یادداشتی بر فیلم «داستان‌های هزار و یک روز»/ کولاژ صلح‌آمیز! | نیمرخ

یادداشتی بر فیلم «داستان‌های هزار و یک روز»/ کولاژ صلح‌آمیز!

سوره سینما – حمید خرمی : فیلم اول حبیب احمدزاده، در زمره آثار تجربی و کودک و فانتزی قرار می‌گیرد که هرچند از مدل دیزنی فاصله گرفته است اما در محتوا، با نگاهی یونیسفی و یونسکویی و روشنفکرانه به مقوله «صلح و ضد جنگ» ساخته شده و سعی در آسیب‌شناسی از جنگ و دعوت به صلح، با قرائتی توریستی و کمی ژورنالی دارد (پاتولوژی جنگ‌وصلح). ازاین‌رو، از داستان افسانه‌ای غول جادوی «بناسان» و کمی مایه‌های رمانتیک و تصنعی و منابع پژوهشی و… استفاده کرده است تا بدترین تروماهای معاصر جهان، یعنی حادثه هیروشیما و بمباران شیمیایی عراق، را به مخاطب کودک و نوجوان معرفی کند.

فیلم درباره یک آهنگ‌ساز ژاپنی به نام آساکورا است که باید آهنگ زندگی را به درخواست «سارا» دختری در بستر بیماری، بسازد، لذا بناسان غول چراغ جادو، وساطت می‌کند تا این آهنگ‌ساز را به خاورمیانه بیاورد تا با فرهنگ خاورمیانه‌ای آشنا شود، از سوی دیگر، فیلم، نگاهی به زندگی پروفسور گرهارد فرای‌لینگر از کهنه سربازان جنگ جهانی و خانم «سویا» فعال بشردوست از ژاپن و نهایتاً نگاهی به فعالیت‌های میهن‌دوستانه پرویز پرستویی دارد. این افراد از موزه صلح در ایران و موزه جنگ وین و رالی صلح تهران و محل هیروشیما و سایر نقاطی که در آن جنگ اتفاق افتاده بازدید می‌کنند و برای خلق اثر هنری، الهام می‌گیرند و از خلال این گردهمایی فرامرزی و فراداستانی، هنرمندان به‌عنوان دیپلمات‌های فرهنگی و سفرای صلح معرفی می‌شوند!

این اثر، یک کولاژ محسوب می‌شود که با مونتاژ حجم زیادی از راش و تدوین نریشن که در طول ۵ سال ساخته شده است، اساساً نمی‌توان عنوان «فیلم» بر آن اطلاق کرد. در خوش‌بینانه‌ترین حالت، این اثر یک کولاژ شبه مستند در حد کلیپ است که در مکتب پست‌مدرن، کارایی دارد، نه برای قصه و فیلمنامه سینمایی.

چه اینکه فیلمساز خواسته است از کنار هم قراردادن انباشتی از تصاویر و داستانکهای مختلف، ایده و محتوای «دعوت به صلح» را به‌صورت تحمیلی و مکانیکی، به مخاطب بخوراند، درحالی‌که اساساً مخاطب نمی‌تواند چنین پیامی را در ذات و درون اثر بیابد و به‌نوعی، پیام فیلمساز، به فیلم منگنه شده است.

فیلم، نه از لحاظ «استراتژی» چندان اثر راهبردی است و نه از لحاظ «تاکتیکی» و «ابزاری» توانسته اثر بدیعی خلق کند.

اما در حد بضاعت کم خود توانسته برای اولین‌بار در تاریخ سینمای پس از انقلاب یک فانتزی را با مفهوم جنگ‌وصلح آشتی بدهد، زیرا در دهه‌های گذشته، خصوصاً پس از جنگ هشت‌ساله، سینمای فانتزی، از مفاهیم مقاومت و ستایش رزمندگان و… دور بود.

در دهه ۶۰ و پس از پایان جنگ در سال ۶۷، عده‌ای از فیلم‌سازان کودک، جامعه را از شرایط جدی جنگ و دفاع مقدس، به سمت «فیلم‌های فانتزی از جنس دیزنی» بردند و نتوانستند در فانتزی کودکانه که اساس آن آرمان‌خواهی است، کودک و نسل جدید را معرفی کنند. دفاع مقدس، اتمسفری ایجاد کرده بود که جامعه بزرگ و بالنده شده بود، اما سینما نتوانست از آن ظرفیت و آرمان، بهره‌ای ببرد و ترجیح داد به «فانتزی و خیال و وهم منفی» پناه ببرد.

