نگاهی به نخستین فیلمنامه‌ی سینمای ایران به بهانه‌ی روز ملی سینما | نیمرخ

نگاهی به نخستین فیلمنامه‌ی سینمای ایران به بهانه‌ی روز ملی سینما

یادداشت/ جابر قاسمعلی

فیلمنامه‌ی “شاه ایران و بانوی ارمن” به گمانم باید نخستین فیلمنامه‌ی سینمای ایران باشد. نویسنده؛ آقای ذبیح بهروز در انتهای دیباچه‌ی خود، تاریخ دوم اسفند هزار و سیصد و شش را قلمی کرده؛ سه سال پیش از اولین فیلم صامت ایرانی؛ “آبی و رابی”. اگرچه نشانی در دست نیست که آیا این فیلمنامه‌ بالاخره ساخته شد یا نه، اما وجود چنین متنی قطعا برای علاقه‌مندان سینمای ایران غنیمت است. “شاه ایران و بانوی ارمن” اقتباسی‌ست از داستان خسرو و شیرینِ نظامی و رویکردی تاریخی ـ افسانه‌ای دارد. خسرو پرویز در جشن شادخواری نوروز ـ که سران ممالک دیگر نیز دعوت‌اند ـ شیرین بانوی ارمن را می‌بیند و یک دل نه صد دل عاشق‌اش می‌شود. این درحالی‌ست که او مریمِ رومی را به زنی گرفته و از وی پسری به نام شیروه دارد. خسرو پرویز که دل و دین از دست داده، از شاپور می‌خواهد شیرین را از ارمنستان به ایران باز آورد. شاپور به ارمن می‌رود و به حیلتی شیرین را به ایران می‌کشاند. اما خسرو برای نبرد با خان تاتاران به ناچار به بخارا عزیمت کرده. شیرین برای دیدار با شاه ماه‌ها منتظر می‌ماند. همزمان فرهاد ـ که واله و شیدای شیرین است ـ به معشوق وعده می‌دهد قصری در دل کوه و در خور شیرین بسازد. آوازه‌ی رسوایی این عشقِ ممنوع به گوش شاه می‌رسد و شاه دستور می‌دهد فرهاد را کَت بسته به نزدش آورند. خسرو کمر بسته به قتل فرهاد، به خواهشِ موبد از خون فرهاد می‌گذرد و او را آزاد می‌سازد. فرهاد به شهر باز می‌گردد اما بدو خبر می‌رسد که شیرین را کشته‌اند. فرهاد طاقت نمی‌آورد و خود را می‌کشد و در واپسین دم، برابر شیرین که بر بالین‌اش حاضر شده، از عشق خود پرده برمی‌دارد. شاه، شیرین را به نزد خود فرا می‌خواند تا در هنگامه‌ی نبرد با تاتاریان، با معشوق خوش باشد. تحمل این درد برای مریم؛ شاه‌بانو سخت است. مریم خود را می‌کُشد ولی از فرزند خود شیروه می‌خواهد انتقام این عهدشکنی را از پدر خود؛ خسرو بستاند. در صحنه‎‌ی پایانی شیروه پدر را می‌کشد اما خنجری نیز در قلب خود فرو می‌کند…

نویسنده در نگارشِ متن (چه در توصیف صحنه و چه در گفتار شخصیت‌ها) کوشیده زبانِ فاخرِ نظامی را لحاظ، اگرچه آن را دراماتیزه کند. با پرده‌بندی داستان، چنین به نظر می‌رسد متنِ ” شاه ایران ایران و بانوی ارمن” به نمایش‌نامه می‌ماند اما به واسطه صحنه‌های خارجی بسیار، می‌توان به روشنی گفت این متن (چنانکه نویسنده هم آن را برای سینما مناسب دانسته) یک فیلمنامه است.

