نقد یک کارگردان سینما به صادق هدایت و حمله شبه‌روشنفکرها
در روزهای اخیر گزیده‌ای از مصاحبه «بهروز افخمی»، کارگردان و برنامه ساز کشورمان، در فضای شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که بهانه برای حمله و تسویه حساب با او را برای جماعت «شبه‌روشنفکر» فراهم کرده است. بهروز افخمی نزد کسانی که او را از نزدیک می‌شناسند، به عنوان یکی از معدود فیلمسازان ایرانی شناخته می‌شود که به شدت با عوالم روشنفکری آشناست، به شدت کتاب می‌خواند و از جریانات سینمایی، ادبی و فلسفی دنیا آگاه است. افخمی به واسطه تسلط به زبان فرانسه، بسیاری از داستان‌های مطرح ادبیات دنیا را به زبان فرانسه خوانده است و چون سال‌هاست در زمینه اقتباس از ادبیات برای سینما تدریس می‌کند، به حوزه ادبیات کاملا مسلط است.
وی دقیقا دست روی نکته‌ای درباره هدایت می‌گذارد (نسبتا سربسته) که بسیاری از شارحان متون ادبی و کارشناسان ادبیات در غرب، دهه‌هاست که به آن مشغول هستند، یعنی بررسی احوالات شخصیه و زندگی خصوصی نویسندگان نامدار با هدف ریشه‌یابی عناصر پررنگ در آفریده‌های ادبی این چهره‌ها.
از این رو در غرب، ده‌ها کتاب و صدها، بلکه هزاران مقاله درباره زندگی شخصی، گرایش‌ها و تمایلات درونی نویسندگان بزرگ چون اسکار وایلد، ویکتور هوگو، نیکلای گوگول، آنتوان چخوف، چارلز دیکنز، ارنست همینگوی و... نوشته شده که تمرکز آن‌ها بر زندگی خصوصی این افراد نامدار است.
افخمی هم از همین منظر به تمایلات همجنسگرایانه هدایت ورود می‌کند و این که دانستن این گرایش‌های شخصی در هدایت، قطعا دید جدیدی درباره جهان‌بینی هدایت در داستان‌هایش و عناصر زن‌ستیزانه و سیاهی و تلخی قضاوت او نسبت به زنان به خوانندگان می‌دهد.
بهروز افخمی خود این سوال را مطرح می‌کند که چرا شخصیت‌های زن در آثار هدایت همه بلااستثنا یا نفرت‌انگیز، یا رقت‌انگیز یا در بهترین حالت «اثیری» (وهمی و خیالی) هستند و این که چرا در جهان-داستان هدایت، «زن» به مفهوم زمینی، واقعی و عینی(با همه محسنات و معایب یک زن معمولی) نداریم. به واقع، افخمی از منظر دفاع از جنس «زن» در برابر قلم سیاه و تند هدایت علیه زنان این فکت را درباره هدایت مطرح می‌کند. کما اینکه در مطالعه آثار هدایت، حتی یک رابطه نرمال و عادی و به سامان میان زن و مرد دیده نمی‌شود و در آثار هدایت حتی یک عشق «سالم» و «طبیعی» بین دو غیرهمجنس دیده نمی‌شود و همه این نوع روابط به نتایج تراژیک ختم می‌شود. مضاف بر این که هدایت نه تنها هیچ‌گاه تشکیل خانواده نداد، بلکه چند باری هم قبل از خودکشی منجر به مرگ در پاریس، در دوران اول اقامت در زمان دانشجویی هم بر سر رابطه با دختر صاحبخانه دست به خودکشی زد. به بیان دیگر، خود هدایت هم هیچ‌گاه نتوانست یک رابطه سالم و طبیعی با جنس «زن» داشته باشد. بگذریم از این که «خانواده» در آثار هدایت همواره یک مفهوم جهنمی است که قهرمان داستان در آن نابود می‌شود. این دیدگاه‌های تراژیک به «خانواده»، «زن» و ... قطعا ریشه در نژندی‌های درونی او داشت.
