یکی از فیلمهای خوبی که حالا هم روی پرده است و میتوانید از دیدنش لذت ببرید فیلم بی ادعا و خوش ساخت سیانور است. این که میگویم بی ادعا دلیل دارد.چون نه خود را در معرض تبلیغ شدن فیلمش توسط فلان شبکه های ماهواره ای قرار داده است !، نه ادعای جایزه بردن در اسکار و برلین و کن دارد و نه حتی بابت بی توجهی داوران جشنواره های داخلی به فیلمش هیاهو راه انداخته نه دو تا روزنامه را سرخط کرده که هر روز وا اسفا و افغان و ناله سر بدهند که چرا سیانور جایزه نگرفت و نه حتی تلاش کرد تا با فریب مردم با تیزر و دوتا صحنه بشکن زدن، جماعت را به سینما بکشاند.
"سیانور" خوش ساخت هم هست. نه این که در بحث های تخصصی مربوط به کارگردانی و بحثهای فنی شاهکار باشد. نه اینکه مو، لای درزش نرود و نه اینکه نشود هیچ ایرادی به آن گرفت. از قضا ایرادهای محدود و معمولی در دکوپاژو کارگردانی و نور و حتی گریمها هم دارد اما ایرادها آنقدری نیستند که مخاطبش را اذیت کند. از اغلب فیلمهای در حال اکران هم کمتر ایراد دارد. حتی از آنها که مدعی دریافت جایزه های بزرگ دنیا هستند. در سیانور همه چیز سرراست است. کارگردانش میتوانسته هزار جور کله معلق تکنیکی بزند و با تدوین موازی و فلاش بک در فلاش بک و هزار چیز دیگر فیلمش را به ضرب و زور تکنیک به عنوان فیلم هنری به خورد مخاطب بدهد و تواناییش را در استفاده از ابزار سینما به رخ بکشد، اما این کار را نکرده و همه اینها را با راحتی مخاطبش تاخت زده است. یعنی برای اینکه مخاطبش سردرگم نشود، سعی کرده است تا او را با یک روایت سرراست و خوش ساخت و سادهفهم روبرو کند. چرا که شعیبی میدانسته، فیلمنامه و داستانش آنقدری اوج و فرود دارد و به قاعده ای تعلیق ایجاد میکند که مخاطب تا آخر پای فیلمش بنشیند. اصلا در فیلمهایی که فیلمنامه خوب و پرکششی دارند، تکنیک تیغ دو دمی میشود که میتواند همه چیز را نابود کند. در اینطور فیلمها ، استفاده از فیلم به راه رفتن روی لبه نازک دیواری میماند که آنطرفش نابودی است و این سو رستگاری. در این شکل فیلمها، غلظت تکنیک که بالا برود مخاطب را پس میزند و آرام آرام مخاطب عطاء داستان و فیلمنامه خوب را هم به لقایش میبخشد و میرود. شاید به همین واسطه است که سیانور با یک اتفاق مهم که ترور چند مقام آمریکایی است شروع میشود. اتفاق مهمی که مخاطب باتوجه به زمینه ذهنی که از دوره طاغوت دارد میداند اتفاق بسیار مهمی محسوب میشود. آنقدری که همه ساواک را سرخط کنند تا نفرات اصلی گروههای مخالف را دستگیر کنند.این سرآغاز منطقی و درست سیانور است که اتفاقات بعدی را هم باورپذیر میکند. سیانور درباره مقطعی از تاریخ پیش از انقلاب است که در آن سازمان مجاهدین که با هدف و نظر دیگری شکل گرفته بود و در آغاز قائل به متدهای اسلامی بود، آرام آرام راهش را به سمت خطوط فکری سوسیال کج کرد و قید اسلام را زد. در همان مقطع یکی از سران مجاهدین به نام مجید شریف واقفی (که حالا نام دانشگاه شریف از اسم او گرفته شده است) حاضر به پذیرش این مشی جدید نمیشود و سران سازمان حس میکنند که این عدم پذیرش شریف واقفی به واسطه جاذبه ای که او برای اعضای سازمان دارد ممکن است منجر به ایجاد دو دستگی شدید شود و سازمان را نابود کند. از سوی دیگر آنها همسر شریف واقفی را ابزاری میکنند برای حل شدن این ماجرا و ... دو نکته مهم درباره سیانور که به نظر نگارنده دو مورد از مهمترین نقاط فیلم به حساب میآید، همان دو موردی است که از آنها به عنوان نقاط ضعف فیلم یاد میشد. اول اینکه وقایع فیلم و رفتار شخصیتهای سیانور با وقایع و رفتار و کردار شخصیتهای فیلم تفاوتهای ملموسی دارد و دوم اینکه شخصیتهای سیانور به لحاظ ظاهر، چندان شبیه مابهازای واقعیشان در تاریخ نیستند. مثلا تقی شهرام هم در ظاهر و هم در نوع رفتار، شبیه