منبع: بانی فیلم
آدرس کوتاه: http://www.rokh.in/news/83818
دیدگاه

آخرین خبرها
مرتبط با خبر
خبرهای پربازدید


نتیجه تست کرونای جابر قاسمعلی مثبت شد

ابتلای فیلمنامه‌نویس شناخته شده به ویروس کرونا، صف هنرمندان مبتلا به این بیماری را طولانی کرده است. به گزارش بانی‌فیلم، جابر قاسمعلی فیلمنامه‌نویس سینما و تلویزیون به بیماری کووید۱۹ دچار ...ادامه مطلب

۱۴۰۰/۰۱/۲۷

فرهاد توحیدی
محسن دامادی

کانون فیلمنامه نویسان مراسم مجازی بزرگداشت اصغر عبداللهی را برگزار می‌کند

کانون فیلمنامه نویسان مراسم مجازی بزرگداشت اصغر عبداللهی را برگزار می‌کند

مراسم مجازی بزرگداشت اصغر عبداللهی برگزار می‌شود. به گزارش سینماسینما، کانون فیلم نامه نویسان سینمای ایران، بزرگداشت مجازی برای زنده یاد اصغر عبداللهی برگزار می کند که گفتگوی تصویری جابر قاسمعلی با فرهاد توحیدی، محسن دامادی، احمد امینی، وحید نیکخواه و عبدالرضا منجزی بخش‌های این مراسم را تشکیل می‌دهند. این...

۱۳۹۹/۱۰/۱۱

فرهاد توحیدی
محسن دامادی

برگزاری بزرگداشت مجازی برای اصغر عبداللهی

برگزاری بزرگداشت مجازی برای اصغر عبداللهی

کانون فیلم‌نامه نویسان سینمای ایران، بزرگداشت مجازی برای زنده یاد اصغر عبداللهی (فیلم نامه نویس و کارگردان) برگزار می کند. به گزارش ایسنا، گفت‌وگوی تصویری جابر قاسمعلی با فرهاد توحیدی، محسن دامادی،احمد امینی ،وحید نیکخواه و عبدالرضا منجزی شنبه ۱۳ دی ماه ساعت ۲۰ در نشانی اینستاگرامی jaber.qasemali@ انجام می...

۱۳۹۹/۱۰/۱۱

علی عطشانی

علی عطشانی «کاندید» جابر قاسمعلی را می‌سازد

سینماپرس: شورای صدور پروانه ساخت در جلسه اخیر با پنج فیلمنامه موافقت کرد.

۱۳۹۹/۱۰/۰۷

لیندا کیانی
علیرضا علویان

علیرضا قربانی برای «زعفرانیه ۱۴ تیر» خواند

علیرضا قربانی برای «زعفرانیه ۱۴ تیر» خواند

علیرضا قربانی برای فیلم سینمایی «زعفرانیه ۱۴ تیر» به کارگردانی سیدعلی هاشمی خواند. نوشته علیرضا قربانی برای «زعفرانیه ۱۴ تیر» خواند اولین بار در موسیقی ایرانیان. پدیدار شد.

۱۳۹۷/۱۰/۳۰


نمایش و نقد «ترومای سرخ» در خانه هنرمندان

نمایش و نقد «ترومای سرخ» در خانه هنرمندان

جلسه نقد و بررسی همراه با نمایش فیلم سینمایی «ترومای سرخ» به کارگردانی، نویسندگی و تهیه کنندگی اسماعیل میهن دوست در خانه هنرمندان برگزار خواهد شد. به گزارش سینماسینما، این نشست ساعت چهار بعدازظهر روز یکشنبه چهاردهم مهرماه در خانه هنرمندان با حضور عوامل فیلم و منتقد میهمان جابر قاسمعلی...

۱۳۹۷/۰۷/۱۴


افتتاح نمایش «ترومای سرخ» در موزه سینما

افتتاح نمایش «ترومای سرخ» در موزه سینما

مراسم افتتاحیه فیلم «ترومای سرخ» به نویسندگی و کارگردانی اسماعیل میهن دوست بعدازظهر چهارشنبه چهارم مهرماه در موزه سینما برگزار شد. به گزارش سینماسینما، این نمایش که اولین اکران رسمی فیلم در گروه هنر و تجربه محسوب می شود با حضور جمعی از اهالی مطبوعات، سینما و ادبیات و با...