اما در کمال تعجب، همان کسانی که از روی یک نوع «غربزدگی» کم‌عمق و سطحی و حتی «بازاری»، به منتقد و طعن‌کننده فرهنگ ایرانی و اسلامی تبدیل شده‌اند و خود را «آزاداندیش» و «آزادیخواه» یا در یک کلام، «لیبرال» می‌خوانند، به واسطه مطرح شدن یک نکته فنی در نقد ادبی، که اتفاقا در دفاع از جایگاه والای «زن» صورت گرفته، این‌چنین به افخمی می‌تازند. قطعا بخش عمده کسانی که این انتقادات و حملات را صورت می‌دهند، حتی به خود زحمت دیدن اظهارات کامل افخمی را هم ندادند، اما صرفا به خاطر تسویه حساب سیاسی، آتشباز کلام و قلم خود را برای ترور و تخریب یکی از باسوادترین و پرمطالعه‌ترین فیلمسازان ایرانی تنظیم کرده‌اند.
در این‌جا صرفا با استناد به مکتوبات یکی از نزدیک‌ترین چهره‌ها به شخص هدایت، که یکی از پرمخاطب‌ترین کتاب‌ها را درباره زندگی هدایت (با دیدی مریدوار و کاملا همدلانه) نوشته، صحت و سقم سخنان افخمی درباره هدایت را می‌سنجیم. بگذریم از این که شواهد و قراین درباره این تمایلات همجنسگرایانه هدایت بسیار بیشتر و صریح‌تر از این حرف‌هاست، لیکن در این‌جا صرفا به یک متن از درون خانواده جریان «روشنفکری» استناد می‌کنیم تا حرف و حدیثی به جای نماند.
مصطفی فرزانه (نفر سمت چپ) در پاریس
«مصطفی فرزانه»، زمانی که محصل دبیرستان بود، از طریق معلم فلسفه و ادبیات خود در دبیرستان، سید صادق گوهرین، با صادق هدایت آشنا می‌شود و این آشنایی تا ساعاتی قبل از خودکشی هدایت در پاریس ادامه می‌یابد. فرزانه به نوعی شاگرد و مرید هدایت تبدیل می‌شود و به روایت خودش، یکی از آخرین کسانی است که هدایت را زنده دیده است. او در کتابی که در اواسط دهه هفتاد شمسی با عنوان «آشنایی با صادق هدایت» در ایران منتشر کرد، جزییاتی از روابط خود با هدایت و افکار و زندگی هدایت ارایه می‌دهد که تا قبل از آن چندان روشن نبود. در ادامه صفحاتی از کتاب که به شائبه همجنسگرایی هدایت می‌پردازد، می‌آید و قضاوت را به مخاطبان گرامی می‌سپاریم. سه صفحه‌ای که اول می‌آید، برگرفته از صفحات ۶۷ تا ۶۹ کتاب است که در آن فرزانه به شایعات پررنگ درباره همجنسگرایی هدایت اشاره می‌کند که آن‌قدر در جامعه رواج دارد که همشاگردی‌های فرزانه انگشت اتهام را به سوی رابطه او با هدایت می‌گیرند.
در ادامه کتاب، فرزانه طاقت نمی‌آورد و یک بار که برای دیدار به منزل هدایت می رود، به بهانه‌ای درباره هوموسکچوالیتی(همجنسگرایی) از هدایت می پرسد. در جواب هدایت که بیشتر به سفسطه شبیه است، هیچ نوع انکاری دیده نمی شود (صفحات ۷۸ و ۷۹). او در خط آخر توجیه، ضمن زیر سوال بردن اخلاق عرفی، جامعه را به خاطر درک نکردن «ظرافت‌های هنرمندانه» نکوهش می‌کند!
*تسنیم
آخرین خبرها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- آزادی توماج صالحی با قید وثیقه
- «عقابها» پرمخاطب‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران!