فرزین صابونی و ایفای نقش او در "سیانور" نیست. اول اینکه به لحاظ تکنیکی، جهان فیلم و حتی داستان با جهان واقعی متفاوت است و نویسنده و کارگردان یا اصولا خالق یک اثر هنری میتواند به دو صورت تاریخ را مطابق آنچه درک اوست، خلق کند و با رعایت این دو شرط، ایرادی به کار او نمی توان گرفت. اول اینکه با نوع چینش اثرش و ترسیم شخصیتها و اتفاقات و فضاها نشان دهد که این، حاصل ذهن اوست و نخواهد مخاطب را فریب دهد که درنهایت، او را به این نتیجه برساند که نعل به نعل، با تاریخ به جا مانده، اثرش را ساخته است. اگر اصرار بر واقع نمایی فضاها و حالات داشته باشد هم البته میتواند بر اساس تخیل، چیزهایی را وارد داستانش کند، به شرط اینکه اصل داستان و شخصیتهای اصلی را همانگونه که بوده اند نشان دهد. برای مثال علی حاتمی در هزاردستان، فضایی میچیند که مخاطب دوست دارد فارغ از پیگیری تاریخ، داستان او را ببیند. در جهان داستان "هزار دستان" بعضی چیزها مابه ازای واقعی دارند اما خیلی چیزهای دیگر حاصل تخیل و نگاه شاعرانه یک فیلمساز کاربلد هستند و این، ایرادی ندارد. چراکه مخاطب از همان اول تکلیفش را با فیلم میداند که قرار است روایت علی حاتمی را ببیند و نه تاریخ را. برای این دسته فیلمسازان، وفاداری به واقعیت تاریخی مهم نیست. آنها جهان داستانشان را صاحب اصالت میدانند و هر جهان دیگری ازجمله جهان وقایع تاریخی را تنها ابزاری برای کمک به جلوه گری جهان داستانشان تلقی می کنند. اما در نوع دیگر روایت های تاریخی، مهم، وفادار ماندن به واقعه یا وقایع تاریخی است. در این آثار، قصد خالق اثر، ساخت فیلم یا نوشتن داستان و .... است برای تببین تاریخ. در این شیوه، خالق اثر به وقایع و شخصیتهای اصلی در تاریخ وفادار میماند اما شخصیتهای دیگر و اتفاقات غیر واقعی و تخیلی را حسب نیاز را وارد داستانش میکند. چنانکه حتی در مجموعه "ولایت عشق" مهدی فخیم زاده برای پیشبرد هرچه بهتر داستان فیلم ضمن وفادار ماندن به شخصیتها و اتفاقات اصلی، شخصیتهای دیگری را که وجود نداشتند، وارد داستانش کرد. "سیانور" از نوع دوم است. یعنی قصه و فضاسازی ها و شخصیتهای اصلی عموما مابه ازای تاریخی دارند اما او برای پرکشش شدن قصه فیلمش بعضی رفتارها و اتفاقات فرعی را بر اساس تخیل خود ( یا بهتر بگویم، نوع نگاهش به آن مقطع تاریخی) طراحی کرده و طوری که به واقعیت، ضربه نزد قرارشان داده است. با این اوصاف او به وقایع و شخصیتهای اصلی تاریخ وفادار مانده است. اما به درستی جسارت کرده است تا برخی اتفاقات فرعی و کنشهای رفتاری را بر اساس نگاه خود شکل دهد. چنانچه در این فیلم شخصیت لیلا زمردیان با مابه ازای تاریخی اش تفاوتهای اندکی در نوع نگاه و ذهنیاتش دارد. و اما درباره تفاوتهای ظاهری شخصیتها هم شعیبی در مصاحبه ای اعلام کرده بود که شبیه بودن کامل شخصیتهای فیلم با شخصیتهای واقعی آنها در تاریخ، چندان برایش مهم نبوده و بر اساس نیاز فیلم، گریم افراد را طراحی کرده است. اگرچه ظاهر تقی شهرام واقعی با فرزین صابونی کاملا متفاوت است اما شاید پذیرش ویژگیهای رفتاری ترسیم شده در فیلم، از سوی شخصیتی با ظاهر "صابونی" بسیار ممکن تر باشد و بعید نیست که اگر قرار بود نعل به نعل با ظاهر "شهرام" جلو برویم، آن وقت مخاطب سخت تر ویژگیهای رفتاری او را میپذیرفت. سیانور هم در انتخاب موضوع، هم در نوع روایتش از تاریخ و حتی شیوه نگاهش به این مقوله و هم در موارد فنی ازجمله چهره آرایی و صحنه پردازی جسارتی مثال زدنی دارد که البته مخاطب هم آن را پذیرفته است. شاید مقایسه فروش دو فیلم "امکان مینا" و " سیانور" نشان میدهد که مخاطب دیگر با سوژه و ساخت های محتاط همراه نخواهد بود و انتخابش جسارت و شهامت است. جسارت و شهامتی که دوست دارد در تار و پود یک اثر هنری تنیده شده باشد.
