گفت و گوی نوروزی با شهرام حقیقت دوست

بانی فیلم – گروه تلویزیون، فاطمه شهدوست: شهرام حقیقت دوست از جمله بازیگران جوان و البته با تجربه ای است که با بیش از ۲۰ سال نقش آفرینی در فیلم ها و مجموعه های گوناگون در دنیای تصویر حضور دارد.

سریال «خط قرمز» با بازی درخشان او مثل یک سکوی پرتاب به گونه ای باعث معرفی اش به کارگردانان بنامی چون اصغر فرهادی شد. حقیقت دوست بعد از این سریال در مجموعه دیگری از قاسم جعفری، به نام «شب آفتابی» حاضر شد و پس از آن، در سال ۸۰ بود در سریال«داستان یک شهر» فرهادی حاضر شد. او در دهه هشتاد به شکلی از جمله بازیگران پرکار سینما و تلویزیون محسوب می شد و در این فاصله کارهایی چون «پشت در خبری نیست»، «پریش»، «صبح روز هفتم»، «موش»، «احضار شدگان»، «مخمصه»، «ملودی»، «سنگ، کاغذ، قیچی»، «چند می‌گیری گریه کنی»، «تردست»، «جنایت»، «عطش و غوغا» را در سینما و مجموعه هایی چون «ثارا…»، «طلسم شدگان»، «مختارنامه»، «شب آفتابی» و «داستان یک شهر» را نیز در تلویزیون بازی کرد. حقیقت دوست، در سال ۹۰ با سریال «شوق پرواز» و بعد هم «خداحافظ بچه» و «جاده قدیم» همچنان در تلویزیون حضور داشت اما پس از آن با کاهش فعالیت های او در این رسانه و یک وقفه کاری، در سینما پررنگ تر دیده شد؛ به طوری که بعد از دو فیلم «کلاشینکف» و «هیلانه» در سال ۹۲، سالی که گذشت را می توان از پرکارترین ایام فعالیت سینمایی او خواند. وی با فیلم های «زیر سقف دودی» (پوران درخشنده)، «لابی»، به کارگردانی محمد پرویزی و «زرد» به کارگردانی مصطفی تقی‌زاده در جشنواره فجر امسال حاضر شد.

علاوه بر فعالیت های سینمایی از نقش آفرینی های آقای بازیگر در تئاتر نیز، نمی توان گذشت. حقیقت دوست که دانش آموخته تئاتر است، بازیگری را در همین حوزه و از سال ۷۳ با نمایش «پسر کارون»، کاری از امیر دژاکام آغاز کرد. او امسال هم با نمایش «تئاتر سعدی تابستان هزار و سیصد و سی و دو» در جشنواره تئاتر فجر شرکت کرد. نقش آفرینی در مجموعه های سینما خانگی «شاهگوش»، «ماه تی تی» و «عشق ممنوع نیست» هم از جمله دیگر فعالیت های او به شمار می روند.

در گفت و گویی با بانی فیلم حقیقت دوست از دلایل غیبتش در تلویزیون و تئاترهایی گفت که در سال جدید خواهد داشت. علاوه بر این ادامه فعالیت او در سینما، از جمله مواردی بود که حقیقت دوست به آن اشاره کرد. در ادامه این گفت و گو را می خوانید:

۳هر سالی فراز و نشیب های خاص خودش را دارد و به نظرم برای شما با توجه به فعالیت های شما در سینما و تئاتر، امسال روزهای خوبی را سپری کردید، درست است؟

-من امسال سال پرکاری داشتم اما هر سال دریغ از پارسال! به طور کلی همیشه در فضای کاری ما سیر نزولی وجود دارد، یعنی هیچ وقت خیلی شرایط عالی نیست و هر سال مشکلات بیشتر می شود. با همه این ها گویا چاره ای نیست و در هر حال ما در این فضا کار می کنیم!

