اگرچه ابراهیم حاتمیکیا دستکم دو فیلم محبوب خود؛ «آژانس شیشهای» و «ارتفاع پست» را به تکلوکیشن محدود کرد، اما فاصله این دو اثر با «شب طلایی» به اندازهای زیاد است که نمیتوان فیلم «شب طلایی» را وامدار آن دو اثر دانست.
«شب طلایی» از چند بابت قابل بررسی و تحلیل است. فیلمنامهی منسجم، اجرای متناسب، شخصیتهای متعدد، لوکیشن محدود، بازیهای خوب و قابل قبول محمل و دریچهای برای ورود و نشان دادن تلاش فیلمساز در این اثر است. در این نوشته سعی میکنیم ابعاد مورد اشاره در فیلم را مورد بررسی قرار دهیم تا بتوانیم از اتمسفر و تنشی که این فیلم در یک فضای بسته ایجاد کرده است دست پیدا کنیم.
فیلمنامهی ساختارمندفیلم سینمایی «شب طلایی» ایدهای منحصر به فرد و تماما تازه ندارد اما پرداخت داستانی آن و گرههای روایتش خوب کاشته شده و به درستی گشوده میشوند. سه گره اصلی داستانی این فیلم موجب شده است که مخاطب تا انتها پای فیلم بنشیند و آن را دنبال کند. اینکه این فیلم با وجود لوکیشن محدود خود و حضور مداوم در یک خانه (فضای بسته) توانسته است کشش و گیرایی خود را حفظ و مخاطب را برای تماشای فیلم تا انتها قانع کند، بخشی از موفقیت این فیلم است. توفیقی که هم به کشش فیلمنامه و هم به نحوهی اجرای درست آن برمیگردد و حاصل این موفقیت را باید به پای یوسف حاتمیکیا گذاشت که هم نویسنده و هم کارگردان این اثر بلند سینمایی است.
این فیلم اگرچه از نظر لوکیشن محدود به یک خانه است اما بسیار پرشخصیت است. در نگاه اول مخاطب با شخصیتهای متعددی روبهرو میشود که دلیل جمع شدن آنها را نمیداند و حتی آنها را نمیشناسد. طومار این فیلمنامه با شیوهای معماوار باز میشود تا درام خود را بدون لکنت تعریف کند. مخاطب به تدریج و در طول فیلم دلیل جمع شدن آدمها، مناسبات آنها و درونیاتشان را متوجه میشود، چرا که فیلمنامه قرار است معماوار آدمها و مناسبات بینشان را افشا کند.
داستان فیلم «شب طلایی» در دوران کرونا میگذرد. در خانهی قدیمی مادربزرگ، همه دور هم جمع شدهاند تا جشن تولدی برای مادربزرگ بگیرند. همه چیز خوب پیش میرود تا این که داماد خانواده سر میرسد و شمش طلایش را میخواهد و بعد از گشتن خانه متوجه نبودن شمش طلا میشوند و… . این خلاصه داستان اگرچه نشان میدهد که فیلمنامه چه حالوهوایی دارد (و حتی ممکن است ایدهی آن تازه به نظر نیاید) اما نشان از هوشمندی و محدودیت روایت در یک فضای سربسته دارد.
یکی از جذابیتهایی که فیلم را به روزگار ما نزدیک میکند محدود شدن داستان به خانه است. در روزگار ما که شیوع کرونا عامل جدایی و محدود ماندن آدمها به خانه شده است یوسف حاتمیکیا به درستی از شرایط کرونا و محدودیتهای آن برای فروکاست داستانش به یک خانه بهره میگیرد و عامدانه شیوع ویروس کرونا را در داستان خود برجسته میکند. با این کار انگار قصد داشته است تا یک داستان نه چندان تازه را برای شرایط امروزی ما بازخوانی کند. «شب طلایی» در جشنوارهی فجر سال گذشته تقریبا تنها اثری بود که مصائب کرونا را به داستان خود اضافه کرده بود.