* مشرق
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
به مناسبت سالروز تولد استاد محمدرضا لطفی، سه سکانس از فیلم «حاجی واشنگتن» علی حاتمی را ببینید که با بازی عزتالله انتظامی و ساز لطفی جاودانه شده است. نوشته دل سپارید به موسیقی لطفی اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۰/۱۸
منتظر بمانید..
شهرام شهیدی با بیان اینکه ایرج پزشکزاد در قله رمان طنز ایران قرار دارد، میگوید: میتوانم بگویم او علی حاتمی ادبیات ایران است زیرا جزئیاتی که علی حاتمی در سینما ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۱۰/۲۳
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
حمید نعمتالله در سینماتک ۴۸۵ خانه هنرمندان ایران که به نکوداشت زندهیاد علی حاتمی اختصاص داشت، گفت: در هنگام ساخت «قاتل و وحشی» که نمونه مشابهی در سنت فیلمسازی ایرانی نداشت فهمیدم که علی حاتمی در ساخت آثارش چقدر تنها بوده است. امروز اگر فیلمی درباره دوران قاجار میسازیم و...
۱۴۰۰/۰۹/۱۶
منتظر بمانید..
حمید نعمتالله با اشاره به اینکه سنت فیلمسازی علی حاتمی در ایران و دنیا بیسابقه بوده، بیان کرد: در هنگام ساخت «قاتل و وحشی» که نمونه مشابهی در سنت فیلمسازی ایرانی نداشت، فهمیدم که علی حاتمی در ساخت آثارش چقدر تنها بوده است.
۱۴۰۰/۰۹/۱۶
منتظر بمانید..
سینماسینما، محمدرضا بیاتی* ۱۴ آذر سالروز درگذشت علی حاتمی است. او در ۵۲ سالگی رفت. بسیار زود. با معیارهای امروز مقایسه کنیم سفر او را نابهنگامتر احساس میکنیم وقتیکه میبینیم سن ازدواج و شروع زندگی از ۴۰ سال هم گذشته است. برای بازیگران و دیگران ۵۰ سالگی، میانسالی است ولی...
۱۴۰۰/۰۹/۱۵
طاهره آشیانی در جام جم نوشت : ما یکی از کشورهایی هستیم که از همان اوایل اختراع سینما در دنیا به آن روی خوش نشان دادیم و سینما دار شدیم. آن هم نه فقط با ساخت سالن سینما و اکران فیلم های خارجی. ایران از همان اول فیلمساز...
۱۴۰۰/۰۹/۱۵
منتظر بمانید..
همین که امثال علی حاتمی نماندند تا شاهد مصیبزدگی این روزهای سینمای ایران باشند و تُرکتازی و صدرنشینی جماعت سُفله را ببیند و میدانداری ابتذالهای مهوع را نظاره کند باید ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۹/۱۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
مریم ضیغمی در خراسان نوشت : دوستی سعید امیرسلیمانی یار غار و رفیق صمیمی و قدیمی زنده یاد علی حاتمی ملقب به سعدی ایران، نه تنها جلوی دوربین، بلکه از همان ابتدای جوانی به خانه ها و همبازی شدن دختران شان کمند و لیلا هم کشیده شد. به...
۱۴۰۰/۰۹/۱۵
مسعود فروتن فیلم سینمایی «همسر» ساخته مهدی فخیمزاده را برای نابینایان توضیحدار کرد. نوشته انتشار نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۲/۰۵
مسعود فروتن فیلم سینمایی «همسر» ساخته مهدی فخیمزاده را برای نابینایان توضیحدار کرد. به گزارش سینماسینما، سوینا نسخه ویژه نابینایان فیلم سینمایی «همسر» ساخته مهدی فخیمزاده را پنجشنبه ششم اردیبهشت ۱۴۰۳ در چارچوب برنامه فیلمخانه منتشر میکند. این فیلم روز پنجشنبه ساعت ۱۹ از طریق سایت سوینا در دسترس مخاطبان...
