نسل جدیدی در راه است

به گزارش ایسنا، در حوزه نمایش‌های آیینی و سنتی همواره یکی از دغدغه‌های اهالی تئاتر و علاقه‌مندان به این حوزه، جایگزین نداشتن اساتید بنام و قدیمی و رو به افول رفتن این دست اجراها بوده تا جایی که برخی تعزیه‌خوانان که با توجه به ایام عزاداری دو ماه محرم و صفر فرصت بیشتری نسبت برای ارائه این هنر آیینی دارند، پیش از این نگرانی‌هایی را نسبت به تعداد کم بچه‌خوان‌ها و نبود افراد جدیدتری که وارد این حوزه شوند و تعزیه‌خوانی را ادامه دهند، مطرح کردند.

در این راستا بخش ویژه‌ای در جشنواره نمایش‌هایی آیینی ـ سنتی راه‌اندازی شده که می‌تواند در صورت برنامه‌ریزی و پیگیری درست بخشی از این دغدغه‌ها را برطرف کند.

افسانه زمانی ـ مدیر بخش جوانه‌های هجدهمین دوره جشنواره‌ نمایش‌های آیینی سنتی ـ در گفت‌وگویی با ایسنا بیان کرد: این بخش از چهار دوره قبل با این ایده که بتوانیم نسل تازه‌ای از نمایشگران ایرانی را در برخی شیوه‌های اجرایی که رو به نابودی بوده و به عنوان میراث در خطر محسوب می‌شدند، وارد کنیم، ایجاد شد که خوشبختانه در طول این چند سال خانواده‌ها با آشنایی بیشتر ، تشویق شدند و الان نسل تازه‌ای در حال معرفی است که در بخش‌های مختلف نمایش‌های ایرانی و به ویژه آن‌هایی که خطر رو به فراموشی رفتن را داشتند، می‌توانند حضور داشته باشند.

این کارگردان تئاتر با یادآوری اینکه سال‌های قبل از انقلاب و نیز دهه‌های اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی حضور تئاتر بر صحنه به نوعی با چالش روبرو بود و حتی در مقطعی شیوه‌های اجرایی نمایش‌های ایرانی و سنتی بیش از همه آسیب دید و به حاشیه رانده شد، ادامه داد: در یک دوره‌ای حتی برای اجرای شبیه‌خوانی تردیدهایی به لحاظ شرعی وجود داشت  و همین رویکردها باعث شد در این حوزه‌ها نسبت به دیگر بخش‌های تئاتری اتفاقات ناخوشایندی رخ دهد، اما با این حال تلاش شده تا این شیوه‌های اجرایی زنده نگه داشته شوند و البته باز هم باید تلاش بیشتری برای معرفی نسل جدید صورت بگیرد.

زمانی با بیان اینکه برپایی پاتوق کودک در جشنواره از چهار دوره قبل به معرفی و شناساندن این گونه نمایشی به خانواده‌ها و کودکان کمک زیادی کرده است، گفت: در حال حاضر بخشی از این تلاش‌ها به نتیجه رسیده و ما با کودکان و نوجوانانی طرف هستیم که از شهرهای دیگری جز تهران هم حضور پیدا کرده و نمایش‌های سنتی شهرهای خود را اجرا می‌کنند، به طوری که بیشترین درخواست را از بوشهر و استان مرکزی داشتیم و شهرهایی مثل اهواز و آبادان هم برای اولین بار در این بخش از جشنواره، اثری برای اجرا فرستاده‌اند.

او درباره اینکه چطور می‌شود این انگیزه را میان کودکان و نوجوانان بویژه در شهرهای دور از پایتخت حفظ کرد؟ اظهار کرد: پتانسیل اجرای نمایش‌های ایرانی در شهرستان‌ها بسیار بیشتر از تهران است و این موضوع خیلی جدی گرفته می‌شود، بنابراین آموزش بچه‌ها کار چندان سختی نبوده و کودکان و نوجوانان این شهرها با وجود اساتیدی که در نزدیکی آن‌ها هستند آموزش‌های لازم را دیده‌اند. ضمن اینکه این نکته را هم نباید فراموش کرد که دغدغه آن‌ها نسبت به این نمایش‌های آیینی، در مقابل تهرانی‌ها شاید خیلی بیشتر هم باشد.

کارگردان «ناسور» در پاسخ به اینکه در میان گونه‌های مختلف نمایش‌های ایرانی به نظر می‌رسد "سیاه‌بازی و نمایش‌های تخت حوضی" وضعیت نامناسب‌تری به لحاظ حفظ میراث خود داشته باشند، آیا اتفاق ویژه‌ای دراین باره انجام شده است؟ گفت: نگرانی درباره این بخشی که اشاره شد وجود دارد ولی مسئله اینجاست که این شیوه اجرایی توانمندی‌هایی لازم دارد که معمولا برای بچه‌ها  سخت است، به همین دلیل در این حوزه کمتر شرکت‌کننده داریم. با این حال مدیران و سیاست‌گذاران جشنواره باید به فکر باشند و یک آسیب‌شناسی انجام دهند که کدام یک از بخش‌های جشنواره ضعف دارد تا نسبت به پر کردن خلأ آن برای سال‌های آینده اقدام شود.

زمانی خاطرنشان کرد: مدیریت فرهنگی و دانشگاهی کشور باید برای آیین‌های و نمایش‌های سنتی ایرانی دغدغه کافی داشته باشد تا نسل تازه حتما به این حوزه ورود پیدا کند. چرا که از دست دادن هر کدام از اساتید قدیمی نمایش‌های آیینی و سنتی دیگر قابل جبران و جایگزین نیست و بهتر است تا زمانی که آن‌ها در میان ما هستند، نسل جدید را آموزش دهیم.

انتهای پیام