محدودیت لوکیشن از طرف دیگر عاملی است برای دورهم جمع شدن یک جمع پراکنده. کارگردان که داستان را به یک لوکیشن فروکاسته است، سعی میکند شخصیتهای مختلف خود را با روحیات منحصر به فردشان مطرح کند تا از طریق تعدد شخصیتها، اجتماعی از افراد را دورهم قرار دهد و داستان را بهانهای برای شناخت شخصیتهای کنار همدیگر قرار دهد.
عنصر تصادف در قصهغالبا منتقدان از احساساتیگری و تصادف در فیلمنامه ابراز نارضایتی میکنند و آن را به عنوان عاملی برای نشان دادن ضعف یک فیلم یا فیلمنامه علم میکنند. موضوع تصادف در بین منتقدان سینمای ایران وضعیتی پیچیدهتر دارد و چون منتقدان عموما از فیلمفارسی رویگردان هستند، هرگونه تصادفی را به عنوان وجه فیلمفارسی یک اثر برجسته کرده و با آن جدال میکنند. درست است که عنصر تصادف در «شب طلایی» وجود دارد و جمع شدن آدمها به دلیل جشن تولد و گم شدن طلا در آن شب بخصوص و… عناصری هستند که فیلم را از نگاه منتقدان شبیه فیلمفارسی میکند، اما فیلم براساس کاشتهای داستانی و درام معماگون پیش میرود و نه تصادف صرف.
خصومت منتقدان ایرانی با اتفاقات تصادفی البته باعث شده است تا کارکرد «اتفاق» را در فیلمها نادیده بگیرند. اما در یک نگاه تحلیلیتر قابل پذیرش است که «درام بسته به این فرض است که اتفاق «همین جوری» نمیافتد، ولی افراد در قبال هرآنچه بر سرشان بیاید مسئولاند. بنابراین پیداشدن سروکلهی سرنوشت، اتفاق، و مداخلهی الهی به ندرت گواه نوشتهی دراماتیک حسابی است.» (هاوارد سوبر، قدرت فیلم، ص ۳۶)
در فیلم سینمایی «شب طلایی» تصادف وجود دارد اما «همین جوری» اتفاق نمیافتد. اتفاقا افراد مسئول کردهها و اعمال و رفتار خودشان هستند. بعلاوه باید به رویدادها و شخصیتها وجه نقادانهی روابط افراد را اضافه کرد که در نهایت جز تنهایی و خانهای خالی چیزی برای مادربزرگ به جا نمیگذارند. محدودیت لوکیشن و تکثر شخصیتها در تحلیل نهایی درخدمت تنهایی مادرانه است. یعنی در واقع ارزش اضافی آن خانه نه آدمها و خواستههای زیادهطلبانهشان است، بلکه نگاه انسانی مادرانه است که در حصار تنهایی گرفتار شده.
شب طلایی بازیگرانحسن معجونی، مریم سعادت، یکتا ناصر، بهناز جعفری، مسعود کرامتی، سوگل خلیق، علی باقری و سینا رازانی ترکیب بازیگران «شب طلایی» را تشکیل میدهند. کنار هم قرار گرفتن این بازیگرها که هیچ وقت بدین ترتیب دورهم جمع نشده بودند، نشان از یک ترکیب خلاقانه دارد.
درکنار این، فیلم فرصتی را به بازیگران خود میدهد تا یکی از بهترین بازیهای خود را به نمایش بگذارند. حسن معجونی، مریم سعادت، یکتا ناصر و مسعود کرامتی یکی از بهترین بازیهای خود را در این فیلم انجام دادهاند. بازیهای خوب و قابل توجهی که بیش از پیش ما را درگیر آدمهایی میکند که صرفا در جستجوی شمشهای طلا و تمناهای شخصی خود هستند.
