تشابهات یا کپی‌برداری در آثار سینمائی؟

در رابطه با قهرمان و فیلم خانم آزاده مسیح‌زاده

محمد حقیقت با توجه به داستان فیلم قهرمان (اصغر فرهادی) و ادعای خانم مستندساز، آزاده مسیح‌زاده (دو سر برد، دو سر باخت)، این بحث دوباره مطرح می‌شود که تا چه اندازه این تشابهات، الهام‌گیری‌ها، یا کپی‌برداری در فیلم داستانی آقای فرهادی صورت گرفته است؟ در گذشته، یکی از مشهورترین این موارد مربوط به سناریوئی از ساتیا جیت‌رای به نام (آلین- بیگانه) و فیلم معروف ئی‌تی (استیون اسپیبلبرگ) پیش آمده بود! ساتیا جیت‌رای در هنگام حضور در جشنواره (سه قاره – نانت- فرانسه) در جلسه کنفرانس مطبوعاتی که در گراند هتل برای مرور بر آثار سینمای جنوب هند در سال ۱۹۸۰ برپا شده بود، برای حاضران موضوع مهم و جذابی را تعریف کرد که هنوز در خاطره‌ام مانده است. در آن جلسه آقای سرژدانی سردبیر وقت کایه دوسینما مترجم و جلسه‌گردان بود: وقتی ساتیا جیت‌رای که آوازه شهرتش به آمریکا و به ویژه به هالیوود رسیده بود، از وی دعوت کرده بودند به آنجا برود. او خود در ضمن از دوستداران سینمای آمریکا بوده است. در این سفر به هالیوود از او می‌خواهند که یک سناریو به آنها بدهد تا فیلمی با سرمایه آنها بسازد. ساتیا جیت رای طرح بلند فیلمی بنام (آلین‌=‌بیگانه) را که درسال ۱۹۶۷ نوشته بوده، به کمپانی (‌کلمبیا پیکچر) پیشنهاد داده بوده و حتی در مورد احتمال بازی کردن مارلون براندو و پیترسلرز، هم صحبت شده بود. در آن زمان اویا نمی‌دانسته یا دقت نکرده بوده که می‌بایستی سناریو خود را جایی به ثبت برساند، بعدها معلوم شد که ایده داستان را از او «کش» رفته بودند. وی که بسیار از این موضوع ناراحت بوده، با عصبانیت به کلکته بازمی‌گردد و اگر چه کمپانی کلمبیا چند باری هم اظهارعلاقه کرده بوده که ساتیا جیت‌رای دنباله کار را بگیرد، اما وی به حالت قهر، دیگر علاقه‌ای به ادامه کار نشان نمی‌دهد تا اینکه درسال ۱۹۸۲ فیلمی به نام (ئی تی) ساخته استیون اسپیلبرگ ساخته شد و به معرض نمایش عموم درمی‌آید. داستان ساتیا جیت‌رای آن طور که در آن کنفرانس مطبوعاتی برای حاضران تعریف می‌کرد این بود که‌: یک پسر نوجوان هندی که در باغچه خانه‌شان بازی می‌کرده، روزی ‌دور از چشم خانواده، با موجود غریب و بیگانه‌ای که از جای دیگر آمده بوده، آشنا می‌شود و اندک اندک با هم رفاقت می‌کنند. سرانجام این موجود بیگانه به پسرک که قهرمان داستان است می‌گوید باید پیش خانواده خود برگردد. این موجود با پسرک دنبال راهی می‌گردند تا وی را به خانواده‌اش برساند. (آیا شما که ئی تی را دیده‌اید، ازاین تشابهات کمی، یا خیلی، حیرت نمی کنید‌؟) بسیاری از حرفه‌ای‌های سینما در آن موقع از شباهت‌های حیرت‌آور طرح سناریو ساتیا جیت رای با فیلم ئی تی، سخت متعجب شده بودند! در ادامه این ماجرا، ساتیا جیت رای در مصاحبه‌ای در جای دیگر می‌گوید: مطمئن است اسپیلبرگ بدون خواندن سناریو او امکان‌ناپذیر بوده که توانسته باشد فیلم ئی تی را بسازد و ادامه می‌دهد، فتوکپی این سناریو در هالیوود موجود است. بعدها دراین باره آندرو روبینسون در مقاله‌ای در ماهنامه سایت اند ساند چاپ انگلیس در۱۹۸۹ به جزئیات سناریوی ساتیا جیت رای پرداخت. ساتیا جیت رای که ابتدا با نخستین فیلم خود پاترپانچالی درسال ۱۹۵۵ در جشنواره کن مطرح شده بود، با ساخت فیلم‌های شاهکار دیگرش در جشنواره‌ها‌ی دیگر هم مطرح شده بود و بعد از به دست آوردن جوایز بسیاری در واپسین ماه‌های قبل از مرگ، جایزه اسکار افتخاری نیز به دست آورد. او در هفتادسالگی در شهر کلکته درگذشت. امروزه با مطرح شدن فیلم قهرمان (اصغرفرهادی) که ابتدا در جشنواره کن ۲۰۲۱، در بخش مسابقه بود و در ایران هم به نمایش عمومی درآمد، صحبت‌هائی در رسانه‌ها و همچنین دنیای مجازی از سوی خانم آزاده مسیح‌زاده، کارگردان فیلم‌های مستند، از جمله دوسر برد، دوسر باخت، مطرح شده که شباهت‌های انکار‌ناپذ‌یری بین این دو فیلم وجود دارد. او ادعا می‌کند که البته مدت‌ها قبل از اینکه فرهادی سناریو قهرمان را نوشته باشد، فیلمش را ساخته بوده و در جشنواره‌هایی هم در شیراز و غیره به نمایش درآمده بود و دراین مورد مدارکی نیز ارائه داده است. البته این فیلمساز در کلاس‌های آقای اصغر فرهادی هم شرکت کرده بود. به گفته خودش تمام راش‌های فیلم را هم خیلی قبل از نوشته شدن فیلمنامه قهرمان در اختیار استاد خود، آقای فرهادی قرار داده بوده است. کارگردان قهرمان این ادعا را که سناریو فیلمش از آن مستند ذکر شده یا الهام گرفته شده، به طورکلی رد می‌کند و منکر آن می‌شود. عده‌ای که به خلاقیت‌های آقای فرهادی در سناریونویسی اعتقاد راسخ دارند، این مسئله را باور نکرده و جدی نگرفتند. اما هنگامیکه خانم مسیح‌زاده فیلمش را از طریق یوتوب و… برای عموم به نمایش گذاشت و مقایسه دقیق و کارشناسانه این دو اثر بررسی می‌شود، جای تردید در این مورد باقی نمی‌گذارد. آیا این مورد می‌تواند در مرجع حقوقی و کارشناسی تحققی مورد بررسی قرارگیرد؟ این موضوعی است که خانم فیلمساز می‌خواهد با جدیت آن را دنبال کند.