گفتنی است که نوجوان، منطق خیر و شر را می‌فهمد زیرا نوجوان ذاتاً آرمان‌گراست و حس کنجکاوی و حقیقت‌طلبی دارد و اگر به منبع اقتدار و حقیقت، یعنی فلسفه جنگ، نزدیک بشود، آرام می‌گیرد؛ لذا مأموریت فیلم فانتزی، ایجاد تعلیق است، به این دلیل که تعلیق ایجاد کنجکاوی کرده و فکر مخاطب را حرکت می‌دهد اما حقیقت‌طلبی، آن را کنترل می‌کند.

با این اوصاف، فیلم «داستان‌های هزار و یک روز» (افسانه بُناسان، غول چراغ جادو) تا حدودی موفق شده است از حیث «تاکتیک و ابزار» طعم فانتزی را به مخاطب کودک بچشاند، اما از حیث «استراتژی»، چندان اثر مقبولی نیست زیرا «فانتزی مقاومت» را به «فانتزی صلح» تقلیل داده است. این اثر می‌توانست یک پروپاگاندای تمام‌عیار برای ترغیب به مقاومت برای قشر نوجوان باشد، آن هم در شرایطی که کشور ایران، به محور مقاومت در منطقه تبدیل شده است، اما فیلمسازِ پژوهشگر عرصه دفاع مقدس، ترجیح داده است نسخه «آسیب‌شناسی از جنگ» و «دعوت به صلح» را تجویز کند که البته باید پرسید واقعاً چنین تجویزی، چه فائده و دستاوردی دارد؟!

به عبارت بهتر، ژانر کودک و نوجوان، از اساس، محل مناسبی برای آسیب‌شناسی از جنگ نیست، زیرا «آسیب‌شناسی» وقتی جواب می‌دهد که فیلمساز، قبل از آن، از خود «جنگ» و اهمیت آن سخن گفته باشد؛ لذا وقتی نوجوان ایرانی، هنوز بر روی پرده نقره‌ای، تصویری درست از فلسفه جنگ و دفاع مقدس، ندیده و خود را با رشادت‌های رزمندگان، همسو نیافته است، آسیب‌شناسی از جنگ، چه آورده‌ای دارد؟!

فیلمساز، مخاطب را به موزه صلح در شهر وین اتریش و سپس موزه صلح در ایران دعوت می‌کند و نگاهی سطحی و ساده به مقوله «صلح» دارد.

پُرواضح است که هر جنگی می‌تواند عامل به‌وجودآمدن فاجعه باشد و از این منظر دوران هشت‌ساله دفاع مقدس نیز خالی از فجایع انسانی نبوده. اما باید توجه داشت که فیلم سینمایی «داستان‌های هزار و یک روز» با تمرکز بیش از حد خود بر ضایعات جنگ و تصویرسازی از ادامه مصیبت نمایی هیروشیما و.. به دنبال مقصود دیگری است.

فیلم نخواسته کاملاً به یک فیلم «بحران» یا «سینمای فاجعه» تبدیل شود. اما با ادای دینی به تاریخ سینما و مثلاً فیلم «فهرست شیندلر» اسپیلبرگ و یا فیلم‌های ایرانی مانند فیلم سینمایی «هزار و یک سیب»، «همه مادران من» و «زمزمه با باد»، سعی کرده روایت زندگی و حیات مردمان پس از فاجعه شیمیایی و اتمی باشد و با آنها یک‌صدا شود.

اما مایه‌های رقیق «ضدجنگ» در این فیلم، این‌گونه بازنمایی می‌شود که مثلاً در کشتار و تیره‌روزی جنگیدن، چه به حق و چه باطل، هیچ چیزی عاید مردم نمی‌شود، لذا تعریف جنگ و مقاومت به «تنازع بقا» تقلیل یافته و دوره‌ای شکل می‌گیرد که هویت شخصی و جامعه نه بر پایه آموزه‌های دینی و تعریف از دشمن و نه حتی ایدئولوژی، بلکه صرفاً در فرار از هلاکت و داشتن زندگی بهتر، رخ می‌نماید.

