سینمای دینی از نگاه فیلمسازان | نیمرخ

سینمای دینی از نگاه فیلمسازان

مفهوم سینمای دینی سال‌هاست که تعریف مشخصی میان فیلمسازان، مخاطبان و منتقدان ندارد. در این بین طیف نظرات از فرزاد موتمن که سینمای دینی را نمی‌پذیرد تا مجید مجیدی که هر مفهوم اخلاقی را در سینمای دینی می‌گنجاند، گسترده است. به گزارش ایرنا، سالهاست که میان منتقدان، فیلمسازان و مخاطبان قرائت مشترکی از سینمای دینی وجود ندارد. با وجود فیلم‌های مهم و بزرگی چون روز واقعه، رستاخیز، محمد رسول الله، سفیر، قدمگاه و… که به سینمای دینی رنگ داده‌اند، همچنان میان مخاطبان، منتقدان و فیلمسازان درک مشترکی از مفهوم سینمای دینی وجود ندارد. به علاوه اغلب آثار دینی سینمای ایران یا به مناسبت محرم و عاشورا تولید شده‌اند یا آثاری بیوگرافی درباره زندگی پیامبران و امامان هستند و مناسبت‌هایی مانند اعیاد قربان یا غدیر، به طور مشخص در سینمای دینی جای ندارند. در این رابطه توجه به کارگردانانی که آثاری با مضامین دینی دارند اهمیت می‌یابد تا ادارک آنان از سینمای دینی و نسبت این درک با آثاری که تولید کرده‌اند، روشن‌تر شود.

وقتی فرزاد موتمن مفهوم سینمای دینی را نمی‌پذیرد فرزاد موتمن یکی از کارگردانانی است که با آن‌که فیلم‌های او مستقیما با مضامین دینی مرتبط نیست اما با عرفان و فلسفه گره خورده است. جعبه موسیقی از آثاری است که اغلب منتقدان آن را در دسته فیلم‌هایی با مضامین دینی و عرفانی قرار می‌دهند. موتمن درباره ساختار سینمای دینی معتقد است: فیلم دینی به لحاظ فرم با فیلم‌های سینمای دیگر تفاوت دارد. فیلم راجع به حضرت مسیح(ع) زیاد ساخته می‌شود اما تنها فیلم انجیل متی است که فیلم خوبی در این زمینه است. او ادامه می‌دهد: اینکه ما زندگی حضرت یوسف(ع) را به صورت فوتورمان(داستانی که از کنار هم قرار دادن چند عکس شکل می‌گیرد)، بسازیم فایده‌ای ندارد؛ بلکه باید بتوانیم داستانی را روایت کنیم که بتواند پلی به جامعه فعلی بزند. اگر می‌خواهیم فیلمی درباره عاشورا بسازیم باید این فیلم بتواند با انسان امروزی و دغدغه‌های او ارتباط برقرار کند. با این اوصاف می‌توان موتمن را حامی سینمایی دانست که در آن، شرایط و دغدغه‌های حال و آینده با مفهوم دین پیوند می‌خورد. او اما فیلم خودش یعنی جعبه موسیقی را فیلمی دینی نمی‌داند. موتمن گفته است: دین یک ایدئولوژی است، ژانرها براساس ایدئولوژی به وجود نمی‌آیند؛ برای همین نمی‌توانیم سینمای دینی داشته باشیم. من خودم جعبه موسیقی را یک فیلم دینی نمی‌بینم.

خالق «زیر نورماه»، فقط آثاری درباره انبیا را دینی می‌داند؟ رضا میرکریمی اما نظر دیگری دارد. او که سبک و سیاق خود را در سینمای دینی دنبال کرده و فیلمی چون زیر نور ماه را نیز در کارنامه دارد. فیلمی که به نظر بسیاری از منتقدان، از رهگذر سینمای دینی به نقد عقلایی روحانیت پرداخته است. میرکریمی معتقد است که سینمای دینی داریم اما نوع نگاه‌ها به آن متفاوت است. او در این‌باره گفته است: هر فیلم و اثر هنری که بتواند مخاطب خود را دچار پرسش کند و باعث شود در مورد دنیای پیرامون و مسائل اصلی خودش کنجکاو شود، ذاتاً هنر دینی است. هر حرکتی که انسان‌ها را از غفلت، تکرار و … خارج کند، در آن حتماً یک نگاه دینی وجود دارد. میرکریمی در ادامه صحبت های خود از موضع دیگری وارد می‌شود که می‌توان نتیجه گرفت او هم به مانند موتمن فیلم خود زیر نورماه را فیلمی دینی نمی‌داند. او می‌گوید: شخصاً بسیاری از فیلم‌ها را دینی می‌دانم اما ترجیح می‌دهم که سینمای دینی را به موضوعات مستقیم در این رابطه خلاصه نکنم و فقط به آثاری که در مورد انبیاء است، دینی بگویم.

