حسی از گم‌شدگی در اتاقی تاریک که نوری به آن راه ندارد
سینماسینما، شهرام اشرف ابیانه
«گلهای داوودی» شاید اولین فیلم ایرانی بعد انقلاب باشد که موضوع نابینایی تم اصلی فیلم است. فیلمی که خیلی حرفه‌‌ای و پرسوز و اشک گداز ساخته شده و هر ترفندی در آن به کار رفته تا از شدت و غلظت بارِ ملودرام‌گونه‌‌اش کم نشود. نابینایی در فیلم، تنها عاملی است که تماشاگر را پای فیلم نگه می‌دارد. ستونی است که همه‌ی داستان روی آن بنا شده. موسیقی فیلم روی همین تِم بنا شده. بازی‌های اغراق شده‌ی فیلم با همین منطق توجیه می‌شود. قاب‌بندی‌های عموماً ثابت فیلم بر همین ناتوانی حسی شکل گرفته. جز صحنه‌ی ابتدایی فیلم که با دوربین روی دست و از پشت بازیگر زن با بازی پروانه معصومی، گرفته شده باقی فیلم روی این اصل پیش می‌رود که روی نوعی ناتوانی چون نابینایی تاکید شود تا تماشاگر بر این معضل دل بسوزاند. سینمای جدید ایران هنوز به آن اوج نرسیده که انتظار داشته باشیم نوعی ساخت زیبایی‌شناسانه روی این تِم بنا شود.
«گل داوودی گل غم انگیزی است که در فصل پاییز می‌روید و نشانه همدلی و همزبانی نیز به شمار می‌رود.»* بنا بر همین منطق، فیلم همذات‌پنداری تماشاگر را طلب می‌کند. انگار نابینایی شخصیت اصلی، وسیله‌ای باشد که حس‌های عاطفی مخاطب را به غلیان درآورد. نابینایی وسیله‌ای است که می‌توان به قلب بیننده راه یافت و توجهش را به داستانی جلب کرد که در آن جز مصیبت چیز دیگری نیست. مخاطب خود را از بلایی که بر خانواده‌ی فیلم آوار شده دور می‌بیند و با شخصیتِ نابینای داستان همذات‌پنداری می‌کند.
در آن زمان بیشتر کلیشه‌‌هایی که موفقیت فروش یک فیلم را تضمین می‌کرد دیگرجایی در سینمای بعد از انقلاب نداشت. نابینایی، تنها رابطی است که ارتباط با تماشاگر گریزان از سینما را برقرار نگه می‌دارد. در غیابِ همه‌ی عناصری که تماشاگرعام را به سینما می‌کشاند نابینایی همان رگه‌ی طلایی گمشده‌ای است که بر بازار حکم می‌راند.
نابینایی، همواره به یاد تماشاگر می‌آورد که چیزی سرجای خودش نیست. اینکه هر لحظه انتظار مصیبتی تازه را باید کشید. خبرِ شومی که هنوز از راه نرسیده. نوعی انتظار نه فقط برای آزادی پدر خانواده از زندان، که از چیزی که خواهد آمد. نوعی حسی از گم‌شدگی در اتاقی تاریک، که نوری به آن راه ندارد. انگار حس جهت‌یابی‌مان را گم کرده باشیم و در مقابل حضور ناپیدای مرگ خود را به نوعی بی‌خیالی خوش بینانه سپرده باشیم. به دنیایی پناه بریم که در آن تاریکی حکمفرما است و خبری از حضور پیک شوم مرگ نیست.
ازاین منظر برآشفتگی و احساسات‌گرایی شخصیت اصلی و پرخاشش به مادر که بر او دل می‌سوزاند برای مخاطب عام معنا پیدا می‌کند. بی‌پناهی را می‌بینیم اما کاری از دست‌مان برنمی‌آید. این درست حس و حال مخاطب دهه‌ی شصتی است. مخاطبی گذر کرده از کوران انقلاب و درگیر جنگ و فضایی ایدئولوژیک زده که همه‌ی فعالیت‌های عادی زندگی‌اش را مختل کرده.