۳سال ۹۵ برای شما ادامه فاصله تان از تلویزیون بود و آخرین باری که با هم صحبت کردیم، شما از پیشنهادات نامطلوب و کیفیت کمی که در کارهای این رسانه وجود دارد، گفتید. این دوری از تلویزیون همچنان به همین دلیل است؟

-بله، من قبلأ هم گفتم که فضای سریال سازی در تلویزیون به شدت تحت تأثیر مدیریت ضعیف آن قرار گرفته و آثار خوبی تولید نمی شود.ما نهایتأ می بینیم که خیلی ها شبکه های ماهواره ای و سریال های خارجی را نگاه می کنند، و چون الان بیننده ها حق انتخاب بیشتری دارند، دیگر با وجود این تنوع، آنها کار بی کیفیت را به راحتی نگاه نمی کنند و آنرا نمی پذیرند. در بحث رقابتی نیز، با وجود متریالی که توسط رسانه های دیگر هست، تلویزیون عملأ شکست خورده و هیچ گونه هم حاضر نیست بپذیرد که باید شرایطش را عوض کند. در این اوضاع من هم به عنوان یک بازیگر قطعأ در کاری که از اول قرار است مجموعه شکست خورده، بیننده ندار و بی کیفیتی باشد، شرکت نمی کنم و دلیلی نمی بینم که در این فضا کار کنم.

۳شما به عنوان کسی که مدت ها در تلویزیون با مجموعه های گوناگون حضور داشته اید و از زیر و بم آن باخبرید، چه نگاه و انتظاری از کسانی که مسوول حال و هوای این روزهای تلویزیون اند، دارید؟

– آخر مشکل اینجاست که با یکی- دوتا مسوول، کاری درست نمی شود، ما باید به طور کلی یک تغییر اساسی در نگرش آدم هایی که در این اتفاق نفوذ و تاثیر دارند، ایجاد کنیم. تا زمانی که نگرش همین نگاهی است که الان وجود دارد، هیچ رخدادی اتفاق نمی افتد، فرقی نمی کند که مدیر سازمان هم عوض شود یا نه. نگاه ما به سریال سازی غلط است و نمی خواهیم بپذیریم که در این برهه از زمان فرهنگسازی، فقط شعار دادن و انجام کارهای یک سویه نیست. امروز فضای سریال سازی در تمام دنیا آنقدر گسترده شده و تنوع در آن وجود دارد که اگر بخواهیم در این رقابت جایی داشته باشیم، باید فضا را مقداری باز کنیم و خیلی از سیستم ها و نگاهها را عوض کنیم، ما باید تنوع موجود را بپذیریم و فضای مناسب تری را ایجاد کنیم، وگرنه با این جو به شدت یک سو نگر دولتی که به تلویزیون ما حاکم است، هیچ اتفاقی نمی افتد. خود من مدتی است که سر فیلمبرداری کاری در شهرستان هستم و به شبکه دیگری، جز تلویزیون دسترسی ندارم، باور کنید در این چند روز کنترل دستم است و مدام شبکه ها را بالا و پایین می کنم تا چند دقیقه برنامه ای پیدا کنم که باب میل ام باشد. خوب این صادقانه است دیگر، وقتی من به عنوان کسی که در این خانواده، دارم اوضاعی می بینم که تحملش را ندارم، چطور می توانم انتظار داشته باشم که تماشاگر و بیننده در سطح کشور مخاطب آن باشند. مگر می شود که من با نگاه به برنامه های به شدت خسته کننده آن، توقع داشته باشم که در رقابت موجود، تلویزیون ما برنده باشد.

۳با توجه به این صحبت ها و شرایط موجود، قطعأ لازم است برای جذب مجدد مخاطبان به تلویزیون تغییراتی بنیادی و کاربردی صورت بگیرد. اما می خواهم به سراغ سینما برویم. بعد از فیلم «کلاشینکف» در سال ۹۲، شما امسال با چندین فیلم، بیش از هر دوره ای در سینما حضور داشتید. این حجم پیشنهادات و کار چه طور اتفاق افتاد؟ و چه شد که شما در این حد به سینما گرایش پیدا کردید؟

-واقعیت این است که من امسال انتخاب کردم که مقداری سطح توقعم را پایین بیاورم و تلاش کردم تا در این حوزه نیز بیشتر کار کنم، چون در سال های قبل اغلب درگیر تئاتر بودم احساس کردم که الان دلم می خواهد کار کنم. خوشبختانه پیشنهاداتی که امسال داشتم بد نبود و این گونه شد که در سینما  تا این اندازه، مشغول به کار شدم.

