کارکرد دراماتیک سیگار در فیلم «آتابای» | نیمرخ

کارکرد دراماتیک سیگار در فیلم «آتابای»

lazy_placeholder.gif20200229_183502-300x264.jpg سینماسینما، آرش عنایتی

 هدف از این نوشتار اشاره  به کاربرد غیر کلیشه‌ای عنصری است که اغلب برای تخریب شخصیت‌ها و یا به تصور نشان دادنِ سویه‌ی تاریک کاراکترها در فیلم‌های ایرانی استفاده می‌شود.  لیکن در فیلم آتابای، به شکلی دیگر کارکرد یافته است. با این توضیح که نگارنده، سیگاری نیست-بنابراین نه قصد توجیه کشیدن و نه نسبت به آن سمپاتی دارم- آری سیگار! محال است سریال «کاراگاهان حقیقی» را دیده باشید و مجذوب نحوه‌ی سیگار کشیدن متیو مک کانهی- به خصوص شکل و انتخاب انگشتانی که سیگار را با آن گرفته است-  نشده باشید (یا فیلم‌های همفری بوگارت) در این متن اما، سخن از نوع بازی حجازی‌فر با سیگار در مقام بازیگر نیست. سخن از نقشی است که سیگار در ارتباط با کاراکترها بازی می‌کند. یحیی که به تازگی زن‌اش را از دست داده، برای کشیدن سیگار (سیگار کشیدن در مراسم ختم، تابو محسوب می‌شود) از جلسه ختم بیرون می زند و به همراه آتابای بر سر مقبره‌ی شمس می‌روند و در راه از خاطرات گذشته‌شان حرف می‌زنند. اندکی پس از گِله کردن آتابای (آتابای برای تسلی دادن یحیی، از همان عباراتی استفاده می‌کند که سال‌ها قبل، یحیی در مراسم ختم خواهرِ آتابای استفاده کرده بود). این تلافی کلامی کمک می‌کند تا این دو، به رابطه‌ای عمیق‌تر برسند. به پیشنهاد یحیی، سیگار دیگری می‌کشند و البته این سیگار جدید را با سیگار قبلی روشن می‌کنند. در ادامه، زمانی که رابطه‌ی عاطفی سیما و آتابای در حال شکل‌گیری است‌. سیما، از آتابای سیگار می‌خواهد- سیما: ‌آن‌قدر با لذت سیگار می‌کشی که آدم هوس می‌کنه( نقل به مضمون)- آتابای همچنان که نشسته است سیگار‌اش را روی زمین می‌گذارد و دست در جیب‌اش می‌کند تا سیگاری به سیما تعارف کند اما سیما، سیگارِ روشنِ آتابای را برمی‌دارد و همان را می‌کشد. چند سکانس بعد، زمانی که آتابای و پدرش بر سر قبر خواهر نشسته‌اند. آتابای که رابطه‌ی خوبی با پدرش ندارد و برای گریز از احساسات، به بهانه‌ی جاگذاشتن پاکت سیگارش بر می‌خیزد و به سمت ماشین‌اش می‌رود. پدرش از او می‌پرسد که «بهمن» می‌کشی؟ با تایید آتابای، او هم بلند می‌شود، چند قدمی برمی‌دارد و مقابل او می‌ایستد. از پاکتِ سیگارش، سیگاری به آتابای می‌دهد. آتابای قصد دارد تا سیگار خودش را با فندک روشن کند که پدرش، کمی به سوی او خم می‌شود. بنابراین نخست سیگار پدر را روشن می‌کند. به عبارت بهتر، یخ رابطه‌ی این دو( پدری که در کودکی فرزندش را کتک می‌زده؛ و فرزندی که تمام این سال‌ها از پدر کینه داشته) به آتشِ سیگار آب می‌شود. آن‌گونه که از طریق نریشن( صدای ذهنی و درونی آتابای) می‌فهمیم که در این لحظات حتی می‌خواهد پدرش را به آغوش بکشد.