شناخت خوب کارگردان از تکراری نشدن تصاویر، نماهای خلاقانه و کمتر دیده شده راهی برای ملالآور نشدن این فیلم است. کارگردانی هدفمند یوسف حاتمیکیا توانسته است از دل سوءظن و دوزوکلک شخصیتها تنهایی و دلتنگی برای ارتباطات سالم را به مخاطب منتقل کند. آنچه بعد از فیلم با ما خواهد ماند این است که انگار مهر بیدریغ مادر را فراموش کردهایم. فیلم فرصتی به دست میدهد تا نگاهی دوباره به ارتباطات خودمان بیندازیم.
یوسف حاتمیکیا با نشان دادن مادری تنها و تاحدودی ناتوان توانسته است شمایلی قابل پذیرش از مادر به دست دهد. کاری که علی حاتمی با «مادر» بیش از هرکسی از پس نمایشاش برآمد. جالب اینجاست که هردوی این مادرهای سینمایی، ناظر ساکت و خاموش شخصیتهایی هستند که خودشان را در پس ظواهر دستوپاگیر و آداب ساختگی پنهان کردهاند.
نوشته بهانهای برای شناخت شخصیتها در «شب طلایی» اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
نسخه پایلوت سریال «حضرت موسی (ع)» به کارگردانی ابراهیم حاتمیکیا در قالب یک فیلم سینمایی برای نمایش در جشنواره فیلم فجر آماده میشود و نسخه سریال نیز در پنج فصل جلوی دوربین میرود. نوشته نسخه سینمایی «حضرت موسی (ع)» برای جشنواره فجر آماده میشود اولین بار در سوره سینما پدیدار...
۱۴۰۳/۰۷/۲۸
منتظر بمانید..
سریال «موسی (ع)» که قرار است به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا به تولید برسد این روزها با یک قسمت سینمایی ...ادامه مطلب نوشته سینمایی «موسی(ع)» حاتمیکیا به جشنواره فجر می رسد؟ اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۷/۲۳
منتظر بمانید..
ابراهیم حاتمی کیا در پی شهادت سید حسن نصرالله سوگنامه نوشت و تاکید کرد:«سید، این قوم فرعونی به گواه تاریخ ...ادامه مطلب نوشته ابراهیم حاتمیکیا برای سیدحسن نصرالله سوگنامه نوشت اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۷/۰۷
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
همراه با حادثه تلخ کرمان در دی ماه گذشته ستونی را شروع کردیم که در آن سراغ خرده روایتهایی از ۱۰ فیلم امنیت ملی سینمای کشورمان رفتیم. در قسمت پنجم این مجموعه سراغ «به وقت شام» میرویم. ساخته ابراهیم حاتمیکیا. نوشته «به وقت شام»؛ فیلمی که یک سرباز ساخت اولین...
۱۴۰۲/۱۲/۲۳
همراه با حادثه تلخ کرمان در دی ماه گذشته ستونی را شروع کردیم که در آن سراغ خرده روایتهایی از ۱۰ فیلم امنیت ملی سینمای کشورمان رفتیم. در قسمت سوم این مجموعه سراغ «بادیگارد» میرویم. ساخته ابراهیم حاتمیکیا. نوشته «بادیگارد»؛ دغدغههای یک ناخودآگاه زیبا اولین بار در سوره سینما پدیدار...
۱۴۰۲/۱۲/۱۹
فیلم سینمایی «شمش طلا» با عنوان «شب طلایی» در چهلمین جشنواره فیلم فجر حضور دارد. به گزارش سینماسینما، در پی اعلام اسامی فیلمهای حاضر در جشنواره فیلم فجر، «شب طلایی» به کارگردانی یوسف حاتمی کیا و تهیهکنندگی ابراهیم حاتمی کیا که در اخبار قبلی فیلم، با نام «شمش طلا» اطلاع...