این همه دلیل اقبال تماشاگر به چنین فیلمی است که نابینایی موضوع اصلی آن است. نابینایی در فیلم، چون قطب مغناطیسی است که تماشاگر را به خود جذب می‌کند. او را ناخواسته به مشکلات خودش ارجاع می‌دهد. به اتفاقی که خواهد آمد و مخاطب فیلم برایش آماده نیست. اینجا، نابینایی دیگر موضوع و دغدغه‌ی اصلی شخصیت اصلی فیلم نیست، معضلِ خود مخاطب است.
نابینایی چون زنگ هشداری است که مخاطب را به تکاپو وامی‌دارد. مخاطب فرصت اندیشدن بر این معضل را ندارد. ار تباط با محیط و اجتماع مختل شده. مخاطب خود را در وضعیتی مشابه حس می‌کند. نوعی حسِ انفعال از چیزی که می‌بیند و کاری برایش نمی تواند انجام دهد. به همین دلیل است که مخاطب عام، درد خود را در فیلم جستجو می‌کند و با فیلم نوعی واگویه‌ی یک طرفه برقرار می‌کند. البته که موسیقی کامبیز روشن روان در تشدید این حس موثر است و نمی‌توان این حقیقت را منکر شد که مخاطب در هر صورت داستان‌های ساده‌ی ملودارماتیک را دوست دارد و زودتر با آن ارتباط برقرار می‌کند.
پیش از این چنین داستان‌هایی را در پاورقی‌های مجلات پرخواننده دنبال می‌کرد یا در کتاب‌های نویسندگانی چون ر.اعتمادی که در آن‌ها هر بلایی سر شخصیت‌های داستان می‌آمد. فیلم یاد آن روزگاران را زنده می‌کند و مخاطب را به نوعی حس مهربانی پیوند می‌زند که در گذر سالیان با توجه به شرایط جامعه و خشن شدن فضای زندگی نیاز به حضورش بیش از هر زمانی حس می‌شود. نابینایی بیژن امکانیان به این حس همدردی جواب می‌دهد.
حال بغض‌های فروخورده امکان بروز پیدا می‌کنند. می‌توان بر شخصیتی که قدرت بینایی‌اش را از دست داده با دقتی بیش از گذشته تأمل کرد. گویی نابینایی نه مشکل شخصیت اصلی که مشکل خانواده‌ای است که به تماشای فیلم نشسته. ضمیرِ ناخودآگاه تماشاگر ایرانی به چنین همدلی‌ای نیاز دارد و «گلهای داوودی» آن را تقدیمش می‌کند؛ در قالب داستانی ساده که سریع حس‌های ضربه‌دیده‌ی مخاطب را التیام می‌بخشد. این نوشدارویی است که یکباره امکان بروز یافته و منعی هم از بالا برایش صادر نشده. بر حسب اتفاق مسئولانِ وقت، نیاز به این همدلی را احساس می‌کنند. کشور در شرایط جنگی است و در چنین شرایطی نیاز به وحدت جمعی است تا از آشفتگی حاصل از وقوع آلام جنگ کاسته شود.
فیلم را در پسِ گذر سالها که می‌بینیم، گویی شکل دیگری از نابینایی است که خود را از اعماق پنهان اجتماع بالا کشیده و روی پرده‌ی سینما به معرض نمایش گذاشته. به همین دلیل است که همه‌ی آدم‌های فیلم ملاحظه‌ی جوان نابینای داستان، جواد با بازی بیژن امکانیان، را می‌کنند. با وجودی که زمان داستان قبل اتقلاب است، حتی مدیر اداره خبث طینت فیلمهای آن زمان را ندارد و درجواب درخواست جواد که از گرمای اتاق کارش شکایت دارد قول چند پنکه می‌دهد.
بدمن‌های فیلم، جایی دور از جامعه، درون زندانی که عباس، پدر خانواده با بازی داود رشیدی، محکومیتش را سَر می‌کند خود را نشان می‌دهند. بر حسب اتفاق، پدر در زندان با وجود سلامت کامل در نبود عنصر نابینایی بیشتر از همه در معرض خطر است و دست آخر جانش را هم سر آمالش، ممانعت از ورود مواد مخدر به زندان توسط نگهبانان، می‌دهد.