سینمای دینی و غیردینی نداریم! از زاویه نگاه دیگری نیز می‌توان به نگاه محمدمهدی عسگرپور عنایت داشت. او که فیلم قدمگاه را در رسته همین نوع سینما تولید کرده، نه به مانند موتمن وجود سینمای دینی را رد می‌کند نه مانند میرکریمی آن را می‌پذیرد. او می‌گوید: اعتقاد شخصی من طبقه‌بندی را نمی‌پسندد. هنر را ‌نمی‌شود طبقه‌بندی و تعریف کرد. محمدمهدی عسگرپور نه به مانند موتمن وجود سینمای دینی را رد می‌کند نه مانند میرکریمی آن را می‌پذیرد عسگرپور ذاتا دسته‌بندی را در سینمای دینی و غیردینی درست نمی‌داند و عقیده دارد که با این ‌دسته‌بندی‌ها رانت ایجاد می‌شود. او اضافه می‌کند: اگر این دسته‌بندی‌ها را برداریم، فیلمسازان بیشتر به خودِ واقعیشان نزدیک می‌شوند. سینمای ایران در حال حاضر اینگونه شده است که فیلمسازان در یک مسیری نهادینه می‌شوند. به من هم می‌گویند فیلمساز دینی و اگر بخواهم در یک فضای دیگری کار بسازم، این امکان وجود ندارد چون می‌گویند تو باید فقط در این مسیر باشی. جالب آن‌که عسگرپور نیز به مانند موتمن و میرکریمی فیلم خود قدمگاه را در دسته فیلم‌های دینی نمی‌داند و عنوان می‌کند: لفظ معناگرا اشتباه بزرگی است. همان سال‌ها برای فیلم قدمگاه همین عنوان سینمای را به کار بردند. در صورتی که من باید خوشحال می‌شدم اما در همان زمان عنوان کردم که این لفظ معناگرا درست نیست.

کارگردان «بچه های آسمان» و دغدغه اخلاق و امید در سینمای دینی تفاوت نگاهی که در میان این سه فیلمساز وجود داشت، در نقطه‌نظر مجید مجیدی پررنگ‌تر هم می‌شود. او که فیلم‌های مهمی چون محمد رسول الله از دسته بیوگرافی در سینمای دینی و بچه‌های آسمان با مضامین دینی و اخلاقی را در کارنامه دارد، همه آثار در حوزه انسان، معارف و اخلاق را بخشی از سینمای دینی می‌داند و می‌گوید: لازم نیست مستقیم سراغ دین رفت. فکر می‌کنم پرداختن به موضوعات اخلاقی و مسائل اجتماعی‌ که منتهی به اخلاق و امید می‌شود، جلوه‌هایی از نگاه دینی هستند. از این روست که در کارنامه او هم فیلم هایی چون رنگ خدا،خورشید و بچه های آسمان با رویکردی معناگرا و اخلاقی جلوه‌گر شده‌اند و هم فیلمی چون محمدرسول الله که مستقیم درباره دین اسلام و زندگی رسول خداست. به نظر می‌رسد همین تفاوت در دیدگاه‌هاست که باعث شده درک مفهوم سینمای دینی با مشکل روبه‌رو شود و هرکس از منتقد تا فیلمساز تعریف خود را داشته باشد. تعریفی که هم ذهنیت دقیقی به مخاطبان نمی‌دهد و هم باعث شده منتقدان به هنگام تحلیل این نوع فیلم‌ها، چارچوب مشخصی نداشته باشند و در نهایت این ابهامات باعث شده از تعداد فیلم‌های تولید شده در این ژانر کاسته شود.

نوشته سینمای دینی از نگاه فیلمسازان اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

منبع: بانی فیلم
آدرس کوتاه: http://www.rokh.in/news/115137
دیدگاه

آخرین خبرها
خبرهای پربازدید

مجید مجیدی

واکنش مجید مجیدی به علیرضا پناهیان

مجید مجیدی در واکنش به اظهارات به علیرضا پناهیان نوشت : کاش آن که به یاری صدا و سیما شهرت یافته است دین پاک و مطهر را قربانی سیاست نکند به گزارش سینماسینما ،مجید مجیدی کارگردان سینمای ایران با انتشار یادداشتی نوشت : هوالرحمن الرحیم من نه گوشت و استخوانم...