- وحید تاج: بزرگترین ریسک زندگیام را نزد استاد شجریان انجام دادم
- با ۱۰ ورزشکار جذاب مرد دنیا در سال ۲۰۲۳ آشنا شوید
- حمایت ۲۶ صنف سینمایی برای علی دهکردی/ پاسخ مدیرعامل جدید خانه سینما
- استودیوهای بزرگ فیلمسازی «ایلان ماسک» را تحریم کردند
- همکاری برد پیت و آدام سندلر در کمدی نتفلیکس
- آتیلا پسیانی بلد بود از بیرحمیهای زندگی انتقام بگیرد
- علی دهکردی مدیرعامل خانه سینما شد
- سانسور عجیب در سریال زخم کاری که خبرساز شد
- انتقاد شدید محمود گبرلو از برخورد تلویزیون با اصغر فرهادی
- تجلیل از مدس میکلسن و فوزی بنسعیدی در جشنواره مراکش
- درخواست دختر بیتا فرهی برای تشکیل تیم پزشکی
- چه کسی جک نیکلسون را به سینما برمیگرداند؟
- تشویق طولانی مسعود کیمیایی در «بازنمایش قصه ترانههای ماندگار»/ کیمیایی از غم نبود مهرجویی گفت
- انتقادات تند فهیم به «سرزمین مادری» و کمال تبریزی
- لیدی مکبث در تماشاخانه ایرانشهر
- جشنواره توکیو جایزه آکیرا کوروساوا را به ایناریتو و فوکادا اهدا می‌کند
- شان پن در نقش خودش بازی می‌کند/ حضور در یک سریال جنگی
مرتبط با خبر
خبرهای پربازدید
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
نقد و بررسی «مست عشق» در برنامه «هفت»
سومین برنامه سینمایی «هفت» با اجرای بهروز افخمی جمعه ۲۸ اردیبهشت با بررسی فیلم «مست عشق» و محصولات مشترک سینمایی از شبکه نمایش پخش می‌شود. نوشته نقد و بررسی «مست عشق» در برنامه «هفت» اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۲/۲۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
«تمساح خونی» به برنامه «هفت» رسید
دومین برنامه سینمایی «هفت» با اجرای بهروز افخمی جمعه ۲۱ اردیبهشت با بررسی فیلم «تمساح خونی» و کمدی ترکیبی روی آنتن شبکه نمایش می‌رود. نوشته «تمساح خونی» به برنامه «هفت» رسید اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۲/۲۱
«هفت» از امشب راهی آنتن می‌شود
برنامه سینمایی «هفت» با اجرای بهروز افخمی از امشب، جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه راهی آنتن شبکه نمایش می‌شود. نوشته «هفت» از امشب راهی آنتن می‌شود اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۲/۱۴
«هفت» در فضایی نوستالژیک راهی آنتن می‌شود
برنامه سینمایی «هفت» با اجرای بهروز افخمی از جمعه ۷ اردیبهشت‌ماه پخش خود را در شبکه نمایش از سر می‌گیرد. نوشته «هفت» در فضایی نوستالژیک راهی آنتن می‌شود اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۲/۰۶
«هفت» در راه است؛ افخمی فیلم علمی – تخیلی می‌سازد!
بهروز افخمی از شروع مجدد برنامه هفت از هفته آینده خبر داد و در عین حال گفت: نخستین اثر علمی – تخیلی خود را می‌سازم. بهروز افخمی به ایرنا گفت: ...ادامه مطلب نوشته «هفت» در راه است؛ افخمی فیلم علمی – تخیلی می‌سازد! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۲۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
نسخه ویژه نابینایان «شوکران» با صدای آزیتا حاجیان منتشر می‌شود
آزیتا حاجیان فیلم سینمایی «شوکران» ساخته بهروز افخمی را برای نابینایان توضیح‌دار کرد. به گزارش سینماسینما، سوینا نسخه ویژه نابینایان فیلم سینمایی «شوکران» ساخته بهروز افخمی را پنجشنبه ۱۷ اسفند ۱۴۰۲ در چارچوب برنامه فیلمخانه منتشر می‌کند. این فیلم روز پنجشنبه ساعت ۱۹ از طریق سایت سوینا در دسترس مخاطبان...