«گلهای داوودی» تعریفی تازه در زمان خودش از نابینایی می‌دهد. گویی نابینایی سپر مدافعی باشد که مخاطب و دیگر شخصیت‌های فیلم در پناهش آرام می‌گیرند و این چیزی است که زمامداران و مردم به یک اندازه طالبش هستند. «گلهای داوودی» پنج سیمرغ اصلی جشنواره فیلم فجر را می‌برد و در گیشه موفقیت کسب می‌کند. حال تعادلی برقرار شده. پیکِ شومِ مرگ سایه‌اش را از سر شخصیت‌های داستان و مخاطب زمان فیلم برداشته و در پناه این آرامش، زندگی به روال سابق ادامه پیدا می‌کند.
* مصاحبه فیلمساز باخبرگزاری دانشجویان ایسنا ۲۳ اسفند ۱۳۸۳٫
آخرین خبرها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- آزادی توماج صالحی با قید وثیقه
- «عقابها» پرمخاطبترین فیلم تاریخ سینمای ایران!
- وحید تاج: بزرگترین ریسک زندگیام را نزد استاد شجریان انجام دادم
- با ۱۰ ورزشکار جذاب مرد دنیا در سال ۲۰۲۳ آشنا شوید
- حمایت ۲۶ صنف سینمایی برای علی دهکردی/ پاسخ مدیرعامل جدید خانه سینما
- استودیوهای بزرگ فیلمسازی «ایلان ماسک» را تحریم کردند
- همکاری برد پیت و آدام سندلر در کمدی نتفلیکس
- آتیلا پسیانی بلد بود از بیرحمیهای زندگی انتقام بگیرد
- علی دهکردی مدیرعامل خانه سینما شد
- سانسور عجیب در سریال زخم کاری که خبرساز شد
- انتقاد شدید محمود گبرلو از برخورد تلویزیون با اصغر فرهادی
- تجلیل از مدس میکلسن و فوزی بنسعیدی در جشنواره مراکش
- درخواست دختر بیتا فرهی برای تشکیل تیم پزشکی
- چه کسی جک نیکلسون را به سینما برمیگرداند؟
- تشویق طولانی مسعود کیمیایی در «بازنمایش قصه ترانههای ماندگار»/ کیمیایی از غم نبود مهرجویی گفت
- انتقادات تند فهیم به «سرزمین مادری» و کمال تبریزی
- لیدی مکبث در تماشاخانه ایرانشهر
- جشنواره توکیو جایزه آکیرا کوروساوا را به ایناریتو و فوکادا اهدا می‌کند
- شان پن در نقش خودش بازی می‌کند/ حضور در یک سریال جنگی
مرتبط با خبر
خبرهای پربازدید
صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
شورای صدور پروانه ساخت آثار سینمایی در جلسه اخیر با پنج فیلمنامه موافقت کرد. به گزارش سینماسینما، فیلم‌نامه‌های «زیبا صدایم کن» به تهیه‌کنندگی سید مازیار هاشمی، کارگردانی سیدرسول صدر عاملی و نویسندگی آرش صادق بیگی و میلاد و محمدرضا صدر عاملی، «مومو» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی علی اکبر ثقفی و...
۱۴۰۳/۰۱/۲۹
«جنگل پرتقال»؛ روبرویی و مواجهه ساختارهای شخصیت با یکدیگر
بعد از اکران «جنگل پرتقال» به کارگردانی آرمان خوانساریان در سینماها، محمدحسن موحدی روانشناس و کارشناس سینما در یادداشتی به این فیلم سینمایی پرداخت. نوشته «جنگل پرتقال»؛ روبرویی و مواجهه ساختارهای شخصیت با یکدیگر اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۲/۰۹/۱۲
واکاوی و تحلیل وضعیت سینما با حضور رسول صدرعاملی ، اطیابی، گلمکانی
سلسله نشست‌های «گام دوم سینما» به همت اداره کل روابط عمومی سازمان سینمایی کشور، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری موزه سینما از ششم دی ماه برگزار می‌شود.