منبع: بانی فیلم

آدرس کوتاه: http://www.rokh.in/news/92655

دیدگاه

آخرین خبرها

مرتبط با خبر

اصغر فرهادی

محمد حقیقت

قهرمان

خبرهای پربازدید

۵ هشداری که نمایش خانگی را نابود می‌کند!

با گذشت حدود دو هفته از اظهارنظر جنجالی محمدحسن شانه‌ساززاده نایب رییس هیات مدیره پلتفرم نماوا و در حالی که موج اعتراض گسترده سینماگران به بخش توهین‌آمیز سخنان وی فروکش ...ادامه مطلب نوشته ۵ هشداری که نمایش خانگی را نابود می‌کند! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

رئیس جمهور فرانسه انتقال کیلیان ام باپه به رئال مادرید را تایید کرد

امانوئل مکرون ضمن تأیید انتقال کیلیان ام باپه به رئال مادرید، از باشگاه مادریدی خواست اجازه حضور در المپیک را به او بدهد!

مروری بر تمام ۶۶ هت تریک کریستیانو رونالدو / قسمت دوم

کریستیانو رونالدو ستاره پرتغالی دنیای فوتبال تا به اینجا موفق شده در ۶۶ بازی رسمی، هت تریک کند. این ویدیو که در ۴ قسمت تهیه شده به گل های او در این بازی ها می پردازد.

برنامه پخش زنده فوتبال امروز (۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳)

برنامه پخش زنده فوتبال امروز شامل دیدارهای بسیار زیادی می‌شود که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به آغاز هفته بیست و هفتم لیگ برتر فوتبال ایران اشاره کرد. همچنین رویدادهای از سایر ورزش‌ها برگزار خواهد شد.

