جلالی‌فخر: انتشار آیین‌نامه بازگشایی سینماها یک اقدام شتاب‌زده است و ضمانت اجرایی ندارد/ تعطیلی جشنواره‌ها، پیشنهاد مناقشه‌برانگیزی‌ است

این منتقد برجسته سینمای کشور در گفتگو با خبرنگار سینماپرس افزود: اشکال عمده انتشار آیین نامه ۱۵ بندی بازگشایی سینماها این است که زود اعلام شد؛ اگر تصمیم مسئولان بر این است که سالن‌های سینما از عیدفطر بازگشایی شوند باید بر اساس شرایط همه‌گیری کرونا در هفته منتهی به عیدفطر ارزیابی نهایی انجام شود! شاید در آن زمان اوضاع کرونا آنقدر مخوف باشد که اصلا نتوانیم به چنین مسأله ای فکر کنیم.

وی ادامه داد: نکته مهم‌تر آن است که در صورت بازگشایی‌ها، باید یک ناظر دائمی مستقر از طرف وزارت بهداشت وجود داشته باشد تا تمامی ضوابط اعلامی به دقت بهداشتی رعایت شوند. و قطعاً وزارت بهداشت قادر به تامین چنین نیرویی نیست.

دکتر جلالی فخر تأکید کرد: بخشی از مردم که سالن‌دارها هم می‌توانند جزو آن‌ها باشند، کرونا را جدی نگرفته‌اند. متأسفانه نمی‌توان چندان امیدی داشت تا مردم و سینماداران، این آیین‌نامه را سرسختانه رعایت کنند. هرچند که همین پروتکل ۱۵ ماده‌ای هم کامل نیست. به عنوان مثال عنوان شده کارکنان سینما ملزم به استفاده از ماسک هستند و هیچ اجباری برای استفاده مخاطبان سینما از ماسک نشده، در حالی که امکان انتقال بیماری از فرد ناقل یا بیمار بدون ماسک، بسیار بالا است و همه افراد باید ملزم به استفاده از ماسک شوند.

این منتقد سینما خاطرنشان کرد: از سوی دیگر برخی کارها مانند تب‌سنجی، بیشتر  تشریفاتی است و تاثیر قابل ملاحظه‌ای در جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری ندارد. در حال حاضر کمتر از ۵۰ درصد بیماران کووید ۱۹، تب دارند این در حالی است که در ابتدای همه گیری این بیماری در ووهان چین، حدود ۹۰ درصد مبتلایان تب داشتند اما به تدریج به دلیل تغییر شکل رفتار ویروس، شاهد تظاهرات بالینی مختلفی هستیم و تب، نشانه شایعی در شروع بیماری محسوب نمی‌شود. از طرفی شنیده می‌شود این تب‌سنج‌ها دقت کافی هم ندارند و گاه به اشتباه، اعداد مغایر دمای بدن نشان می‌دهند. تب‌سنجی بیشتر یک شوآف محسوب می‌شود برای آن که برخی افراد عکسی بگیرند و بگویند برای کنترل بیماری کاری انجام داده‌اند!

وی تأکید کرد: یکی دیگر از نکات مهمی که باید به آن توجه شود این است که اگر یک بیمار در محیط بسته حضور داشته باشد می‌تواند تا شعاعی به مراتب بیش از یک‌و نیم‌ متر را درگیر کند. در سالن‌های سینما حتی  وقتی افراد با فاصله دو صندلی هم کنار یکدیگر بشینند، اگر یک فرد بیمار سرفه یا عطسه کند یا حتی بلند بخندد، می‌تواند تا شعاع چند متری‌اش را آلوده کند. این آیین‌نامه قدرت تامینی کافی برای حذف احتمالات بیماری زا را ندارد.

این عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران متذکر شد: یکی دیگر از نکات بسیار مهم شستشو و ضدعفونی مداوم سالن‌های سینما است. بی‌تردید برای سالن‌داران صرف ندارد که این کار را درست انجام بدهند چرا که اگر بخواهند از ماده ضدعفونی‌کننده استاندارد و موثر و کم خطر استفاده کنند، باید برای هر گالن ۴ لیتری، ۴ میلیون تومان هزینه کنند! آن‌ها نهایتاً از  آب ژاول به عنوان ضدعفونی کننده استفاده می کنند که خود این امر می‌تواند منجر به تظاهرات تنفسی در افراد حساس یا بیمار می‌شود و به تجهیزات خودشان ام آسیب می‌رساند. از سوی دیگر، ضدعفونی کردن روزانه سالن‌ها، کافی نیست و بعد از هر سانس باید کل سالن، ضدعفونی شود چرا که به عنوان مثال اگر فردی بیمار روی یک صندلی نشسته باشد، ویروس به سطوح صندلی منتقل شده و نفر بعدی که روی آن صندلی می‌نشیند، در معرض آلودگی ست.