۱۴۰۰/۱۰/۰۴
رسول صدرعاملی در گفتگو با موزه سینما: ما غرق در سینما بودیم، به گیشه و جشنواره فکر نمی‌کردیم
موزه سینمای ایران در ادامه انتشار سلسله نشست‌های تاریخ شفاهی خود به مناسبت زادروز «رسول صدرعاملی» کارگردان باسابقه سینمای ایران بخش‌هایی از گفتگوی تاریخ شفاهی این هنرمند را که اردیبهشت و خردادماه ۱۴۰۰ انجام داده را منتشر کرده است که در زیر می‌خوانید: به گزارش سینماسینما به نقل از روابط...
۱۴۰۰/۰۹/۲۲
رسول صدرعاملی" مهم ترین فیلمم "گلهای داودی"ست
رسول صدرعاملی با بیان اینکه مهم‌ترین فیلمش «گلهای داودی » است، گفت: در آن سالها وقتی فیلم می‌ساختیم به اینکه می فروشد یا نمی‌فروشد، اینکه جشنواره می‌رود یا نمی‌رود به هیچ وجه فکر نمی کردیم و در زمان نگارش فیلمنامه و فیلمبرداری با همه وجود فکر می‌کردیم کاری که درست...
۱۴۰۰/۰۹/۲۲
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
اعلام نامزدهای بخش سینمای بیست و یکمین جشن حافظ
نامزدهای بخش سینمای بیست و یکمین جشن حافظ معرفی شدند. به گزارش سینماسینما، نامزدها به شرح زیر است: بهترین فیلم: ۱- «تومان»؛ به تهیه‌کنندگی سعید سعدی ۲-«خورشید»؛ به تهیه‌کنندگی مجید مجیدی و امیر بنان ۳-«خون شد»؛ به تهیه‌کنندگی جواد نوروزبیگی ۴-«درخت گردو»؛ به تهیه‌کنندگی سید مصطفی احمدی ۵-«شنای پروانه»؛ به...
۱۴۰۰/۰۸/۲۵
داوران نخستین دوره جایزه ادبی اصغر عبدالهی معرفی شدند
داوران نخستین دوره جایزه اصغر عبدالهی، ویژه آثار ادبی منتشر شده در سال ۱۳۹۹، از سوی دبیرخانه جایزه معرفی شدند. به گزارش سینماسینما، مهدی یزدانی خرم، آذردخت بهرامی و محمد کشاورز از سوی دبیرخانه این جایزه به عنوان داوران بخش داستان کوتاه، کامران سپهران، حبیبه جعفریان و روبرت صافاریان، داوران...
۱۴۰۰/۰۸/۲۱
فیلمنامه «شنای پروانه» از اسپانیا جایزه گرفت
«شنای پروانه» برنده جایزه بهترین فیلمنامه از جشنواره فیلمهای آسیایی بارسلونا شد. به گزارش سینماسینما، فیلم سینمایی «شنای پروانه» به کارگردانی محمد کارت و به تهیه کنندگی رسول صدرعاملی در ادامه موفقیتهای خود در بخش ویژه جشنواره فیلم های آسیایی بارسلونا (۶ تا ۱۵ آبان/ اسپانیا) حضور داشت و جایزه...
۱۴۰۰/۰۸/۱۹
جایزه فیلمنامه «شنای پروانه» از اسپانیا
«شنای پروانه» برنده جایزه بهترین فیلمنامه از جشنواره فیلمهای آسیایی بارسلونا شد. به گزارش رسیده، فیلم سینمایی «شنای پروانه» به کارگردانی محمد کارت، تهیه کنندگی رسول صدرعاملی در ادامه موفقیتهای ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۸/۱۹
نسخه ویژه نابینایان «گلهای داوودی» با صدای ژرژ پطروسی
ژرژ پطروسی فیلم سینمایی «گلهای داوودی» ساخته رسول صدرعاملی را برای نابینایان توضیح‌دار کرد. نوشته نسخه ویژه نابینایان «گلهای داوودی» با صدای ژرژ پطروسی اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۰/۰۷/۲۱
انتشار یک نسخه متفاوت از «گلهای داوودی»
ژرژ پطروسی فیلم سینمایی «گلهای داوودی» ساخته رسول صدرعاملی را برای نابینایان توضیح‌دار کرد.