طوری که بنابر نریشن «سارا» در فیلم «داستان‌های هزار و یک روز»، جنگ ایران و عراق، صرفاً بر سر یک رود بود و نباید دو طرف به هم تیر می‌انداختند! و نهایتاً از زبان پرویز پرستویی این پیشنهاد داده می‌شود که در کنار اروندرود و «انبار رؤیاها» (سوله‌ای که در زمان جنگ، تیرهای فراوانی به آن خورده)، پارک و شهربازی ساخته شود! حتی از منظر فیلم، تفاوتی میان بلایای طبیعی مثل سیل، با بلای انسانی مثل جنگ، وجود ندارد!

ازاین‌رو در اتمسفر فیلم، «جنگ» به‌مثابه «نکبت دائمی» و «تهی از ایدئولوژی» و «محو معنویت» تعریف می‌شود، طوری که تمام مناسبات انسانی و عقلانیت و عواطف و.. را از بین می‌برد و بی‌آنکه «خیر و شری» وجود داشته باشد، جنگ، به‌عنوان «ماشین قربانی» معرفی می‌شود که همه چیز را از بین می‌برد و به ضایعات تبدیل می‌کند، همان عنوانی که در جامعه پس از جنگ جهانی اول و دوم به «ضایعات جنگ» (Casualties Of War) مشهور است.

نوشته یادداشتی بر فیلم «داستان‌های هزار و یک روز»/ کولاژ صلح‌آمیز! اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

منبع: سوره سینما
آدرس کوتاه: http://www.rokh.in/news/87321
دیدگاه

آخرین خبرها
مرتبط با خبر
خبرهای پربازدید

کیومرث پوراحمد
حبیب احمدزاده

حبیب احمدزاده برای کارگردان فقید نوشت؛ برای رفیقم کیومرث

حبیب احمدزاده برای کارگردان فقید نوشت؛ برای رفیقم کیومرث

حبیب احمدزاده در دل‌نوشته‌ای به بهانه اولین سالگرد درگذشت کیومرث پوراحمد به ذکر خاطراتی از دوران نوجوانی‌اش در آبادان و شکل گیری دیالوگ معروف فیلم «اتوبوس شب» پرداخت. به گزارش ...ادامه مطلب نوشته حبیب احمدزاده برای کارگردان فقید نوشت؛ برای رفیقم کیومرث اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۱/۱۸

حبیب احمدزاده

حبیب احمد زاده: بحث انسان سازی، بحث مهم دفاع مقدس است

نقد و بررسی کتاب “آورتین” همراه با نمایش فیلم مستند “آورتین” با حضور حبیب احمدزاده و بهزاد دانشگر برگزار شد. به گزارش روابط عمومی حوزه هنری استان اصفهان، این برنامه ...ادامه مطلب

۱۴۰۰/۱۰/۱۸

حبیب احمدزاده

برگزاری نشست خبری «افسانه بناسان، غول چراغ جادو»/ فیلمی که از صلح می‌گوید

برگزاری نشست خبری «افسانه بناسان، غول چراغ جادو»/ فیلمی که از صلح می‌گوید

نشست پرسش و پاسخ فیلم  «داستان‌های هزار و یک روز یا افسانه بُناسان، غول چراغ جادو» با حضور عوامل و کارگردان و با اجرای «محمدصالح حجت‌الاسلامی» در سالن شماره۲ سینما فرهنگ برگزار شد. به گزارش سینماسینما به نقل از ستاد اطلاع‌رسانی جشنواره بین‌المللی فیلم‌‌های کودکان و نوجوانان، حبیب احمدزاده کارگردان...

۱۴۰۰/۰۷/۱۷

حبیب احمدزاده

حبیب احمدزاده : واقعیت جنگ را نمی توان برای کودکان به تصویر درآورد

نشست پرسش و پاسخ فیلم «داستان‌های هزار و یک روز یا افسانه بُناسان، غول چراغ جادو» با حضور عوامل و کارگردان برگزار شد.