در هر سه سکانسی که ذکر شد، سیگار این عامل کلیشه‌ای برای نمایشِ بدطینتی و بدبختی در سینمای ایران- اِلمانی برای پیوند شخصیت‌ها شده است. از تداوم دوستی میانِ یحیی و آتابای، شکل‌گیری رابطه‌ی نزدیک و حتی شاید بتوان گفت اروتیک سیما و آتابای(حداقل در چارچوب مناسبات قابل بیان در سیمای ایران)  و در ارتباط با پدر و پسر، نزدیک‌ترین لحظه از فهم متقابل نسبت به هم، با نوع (برند) سیگار و خواستِ با حفظِ غرورِ هر یک در ایجاد ارتباط، همه و همه از طریق کاربرد نامتعارف این عنصر شکل گرفته‌اند. 

ظرافت ماجرا اما، در ارتباط با کاراکتر آیدین رخ می‌دهد. در سلسله نماهایی که آتابای قصد دارد با نشان دادن عکس‌های دوران دانشجویی‌اش و ذکر داستان عشق از دست رفته‌اش، رابطه صمیمانه‌تری با آیدین برقرار کند به آیدین، سیگار تعارف می‌کند. هوشمندی حجازی‌فر در مقامِ نویسنده‌ی فیلم‌نامه در همین نکته است که آیدین، سیگار را پس می‌زند. سیگار نمی‌کشد هم‌چنان که نمی‌دانیم و نخواهیم فهمید که باز هم نزد دایی‌اش (آتابای) خواهد ماند یا خیر. علاوه بر این، فیلم و فیلم‌نامه از این اتهام که عاملی در ترویج یا تبلیغ کشیدن سیگار هستند(به خصوص قبح آن برای جوان‌ترها و استعمال‌اش نزد بزرگ‌ترها) رهیده است.

 

منبع: سینما سینما
آدرس کوتاه: http://www.rokh.in/news/96217
دیدگاه

آخرین خبرها
خبرهای پربازدید

محمود کلاری
رضا کیانیان

معرفی داوران بخش سینمایی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی

یک هیات هفت نفری متشکل از سینماگران صاحب‌نام، داوری بخش فیلم‌های سینمایی نخستین دوره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی را به عهده دارند. نوشته معرفی داوران بخش سینمایی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۲/۰۹

محمود کلاری
رضا کیانیان

معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی

یک هیئت هفت نفری، داوری بخش فیلم‌های سینمایی نخستین دوره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی را به عهده دارند. به گزارش سینماسینما به نقل از روابط عمومی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی، محمدعلی باشه‌آهنگر، حامد بهداد، ابوالفضل جلیلی، نیکی کریمی، محمود کلاری، رضا کیانیان و محمدحسین لطیفی، ۱۶ فیلم سینمایی...

۱۴۰۳/۰۲/۰۹

نیکی کریمی
بیتا فرهی

واکنش اینستاگرامی نیکی کریمی به درگذشت بیتا فرهی

نیکی کریمی با انتشار تصویری نوشت که «بیتا فرهی در فیلمی که سال گذشته به نام «زمانی در ابدیت» تهیه کردم، بازی کرد.» به گزارش ایسنا، این هنرمند نوشت: «چقدر ...ادامه مطلب

۱۴۰۲/۰۹/۰۶

نیکی کریمی

«موقعیت مهدی»، «آتابای» و زبان مادری

سینماسینما، محمود توسلیان زبان جدای هر تعریفی یک ویژگی بسیار مهم دارد و آن هویت بخشی به گویش‌وران خودش است. فارغ از اینکه فکر و زندگی ما به تمامی تحت تاثیر زبان‌مان است، این هویت ما است که فردیت ما را می‌سازد و این فردیت به هنرمان شکل می‌دهد. به...

۱۴۰۱/۰۶/۰۷

پیمان معادی
نیکی کریمی

۱۰ بازیگری که در فجر کارگردانی هم کرده‌اند

بهروز شعیبی امسال با «صورت فلکی» و «بدون قرار قبلی» هم در مقام بازیگر و هم در مقام کارگردان به ضیافت فجر آمده. به همین مناسبت نگاهی انداخته‌ایم به همه بازیگر-کارگردان‌هایی که طی ده سال اخیر در جشنواره حضور داشته‌اند. فهرستی که در آن نام ۱۰ نفر به چشم می‌خورد....