۱۴۰۰/۱۰/۱۵
فیلم سینمایی «شمش طلا» با عنوان «شب طلایی» در چهلمین جشنواره فیلم فجر حضور دارد. نوشته تغییر نام «شمش طلا» به «شب طلایی» اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۰/۱۰/۱۵
فیلم سینمایی «چ» با کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا از کانال بالکان شبکه سحر پخش می شود. به گزارش روابط عمومی معاونت برون مرزی رسانه ملی، این فیلم برنده شش سیمرغ ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۱۰/۰۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
علی مصفا، بازیگر معروف امروز ۵۵ساله می شود. این بازیگر گزیده کار توانسته در طول سال ها حضورش در سینمای ایران نقش های به یادماندنی در آثار سینمایی و تلویزیونی از خود به جا بگذارد. به گزارش سینماسینما ،مصفا بازیگر توانایی است و با کارگردانان مطرحی همچون داریوش مهرجویی، ابراهیم...
۱۴۰۰/۰۹/۱۱
سینماسینما، محدثه واعظیپور «خواب ابراهیم» ساخته محمود کریمی در نگاه اول، مستندنگاری مراحل تولید فیلم سینمایی «چ» است، اما نگاه کارگردان در روایتِ آنچه باعث خلق این فیلم شده، آن را از نمونههای فراوان مشابه متمایز میکند. «خواب ابراهیم» علاوه بر اشاره به روند تولید و حتی نگارش فیلمنامه، احوال...
۱۴۰۰/۰۸/۲۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
علی دهکردی گفت: ابراهیم حاتمیکیا با تکههای جان، قلب و روح خود برای تولید فیلم از کرخه تا راین انرژی گذاشت. روابط عمومی موزه سینما امروز دوشنبه ۱۷ آبان به ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۸/۱۷
ابراهیم حاتمی کیا در پی درگذشت رحیم رحیمی پور کارگردان سینمای دفاع مقدس پیام تسلیتی منتشر کرد.
۱۴۰۰/۰۷/۲۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سینماسینما: مهدی یزدانیخرم با محمدحسین مهدویان گفتگویی انجام داده که در روزنامه سازندگی منتشر شده است. این گفتگو را میخوانید: آیا برای ساخت سریال بر اساس اقتباس پیش زمینه داشتی یا اینکه فکر کردی این کار را باید به هر صورت انجام بدهی؟ بالاخره اقتباس در سینمای ایران یک ریسک...
۱۴۰۰/۰۶/۱۸
ابراهیم حاتمیکیا با نقل خاطرهای از همکاری با صادق صفایی از ماندگار شدن نقش «نوذر» در فیلم «از کرخه تا راین» با بازی این بازیگر تازه درگذشته گفت. از شب گذشته، پنجم شهریور که خبر درگذشت صادق صفایی پخش شد، بسیاری از همکاران و دوستانش در فضای مجازی با ابراز...
۱۴۰۰/۰۶/۰۶
ابراهیم حاتمیکیا با نقل خاطرهای از همکاری با صادق صفایی از ماندگار شدن نقش «نوذر» در فیلم «از کرخه تا راین» با بازی این بازیگر تازه درگذشته گفت. به گزارش ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۶/۰۶
ابراهیم حاتمیکیا با نقل خاطرهای از همکاری با صادق صفایی از ماندگار شدن نقش «نوذر» در فیلم «از کرخه تا راین» با بازی این بازیگر تازه درگذشته گفت.
۱۴۰۰/۰۶/۰۶
نسل های مختلفی بارها فیلم "کرخه تا راین" را به تماشا نشسته اند ؛ فیلمی که در سال ۱۳۷۱ ساخته شده است و ابراهیم حاتمی کیا کارگردان آن در مقطع نمایش فیلم «به نام پدر» گفته بود: «فیلم «از کرخه تا راین» وقتی به نمایش درآمد،۵۰۰ صفحه اعتراضیه ارسال شده...
۱۴۰۰/۰۵/۳۰
منتظر بمانید..