۱۴۰۲/۱۲/۱۶
افخمی: «بی بدن» را به جای «صبح اعدام» وارد مسابقه کنید
بهروز افخمی گفت: «صبح اعدام» را از جشنواره بیرون و «بی‌بدن» را جایگزین آن کنید. یه گزارش سینماسینما، بهروز افخمی با دلخوری خطاب به مدیران جشنواره فجر، در برنامه «هفت» گفت: فیلم «بی‌بدن» را با بی‌دقتی دیدید و الان می‌توانید اشتباهتان را جبران و عذرخواهی کنید. از هیئت داوران جشنواره...
۱۴۰۲/۱۱/۱۶
بهروز افخمی: فیلمنامه «صبح اعدام» اقتباسی نیست!
بهروز افخمی؛ کارگردان فیلم «صبح اعدام» در مورد کار کردن فیلمنامه‌های اقتباسی بیان کرد: در اکثر کارهایم از اقتباس استفاده کرده‌ام اما این فیلمنامه، اقتباسی به حساب نمی‌آید و بارها گفته‌ام بر مبنای گزارش‌های روزنامه کیهان و اطلاعات، این فیلمنامه را نوشته‌ایم. نوشته بهروز افخمی: فیلمنامه «صبح اعدام» اقتباسی نیست!...
۱۴۰۲/۱۱/۱۴
تیزر «صبح اعدام» منتشر شد
تیزر فیلم سینمایی «صبح اعدام»، به کارگردانی بهروز افخمی همزمان با نمایش در سومین روز جشنواره فیلم فجر در سینمای رسانه منتشر شد. نوشته تیزر «صبح اعدام» منتشر شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۱/۱۴
پوستر فیلم سینمایی «صبح اعدام» رونمایی شد
پوستر و لوگوی فیلم سینمایی «صبح اعدام» به کارگردانی بهروز افخمی با طرحی از محمد روح‌الامین منتشر شد. نوشته پوستر فیلم سینمایی «صبح اعدام» رونمایی شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۱/۰۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
معرفی فیلم‌های چهل‌ودومین جشنواره فجر
اسامی فیلم های راه یافته به جشنواره چهل و دوم فجر با فیلم های کارگردان‌هایی همچون مسعود جعفری‌جوزانی، بهروز افخمی، سروش صحت، بهروز شعیبی، جواد عزتی و محمود کلاری اعلام ...ادامه مطلب نوشته معرفی فیلم‌های چهل‌ودومین جشنواره فجر اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۰/۱۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
از «رئیسعلی» میرکریمی تا «صبح اعدام» افخمی
جشنواره چهل و دوم فیلم فجر امسال میزبان کارگردانان باتجربه در کنار فیلم اولی‌ها خواهد بود. در صورت اتمام مراحل فنی فیلم‌های «رئیسعلی» به کارگردانی رضا میرکریمی و «صبح اعدام» ساخته بهروز افخمی، احتمال می‌رود این دو فیلم نیز به عنوان مهم‌ترین فیلم‌های امسال، در جشنواره رونمایی شوند. نوشته از...
۱۴۰۲/۱۰/۱۷
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
توصیه یک فیلمساز برای دیدن وصیت سینمایی کیومرث پوراحمد
فیلمساز ایرانی بهروز افخمی که به‌نوعی هم‌نسل کیومرث پوراحمد است، «پرونده باز است» را به‌نوعی وصیت‌نامه این فیلمساز می‌داند. به گزارش فارس، «پرونده باز است» آخرین ساخته مرحوم کیومرث پوراحمد ...ادامه مطلب
۱۴۰۲/۰۹/۲۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
قتل مهرجویی سوژه فیلم من نیست؛ واکنش غفارزاده به اظهارات افخمی
مهرداد غفارزاده درباره صحبت‌های بهروز افخمی مبنی بر همکاری‌اش با این فیلمساز برای ساخت فیلمی براساس قتل هولناک داریوش مهرجویی توضیح داد که قصد دارد یک فیلم مستقل بسازد و ...ادامه مطلب
۱۴۰۲/۰۹/۰۱
در هنر چیزی به نام «کپی‌رایت» معنا ندارد/ از بهترین‌ها سرقت کنید!