۳با توجه به فاصله ای که از تلویزیون گرفتید و دلایلی که در مورد آن ذکر کردید، ترجیح شما برای ادامه کارتان سینما است یا اگر تلویزیون هم کار خوبی داشت، بازهم در آن حاضر می شوید؟

– قطعأ با شرایطی که الان می بینیم، به طور یقین فعلأ در تلویزیون کار نخواهم کرد و از این بابت مطمئنم. به همین دلیل ترجیحم این است که در این مدت تمرکزم را روی سینما و تئاتر بگذارم.

۳به تئاتر اشاره کردید. شما هیچوقت از این حوزه جدا نشدید و تقریبأ هر سال نمایشی داشته اید. برای سال جدید چطور؟ برنامه ای دارید؟

-بله، ما برای اوایل سال جدید با گروه خودمان اجرایی خواهیم داشت. نمایشی که نویسنده و کارگردانش حسین کیانی است. احتمالأ تمرینات این تئاتر را تا مدتی دیگر شروع خواهیم کرد و بعد هم اجرایمان در تماشاخانه باران شروع می شود.

۳این پیوند طولانی مدت بین شما و تئاتر تا کی ادامه دارد و تا کجا می خواهید در این عرصه فعالیت کنید؟

-من سال ها است که تئاتر کار می کنم، چون با بچه های این حوزه رفاقت دارم، با هم عجین تر هستیم و به فضای فکری مان به هم نزدیک است. تئاتر را خیلی دوست دارم و در آن هنوز که هنوز است یاد می گیرم. بعد آموزشی آن همچنان برایم وجود دارد و در کل حضور در این دنیای جذاب،  احساس خوبی به من می دهد، برای همین هیچ وقت احتمال این که روزی بخواهم تئاتر را ترک کنم، در تصورم وجود ندارد. من هر سال با تمام مشغله ای که ممکن است داشته باشم، یکی دو کار تئاتر انجام می دهم. این فضا جایی است که من همیشه به آن برمی گردم و به شکلی به آن پناه می برم.

۳از نظر مالی هم، که نمی شود روی تئاتر حساب باز کرد!

-اصلأ و ابدأ، بحث پول  در تئاتر به کل مثل شوخی است. ماندن در این حوزه تنها عشق و علاقه می خواهد.

۳بازیگرانی که تئاتر کار کرده اند، اغلب با دست پرتری نسبت به بقیه جلو دوربین می روند. برای شما تئاتر در شخصیت سازی و ایفای نقش هایی که داشته اید، چه قدر موثر بوده؟

-قطعأ خیلی اثر می گذارد، چون تو در تئاتر انتخاب های گسترده تری داری و می توانی شخصیت های متنوع تری را بازی کنی. تجربه حاصل از این بازی ها به طور قطع در کارهای تصویری به سراغت می آیند و می توانی با رجوع به آنها از تجربیاتت استفاده کنی و به نحو احسن از آن بهره مند شوی.

۳علاوه بر تاثیرگذاری تئاتر، شما در کل از جمله بازیگرانی هستید که به شکل باورپذیری نقش هایتان را ایفا می کنید. این باور پذیر بودن چه طور شکل می گیرد؟

– به هر حال می توان با تمرین زیاد و نگاه درست به انتخابهایت، خودت را درگیر هم اندیشی  کنی که در نهایت موجب می شود، آدم تلاش کند تا نقش را درک کند و در آخر کاراکتر باورپذیری بسازد.

۳در سینما هم همچنان مشغول هستید، کمی از کارهایی که در آینده دارید، بگویید.

– من به همراه دیگر اعضا گروه این روزها مشغول فیلمبرداری سینمایی «سرو زیر آب» به کارگردانی محمد باشه آهنگر در استان لرستان هستیم. تقریبأ بخش های پایانی فیلم باقی مانده و غالب کار پیش رفته است. فعلأ نمی توانم از جزئیات آن حرفی بزنم، اما کلیت داستان فیلم درباره اتفاقات بعد از جنگ و شهدای گمنام است و طی رخدادهایی در این فیلم به این مسئله پرداخته می شود.

