کارکرد دراماتیک سیگار در فیلم «آتابای»
سینماسینما، آرش عنایتی
هدف از این نوشتار اشاره به کاربرد غیر کلیشه‌ای عنصری است که اغلب برای تخریب شخصیت‌ها و یا به تصور نشان دادنِ سویه‌ی تاریک کاراکترها در فیلم‌های ایرانی استفاده می‌شود. لیکن در فیلم آتابای، به شکلی دیگر کارکرد یافته است. با این توضیح که نگارنده، سیگاری نیست-بنابراین نه قصد توجیه کشیدن و نه نسبت به آن سمپاتی دارم- آری سیگار! محال است سریال «کاراگاهان حقیقی» را دیده باشید و مجذوب نحوه‌ی سیگار کشیدن متیو مک کانهی- به خصوص شکل و انتخاب انگشتانی که سیگار را با آن گرفته است- نشده باشید (یا فیلم‌های همفری بوگارت) در این متن اما، سخن از نوع بازی حجازی‌فر با سیگار در مقام بازیگر نیست. سخن از نقشی است که سیگار در ارتباط با کاراکترها بازی می‌کند. یحیی که به تازگی زن‌اش را از دست داده، برای کشیدن سیگار (سیگار کشیدن در مراسم ختم، تابو محسوب می‌شود) از جلسه ختم بیرون می زند و به همراه آتابای بر سر مقبره‌ی شمس می‌روند و در راه از خاطرات گذشته‌شان حرف می‌زنند. اندکی پس از گِله کردن آتابای (آتابای برای تسلی دادن یحیی، از همان عباراتی استفاده می‌کند که سال‌ها قبل، یحیی در مراسم ختم خواهرِ آتابای استفاده کرده بود). این تلافی کلامی کمک می‌کند تا این دو، به رابطه‌ای عمیق‌تر برسند. به پیشنهاد یحیی، سیگار دیگری می‌کشند و البته این سیگار جدید را با سیگار قبلی روشن می‌کنند. در ادامه، زمانی که رابطه‌ی عاطفی سیما و آتابای در حال شکل‌گیری است. سیما، از آتابای سیگار می‌خواهد- سیما: آن‌قدر با لذت سیگار می‌کشی که آدم هوس می‌کنه( نقل به مضمون)- آتابای همچنان که نشسته است سیگار‌اش را روی زمین می‌گذارد و دست در جیب‌اش می‌کند تا سیگاری به سیما تعارف کند اما سیما، سیگارِ روشنِ آتابای را برمی‌دارد و همان را می‌کشد. چند سکانس بعد، زمانی که آتابای و پدرش بر سر قبر خواهر نشسته‌اند. آتابای که رابطه‌ی خوبی با پدرش ندارد و برای گریز از احساسات، به بهانه‌ی جاگذاشتن پاکت سیگارش بر می‌خیزد و به سمت ماشین‌اش می‌رود. پدرش از او می‌پرسد که «بهمن» می‌کشی؟ با تایید آتابای، او هم بلند می‌شود، چند قدمی برمی‌دارد و مقابل او می‌ایستد. از پاکتِ سیگارش، سیگاری به آتابای می‌دهد. آتابای قصد دارد تا سیگار خودش را با فندک روشن کند که پدرش، کمی به سوی او خم می‌شود. بنابراین نخست سیگار پدر را روشن می‌کند. به عبارت بهتر، یخ رابطه‌ی این دو( پدری که در کودکی فرزندش را کتک می‌زده؛ و فرزندی که تمام این سال‌ها از پدر کینه داشته) به آتشِ سیگار آب می‌شود. آن‌گونه که از طریق نریشن( صدای ذهنی و درونی آتابای) می‌فهمیم که در این لحظات حتی می‌خواهد پدرش را به آغوش بکشد.
