ما یکی از کشورهایی هستیم که از همان اوایل اختراع سینما در دنیا به آن روی خوش نشان دادیم و سینما دار شدیم. آن هم نه فقط با ساخت سالن سینما و اکران فیلم های خارجی. ایران از همان اول فیلمساز داشت و فیلم تولید کرد اما راستش را بخواهید سینمای ما آن طور که شروع کرد، ادامه پیدا نکرد که اگر می کرد الان ما باید در زمینه تولید فیلم های اتو بیوگرافی حرف اول را در دنیا می زدیم با این همه شخصیت های مهم داخلی و خارجی که داریم. اگر سینمای اتو بیوگرافی در کشور ما فعال بود اکنون بعد از ۲۵ سال که از درگذشت زنده یاد علی حاتمی می گذرد باید یک فیلم درست و حسابی درباره او ساخته می شد. مردی که تمام زندگی اش سینما بود و در کارنامه خود فیلم هایی را به ثبت رساند که بخش مهمی از تاریخ سینمای ایران را می سازند. او بانی ساخت شهرک سینمایی بود چون می خواست یکی از ماندگارترین سریال های تلویزیون به نام «هزاردستان» را در آن بسازد اما تاکنون فقط چند مستند روایی و گفت وگو محور درباره این کارگردان بزرگ و صاحب سبک سینمای ایران ساخته شده است. کارگردانی که اندیشه را هنرمندانه روایت می کرد و به قول خودش با سینما، قالی می بافت. در سالروز درگذشت علی حاتمی با دکتر مصطفی جلالی فخر، پزشک و منتقد سینما همصحبت شدم تا از زاویه او نگاهی داشته باشیم به آثار و اندیشه مرحوم حاتمی. دنیای آرام و اندیشمند حاتمی
جلالی فخر درباره کلیت آثار حاتمی می گوید: آنچه از فیلم های آقای حاتمی در ذهن من تثبیت شده، دنیای اصیل، شاعرانه و شرقی است. او در جست وجوی ریشه ها و رابطه ها بود. انسان را در پیوند با گذشته و اجزا و اشیای پیرامون می دید. اشیا از نگاه او ماهیت ارتباطی داشتند و فقط اجسام بی جان نبودند. آنها در کنار آدم ها دنیا را کامل می کردند. در کل احساس لطیف، آرام و توام با اندیشمندی حاصل تماشای آثار حاتمی بود و هست.
به جلالی فخر می گویم، آثار حاتمی شرقی بود و کاملا ایرانی اما این آثار هیچ گاه در دنیا به نمایش درنیامدند که اگر به نمایش درمی آمدند حتما مورد توجه قرار می گرفتند همان گونه که فیلم های هندی که ریشه در فرهنگ این کشور دارند در دنیا با استقبال روبه رو می شوند، می گوید: شاید به این دلیل است در زمانی که آقای حاتمی فیلم می ساخت، عرضه فیلم های ایرانی در جهان درست و نظام مند نبود و کسی یا کسانی پیگیرش نبودند. سینمای ایران با فیلم های آقای کیارستمی به جهان عرضه شد و دنیا با آثار این کارگردان بود که سینمای ایران را شناخت. از طرفی درک فیلم های حاتمی برای بیننده ای که تاریخ و پیشینه ایران را نمی شناسد، چندان جذاب نیست چون او آثارش را با نگاهی به گذشته و تمدن ایرانی ساخته است. ریزه کاری هایی در فیلم های او وجود دارد که فقط کسانی با آنها ارتباط برقرار می کنند که اهل مطالعه باشند و تاریخ ایران را بشناسند.