۳به طور کلی در سینما خیلی ها از باندبازی هایی که وجود دارند، گله مندند، شما چقدر این موضوع را حس کرده اید و با مسئولینی که در این ارتباط چه صحبتی دارید؟

-به طور کلی تمام فضای نمایشی ما، از تئاتر گرفته تا تلویزیون و سینما، محصول نگاه مسئولین به فرهنگ و هنر کشور است و فرق چندانی بین آنها وجود ندارد. حال در حوزه سینما شرایط نسبت به تلویزیون کمی بهتر است اما این بهتر بودن، در واقع همان انتخاب میان بد و بدتر است و فرق زیادی ندارد. انگار ما در فضای نظامی کار می کنیم یعنی نگاهی به فرهنگ این کشور حاکم است که اصلأ خوشایند نیست و تا زمانی که این دیدگاه ها وجود داشته باشد، نمی توانیم بگوییم که در هیچ یک از این حوزه ها کار درستی انجام داده ایم و یا موفقیت آمیز عمل کرده ایم.

۳به جز فیلم «سرو زیر آب»، برای سال جدید برنامه و کاری دارید؟

-فعلأ که مشغول همین سینمایی هستم، سال آینده باز هم حتمأ در حوزه سینما  کار خواهم کرد. اما باید ببینیم کم کم چه اتفاقاتی رخ می دهد.

۳علاوه بر سینما، تئاتر و تلویزیون شما تجربه فضای سینمای خانگی را هم داشته اید و اخیرأ با «شاهگوش» این تجربه را تکرار کرده اید. بعد از این مجموعه هم صحبت از «ماه تی تی» و حضور شما در آن بود، سریالی که حرف و حدیث های زیادی را در پی داشت و فعلا متوقف شده است. چه خبر از این پروژه؟

– پروژه «ماه تی تی» آخرین کار آقای داود میرباقری بود و من با ایشان تجربه «مختار نامه» و «شاهگوش» را داشته ام.  این تیم به همراه آقای میرباقری، گروهی بسیار حرفه ای هستند و کار با آن ها لذت بخش است. «ماه تی تی» برای من اتفاق خوبی بود، چون جمعی از دوستانی هستند که سال ها با هم کار کرده بودیم. نزیک۵ سال و خورده ای سر «مختارنامه» و یکسال و اندی در «شاهگوش» با همین عوامل بودیم. من نقشم را هم بسیار دوست داشتم، کاراکتر جذابی به نام سهراب که هم در زمان حال و هم در بخش تاریخی آن حضور داشت. با همه این ها متأسفانه به دلایل مختلفی این کار فعلأ متوقف شده و باید ببینیم اتفاقی برایش می افتد یا نه. همه ما امیدواریم که شرایطی فراهم شود تا بتوانیم کار را ادامه دهیم، چون این کار بسیار جسورانه و جذاب است و اگر ادامه پیدا کند شاهد اتفاق جالبی خواهیم بود.

۳از بین کار طنز و درام که تجربه هر دویشان را دارید، کدام را بیشتر می پسندید؟

-برای من فرقی نمی کند، اگر اصول کار درست باشد و فیلنامه صحیح نوشته شده باشد و بدانم که این کار، قرار است اثری حرفه ای باشد، در هر حوزه ای از آن استقبال می کنم. مهم درست پیش رفتن اصول است، حال چه درام چه کمدی.

۳از بین نقش های موجود چه طور؟ نقشی بوده که هنوز دغدغه آن را داشته باشید و دلتان بخواهد تجربه اش کنید؟

-نه واقعأ الان نمی توانم به مورد خاصی اشاره کنم، اما امیدوارم که بتوانم در کارهایی باشم که همچنان رضایت بیننده را جلب کنم.

۳جدا از این صحبت ها، به حال و هوای نوروز برمی گردیم. اگر سرکار نباشید، معمولأ این تعطیلات را چه طور سپری می کنید؟

– اگر فرصت کنم به خانواده ام در شهرستان سر می زنم و سعی می کنم چند روزی را درکنار آنها باشم. به غیر از این دیگر کارخاصی ندارم!

۳اگر نکته و صحبتی باقی مانده که از قلم افتاده بفرمایید.

-از آنجایی که اشاره کردید این گفت و گو برای ویژه نامه کار می شود، امیدوارم همه هموطنانم سال خوبی داشته باشند، سال بهتر و پربارتری را شروع کنیم و از نظر فرهنگی هم پیشرفت موثری در کارهای کشور حاصل شود.

۳ماهم امیدواریم…

نوشته گفت و گوی نوروزی با شهرام حقیقت دوست اولین بار در بانی‌فیلم پدیدار شد.