دکتر جلالی فخر با بیان این که وزارت بهداشت به نوعی توپ را به زمین سینما انداخته اظهار داشت: اگر با چنین شرایطی، سالن‌های سینما بازگشایی شوند و در پیک اپیدمی باشیم، عده‌ای بیمار و برخی فوت می کنند! واقعیت این است که ما در یک حوزه خاکستری قرار داریم که گوشه‌های متعدد تاریکی دارد. خوب است مسئولان، کمی بیشتر صبر کنند تا ماه اردیبهشت پرمخاطره را رد کنیم و اگر شاهد اوج بعدی بیماری نبودیم، فکری برای بازگشایی سالن‌های فرهنگی هنری کنند.

وی تصریح کرد: بخش عمده ای از مردم امروزه به ناچار برای گذران زندگی و فعالیت‌های شغلی‌شان از منزل خارج می‌شوند و قطعاً فیلم دیدن در این بحران مرگ‌آفرین، جزو ضروریات زندگی‌شان نیست و کمتر کسی است که حاضر شود سلامتی خود را برای تماشای یک فیلم به خطر بیندازد. بنده معتقدم در صورت بازگشایی سینماها هم، شاید مردم رغبت چندانی از خودشان نشان ندهند. به نحوی که حتی اگر پایان کرونا هم اعلام شود و همه سینماها باز شوند، سینمای کشور نمی‌توان به سرعت به وضع قبلی خود بازگردد.

این پزشک متخصص در بخش دیگری از اظهاراتش متذکر شد: موضوع اصلی این است که دنیا هنوز نتوانسته اشراف همه‌جانبه‌ای به ویروس کرونا پیدا کند و اساساً ما این ویروس را کامل نمی‌شناسیم؛ نمی دانیم جهش پیدا می‌کند یا نه؟ رفتار بالینی و اپیدمیولوژیک آن چگونه است؟ هنوز کشورها نتوانسته‌اند راهکار ثابت و مستمری در مواجهه با این بیماری اتخاذ کنند.

وی ادامه داد: ما در بطن کرونا هستیم و نمی‌دانیم نیمه دوم اردیبهشت پیک داریم یا نه؟ نمی‌دانیم شیب نزولی بیماری تا پاییز ادامه پیدا می‌کند یا خیر؟ آیا واکسن کرونا به زودی کشف می‌شود یا نه؟ ما نمی‌دانیم سال دیگر این ویروس چگونه خواهد بود، مثل سارس قبلی از بین می‌رود یا نه؟؛ همین مسائل باعث می‌شود دولت‌ها دنبال راهکاری باشند و با احتیاط و پذیرش ریسک، این بازگشایی‌ها انجام شود اما من به عنوان کادر درمان دوست دارم قرنطینه طولانی باشد تا بیماری بیشتر و قاطعانه‌تر کنترل شود.

جلالی فخر تأکید کرد: سینما به عنوان صنعت مهم تعطیل شده، تئاترها که درآمد محدودی از نمایش ها دارند تعطیل و دست اندرکاران سینما و تئاتر همگی همه خانه‌نشین شده‌اند. نمی‌دانیم بگوییم تا کی تعطیل باشند؟ ما به عنوان بخش مرکز درمان نمی‌توانیم پاسخ صریحی بدهیم. بنابراین دولت می‌آید و شرایط بینابینی می‌گذارد. این که عنوان می‌شود ۴۰ درصد سالن‌های سینما بلیت‌فروشی کنند باعث فراری دادن تهیه کننده‌ها می‌شود چرا که فروش فیلم‌شان را در خطر می‌بینند. حتی فیلم‌های کم‌فروش هم در این وانفسا مدعی می‌شوند که اگر شرایط عادی بود، پرفروش می‌شدند!

وی در پاسخ به این سوأل که آیا تعطیلی جشنواره‌ها و اختصاص هزینه‌های هنگفت آن به اهالی سینما راهکاری مناسب است یا خیر اظهار داشت: تعطیلی جشنواره ها پیشنهاد مناقشه‌برانگیزی است. کسانی که این بودجه‌ها را دارند طبعاً خودشان صاحب سفره هستند و حاضر نیستند به راحتی این امکان کلان مالی را از دست دهند. ما یک سری جشنواره های بی‌ربط و کوچک و حتی بزرگ داریم که به راحتی می‌توانند تعطیل شوند اما جشنواره‌های اصلی، بازتاب فرهنگی و سیاسی دارند. سوم این که این رقم‌ها در قالب بودجه یک جشنواره، درشت است اما اگر ریز شود رقم چندانی دست همه را نمی گیرد و مثل همین یک میلیونی می‌شود که با وود درشت بردن رقم‌کلی‌اش برای دولت کم‌پول، گره‌ای هم از مردم باز نکرده و موجب طنز تلخ  شده است.