۱۳۹۷/۰۷/۰۵

محسن تنابنده
ترلان پروانه

جابر قاسمعلی :در اندک فرصت بازمانده ، فراری را ببینید

جابر قاسمعلی :در اندک فرصت بازمانده ، فراری را ببینید

جابر قاسمعلی :در اندک فرصت باز مانده ، فراری را ببینید ،یک محسن تنابنده خوب و یک ترلان پروانه غافلگیر کننده

۱۳۹۷/۰۱/۲۸


مرور آثار شاهپور شهبازی در خانه سینما

مرور آثار شاهپور شهبازی در خانه سینما

نشست مرور آثار شاهپور شهبازی به همراه نمایش فیلم «در میان دیوارها» به نویسندگی و کارگردانی او با سخنرانی محمد گذرآبادی، محسن آزرم و جابر قاسمعلی در تالار سیف اله داد خانه سینما برگزار شد. به گزارش سینماسینما، نشست مرور آثار شاهپور شهبازی مدرس، مولف، مترجم و نویسنده سینمایی به...

۱۳۹۶/۱۱/۰۱


اطلاعات وسیع شاهپور شهبازی در حوزه های مختلف،در خدمت مباحث تئوریک فیلمنامه نویسی قرار می گیرد

اطلاعات وسیع شاهپور شهبازی در حوزه های مختلف،در خدمت مباحث تئوریک فیلمنامه نویسی قرار می گیرد

نشست مرور آثار شاهپور شهبازی مدرس، مولف، مترجم و نویسنده سینمایی به همراه نمایش فیلم “در میان دیوارها” به نویسنگی و کارگردانی او با سخنرانی محمد گذرآبادی، محسن آزرم و جابر قاسمعلی در تالار سیف اله داد خانه سینما برگزار شد. در این نشست جمعی از سینماگران، نویسندگان، مترجمان و...

۱۳۹۶/۱۱/۰۱

داریوش مهرجویی

نگاهی به فیلم «لیلا» ساخته داریوش مهرجویی/ ماخولیای زنِ ستمکشِ ایرانی

نگاهی به فیلم «لیلا» ساخته داریوش مهرجویی/ ماخولیای زنِ ستمکشِ ایرانی

سینماسینما، جابر قاسمعلی: ۱ ـ حالا و پس از گذشت ۲۰ سال، «لیلا» آشکارا و به‌تمامی یک کالت است؛ مهرجویی توانسته در «لیلا» به واسطه بازپروری یک داستان مستعمل در فضایی تازه و عمیقا باورپذیر و طراحی شخصیتی قربانی ـ ساده‌دل در کنار شخصیتی قربانی ـ رِند جهانی خلق کند...

۱۳۹۶/۰۸/۲۰

حبیب رضایی
عباس کیارستمی

آیدین آغداشلو می‌گفت کیارستمی پروای سادگی داشت

آیدین آغداشلو می‌گفت کیارستمی پروای سادگی داشت

به گزارش خبرنگار فیلم‌نت نیوز، در ابتدای این مراسم، کیوان کثیریان که اجرای برنامه را بر عهده داشت، با بیان اینکه سال گذشته بیش از ۴۰ عنوان از فیلم‌های آقای کیارستمی در سینماتک خانه هنرمندان به نمایش گذاشته شد، گفت: «در سال ۹۲ سینماتک خانه هنرمندان با فیلم جاده‌های کیارستمی...

۱۳۹۶/۰۴/۱۳

حبیب رضایی
رضا کیانیان

بزرگداشت عباس کیارستمی در خانه‌ی هنرمندان ایران

بزرگداشت عباس کیارستمی در خانه‌ی هنرمندان ایران

به گزارش فیلم‌نت نیوز، در مراسم بزرگداشت عباس کیارستمی که دوشنبه ۱۲ تیرماه در خانه‌ی هنرمندان برگزار می‌شود، بهمن فرمان‌آرا، ابراهیم فروزش، محمدرضا اصلانی، رضا کیانیان، حبیب رضایی، جابر قاسمعلی و… درباره‌ی آثار هنری و شخصیت عباس کیارستمی سخنرانی خواهند کرد. در این مراسم همچنین مستند ۱۶ دقیقه‌ای مرا به...