در هر سه سکانسی که ذکر شد، سیگار –این عامل کلیشه‌ای برای نمایشِ بدطینتی و بدبختی در سینمای ایران- اِلمانی برای پیوند شخصیت‌ها شده است. از تداوم دوستی میانِ یحیی و آتابای، شکل‌گیری رابطه‌ی نزدیک و حتی شاید بتوان گفت اروتیک سیما و آتابای(حداقل در چارچوب مناسبات قابل بیان در سیمای ایران) و در ارتباط با پدر و پسر، نزدیک‌ترین لحظه از فهم متقابل نسبت به هم، با نوع (برند) سیگار و خواستِ با حفظِ غرورِ هر یک در ایجاد ارتباط، همه و همه از طریق کاربرد نامتعارف این عنصر شکل گرفته‌اند.
ظرافت ماجرا اما، در ارتباط با کاراکتر آیدین رخ می‌دهد. در سلسله نماهایی که آتابای قصد دارد با نشان دادن عکس‌های دوران دانشجویی‌اش و ذکر داستان عشق از دست رفته‌اش، رابطه صمیمانه‌تری با آیدین برقرار کند به آیدین، سیگار تعارف می‌کند. هوشمندی حجازی‌فر در مقامِ نویسنده‌ی فیلم‌نامه در همین نکته است که آیدین، سیگار را پس می‌زند. سیگار نمی‌کشد همچنان که نمی‌دانیم و نخواهیم فهمید که باز هم نزد دایی‌اش (آتابای) خواهد ماند یا خیر. علاوه بر این، فیلم و فیلم‌نامه از این اتهام که عاملی در ترویج یا تبلیغ کشیدن سیگار هستند(به خصوص قبح آن برای جوان‌ترها و استعمال‌اش نزد بزرگ‌ترها) رهیده است.
آخرین خبرها
- بازگشت دِپ به هالیوود؛ پنه لوپه کروز و جانی دپ در یک فیلم اکشن مهیج بازی می‌کنند
- «پیر پسر» بهترین فیلم جشنواره لندنبریز شد
- «کیک محبوب من»؛ روایت سهل و ممتنع تنهایی
- فیلم جدید عبدالرضا کاهانی در بخش مسابقه ادینبورگ
- خواننده محبوب کشور: دوست دارم فرهاد مجیدی در ردیف اول کنسرتم مرا تماشا کند!
- رقابت «پیر پسر» در جشنواره ایرلندی
- فیلمی به تهیه‌کنندگی نوید محمدزاده در جشنواره لوکارنو
- چه کسی با اکران فیلم خارجی مخالف است؟
- تخریب دریک توسط تیم ملی آرژانتین با اشاره به کندریک لامار
- حکایت کوسههای مکانیکی «آروارهها» اسپیلبرگ
- ماراتن عذاب؛ کریستیانو رونالدو و اشکهایی که باید سرازیر میشد
- فیلم‌های سعید سهیلی و مهران مدیری در راه سینماها/ تعویق یک هفتهای اکران «یادگار جنوب»
- «درون بیرون ۲» میلیاردی شد/ دلگرمی برای پیکسار
- ۹۵ درصد از «سووشون» تصویربرداری شده است/ خبرسازی درباره ورشکستگی
- مستند «هما» از فرانسه جایزه کارگردانی گرفت
- دعوت آکادمی اسکار از بهرام بیضایی
- فرامرز اصلانی درگذشت
- آزادی توماج صالحی با قید وثیقه
- «عقابها» پرمخاطبترین فیلم تاریخ سینمای ایران!
- وحید تاج: بزرگترین ریسک زندگیام را نزد استاد شجریان انجام دادم
مرتبط با خبر
خبرهای پربازدید
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
معرفی داوران بخش سینمایی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
یک هیات هفت نفری متشکل از سینماگران صاحب‌نام، داوری بخش فیلم‌های سینمایی نخستین دوره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی را به عهده دارند. نوشته معرفی داوران بخش سینمایی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۲/۰۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
یک هیئت هفت نفری، داوری بخش فیلم‌های سینمایی نخستین دوره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی را به عهده دارند. به گزارش سینماسینما به نقل از روابط عمومی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی، محمدعلی باشه‌آهنگر، حامد بهداد، ابوالفضل جلیلی، نیکی کریمی، محمود کلاری، رضا کیانیان و محمدحسین لطیفی، ۱۶ فیلم سینمایی...