۱۴۰۳/۰۱/۲۲

مجید مجیدی
عباس کیارستمی

سینماگران خارجی گفتند؛ فرهنگ بهترین دغدغه برای فیلمسازی

سینماگران خارجی اغلب عباس کیارستمی و مجید مجیدی و آثارشان را می‌شناسند، آنها معتقدند فرهنگ بهترین دغدغه برای فیلم‌سازی است و می‌توان به کمک آن از شر تمایزها خلاص شد. ...ادامه مطلب نوشته سینماگران خارجی گفتند؛ فرهنگ بهترین دغدغه برای فیلمسازی اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۱/۰۴

مجید مجیدی

آرزوی مجید مجیدی در اختتامیه «تصویر دهم»

مراسم اختتامیه سومین رویداد فیلم کوتاه «تصویر دهم» درحالی برگزار شد که مجید مجیدی آرزو کرد که اختتامیه دوره‌های آتی این رویداد در کربلا برگزار شود. نوشته آرزوی مجید مجیدی در اختتامیه «تصویر دهم» اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۲/۱۹

مجید مجیدی

برگزاری اختتامیه «تصویر دهم» با حضور سینماگران شاخص

مراسم اختتامیه سومین رویداد فیلم کوتاه «تصویر دهم» با مدیریت مجید مجیدی و توسط موسسه فرهنگی و خیریه راه ایمان، شنبه ۱۹ اسفندماه با حضور سینماگران شاخص ایرانی برگزار می‌شود. نوشته برگزاری اختتامیه «تصویر دهم» با حضور سینماگران شاخص اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۲/۱۶

مجید مجیدی
رضا کیانیان

معرفی هیات داوران سومین رویداد «تصویر دهم»

هیات داوران سومین رویداد فیلم کوتاه «تصویر دهم» با حضور چهره‌های شاخص سینمای ایران معرفی شدند. نوشته معرفی هیات داوران سومین رویداد «تصویر دهم» اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۲/۱۵

مجید مجیدی

معرفی هیات انتخاب و آثار راه‌یافته به سومین رویداد «تصویر دهم»

هیات انتخاب و فیلم‌های کوتاه راه‌یافته به داوری سومین رویداد فیلم کوتاه «تصویر دهم» به مدیریت مجید مجیدی معرفی شدند. نوشته معرفی هیات انتخاب و آثار راه‌یافته به سومین رویداد «تصویر دهم» اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۲/۱۳

مجید مجیدی

«شورعاشقی»؛ فیلمی که با هدایت دل ساخته شد!

کارگردان فیلم «شور عاشقی» با بیان اینکه مجید مجیدی در طول ساخت این پروژه در کنار گروه بوده است،گفت: دوست دارد فیلم بعدی خود را با موضوع ورود کاروان حسینی ...ادامه مطلب نوشته «شورعاشقی»؛ فیلمی که با هدایت دل ساخته شد! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۱/۲۱

مجید مجیدی

مجید مجیدی به تماشای «احمد» آمد

در آخرین روز از برگزاری جشنواره هفدهم فیلم مستند «سینماحقیقت»، مجید مجیدی به خانه جشنواره آمد و به تماشای فیلم مستند «احمد» ساخته مصطفی رزاق‌کریمی نشست. نوشته مجید مجیدی به تماشای «احمد» آمد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۰/۰۲

مجید مجیدی

انتقاد مجید مجیدی از تلویزیون، سینما و تولیدات پلتفرم‌ها

-تلویزیون به دلیل گسستی که با مخاطب پیدا کرده تماشاگرانش به ۱۰ الی ۱۵ درصد رسیده -سینمای ایران در خطر سقوط قرار دارد -امروز آثاری را در پلتفرم‌ها می‌بینیم که ...ادامه مطلب

۱۴۰۲/۰۹/۰۵

مجید مجیدی

مجید مجیدی: در خطر سقوط قرار داریم/ تاریخ و فرهنگ باید نقشه راه باشند

کارگاه آموزشی «بازنمایی مردم‌شناسی در سینما» با تدریس مجید مجیدی کارگردان سینما عصر امروز شنبه چهارم آذر در روز نخست کارگاه‌های دومین جشنواره ملی چندرسانه‌ای میراث فرهنگی، در سالن نشست‌های موزه ملی ایران برگزار شد. به گزارش سینماسینما به نقل از ستاد خبری دومین جشنواره ملی چندرسانه‌ای میراث فرهنگی، در...