سینمایی برای جذب گردشگرمی گویم، برخی معتقدند که فیلم های حاتمی می تواند باعث جذب گردشگر به ایران شود و توریسم را تقویت کند. می گوید: بله! می توان از این ظرفیت هم استفاده کرد. بعد از فوت آقای شجریان خیلی از مردم دنیا او و موسیقی ایرانی را شناختند. فیلم دلشدگان یکی از بهترین فیلم های ایرانی است که پیوند تاریخ ایران با موسیقی را به نمایش می گذارد. عرضه این فیلم در کشورهای دیگر می تواند تاثیر زیادی در آشنا کردن جهانیان با فرهنگ و هنر ایرانی داشته باشد یا فیلم «مادر» که نگاهی کاملا انسانی و بسیار ظریف به روابط بین آدم ها در فضایی کاملا ایرانی دارد؛ فضایی که باز هم با توجه به گذشته ایران و فرهنگ ما ساخته شده است. همه اینها می تواند برای مردم دیگر کشورها جذاب باشد فقط بستگی به این دارد که همتی باشد و خواسته ای که از این ظرفیت ها استفاده کند.
جزئی نگر با تکیه بر گذشتهمرحوم حاتمی در یکی از مصاحبه هایش در زمان پخش سریال هزاردستان گفته بود: «من قالی می بافم…».جلالی فخر درباره این نگرش حاتمی در ساخت آثارش می گوید: او نگاه بسیار ظریفی داشت و به همه جزئیات توجه کرده و آنها را در آثارش نشان می داد؛ درست مثل قالیبافی که تار به تار از روی نقشه و با دقت قالی می بافد. هر پلانی که حاتمی ثبت می کرد همه جزئیات پیرامون را در برداشت از رنگ و نور بگیر تا میزانسن و چیدمان. آثار او مینیاتورهایی هستند با دقت رسم شده اند. او دقیقا می دانست که مانند یک بافنده قالی ایرانی باید همه جزئیات را در نظر بگیرد تا اثرش مانند قالی ایرانی ماندگار و زیبا از کار دربیاید.
می گویم دنیا عوض شده و مدرنیته جای سنت های ما را گرفته است. اگر آثار حاتمی را قالی ایرانی بدانیم، همان گونه که جوان امروزی اتاقش را با فرش های مدرن فرش می کند، دیگر به تماشای آثار حاتمی هم روی خوش نشان نمی دهد. شاید نسل ما آخرین نسلی باشد که آثار حاتمی را دوست دارد و برای او ارزش زیادی قائل است. جلالی فخر می گوید: من خوشبینم و نشانه هایی به بازگشت به سنت ها و تمدن ایرانی را در نسل جوان می بینم. کافه ها را ببینید به سمت چیدمان و دکور ایران قدیم می روند. حتی پوشش و لباس ها هم ردی از گذشته را بروز می دهند. در شبکه های اجتماعی، جوان ها از فرهنگ قدیم به عنوان نوستالژی یاد می کنند. همه اینها نشان می دهد جوان ها از بیقراری و آشفتگی دنیای مدرن خسته شده اند و آن سوی دنیای جدید و جذابیت هایش در پی آرامش هستند. همین ها ثابت می کند فیلم های زنده یاد حاتمی در میان نسل جوان جای خود را باز کرده و آنها هم به اندازه من و شما از تماشای این آثار لذت ببرند.
مرگ پایان کبوتر نیستمرگ در آثار زنده یاد علی حاتمی ریشه در اصالت شرقی و ایرانی او دارد. عرفان شرقی هرگز به مرگ نگاه منفی و سیاه نداشته و ندارد. اسلام هم دینی است که به مرگ نگاهی بسیط دارد. مرگ پایان نیست و بعد از مرگ است که روح، جسم را ترک کرده و به ماوراء می رسد، سلوک برزخی را آغاز می کند تا کامل شده و به نور که همان خداست، برسد. مرگ بخشی از سلوک روح انسان است و او را به مرحله ای دیگر می برد؛ پس نباید از مرگ ترسید. این رویکرد را در اشعار بزرگانی چون مولوی، سعدی و حافظ هم می توان دید. همین نگاه به مرگ در آثار زنده یاد حاتمی هم وجود دارد. نگاه او به مرگ و آرامش پس از آن در فیلم «مادر» به زیبایی تمام به تصویر کشیده شده است؛ مادری که صاحب چند فرزند است، زمان فرا رسیدن مرگ خود را حس می کند. از سرای سالمندان به خانه قدیمی خودش برمی گردد، همه را دور هم جمع کرده و آنها را به آشتی و صلح با هم فرا می خواند و خودش هم در آرامش تسلیم فرشته مرگ می شود.