اکران آنلاین فیلم مستند «خواب ابراهیم» از محصولات بنیاد سینمایی فارابی به کارگردانی «محمود کریمی» در صفحه اختصاصی «هنروتجربه» در پلتفرم هاشور از دوشنبه ۱۱ مرداد ماه آغاز میشود.
۱۴۰۰/۰۵/۰۹
چهار هواپیماربای پرواز اهواز – بندرعباس به پیشنهاد ابراهیم حاتمیکیا و با موافقت رییس قوه قضاییه به مناسبت میلاد امام زمان(عج) پس از ۲۰ سال، عفو و از زندان آزاد ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۱/۰۹
با موافقت رئیس قوه قضاییه با درخواست و پیشنهاد ابراهیم حاتمیکیا ، ۴ هواپیماربای پرواز اهواز – بندرعباس به مناسبت میلاد امام زمان (عج) بعد از ۲۰ سال عفو و از زندان آزاد شدند .
۱۴۰۰/۰۱/۰۹
تک اپیزود حذف شده فیلم سینمایی «دعوت» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا منتشر می شود. به گزارش سینماسینما به نقل از روابط عمومی فیلیمو، اپیزود حذف شده فیلم سینمایی دعوت به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا قرار است به صورت اختصاصی از فیلیمو منتشر شود. این اپیزود که به خاطر طولانی...
۱۴۰۰/۰۱/۰۸
تک اپیزود حذفشده فیلم سینمایی «دعوت» به کارگردانی ابراهیم حاتمیکیا منتشر میشود.
۱۴۰۰/۰۱/۰۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
تصاویری از هجدهمین جشنواره فیلم فجر را ببینید. سینماگرانی چون رضا میرکریمی، رسول ملاقلیپور، ابراهیم حاتمیکیا، مسعود کیمیایی، تهمینه میلانی، بهمن فرمانآرا، پرویز پرستویی و حمید فرخنژاد در این ویدئو که در قالب برنامه چهل تیکه از شبکه نسیم پخش شد، حضور دارند.
۱۳۹۹/۱۱/۱۹
منتظر بمانید..
فیلمبرداری فیلم سینمایی «شمش طلا» به نویسندگی و کارگردانی یوسف حاتمیکیا و تهیهکنندگی ابراهیم حاتمیکیا در تهران ادامه دارد. نوشته ادامه فیلمبرداری فیلم سینمایی «شمش طلا» در تهران اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۳۹۹/۱۱/۱۰
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
فیلمبرداری فیلم سینمایی "شمش طلا" به نویسندگی و کارگردانی یوسف حاتمیکیا و تهیهکنندگی ابراهیم حاتمیکیا در تهران ادامه دارد.
۱۳۹۹/۱۱/۱۰
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
با شیوع ویروس کرونا، طی یک سال گذشته، بسیاری از کسب و کارها تعطیل یا نیمه تعطیل شدهاند. اکنون با بهبود نسبی شرایط کرونا در کشور، جشنواره فیلم فجر با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار می شود. به همین بهانه گذری کردیم بر لبخندهایی که در سال گذشته در این جشنواره...
۱۳۹۹/۱۱/۰۲
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
فیلمبرداری فیلم سینمایی "شمش طلا" به نویسندگی و کارگردانی یوسف حاتمی کیا با بازی مسعود کرامتی و مریم سعادت آغاز شد.
۱۳۹۹/۱۰/۲۶
منتظر بمانید..
ابراهیم حاتمی کیا کارگردان سینما در برنامه سمت خدا حضور پیدا می کند.
۱۳۹۹/۱۰/۲۱
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سینماپرس: بیوتروریسم اگرچه واژه آشنایی ست برای خواص امنیتی کشور و شائبه ترور بیولوژیک بسیاری از شخصیتهای مهم ایران همچنان بدون پاسخ باقی مانده است اما در این میان جواد شمقدری با انتشار متنی در فضای مجازی مطرح کردن این بحث برای کارگردانان سریال موسی (ع) را مسیری انحرافی بر...
۱۳۹۹/۰۸/۲۶