۱۴۰۳/۰۲/۰۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
واکنش اینستاگرامی نیکی کریمی به درگذشت بیتا فرهی
نیکی کریمی با انتشار تصویری نوشت که «بیتا فرهی در فیلمی که سال گذشته به نام «زمانی در ابدیت» تهیه کردم، بازی کرد.» به گزارش ایسنا، این هنرمند نوشت: «چقدر ...ادامه مطلب
۱۴۰۲/۰۹/۰۶
«موقعیت مهدی»، «آتابای» و زبان مادری
سینماسینما، محمود توسلیان زبان جدای هر تعریفی یک ویژگی بسیار مهم دارد و آن هویت بخشی به گویش‌وران خودش است. فارغ از اینکه فکر و زندگی ما به تمامی تحت تاثیر زبان‌مان است، این هویت ما است که فردیت ما را می‌سازد و این فردیت به هنرمان شکل می‌دهد. به...
۱۴۰۱/۰۶/۰۷
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
۱۰ بازیگری که در فجر کارگردانی هم کرده‌اند
بهروز شعیبی امسال با «صورت فلکی» و «بدون قرار قبلی» هم در مقام بازیگر و هم در مقام کارگردان به ضیافت فجر آمده. به همین مناسبت نگاهی انداخته‌ایم به همه بازیگر-کارگردان‌هایی که طی ده سال اخیر در جشنواره حضور داشته‌اند. فهرستی که در آن نام ۱۰ نفر به چشم می‌خورد....
۱۴۰۰/۱۰/۲۲
«آتابای» در میان ۵ فیلم پرفروش هفته
فیلم سینمایی «آتابای» ساخته نیکی کریمی در چهارمین هفته نمایش جای «درخت گردو» را در میان ۵ فیلم پرفروش هفته گرفت و با یک پله صعود در رده چهارم جدول ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۱۰/۰۸
تبریزی‌های افراشته در باد/ نگاهی به فیلم «آتابای»
سینماسینما، دکتر مه‌ناز رونقی آتابای شعر است، شعری سروده شده در روستای پیرکندی خوی، شعری محلی با صدایی خش دار که طنین می اندازد در ذهن و می ماند روزها. می خواهی انگشت کوچک کسی را بگیری تا جوابی بگیری از او. جواب تمام سوال های بی جواب مانده زندگی...
۱۴۰۰/۱۰/۰۶
خوشحالی نیکی کریمی از استقبال مردم آذربایجان از «آتابای»
نیکی کریمی گفت : خوشحالم فیلم آتابای در نمایش های مختلفی که در شهرهای مختلف استان های آذربایجان (شرقی و غربی ) داشته است، مورد استقبال قرار گرفته است. نیکی ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۱۰/۰۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
«آتابای»؛ فرجام مردی که از عشق تمرد کرد
سینماسینما، زهرا مشتاق آتابای فیلمی برای دغدغه های مردی از طبقه متوسط است. آتابای کارگر نیست که رنج هایش در تعریف طبقه کارگر بگنجد. یا مثلا نگرانی اش مسائل جامعه روشنفکری باشد. گرفتاری او با خودش و خلوت و سکوت خود خواسته ای است که عصبانیت و نفرتی عمیق را...
۱۴۰۰/۰۹/۲۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
اکران مردمی «آتابای» در مشهد
جدیدترین اکران مردمی فیلم «آتابای» ساخته نیکی کریمی عصر چهارشنبه ۲۴ آذر ساعت ۱۵ در «پردیس سینمایی هویزه»، ساعت ۱۷ در «پردیس سینمایی اطلس» و ساعت ۱۹ در «پردیس سینمایی ویلاژتوریست» در شهر مشهد برگزار شد. نیکی کریمی کارگردان و سعید پاکستانى مجرى طرح فیلم همراه با دانیال نوروَش و...