۱۴۰۰/۰۷/۲۱
منتظر بمانید..
گزیده‌ای از پشت صحنه فیلم سینمایی «شب»، ساخته رسول صدرعاملی
گزیده ای از پشت صحنه فیلم سینمایی «شب»، ساخته رسول صدرعاملی منتشر شده توسط موزه سینما
۱۴۰۰/۰۷/۱۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
حقایقی درباره فیلمهای شب و هرشب تنهایی : فیلم‌هایی درباره ۱۷میلیون زائر
سینماسینما، محمد تاجیک – فیلمهای «شب» و «هر شب تنهایی» از ساخته‌های رسول صدرعاملی است که به موضوع زائران حرم امام رضا(ع) می‌پردازد. هم فیلم ببینید وهم زیارت کنید عموم منتقدان سینمای ایران در زمان اکران این دو فیلم، به استقبال از این ساخته های رسول صدر عاملی رفتند. منتقدی...
۱۴۰۰/۰۷/۱۴
روایت رسول صدرعاملی از بهترین و مهم ترین فیلم هایش
رسول صدرعاملی، فیلم «گل های داودی» را مهم ترین فیلمش می داند و فیلم «زندگی با چشمان بسته» را بهترین فیلمش می داند و در عین حال با اشاره به قصه فیلم «قربانی» می گوید: اگر قرار باشد دوباره یکی از فیلم‌هایم را بسازم همین فیلم را انتخاب می کنم...
۱۴۰۰/۰۶/۲۱
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
عکسی خاطره‌انگیز که فریدون جیرانی منتشر کرد
عکسی خاطره‌انگیز از فریدون جیرانی، غلامرضا موسوی، داریوش ارجمند، بیژن امکانیان و مهرداد تدین را ببینید:
۱۳۹۹/۱۲/۲۱
کانون پخش‌کنندگان سینمای ایران ثبت وزارت کار شد
«کانون پخش کنندگان سینمای ایران» با عنوان جدید «انجمن صنفی کارفرمایی مؤسسات پخش فیلم سینمایی استان تهران» ثبت وزارت کار شد و علی سرتیپی ریاست هیأت مدیره و بیژن امکانیان نایب رییس این انجمن صنفی شدند.
۱۳۹۷/۰۹/۲۸
روایت بیژن امکانیان از بازی در سریال «لیلا»/ برای این نقش خیلی فحش خوردم
آخرین قسمت سریال «پدر»، چهارشنبه هفته گذشته روی آنتن رفت. یکی از شخصیت‌های منفی این سریال به نام توفیق، با بازی بیژن امکانیان جان گرفته بود. این بازیگر در گفت‌وگویی درباره این نقش و واکنش‌های مخاطبان پس از دیدن آن صحبت کرده است. به گزارش سینماسینما، توفیق در سریال «پدر»...
۱۳۹۷/۰۶/۱۰
منتظر بمانید..
رونمایی از تیزر جدید سریال «پدر»
تیزر جدید سریال «پدر» که مربوط به پررنگ تر شدن حضور کاراکتر توفیق با بازی بیژن امکانیان و صحنه درگیری او با با حاج علی با بازی مهدی سلطانی است رونمایی شد. به گزارش رسیده، «پدر» به تهیه کنندگی و نویسندگی حامد عنقا این شبها در حال پخش از شبکه...
۱۳۹۷/۰۵/۲۸
پخش سریال «پدر» از فردا در شبکه دو سیما/ سریال بهرنگ توفیقی با صدای علیرضا قربانی روانه آنتن می‌شود
شبکه دو سیما از فردا دوشنبه ۲۵ تیر سریال «پدر» را به تهیه کنندگی حامد عنقا و کارگردانی بهرنگ توفیقی برای علاقمندان به سریال های تلویزیونی تدارک دیده است. به گزارش سینماسینما؛ طراحی و نگارش سریال «پدر» را حامد عنقا نویسنده سریال های بسیاری چون «نردبام آسمان»، «انقلاب زیبا»، «تنهایی...