۱۳۹۶/۰۴/۱۰

بهرام بیضایی

«غریبه و مه» روی پرده‌ی سینما‌تک می‌رود

«غریبه و مه» روی پرده‌ی سینما‌تک می‌رود

به گزارش فیلم‌نت نیوز؛ فیلم غریبه و مه به کارگردانی و نویسندگی بهرام بیضایی روز دوشنبه (۲۱ فروردین) در سینماتک خانه هنرمندان نمایش داده خواهد شد و پس از نمایش فیلم، نشست نقد و بررسی  با حضور جابر قاسمعلی و کیوان کثیریان برگزار می‌شود. غریبه و مه دومین ساخته‌ی بهرام...

۱۳۹۶/۰۱/۱۹

رضا کیانیان
مهناز افشار

واکنشی نسبت به اتفاقات تلخ حادثه «پلاسکو» و گفته های عباس جدیدی / ردپای لمپنیسم تا مدیریت شهری!

سینماپرس: قهرمانان آتش نشان همانند برخی روی تشک سرد کشتی قرار نگرفتند اما با رشادتی که به خرج دادند، زیر دو خم آتش را گرفته و به زمین کوبیدند و مدال زندگی را به جای مدال کشتی از آن خود کردند. در «پلاسکو» و فرسنگ ها زیر زمین قهرمانانی هستند...

۱۳۹۵/۱۱/۰۶

بهناز جعفری
هوشنگ گلمکانی

هنرمندانی که برای اکران افتتاحیه‌ی «گیتا» آمدند/ مریلا زارعی: نقش‌هایم را با غیرت بازی می کنم

سینماپرس: مریلا زارعی در آستانه اکران فیلم «گیتا» گفت: همیشه تلاش کرده‌ام نقشی که به من محول شده را با غیرت و مسئولیت بازی کنم. در این فیلم هم با وجود اینکه خودم مادر و همسر نیستم، اما عاشق مادران و زنان این سرزمین هستم و وقتی این نقش را...

۱۳۹۵/۰۹/۲۹

هوشنگ گلمکانی
علی سرتیپی

بدرقه پیکر «محسن سیف» به خانه ابدی/ انتقاد از بی توجهی وزیر جدید ارشاد به درگذشت یک منتقد سینما

سینماپرس: مراسم تشییع پیکر محسن سیف منتقد پیشکسوت سینما در حالی برگزار شد که تعدادی از سینماگران نسبت به اینکه وزیر ارشاد برای درگذشت یک چهره ورزشی پیام داده ولی درباره سیف سکوت کرده، انتقاد کردند.

۱۳۹۵/۰۸/۱۶

فریدون جیرانی

موافقت سازمان سینمایی با چهار فیلم نامه/ «خفگی» جیرانی پروانه ساخت گرفت

سینماپرس: شورای صدور پروانه ساخت با چهار فیلمنامه در جلسه ۳ مهر موافقت کرد.

۱۳۹۵/۰۷/۰۴

نادر طالب زاده
مسعود آب پرور

برگزیدگان چند بخش جشنواره «مقاومت» معرفی شدند/ درخواست دختر شهید مدافع حرم از سینماگران/ سردیس مرحوم سلحشور رونمایی شد

برگزیدگان چند بخش جشنواره «مقاومت» معرفی شدند/ درخواست دختر شهید مدافع حرم از سینماگران/ سردیس مرحوم سلحشور رونمایی شد

سینماپرس: افتتاحیه چهاردهمین جشنواره فیلم مقاومت با حضور پرتعداد سینماگران برگزار شد. در این مراسم شهاب حسینی جایزه بهترین بازیگر مرد را به خود اختصاص داد. همچنین از نادر طالب‌زاده، جعفر دهقان و شرف‌الدین و اصغر بختیاری تجلیل به عمل آمد.

۱۳۹۵/۰۷/۰۲