بهروز افخمی کارگردان سینما بیان کرد که خیلی از نویسنده‌های بزرگ گفته‌اند از بهترین چیزی که ما نوشتیم، سرقت کنید، مهم‌ترین نکته در مورد اقتباس، سلیقه در دزدی است. به گزارش سینماسینما به نقل از روابط عمومی جشنواره، بهروز افخمی در سومین روز از اکران‌های مردمی دوازدهمین جشنواره مردمی...
۱۴۰۰/۱۰/۲۲
شباهت مرگ صادق هدایت با نویسنده فرانسوی
مسعود خیام در حالی به بیان شباهت مرگ صادق هدایت و ژرار دو نروال، نویسنده فرانسوی می‌پردازد که یکی از نویسندگان مورد علاقه هدایت را دو نروال معرفی می‌کند که ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۵/۱۷
ویدئو / درگذشت معمار مشهور تئاترشهر
امیرعلی سردار افخمی، معمار مشهور ایرانی و خالق چند بنای مشهور از جمله تئاتر شهر، ساختمان فعلی مجلس شورای اسلامی و مزار صادق هدایت در پاریس در گذشت. او طراحی تئاتر شهر را در سال ۱۳۴۶، در محل کافه شهرداری، آغاز کرد و در سال ۱۳۵۱ به پایان رساند. سردار...
۱۳۹۹/۰۹/۱۸
بهروز افخمی: درباره صادق هدایت دروغ نگفتم!
او این بار مهمان کافه‌خبر بود. بهانه‌مان حرف‌هایش درباره صادق هدایت بود و ماجراهای هفت و کلا رسید به دیدگاه‌های خودش. تقریبا از همه عالم انتقاد داشت غیر از ترامپ و مسعود فراستی! نوشته بهروز افخمی: درباره صادق هدایت دروغ نگفتم! اولین بار در نقد فارسی. پدیدار شد.
۱۳۹۷/۱۰/۱۶
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
از ناصر تقوایی تا کیارستمی و صادق هدایت/ توضیح بهروز افخمی درباره همه حواشی اخیرش
بهروز افخمی؛ انگار این بشر ساخته شده برای ایجاد جنجال. هر حرفی که می‌زند. هر برنامه‌ای که می‌سازد و هر مصاحبه‌ای که می‌کند. او این بار مهمان کافه‌خبر بود. بهانه‌مان حرف‌هایش درباره صادق هدایت بود و ماجراهای هفت و کلا رسید به دیدگاه‌های خودش. تقریبا از همه عالم انتقاد داشت...
۱۳۹۷/۱۰/۱۵
هرچه نظام قوی تر شده، بازنمایی آن در رسانه و هنر سیاه تر بوده است /داستان نویسی در ایران به جای رویاسازی کابوس می سازد
سینماپرس: وحید جلیلی در نشست «گفتمان فرهنگی انقلاب اسلامی» عنوان کرد: داستان نویسی در ایران به جای رویاسازی کابوس می‌سازد و به جای نگاه به جمال زاده سمت صادق هدایت رفتیم. کارکرد سینما در جهان بازنمایی رویاها و قهرمان های تخیلی است و ما نه تنها قهرمان تخیلی نمی سازیم...
۱۳۹۷/۰۹/۰۹
واکنش صادق هدایت به اظهارات بهروز افخمی /کاریکاتور
واکنش صادق هدایت به اظهارات بهروز افخمی/کاریکاتور شهاب جعفر نژاد در روزنامه هفت صبح
۱۳۹۷/۰۸/۲۹
درگیری‌های صادق هدایت با روشنفکران زمانه اش، سرانجام او را به انزوا و سرخوردگی کشاند
سخنرانی صدرالدین زاهد با عنوان «تاثیر صادق هدایت بر تئاتر ایران» عصر روز شنبه ۵ آبان باحضور هنرمندان و علاقه مندان تئاتر، در سالن اجتماعات خانه تئاتر برگزار شد. زاهد در این سخنرانی نخست دوره و زمانه زندگی هدایت را بر شمرد و گفت: غم همیشگی صادق هدایت را بیشتر...