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
به مناسبت سالروز تولد استاد محمدرضا لطفی، سه سکانس از فیلم «حاجی واشنگتن» علی حاتمی را ببینید که با بازی عزتالله انتظامی و ساز لطفی جاودانه شده است. نوشته دل سپارید به موسیقی لطفی اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۰/۱۸
منتظر بمانید..
شهرام شهیدی با بیان اینکه ایرج پزشکزاد در قله رمان طنز ایران قرار دارد، میگوید: میتوانم بگویم او علی حاتمی ادبیات ایران است زیرا جزئیاتی که علی حاتمی در سینما ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۱۰/۲۳
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
حمید نعمتالله در سینماتک ۴۸۵ خانه هنرمندان ایران که به نکوداشت زندهیاد علی حاتمی اختصاص داشت، گفت: در هنگام ساخت «قاتل و وحشی» که نمونه مشابهی در سنت فیلمسازی ایرانی نداشت فهمیدم که علی حاتمی در ساخت آثارش چقدر تنها بوده است. امروز اگر فیلمی درباره دوران قاجار میسازیم و...
۱۴۰۰/۰۹/۱۶
منتظر بمانید..
حمید نعمتالله با اشاره به اینکه سنت فیلمسازی علی حاتمی در ایران و دنیا بیسابقه بوده، بیان کرد: در هنگام ساخت «قاتل و وحشی» که نمونه مشابهی در سنت فیلمسازی ایرانی نداشت، فهمیدم که علی حاتمی در ساخت آثارش چقدر تنها بوده است.
۱۴۰۰/۰۹/۱۶
منتظر بمانید..
سینماسینما، محمدرضا بیاتی* ۱۴ آذر سالروز درگذشت علی حاتمی است. او در ۵۲ سالگی رفت. بسیار زود. با معیارهای امروز مقایسه کنیم سفر او را نابهنگامتر احساس میکنیم وقتیکه میبینیم سن ازدواج و شروع زندگی از ۴۰ سال هم گذشته است. برای بازیگران و دیگران ۵۰ سالگی، میانسالی است ولی...
۱۴۰۰/۰۹/۱۵
منتظر بمانید..
همین که امثال علی حاتمی نماندند تا شاهد مصیبزدگی این روزهای سینمای ایران باشند و تُرکتازی و صدرنشینی جماعت سُفله را ببیند و میدانداری ابتذالهای مهوع را نظاره کند باید ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۹/۱۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
مریم ضیغمی در خراسان نوشت : دوستی سعید امیرسلیمانی یار غار و رفیق صمیمی و قدیمی زنده یاد علی حاتمی ملقب به سعدی ایران، نه تنها جلوی دوربین، بلکه از همان ابتدای جوانی به خانه ها و همبازی شدن دختران شان کمند و لیلا هم کشیده شد. به...
۱۴۰۰/۰۹/۱۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
مائده کاشیان در خراسان نوشت : خسرو خسروشاهی گوینده و دوبلور پیش کسوت که صدای جاودانهاش در آثار ایرانی و خارجی، در حافظه شنیداری مردم ماندگار شده، تجربه چند همکاری با زندهیاد علی حاتمی را داشته است. او در آثار شاخص این کارگردان مانند فیلم «مادر» و سریال «هزاردستان»...
۱۴۰۰/۰۹/۱۵
منتظر بمانید..
کمی بعد از درب ورود، ۶۰ سال پیشِ خیابانهای تهران را میبینید و چند قدم آن طرف تر، خود را در میان کوچه خیابانهای ۱۴۰۰ سال پیش خواهید یافت! این است رازِ «غزالی» که علی حاتمی در اواخر دهه ۵۰ برای ساخت سریال «هزاردستان» پایه هایش را بنا کرد و...