۱۴۰۳/۰۲/۰۵
منتظر بمانید..
مهدی فخیمزاده که پس از بازی در سریال «بازپرس» مقابل دوربین نرفته است، این روزها شرایط جسمی خوبی دارد و مشغول نگارش فیلمنامهای جدید است. این بازیگر و کارگردان در ...ادامه مطلب
۱۴۰۲/۰۹/۲۷
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
جمشید پوراحمد رضا بیک ایمانوردی هنرمندی بود که ویروس خطرناک غربت، جانش را گرفت؛ بیک ایمانوردی در روزگار هنری خویش هنرمندی پرکار و پرطرفدار به شمار میرفت او یکی از ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۱۰/۱۰
منتظر بمانید..
فخیم زاده بازیگر و کارگردان سینما و تلویزیون درباره کار جدیدش توضیح داد. مهدی فخیم زاده بازیگر و کارگردان سینما و تلویزیون به باشگاه خبرنگاران گفت: یکی از دلایلی که ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۸/۳۰
منتظر بمانید..
مجموعه تلویزیونی «اپیدمی» که به روایت بحران کرونا و تلاش شبانه روزی کادر درمان و نیروهای جهادی برای مقابله با آن میپردازد، در مراحل پایانی پیش تولید قرار دارد. به ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۴/۲۴
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
مهدی فخیمزاده بعد از سالها دوری از تئاتر با بازی در نمایش «دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد» به صحنه بازمیگردد. هادی مرزبان کارگردان این نمایش با ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۳/۰۲
منتظر بمانید..
مهدی فخیمزاده بعد از سالها دوری از تئاتر با بازی در نمایش «دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد» به صحنه بازمیگردد.
۱۴۰۰/۰۳/۰۲
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
به گزارش فیلمنت نیوز، فیلم سینمایی دربست پیش از این در جشنوارههای فیلمهای فارسی زبان در سیدنی استرالیا، منار بلغارستان در شهر صوفیه، مدیترانهای کن، کانیا کوماری هند، دریای کارائیب و … حضور داشته است. شقایق فراهانی، رضا ناجی، امیرحسین صدیق، نیما شاهرخ شاهی، نرگس محمدی، بیژن بنفشه خواه، خاطره...
۱۳۹۶/۰۱/۲۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سینماپرس: مراسم اختتامیه چهارمین جشنواره «یاس» با حضور مسئولان سینمایی و هنرمندان در شهر رامسر برگزار شد.
۱۳۹۵/۰۹/۲۶
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سینماپرس: شعیبی، با انتخاب چنین موضوعی برای ساخت یک فیلم، نشان داد که از جسارت لازم یک فیلمساز برخوردار است اما در ادامه و با پیشرفت قصه در طول روایت آن به نظر می رسد، بر سر دوراهی فیلمِ سیاسی- عاشقانه مانده و فیلم از یک سو، در بیان یک...
۱۳۹۵/۰۹/۱۴
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
با پایان عزاداریهای انتهای ماه صفر از روز پنجشنبه سه فیلم جدید به چرخه اکران اضافه شدند که از میان آنها «سلام بمبئی» به کارگردانی قربان محمدپور توانست در دو روز اول اکران خود به فروش بسیار بی سابقهای در سینمای ایران دست یابد و بیش از یک میلیارد تومان...
۱۳۹۵/۰۹/۱۳
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سینماپرس: جبار آذین منتقد و مدرس سینما همزمان با آغاز اکران فیلم «سیانور» جدیدترین ساخته سینمایی بهروز شعیبی گفت: «سیانور» از نظر مضمون و محتوا یک اثر کم نظیر در سینمای ایران است و به رغم کاستی های موضوعی و ساختاری از نظر مضمون و محتوا یک اثر سیاسی-اجتماعی افشاگرانه...
۱۳۹۵/۰۹/۱۳
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
جدول فروش هفتگی سینمای ایران با اعلام صدرنشینی فیلم کمدی "آس و پاس" به کارگردانی آرش معیریان منتشر شد.
۱۳۹۵/۰۹/۰۴
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سینماپرس: اکران عمومی «سیانور» ساخته بهروز شعیبی از ۲۶ آبان ماه در کانادا آغاز شد.
۱۳۹۵/۰۸/۲۸