۱۳۹۷/۰۴/۲۴
کاوه خداشناس به سریال «پدر» پیوست
یک بازیگر جدید به سریال «پدر» به نویسندگی و تهیه‌کنندگی حامد عنقا و کارگردانی بهرنگ توفیقی اضافه شد. به گزارش ایسنا، سریال «پدر» که این روزها در لوکیشن کلانتری مشغول ضبط است، یک بازیگر جدید گرفت که در نقش محسن داماد خانواده حاج علی ظاهر می‌شود. کاوه خداشناس پس از...
۱۳۹۷/۰۱/۲۸
بیژن امکانیان به سریال «پدر» پیوست
بیژن امکانیان بازیگر شناخته شده سینما و تلویزیون به سریال «پدر» به تهیه کنندگی حامد عنقا و کارگردانی بهرنگ توفیقی پیوست. به گزارش رسیده، امکانیان که در سریال رمضانی «پدر» نقش توفیق را برعهده دارد، هفته گذشته برای نخستین بار مقابل دوربین رفت تا نقش رفیق و همکار حاج...
۱۳۹۷/۰۱/۲۱
بیژن امکانیان مهمان امشب «دورهمی»
بیژن امکانیان مهمان امشب دورهمی شبکه نسیم است. به گزارش بانی فیلم،بیژن امکانیان و امیر و امید تاجیک، امشب پنجشنبه (٩٧/١/٩) ساعت ٢٣ مهمان برنامه دورهمى خواهند بود. بازپخش ابن برنامه جمعه (٩٧/١/۱۰)در ساعتهای ٣ بامداد ، ٧ صبح ، ١١ صبح و ۵ روز بعد خواهد بود. نوشته بیژن...
۱۳۹۷/۰۱/۰۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
آخرین آمار فروش فیلم های روی پرده/ «خوب، بد، جلف» دو روزه ۳۰۰ میلیون تومان فروخت
سینماپرس: فیلم «خوب، بد، جلف» به عنوان اولین فیلم اکران نوروزی سال ۹۶ در دو روز ابتدایی نمایش خود حدود ۳۰۰ میلیون تومان در تهران فروخت.
۱۳۹۵/۱۱/۲۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
مروری بر فیلم‌هایی که در جشنواره فجر بهترین شدند
زمانی جشنواره فجر حرف اول و آخر را در سینمای ایران می‌زد. این
۱۳۹۵/۱۱/۱۰
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سهم همه فیلمسازان در جشنواره سی‌و پنجم/ شمار فیلمهای غیراول تغییری نداشت!
سینماپرس: شاید بد نباشد با توجه به حذف بخش «نگاه نو» در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر و حضور پررنگ فیلم اولی‌ها در فهرست سودای سیمرغ به واکاوی آثار غیر اول و همچنین سایر آثار در این دوره و دوره پیشین بپردازیم.
۱۳۹۵/۱۰/۲۲
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
نگاهی به وضعیت سریال‌های تلویزیون؛ پرکردن آنتن با خانه‌پوشالی و تکراری‌های خاطره‌انگیز
انگار که کفگیر تلویزیون به ته‌دیگ خورده باشد؛ سریال‌های تکراری همزمان در ۲
۱۳۹۵/۰۸/۲۵
منتظر بمانید..
«ناهید» برنده جایزه گوزن طلایی «نارا» ژاپن شد
سینماپرس: «ناهید» به کارگردانی آیدا پناهنده جایزه گوزن طلایی «نارا» را دریافت کرد.
۱۳۹۵/۰۷/۰۳
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
نامزدهای هجدهمین جشن «خانه سینما» معرفی شدند
سینماپرس: شورای صیانت از آرای هجدهمین جشن خانه سینما اسامی نامزدهای این دوره از جشن سینمای ایران را اعلام کرد.
۱۳۹۵/۰۶/۰۷