۱۴۰۰/۰۹/۱۴
منتظر بمانید..
برنامه مستند «ماجرا» به مناسبت سالروز درگذشت علی حاتمی با موضوع ماجرای شهرت حسن کچل راهی آنتن صبا می شود.
۱۴۰۰/۰۹/۱۳
منتظر بمانید..
روز علی حاتمی در سینماتک خانه هنرمندان ایران برگزار میشود.
۱۴۰۰/۰۹/۱۲
منتظر بمانید..
شبکه نمایش این هفته به مرور آثار ترنس هیل، بازیگر مطرح ایتالیایی و همچنین گرامیداشت علی حاتمی می پردازد.
۱۴۰۰/۰۹/۱۲
منتظر بمانید..
در آستانه ۱۴ آذر سالروز درگذشت مرحوم علی حاتمی، ۵۲ سال فعالیتهای هنری وی در مستند سینمایی «سوته دل» بررسی میشود. نوشته پخش مستند «سوته دل» برای اولینبار/ یادی از علی حاتمی در شبکه چهار اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۰/۰۹/۱۰
منتظر بمانید..
در آستانه ۱۴ آذر، سالروز درگذشت استاد توانای سینمای ایران، مرحوم علی حاتمی، ۵۲ سال فعالیتهای هنری وی در مستند سینمایی «سوته دل» بررسی میشود. به گزارش روابط عمومی، این ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۹/۱۰
دکتر مصطفی جلالیفخر به بهانه روز جهانی بیهوشی یادداشتی در کانال ماهنامه فیلم امروز منتشر کرده و با اشاره به این روز نوشته است : حتما میتوان صحنههایی از دل فیلمهایی که در اتاق عمل میگذرند و با بیهوشی سر و کار دارند به یاد آورد. اما برای ما منتقدان...
۱۴۰۰/۰۷/۳۰
مشاوران و مدیران دومین جشنواره فیلم کوتاه «سلفی ۲۰» که با تمرکز بر موضوع زندگی با کرونا و پساکرونا است، معرفی شدند. به گزارش سینماسینما به نقل از روابط عمومی جشنواره فیلم کوتاه «سلفی ۲۰»، دکتر محمد کیاسالار- مشاور دبیر جشنواره، دکتر مصطفی جلالی فخر- مشاور فرهنگ سلامت، غلامرضا کاظمیدینان-...
۱۴۰۰/۰۷/۰۶
مصطفی جلالی فخر هم منتقد سینماست و هم متخصص بیماریهای داخلی. صفحه اینستاگرامی این پزشک به خاطر گزارشهای دست اولی که از اوضاع بیماری کرونا ارائه میدهد مورد توجه هزاران ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۶/۰۱
دکتر مصطفی جلالی فخر با انتشار این عکس در اینستاگرام خود نوشت: این عکس را دیشب عباس یاری عزیز برایم فرستاد، کنار کیانوش عیاری خوب. هر دو دچار بلای کرونای، اما امیدوار و توانا. خوشبختانه جناب عیاری دیروز از بیمارستان مرخص شد و آقای یاری هم فردا. یکی از واقعیترین...
۱۴۰۰/۰۲/۰۸
دکتر سپیده لطیفی، دکتر حمیدرضا نمازی و دکتر علیرضا منجمی، مریم پیمان، محمد نسیمی و دکتر مصطفی جلالیفخر میهمانان این هفته برنامه «پنجره باز» هستند. نوشته گفتوگو با پزشکی که منتقد سینماست و عکاسی که برای ثبت کرونا تا ووهان چین رفت در «پنجره باز» اولین بار در سوره سینما...
۱۳۹۹/۱۱/۲۵
سینماپرس: تعدادی از هنرمندان سینمای کشور در پی بحران کرونا، بیکاری گسترده سینماگران و انفعال مدیران سینمایی برای توجه به وضعیت بد معیشتی هنرمندان با بیان اینکه بودجه سرسام آور جشنواره ها، باید صرف امور معیشتی سینماگران شود تأکید کردند: نیاز به خروج مدیران از انفعال است!