۱۳۹۷/۰۸/۰۶
فیلم/ نخستین تیزر «داش آکل» منتشر شد
اولین تیزر رسمی فیلم سینمایی «داش آکل» رونمایی شد. به گزارش سینماسینما، اولین تیزر رسمی فیلم سینمایی «داش آکل» به تهیه کنندگی و کارگردانی محمد عرب که هم‌اکنون در نوبت اکران قرار دارد، رونمایی شد. ساخت این تیزر برعهده روزبه کلباسی بوده است. این فیلم برداشتی آزاد از داستان کوتاه...
۱۳۹۷/۰۲/۳۱
ناگفته‌های آیدین آغداشلو از رفاقت با کیارستمی
آیدین آغداشلو بیان کرد که صادق هدایت دوست نزدیکی داشت به نام حسن قائمیان که پس از درگذشت هدایت بسیار درباره او نوشت و کار کرد. به گزارش سینماسینما، جلسه نقد و بررسی فیلم «ده» ساخته عباس کیارستمی به بهانه اکران این فیلم در اولین جشن فیلم یزد برگزار شد....
۱۳۹۶/۱۲/۰۸
الهام شعبانى به «بوف نه چندان کور» پیوست
الهام شعبانى به عنوان طراح تن پوش ها به گروه نمایشى «بوف نه چندان کور» کاری از محمد علی سجادی پیوست . به گزارش روابط عمومى نمایش «بوف نه چندان کور»، الهام شعبانی در خصوص مواجهه با این اثر به عنوان طراح صحنه گفت: داستان «بوف کور» اثر صادق هدایت...
۱۳۹۶/۰۳/۲۷
نقدی بر فیلم «سیانور»؛ گزارش یک مرگ ازپیش‌اعلام‌شده
«سیانور» فیلم خوبی نیست. ضعیف است و مهم‌ترین ضربه را از جانب فیلم‌نامه‌اش خورده است. عامل اصلی شکست فیلم در «شخصیت‌پردازی» است و گویی فیلم بویی از این مؤلفه مهم نبرده است. هیچ‌کدام از کاراکترها به شخصیت تبدیل نشده‌‌اند و تمام اعمال و رفتارشان در حوزه منطق روایی و درک...
۱۳۹۵/۰۸/۳۰
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
بدرقه پیکر «محسن سیف» به خانه ابدی/ انتقاد از بی توجهی وزیر جدید ارشاد به درگذشت یک منتقد سینما
سینماپرس: مراسم تشییع پیکر محسن سیف منتقد پیشکسوت سینما در حالی برگزار شد که تعدادی از سینماگران نسبت به اینکه وزیر ارشاد برای درگذشت یک چهره ورزشی پیام داده ولی درباره سیف سکوت کرده، انتقاد کردند.
۱۳۹۵/۰۸/۱۶
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
فیلمسازان نویسنده ، نویسندگان فیلمساز
هر زمان صحبت از سینمای ایران به میان آید، انگار بنابر یک رسم همیشگی باید در ادامه بحث به ضعف فیلمنامه
۱۳۹۵/۰۸/۰۴
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
عده‌ای سینما را به حرفه «بساز و بفروشی» تبدیل کرده‌اند/ بازی در «قلاده‌های طلا» برایم حاشیه‌ساز شد
سینماپرس: سینمای بعد از انقلاب اسلامی را خراب کردند، در حالی که در اوایل انقلاب سینما به خوبی حرکت می‌کرد، ولی عده‌ای وارد این حوزه شدند و در حقیقت سینما به حرفه "بساز و بفروشی" تبدیل شد و این مهم ادامه پیدا کرد و سینما ما رو به افول رفت.
۱۳۹۵/۰۶/۲۴