۱۴۰۰/۰۹/۲۴
نمایش دو فیلم از ایران در بخش‌های مختلف جشنواره برلین ۲۰۲۲
دو فیلم «تافردا» و «گوزن» از ایران در جشنواره برلین ۲۰۲۲ حضور خواهند داشت. به گزارش سینماسینما، فیلم سینمایی «تا فردا» به کارگردانی على عسگرى و تهیه‌کنندگی نیکى کریمى در بخش پانورامای جشنواره فیلم «برلین» به نمایش درمی‌آید. این فیلم محصول مشترک ایران، فرانسه و قطر است و به صورت...
۱۴۰۰/۰۹/۲۴
نیکی کریمی : ازنظرمن بازی خوب یعنی باور تماشاچی
تینا جلالی در اعتماد نوشت :فیلم جدید نیکی کریمی«آتابای» دنیای متفاوتی نسبت به دیگر ساخته های این کارگردان دارد وازاین منظر دریچه ای جدید به روی مخاطب باز می کند. تنهایی، تفکر، نشان دادن لایه های درونی انسان ها ، عشق و میل به زندگی از شاخصه های این فیلم...
۱۴۰۰/۰۹/۲۱
حضور «آتابای» در جشنواره «منار صوفیه» بلغارستان
فیلم سینمایی آتابای، ساخته نیکی کریمی در بخش رقابتی فیلم های داستانی جشنواره «منار صوفیه» بلغارستان به نمایش گذاشته خواهد شد. به گزارش رسیده، پنجمین فیلم نیکی کریمی پیش از ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۹/۲۰
منتقد فرانسوی از «آتابای» نیکی کریمی نوشت
ژان میشل فرودون نویسنده و منتقد مشهور نشریات لوموند و کایه دو سینما و مدرس سینما در دانشگاه سوربون پاریس پس از دیدن فیلم «آتابای» ساخته نیکی کریمی، نقدی درباره ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۹/۱۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
جواد عزتی در اکران آنلاین هم رکورد زد
فیلم سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی در اکران آنلاین هم به رکورد جدیدی دست یافت. نوشته جواد عزتی در اکران آنلاین هم رکورد زد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۶/۱۷
«تمساح خونی» در صدر گیشه بهار ١۴٠٣
فیلم سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی در صدر فروش بهار ۱۴۰۳ در سینماها قرار گرفت. نوشته «تمساح خونی» در صدر گیشه بهار ١۴٠٣ اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۴/۰۲
بازگشت جواد عزتی به خون‌بازی در «زخم‌کاری ۳»
فصل سوم «زخم کاری» از ۲۵ خرداد ماه در شبکه نمایش خانگی پخش می‌شود. به گزارش سینماسینما، فصل سوم «زخم کاری» با بازگشت جواد عزتی و حضور او در مسیر داستان خونین فصل دو آغاز می‌شود؛ داستانی که با حضور طلوعی و سیما و صف آرایی جدید برای تصاحب میراث...
۱۴۰۳/۰۳/۱۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
بازگشت جواد عزتی با فصل سوم «زخم کاری»
فصل سوم سریال «زخم کاری» به کارگردانی محمدحسین مهدویان از جمعه ۲۵ خردادماه در فیلیمو پخش می‌شود. نوشته بازگشت جواد عزتی با فصل سوم «زخم کاری» اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۳/۱۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
جدیدترین پوستر «تمساح خونی» رونمایی شد
با گذشت سه ماه از آغاز اکران، سومین پوستر فیلم سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی رونمایی شد. نوشته جدیدترین پوستر «تمساح خونی» رونمایی شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۳/۰۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
«تمساح خونی» به برنامه «هفت» رسید
دومین برنامه سینمایی «هفت» با اجرای بهروز افخمی جمعه ۲۱ اردیبهشت با بررسی فیلم «تمساح خونی» و کمدی ترکیبی روی آنتن شبکه نمایش می‌رود. نوشته «تمساح خونی» به برنامه «هفت» رسید اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۲/۲۱
جواد عزتی: رونق سینما به برکت حضور مردم است
اکران مردمی فیلم سینمایی «تمساح خونی» که به تازگی از مرز دو میلیون مخاطب در سینماها عبور کرده است، یکشنبه ۹ اردیبهشت در پردیس اکومال کرج برگزار شد. نوشته جواد عزتی: رونق سینما به برکت حضور مردم است اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۲/۱۰
«تمساح خونی» صدرنشین فروش سینمای ایران در فروردین ۱۴۰۳
فروش سینمای ایران در فروردین ۱۴۰۳ به بیش از ۱۴۶ میلیارد و ۲۳ میلیون تومان رسید که «تمساح خونی» با فروش بیش از ۸۸ میلیارد و ۸۵۱ میلیون تومان در صدر این جدول قرار دارد. نوشته «تمساح خونی» صدرنشین فروش سینمای ایران در فروردین ۱۴۰۳ اولین بار در سوره سینما...