۱۴۰۰/۱۰/۲۲

نیکی کریمی

«آتابای» در میان ۵ فیلم پرفروش هفته

فیلم سینمایی «آتابای» ساخته‌ نیکی کریمی در چهارمین هفته نمایش جای «درخت گردو» را در میان ۵ فیلم پرفروش هفته گرفت و با یک پله صعود در رده چهارم جدول ...ادامه مطلب

۱۴۰۰/۱۰/۰۸

نیکی کریمی

تبریزی‌های افراشته در باد/ نگاهی به فیلم «آتابای»

سینماسینما، دکتر مه‌ناز رونقی آتابای شعر است، شعری سروده شده در روستای پیرکندی خوی، شعری محلی با صدایی خش دار که طنین می اندازد در ذهن و می ماند روزها. می خواهی انگشت کوچک کسی را بگیری تا جوابی بگیری از او. جواب تمام سوال های بی جواب مانده زندگی...

۱۴۰۰/۱۰/۰۶

نیکی کریمی

خوشحالی نیکی کریمی از استقبال مردم آذربایجان از «آتابای»

نیکی کریمی گفت : خوشحالم فیلم آتابای در نمایش های مختلفی که در شهرهای مختلف استان های آذربایجان (شرقی و غربی ) داشته است، مورد استقبال قرار گرفته است. نیکی ...ادامه مطلب

۱۴۰۰/۱۰/۰۵

نیکی کریمی
سحر دولتشاهی

«آتابای»؛ فرجام مردی که از عشق تمرد کرد

سینماسینما، زهرا مشتاق  آتابای فیلمی برای دغدغه های مردی از طبقه متوسط است. آتابای کارگر نیست که رنج هایش در تعریف طبقه کارگر بگنجد. یا مثلا نگرانی اش مسائل جامعه روشنفکری باشد. گرفتاری او با خودش و خلوت و سکوت خود خواسته ای است که عصبانیت و نفرتی عمیق را...

۱۴۰۰/۰۹/۲۵

نیکی کریمی
جواد عزتی

اکران مردمی «آتابای» در مشهد

اکران مردمی «آتابای» در مشهد

جدیدترین اکران مردمی فیلم «آتابای» ساخته نیکی کریمی عصر چهارشنبه ۲۴ آذر ساعت ۱۵ در «پردیس سینمایی هویزه»، ساعت ۱۷ در «پردیس سینمایی اطلس» و ساعت ۱۹ در «پردیس سینمایی ویلاژتوریست» در شهر مشهد برگزار شد. نیکی کریمی کارگردان و سعید پاکستانى مجرى طرح فیلم همراه با دانیال نوروَش و...

۱۴۰۰/۰۹/۲۴

نیکی کریمی

نمایش دو فیلم از ایران در بخش‌های مختلف جشنواره برلین ۲۰۲۲

دو فیلم «تافردا» و «گوزن» از ایران در جشنواره برلین ۲۰۲۲ حضور خواهند داشت. به گزارش سینماسینما، فیلم سینمایی «تا فردا» به کارگردانی على عسگرى و تهیه‌کنندگی نیکى کریمى در بخش پانورامای جشنواره فیلم «برلین» به نمایش درمی‌آید. این فیلم محصول مشترک ایران، فرانسه و قطر است و به صورت...

۱۴۰۰/۰۹/۲۴

نیکی کریمی

نیکی کریمی : ازنظرمن بازی خوب یعنی باور تماشاچی

تینا جلالی در اعتماد نوشت :فیلم جدید نیکی کریمی«آتابای» دنیای متفاوتی نسبت به دیگر ساخته های این کارگردان دارد وازاین منظر دریچه ای جدید به روی مخاطب باز می کند. تنهایی، تفکر، نشان دادن لایه های درونی انسان ها ، عشق و میل به زندگی از شاخصه های این فیلم...