۱۳۹۹/۰۳/۱۷
سینماپرس: دکتر مصطفی جلالیفخر متخصص بیماریهای داخلی و منتقد فیلم گفت: انتشار آییننامه بازگشایی سینماها یک اقدام شتابزده و بدون ضمانت اجرایی کافی است و به نظر میرسد بیشتر برای آرامسازی روانی جامعه سینمایی نوشته شده تا هم آنها را امیدوار کند و هم این توپ سرگردان را به زمین...
۱۳۹۹/۰۲/۰۸
دکتر مصطفی جلالی فخر، منتقد برجسته سینمای ایران عقیده دارد مهم ترین دلیل این اتفاقات عجیب و نامتعارف در استقبال گسترده از فیلم های سخیف کمدی: جو روحی روانی حاکم بر جامعه است. به گزارش سینماسینما او می گوید: فشارهای اقتصادی، شیوع بیکاری، کاهش امید به زندگی، نگرانی ها و...
۱۳۹۷/۰۴/۳۱
مصطفی جلالی فخر منتقد سینما در کانال خود نوشت : گلشیفته فراهانی که ظاهرا خاطرات بدی از روزهای فیلمبرداری “در بارهی الی” اصغر فرهادی دارد، بی پروا بر او تاخته و کارگردان محبوب ایرانی را فردی بیرحم معرفی کرده که فقط به فکر بهتر شدن فیلم خود بوده است....
۱۳۹۷/۰۴/۱۵
مصطفی جلالی فخر منتقد سینما در کانال تلگرامی خود نوشت : موقع تماشای فوتبال ایران و پرتغال، مادرم هم با هیجان کمیابی بازی را نگاه کرد. موقع پنالتی زدن رونالدو که شد، با تمام وجود، خدا را به مقدساتمان قسم داد که “این گل نشود. این بچه مسلمون رو...
۱۳۹۷/۰۴/۰۷
مصطفی جلالی فخر، منتقد و نویسنده سینمایی میگوید: «قطعا راهاندازی گروه هنر و تجربه برای نمایش فیلمهایی که رویکرد تجربی دارند لازم و ضروری است و راهاندازی چنین گروههایی در برخی کشورهای دنیا اتفاق افتاده است.» به گزارش سینماسینما ،او یکی از دلایل موفقیت این گروه را در استمرار فعالیتشان...
۱۳۹۷/۰۳/۱۳
مصطفی جلالی فخر منتقد سینما در کانال تلگرامی خود نوشت :اعلام کرده بودند که در شبکه ی “شما”، برنامه ای با حضور ناصر ملک مطیعی پخش خواهد شد. و تبلیغات مجازی موثری هم انجام شد و خیلی ها منتظر اولین حضور او در تلویزیون بودند. همه چیز عادی بود...
۱۳۹۶/۰۹/۲۹
مصطفی جلالی فخر منتقد سینما در کانال تلگرامی خود نوشت : تعویق نمایش و چه بسا توقیف مجدد فیلم “من عصبانی نیستم” نشانه ی خوبی نیست. وقتی طبق قانون، فیلمی امکان نمایش عمومی دارد، برتری نیروهای فرامتنی، ماهیت ضدساختاری دارد. این فیلم را چند سال پیش دیدم و به...
۱۳۹۶/۰۹/۲۸
نشست مشترک شاعران و ترانهسرایان زیر عنوان «عصر شعر و ترانه» روز پنجشنبه اول تیر از ساعت ۱۵ در تالار هنر فرهنگسرای ارسباران برگزار میشود. در بخش کارگاهی این نشست، سعید بیابانکی کارشناس حوزه شعر کلاسیک، امیر ارجینی کارشناس حوزه ترانه و شعر محاوره و مجید سعدآبادی نیز کارشناس حوزه...
۱۳۹۶/۰۳/۳۱