۱۴۰۲/۰۹/۰۴

مجید مجیدی

از مجید مجیدی تا میرباقری و شورجه؛ ۱۴ پیشکسوت سینما، خادم قرآن لقب گرفته‌اند

تاکنون ۱۴ نفر از پیشکسوتان سینماگر کشور مفتخر شده‌اند که خادم قرآن لقب بگیرند. عباس صالح مدرسه‌ای دبیر مجمع تخصصی هنرمندان سینمایی انجمن خادمان قرآن کریم در گفت وگو با ...ادامه مطلب

۱۴۰۲/۰۹/۰۳

مجید مجیدی
شهاب حسینی

گزارش فروش فیلم‌های سینماگران ایرانی در فرانسه/ تبلیغات گسترده برای «قهرمان»

دو فیلم از سینماگران ایرانی ساخته شده در داخل کشور و یک فیلم ساخته شده در فنلاند با بازی شهاب حسینی به کارگردانی حامی رمضان‌ در سینماهای فرانسه در این ماه اکران شدند. به گزارش سینماسینما، از سوم دسامبر «شیطان وجود ندارد» اثر محمد رسول‌اف، برنده خرس طلایی جشنواره برلین...

۱۴۰۰/۰۹/۲۶

مجید مجیدی

ظرفیت‌های مشترک سینمای ایران و چین بررسی شد

ظرفیت‌های مشترک سینمای ایران و چین در نشستی تخصصی با حضور رئیس فرهنگستان هنر و سفیر چین در تهران بررسی شد. به گزارش سینماسینما به نقل از روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، نشست تخصصی «ظرفیت‌های مشترک سینمای ایران و چین» به مناسبت پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک ایران و چین، عصر روز پنجشنبه...

۱۴۰۰/۰۹/۱۱

مجید مجیدی
محمد کارت

اعلام نامزدهای بخش سینمای بیست و یکمین جشن حافظ

نامزدهای بخش سینمای بیست و یکمین جشن حافظ معرفی شدند. به گزارش سینماسینما، نامزدها به شرح زیر است: بهترین فیلم: ۱- «تومان»؛ به تهیه‌کنندگی سعید سعدی ۲-«خورشید»؛ به تهیه‌کنندگی مجید مجیدی و امیر بنان ۳-«خون شد»؛ به تهیه‌کنندگی جواد نوروزبیگی ۴-«درخت گردو»؛ به تهیه‌کنندگی سید مصطفی احمدی ۵-«شنای پروانه»؛ به...

۱۴۰۰/۰۸/۲۵

فرزاد موتمن

انتقاد فرزاد موتمن از شرایط فعلی سینمای ایران؛ نیاز به دگردیسی دارد

فرزاد موتمن با اشاره به این‌که در سینمای ایران تنوع ژانر وجود ندارد ابراز امیدواری کرد بخش خصوصی بتواند دوباره در سینما جان بگیرد و تهیه‌کنندگان از سرمایه شخصی خود ...ادامه مطلب نوشته انتقاد فرزاد موتمن از شرایط فعلی سینمای ایران؛ نیاز به دگردیسی دارد اولین بار در بانی فیلم....

۱۴۰۳/۰۱/۲۸

فرزاد موتمن

فرزاد موتمن : صادقانه می گویم فیلمم را به جشنواره ارایه کردم

 فرزاد مؤتمن با اعلام اینکه فیلم «شبگرد» توسط هیأت انتخاب جشنواره فجر رد شده، گفت که برای دریافت مجوز اکران عمومی فیلمش اقدام کرده است.

۱۴۰۰/۱۰/۰۸

فرزاد موتمن
امیر آقایی

«شبگرد» آماده نمایش شد

فیلم سینمایی «شبگرد» با پایان مراحل فنی برای حضور در چهلمین جشنواره فیلم فجر آماده شد. ‌به گزارش سینماسینما، به نقل از روابط عمومی پروژه؛ فیلم سینمایی «شبگرد» به کارگردانی فرزاد موتمن با پایان مراحل پس‌تولید آماده نمایش شده و همزمان با ثبت‌نام برای حضور در چهلمین جشنواره فیلم فجر،...

۱۴۰۰/۰۹/۱۶

فرزاد موتمن

فرزاد موتمن متقاضی جشنواره فیلم فجر

فیلم سینمایی «شبگرد» با پایان مراحل فنی برای حضور در چهلمین جشنواره فیلم فجر آماده شد.