۱۴۰۰/۰۹/۲۱

نیکی کریمی

حضور «آتابای» در جشنواره «منار صوفیه» بلغارستان

فیلم سینمایی آتابای، ساخته نیکی کریمی در بخش رقابتی فیلم های داستانی جشنواره «منار صوفیه» بلغارستان به نمایش گذاشته خواهد شد. به گزارش رسیده، پنجمین فیلم نیکی کریمی پیش از ...ادامه مطلب

۱۴۰۰/۰۹/۲۰

نیکی کریمی

منتقد فرانسوی از «آتابای» نیکی کریمی نوشت

ژان میشل فرودون نویسنده و منتقد مشهور نشریات لوموند و کایه دو سینما و مدرس سینما در دانشگاه سوربون پاریس پس از دیدن فیلم «آتابای» ساخته نیکی کریمی، نقدی درباره ...ادامه مطلب

۱۴۰۰/۰۹/۱۹

جواد عزتی

جواد عزتی: رونق سینما به برکت حضور مردم است

اکران مردمی فیلم سینمایی «تمساح خونی» که به تازگی از مرز دو میلیون مخاطب در سینماها عبور کرده است، یکشنبه ۹ اردیبهشت در پردیس اکومال کرج برگزار شد. نوشته جواد عزتی: رونق سینما به برکت حضور مردم است اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۲/۱۰

جواد عزتی

«تمساح خونی» صدرنشین فروش سینمای ایران در فروردین ۱۴۰۳

فروش سینمای ایران در فروردین ۱۴۰۳ به بیش از ۱۴۶ میلیارد و ۲۳ میلیون تومان رسید که «تمساح خونی» با فروش بیش از ۸۸ میلیارد و ۸۵۱ میلیون تومان در صدر این جدول قرار دارد. نوشته «تمساح خونی» صدرنشین فروش سینمای ایران در فروردین ۱۴۰۳ اولین بار در سوره سینما...

۱۴۰۳/۰۲/۰۱

جواد عزتی

«تمساح خونی» چهل روزه ۱۰۰ میلیاردی شد

فیلم سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی در بازه زمانی چهل روزه، ۱۰۰ میلیاردی شد. نوشته «تمساح خونی» چهل روزه ۱۰۰ میلیاردی شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۱/۲۷

الناز حبیبی
جواد عزتی

«تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد

فیلم سینمایی «تمساح خونی» در بازه زمانی ۴۰ روزه، ۱۰۰ میلیاردی شد. به گزارش سینماسینما، فیلم سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی و تهیه کنندگی کامران حجازی که سهم ۷۵ درصدی از گیشه نوروزی سینماها در سال جدید داشته است، با ادامه استقبال مخاطبان، در بازه زمانی ۴۰ روز...

۱۴۰۳/۰۱/۲۷

جواد عزتی

تازه‌ترین آمار فروش فیلم‌های روی پرده سینماها/ بهرام افشاری رقیب جواد عزتی می‌شود؟

تازه‌ترین آمار فروش فیلم‌های روی پرده سینماها/ بهرام افشاری رقیب جواد عزتی می‌شود؟

فروش سینماها در سال ۱۴۰۳ در حالی به رقمی بیش از ۱۳۲ میلیارد تومان رسیده که به نظر می‌رسد به زودی رقابت تنگاتنگی بین دو کمدی «تمساح خونی» و «سال گربه» شکل بگیرد؛ آن هم در شرایطی که دیگر فیلم‌های در حال اکران، در تعداد و رقم فروش بلیت بسیار...

۱۴۰۳/۰۱/۲۴

سعید آقاخانی
الناز حبیبی

«تمساح خونی» سومین فیلم پرفروش تاریخ سینمای ایران شد

کمدی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی همزمان با شکستن رکورد فروش نخستین ماه اکران یک فیلم، به سومین فیلم پرفروش تاریخ سینمای ایران تبدیل شد. نوشته «تمساح خونی» سومین فیلم پرفروش تاریخ سینمای ایران شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۱/۲۲

جواد عزتی

یک ماه اکران، ۸۰میلیارد فروش؛ «تمساح خونی» همچنان می‌فروشد!