شوک به ورزش ایران؛ قهرمان جهان درگذشت

قهرمان جهان و بازی های پاراآسیایی هانگژو چین در رشته پارادو و میدانی درگذشت.

مروری بر تمام ۶۶ هت تریک کریستیانو رونالدو / قسمت سوم

یک عده دنبال این هستند بانوان به ورزشگاه نیایند؛ ورود بانوان، محیط ورزشگاه ها را بهتر کرده!

همکاری همراه اول و شرکت انتقال گاز ایران باهدف بهبود خدمات مخابراتی و هوشمندسازی زنجیره ارزش

شرکت‌های ارتباطات سیار ایران و انتقال گاز ایران تفاهم‌نامه همکاری با هدف بهبود کمی و کیفی خدمات مخابراتی منعقد کردند. به گزارش سینماسینما،‌ تفاهم نامه همکاری همراه اول و شرکت انتقال گاز ایران با هدف «توسعه و ارتقا همکاری‌های متقابل و بهبود کمی و کیفی خدمات مخابراتی» صبح امروز شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ و با […]

ستاره بارسلونا از مدل موی جدیدش رونمایی کرد

رونالد آرائوخو با مدل موی جدیدی دیده شد.

پخش زنده بازی سلتیک و رنجرز (لیگ اسکاتلند)

.h_iframe-aparat_embed_frame{position:relative;}.h_iframe-aparat_embed_frame .ratio{display:block;width:۱۰۰%;height:auto;}.h_iframe-aparat_embed_frame iframe{position:absolute;top:۰;left:۰;width:۱۰۰%;height:۱۰۰%;}

منتظر بمانید..

اصغر فرهادی

asghar farhadi

دنبال کردن صفحه اختصاصی

صعود مقاومت ناپذیر و حیرت انگیز آقای کارگردان/ نگاهی به فیلم «چهارشنبه سوری» به مناسبت سالروز تولد اصغر فرهادی

سینماسینما، حسین آریانی «چهارشنبه‌سوری» سومین فیلم اصغر فرهادی که بخش اول از سه گانه اش (در کنار فیلم های درباره الی و جدایی نادر از سیمین) درباره قضاوت، دروغ و پنهان کاری است، دربردارنده ی نخستین زمینه سازی ها و کوشش ها برای شکل گیری مولفه های اصلی آنچه ما...

۱۴۰۳/۰۲/۱۷

دنبال کردن صفحه اختصاصی

جشنواره بلگراد به اصغر فرهادی جایزه داد

مدیر فستیوال فیلم بلگراد در مراسم بزرگداشت اصغر فرهادی، او را منبع الهام فیلمسازان جوان کشورش معرفی کرد. به گزارش سینماسینما، فستیوال فیلم بلگراد هر سال برای یکی از تاثیرگذارترین سینماگران جهان بزرگداشتی برگزار می کند و این جشنواره امسال جایزه دستاورد سینمایی (Victor Award) را به اصغر فرهادی در...

اصغر فرهادی جایزه ویژه نقش برجسته در هنر سینما را از پنجاه و دومین جشنواره فیلم بلگراد در کشور صربستان دریافت می‌کند. به گزارش سینماسینما، جشنواره بین‌المللی فیلم بلگراد هر سال در مراسم بزرگداشتی، جایزه‌ای با عنوان «Victor Award» را به یکی از تاثیرگذارترین هنرمندان معاصر جهان اهدا می‌کند که...

۱۴۰۲/۱۱/۲۳

اختصاصی از کن۷۷؛ فیلم جنایی طنزآمیز!

محمد حقیقت / جشنواره کن: همانگونه که پیش‌تر خبر داده بودیم، امسال از برخی کشورهایی که در بخش رسمی یا شرکت نداشتند و یا به ندرت اثری از آنها در ...ادامه مطلب نوشته اختصاصی از کن۷۷؛ فیلم جنایی طنزآمیز! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۱ساعت پیش

۱۴۰۳/۰۱/۳۱

سینماسینما/ گزارش کوتاه محمد حقیقت از نشست مطبوعاتی دبیر جشنواره کن

گزارش کوتاه محمد حقیقت از نشست مطبوعاتی دبیر جشنواره کن

۱۴۰۳/۰۱/۲۴