۱۴۰۰/۰۹/۱۶

فرزاد موتمن

پخش «شب های روشن» از شبکه سحر

پخش «شب های روشن» از شبکه سحر

فیلم سینمایی «شب های روشن» با کارگردانی فرزاد موتمن از کانال بالکان شبکه سحر پخش می شود. به گزارش روابط عمومی معاونت برون مرزی رسانه ملی، این فیلم داستان زندگی ...ادامه مطلب

۱۴۰۰/۰۹/۱۴

فرزاد موتمن

آیا این هـمه «خونریزى» به نفع سینماست؟

بانی‌فیلم: فرزاد موتمن در یادداشتی ضمن اشاره به مسئله به قتل رسیدن هـالینا هـوچینز مدیر فیلمبرداری «زنگار» و رعایت نشدن اصول ایمنی در این فیلم، از خشونت افراطی در فیلم‌های ...ادامه مطلب

۱۴۰۰/۰۸/۰۳

فرزاد موتمن
امیر آقایی

پایان فیلمبرداری «شبگرد» موتمن

فیلم سینمایی «شبگرد» به کارگردانی فرزاد موتمن پس از حدود یک‌ماه به پایان راه فیلمبرداری رسید. به گزارش سینماسینما به نقل از روابط عمومی پروژه، فیلمبرداری «شبگرد» به کارگردانی فرزاد موتمن پس از حدود یک‌ماه تولید در شرایط کرونایی و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، در روزهای گذشته در تهران به...

۱۴۰۰/۰۴/۱۳

فرزاد موتمن

پایان «شبگرد» فرزاد موتمن

فیلم سینمایی «شبگرد» به کارگردانی فرزاد موتمن پس از حدود یک‌ماه به پایان راه فیلمبرداری رسید. به گزارش ایسنا، فیلمبرداری «شبگرد» به کارگردانی فرزاد موتمن پس از حدود یک‌ماه تولید ...ادامه مطلب

۱۴۰۰/۰۴/۱۳

فرزاد موتمن

جدیدترین خبر از «شبگرد» فرزاد موتمن

فیلم سینمایی «شبگرد» به کارگردانی فرزاد موتمن پس از حدود یک‌ماه به پایان راه فیلمبرداری رسید.

۱۴۰۰/۰۴/۱۳

فرزاد موتمن

«شبگرد» به روزهای پایانی رسید/ انتشار اولین تصاویر از بازیگران

اولین تصاویر از فیلم سینمایی «شبگرد» به کارگردانی فرزاد موتمن، در روزهای پایانی فیلمبرداری منتشر شد. نوشته «شبگرد» به روزهای پایانی رسید/ انتشار اولین تصاویر از بازیگران اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۰/۰۳/۲۹

فرزاد موتمن
امیر آقایی

«شبگرد» در روزهای پایانی فیلمبرداری/ انتشار اولین تصاویر

اولین تصاویر از فیلم سینمایی «شبگرد» به کارگردانی فرزاد موتمن در روزهای پایانی فیلمبرداری منتشر شد. به گزارش سینماسینما، به نقل از روابط عمومی پروژه، فیلم سینمایی «شبگرد» به کارگردانی فرزاد موتمن و تهیه‌کنندگی مرتضی شایسته که فیلمبرداری آن از حدود یک ماه گذشته در لوکیشن‌های تهران آغاز شد، این...

۱۴۰۰/۰۳/۲۹

فرزاد موتمن

عکس‌ و خبر تازه از «شبگرد» فرزاد موتمن

فیلمبرداری فیلم جدید فرزاد موتمن به روزهای پایانی رسید.

۱۴۰۰/۰۳/۲۹

مرتضی شایسته
فرزاد موتمن

امیرحسین فتحی بازیگر «شبگرد» شد

امیرحسین فتحی سومین بازیگر فیلم سینمایی «شبگرد» به کارگردانی فرزاد موتمن و تهیه‌کنندگی مرتضی شایسته شد. نوشته امیرحسین فتحی بازیگر «شبگرد» شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۰/۰۱/۱۴

مرتضی شایسته
فرزاد موتمن

امیرحسین فتحی به «شبگرد» پیوست

امیرحسین فتحی به «شبگرد» پیوست

امیرحسین فتحی سومین بازیگر فیلم سینمایی «شبگرد» به کارگردانی فرزاد موتمن شد. به گزارش سینماسینما، در ادامه پیش تولید و انتخاب بازیگران فیلم سینمایی «شبگرد» به کارگردانی فرزاد موتمن، امیرحسین فتحی جدیدترین بازیگری است که به پروژه اضافه شده است. پیش از این حضور امیر آقایی و پانته‌آ پناهی‌ها در...

۱۴۰۰/۰۱/۱۴