فیلم سینمایی کمدی «تمساح خونی» در کمتر از یک ماه به فروش ۸۰ میلیارد تومانی رسیده است. به گزارش ایسنا، کمدی سینمایی «تمساح خونی» نخستین ساخته جواد عزتی به تهیه‌کنندگی ...ادامه مطلب نوشته یک ماه اکران، ۸۰میلیارد فروش؛ «تمساح خونی» همچنان می‌فروشد! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۱/۱۹

جواد عزتی

«تمساح خونی» در صدر فروش اکران نوروزی ۱۴۰۳

فیلم‌ سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی با ۶۵ میلیارد و ۹۰۶ میلیون تومان در صدر فروش اکران نوروزی سینمای ایران در سال ۱۴۰۳ قرار گرفت. نوشته «تمساح خونی» در صدر فروش اکران نوروزی ۱۴۰۳ اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۱/۱۵

جواد عزتی

«تمساح خونی» یعنی چه؟ / ریسک بزرگی به قیمت زندگی

«تمساح خونی» اولین ساخته سینمایی جواد عزتی به تهیه کنندگی کامران حجازی یککمدی اکشن دوست داشتنی است که مخاطبان بعد از پایان شب‌های قدر و تعطیلیسینماها می‌توانند به تماشای آن ...ادامه مطلب نوشته «تمساح خونی» یعنی چه؟ / ریسک بزرگی به قیمت زندگی اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۱/۱۴

سعید آقاخانی
الناز حبیبی

دو رکورد تازه برای فیلم سینمایی «تمساح خونی»

«تمساح خونی» در ادامه اکران خود در سینماهای سراسر کشور، با فروش ٧ میلیاردی در یک روز، رکورد فروش روزانه و هفتگی سینما را شکست. نوشته دو رکورد تازه برای فیلم سینمایی «تمساح خونی» اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۱/۰۸

جواد عزتی

«تمساح خونی»؛ کمدی اکشنی طنازانه با امضای ثابت جواد عزتی

در فیلم کمدی اکشن «تمساح خونی» شاهد امضای ثابت جواد عزتی در کارهایش یعنی طنازی همراه با ادب و شرافت هستیم. به گزارش مهر، فیلم سینمایی «تمساخ خونی» اولین ساخته ...ادامه مطلب نوشته «تمساح خونی»؛ کمدی اکشنی طنازانه با امضای ثابت جواد عزتی اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۲/۲۵

سعید آقاخانی
جواد عزتی

یک رکورد دیگر برای «تمساح خونی»؛ ۱۱.۵میلیارد فروش در ۷ روز

فیلم سینمایی «تمساح خونی» در هفته اول اکران خود با ثبت رقم فروش ۱۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان، رکورد فروش هفته اول اکران را شکست. به گزارش سینماسینما، فیلم سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی و تهیه‌کنندگی کامران حجازی که از ۱۶ اسفندماه اکران خود را در سینماهای...

۱۴۰۲/۱۲/۲۳

جواد عزتی

«تمساح خونی» رکورد فروش افتتاحیه سینمای ایران را شکست

فیلم سینمایی «تمساح خونی» ساخته جواد عزتی، طی سه روز رکورد فروش افتتاحیه یک فیلم در سینمای ایران را با گیشه ٧ میلیارد و ۴۵٠ میلیون تومانی شکست. نوشته «تمساح خونی» رکورد فروش افتتاحیه سینمای ایران را شکست اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۲/۱۹

جواد عزتی

آغاز اکران «تمساح خونی» از امروز

فیلم سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی از امروز ۱۶ اسفندماه به عنوان یکی از فیلم‌های اکران نوروزی به سینماها آمد. به گزارش ایرنا، فیلم سینمایی «تمساح خونی» به ...ادامه مطلب نوشته آغاز اکران «تمساح خونی» از امروز اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۲/۱۷

سعید آقاخانی
الناز حبیبی

«تمساح خونی» در سینماها/ رونمایی از پوستر فیلم جواد عزتی

در آستانه اکران عمومی کمدی نوروزی «تمساح خونی» از چهارشنبه ۱۶ اسفندماه، از پوستر آن رونمایی شد. به گزارش سینماسینما، همزمان با مشخص شدن زمان اکران کمدی اکشن «تمساح خونی» اولین ساخته سینمایی جواد عزتی به تهیه‌کنندگی کامران حجازی و نویسندگی پدرام افشار، از‌ پوستر رسمی این فیلم با طرحی...

۱۴۰۲/۱۲/۱۴