ قسمت تهیه شده به گل های او در این بازی ها می پردازد.

مروری بر تمام ۶۶ هت تریک کریستیانو رونالدو / قسمت سوم

منتظر بمانید..

داشتن و نداشتن/یادداشت جواد طوسی درباره ناصر تقوایی

آخرین خبرها

مرتبط با خبر

ناصر تقوایی

جواد طوسی

خبرهای پربازدید

۵ هشداری که نمایش خانگی را نابود می‌کند!

رئیس جمهور فرانسه انتقال کیلیان ام باپه به رئال مادرید را تایید کرد

پخش زنده بازی سلتیک و رنجرز (لیگ اسکاتلند)

شوک به ورزش ایران؛ قهرمان جهان درگذشت

ستاره بارسلونا از مدل موی جدیدش رونمایی کرد

کاخ سفید: از عملیات اسرائیل در رفح حمایت نمی‌کنیم؛روشهای جایگزین پیشنهاد داده‌ایم

همکاری همراه اول و شرکت انتقال گاز ایران باهدف بهبود خدمات مخابراتی و هوشمندسازی زنجیره ارزش

برنامه پخش زنده فوتبال امروز (۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳)

مروری بر تمام ۶۶ هت تریک کریستیانو رونالدو / قسمت دوم

مروری بر تمام ۶۶ هت تریک کریستیانو رونالدو / قسمت سوم

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

علی نصیریان

ali nasirian

فرهنگ رکن زندگی، حیات و هویت یک ملت است/ «ناخداخورشید»؛ معرفی خردمندانه‌ای از سینمای ایران

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

علی نصیریان

ali nasirian

نصیریان: تقوایی هنرمندی خلاق و «ناخداخورشید» معرفی خردمندانه‌ای از سینمای ایران است

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

نمایش نسخه اصلاح و مرمت شده «ناخدا خورشید» ناصر تقوایی در موزه سینما

داریوش مهرجویی

Dariush Mehrjui

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

نگاهی به اقتباسی‌ها جشنواره ۴۲ فیلم فجر

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

هشداری که ناصر تقوایی داد؛ دوچهرگی مردم!

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

ایرج پزشکزاد خالق دایی‌ جان ناپلئون درگذشت

خسرو سینایی

khosro sinayi

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

کدام سینماگران تاکنون در حقیقت تجلیل شدند؟

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

اصغر فرهادی

asghar farhadi

مُد نبودن اصغر فرهادی / برای قهرمانی دیر است

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

روایتی متفاوت از فیلم ناصر تقوایی

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

سعید راد

sid rad

سعید راد در گفتگو با موزه سینما: تقوایی گفت یا صادق کرده را تو بازی می‌کنی یا در آن دفتر فیلم نمی‌سازم

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

بازخوانی گفته‌های ناصر تقوایی از «تمرین آخر»

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

درگذشت کاشف استعداد ناصر تقوایی

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

روایت و نقد «صادق کرده» در بیست و چهارمین قسمت پادکست «سینما، خاطره»

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

روایتی دیگر از «صادق کرده» ناصر تقوایی

ناصر تقوایی

Nasser Taghvai

دیرهنگام برای تقوایی؛ آن که گفت آری، آن که گفت نه!

کیانوش عیاری

kianoosh ayyari

کیانوش عیاری: در بازی گرفتن ترفندهای مختص خودم را دارم

در نشست نقد و بررسی «شبح کژدم» در موزه سینما مطرح شد؛ قدرت و توان بازیگر نباید دیده شود/ فیلم‌های عیاری دارای حدیث نفس شخصی است

کیانوش عیاری

kianoosh ayyari

عزیزالله حاجی مشهدی