۱۴۰۳/۰۲/۰۱
«تمساح خونی» چهل روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
فیلم سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی در بازه زمانی چهل روزه، ۱۰۰ میلیاردی شد. نوشته «تمساح خونی» چهل روزه ۱۰۰ میلیاردی شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۲۷
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
«تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
فیلم سینمایی «تمساح خونی» در بازه زمانی ۴۰ روزه، ۱۰۰ میلیاردی شد. به گزارش سینماسینما، فیلم سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی و تهیه کنندگی کامران حجازی که سهم ۷۵ درصدی از گیشه نوروزی سینماها در سال جدید داشته است، با ادامه استقبال مخاطبان، در بازه زمانی ۴۰ روز...
۱۴۰۳/۰۱/۲۷
منتظر بمانید..
تازه‌ترین آمار فروش فیلم‌های روی پرده سینماها/ بهرام افشاری رقیب جواد عزتی می‌شود؟
فروش سینماها در سال ۱۴۰۳ در حالی به رقمی بیش از ۱۳۲ میلیارد تومان رسیده که به نظر می‌رسد به زودی رقابت تنگاتنگی بین دو کمدی «تمساح خونی» و «سال گربه» شکل بگیرد؛ آن هم در شرایطی که دیگر فیلم‌های در حال اکران، در تعداد و رقم فروش بلیت بسیار...
۱۴۰۳/۰۱/۲۴
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
«تمساح خونی» سومین فیلم پرفروش تاریخ سینمای ایران شد
کمدی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی همزمان با شکستن رکورد فروش نخستین ماه اکران یک فیلم، به سومین فیلم پرفروش تاریخ سینمای ایران تبدیل شد. نوشته «تمساح خونی» سومین فیلم پرفروش تاریخ سینمای ایران شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۲۲
یک ماه اکران، ۸۰میلیارد فروش؛ «تمساح خونی» همچنان می‌فروشد!
فیلم سینمایی کمدی «تمساح خونی» در کمتر از یک ماه به فروش ۸۰ میلیارد تومانی رسیده است. به گزارش ایسنا، کمدی سینمایی «تمساح خونی» نخستین ساخته جواد عزتی به تهیه‌کنندگی ...ادامه مطلب نوشته یک ماه اکران، ۸۰میلیارد فروش؛ «تمساح خونی» همچنان می‌فروشد! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۱۹
«تمساح خونی» در صدر فروش اکران نوروزی ۱۴۰۳
فیلم سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی با ۶۵ میلیارد و ۹۰۶ میلیون تومان در صدر فروش اکران نوروزی سینمای ایران در سال ۱۴۰۳ قرار گرفت. نوشته «تمساح خونی» در صدر فروش اکران نوروزی ۱۴۰۳ اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۱۵
«تمساح خونی» یعنی چه؟ / ریسک بزرگی به قیمت زندگی
«تمساح خونی» اولین ساخته سینمایی جواد عزتی به تهیه کنندگی کامران حجازی یککمدی اکشن دوست داشتنی است که مخاطبان بعد از پایان شب‌های قدر و تعطیلیسینماها می‌توانند به تماشای آن ...ادامه مطلب نوشته «تمساح خونی» یعنی چه؟ / ریسک بزرگی به قیمت زندگی اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۱۴