۱۴۰۰/۰۷/۱۷

پوران درخشنده
بهروز شعیبی

سه نشست انتقال تجربه در پنجمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان برپا می‌شود

برنامه سه نشست انتقال تجربه با فیلمسازان پنجمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران توسط پوران درخشنده، حبیب احمدزاده و بهروز شعیبی اعلام شد. نوشته سه نشست انتقال تجربه در پنجمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان برپا می‌شود اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۰/۰۷/۱۵

کیومرث پوراحمد
حبیب احمدزاده

 کیومرث پوراحمد برای حبیب احمدزاده نوشت

 کیومرث پوراحمد برای حبیب احمدزاده نوشت

کیومرث پوراحمد به گفته خودش« دل آسایی» را در پی درگذشت همسر حبیب احمدزاده منتشر کرد.

۱۴۰۰/۰۵/۱۷

حبیب احمدزاده

پیام تسلیت رئیس سازمان سینمایی حوزه هنری در پی درگذشت همسر حبیب احمدزاده

حمیدرضا جعفریان رئیس سازمان سینمایی حوزه هنری در پی درگذشت همسر حبیب احمدزاده طی پیامی فقدان ایشان را تسلیت گفت. نوشته پیام تسلیت رئیس سازمان سینمایی حوزه هنری در پی درگذشت همسر حبیب احمدزاده اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۰/۰۵/۱۷

حبیب احمدزاده

حبیب احمدزاده به سوگ همسرش نشست

حبیب احمدزاده به سوگ همسرش نشست

همسر حبیب احمدزاده نویسنده ادبیات و سینمای کشور درگذشت. به گزارش سینماسینما، حبیب احمدزاده نویسنده رمان و فیلمنامه‌نویس سینمای کشورمان، در سوگ درگذشت همسر نشست. همسر اوبه علت بیماری سرطان در بیمارستان درگذشت. حبیب احمدزاده از چهره‌های فعال، مؤثر ادبیات و سینمای دفاع مقدس به شمار می آید که علاوه...

۱۴۰۰/۰۵/۱۶

حبیب احمدزاده

حبیب احمدزاده در سوگ همسرش

حبیب احمدزاده در سوگ همسرش

حبیب احمدزاده در سوگ همسرش زینت نامی درگذشت.

۱۴۰۰/۰۵/۱۶

پرویز پرستویی
حبیب احمدزاده

پرویز پرستویی: فکرمان و هدف مان صلح است

پرویز پرستویی بازیگر و حبیب احمدزاده کارگردان فیلم سینمایی «افسانه بناسان، غول چراغ جادو» در نشست رسانه‌ای جشنواره جهانی فجر، این فیلم را فیلمی در ستایش صلح توصیف کردند.

۱۴۰۰/۰۳/۰۸

حبیب احمدزاده

پروانه نمایش ۲ فیلم صادر شد

شورای پروانه نمایش فیلم های سینمایی با صدور پروانه نمایش دو فیلم موافقت کرد. به گزارش سینماسینما به نقل از روابط عمومی سازمان امور سینمایی و سمعی بصری، شورای پروانه نمایش فیلم های سینمایی در جلسه اخیر با صدور پروانه نمایش برای فیلم های «افسانه بناسان غول چراغ جادو» به...

۱۴۰۰/۰۳/۰۶

حبیب احمدزاده

حبیب احمدزاده و ابوالفضل جلیلی مجوز گرفتند

شورای پروانه نمایش فیلم های سینمایی با صدور پروانه نمایش دو فیلم موافقت کرد.

۱۴۰۰/۰۳/۰۶

آزاده نامداری
حبیب احمدزاده

ملعبه بازی ناجوانمردانه ما مجنونان مجازی/واکنش حبیب احمد زاده به درگذشت آزاده نامداری

ملعبه بازی ناجوانمردانه ما مجنونان مجازی/واکنش حبیب احمد زاده به درگذشت آزاده نامداری

حبیب احمد زاده در اینستاگرام خود نوشت :دختری و مادر فرزندی از جهان هستی رفته و از الان پیکر بی جانش دوباره ملعبه بازی ناجوانمردانه ما مجنونان مجازی شده کاش حداقل الان روح جداشده از پیکرش را اسوده بگذاریم و برتر از ان لحظه ای بیندیشیم به روح و روان...

۱۴۰۰/۰۱/۰۸

حبیب احمدزاده

«مکتب سلیمانی» به ما می‌گوید چه کار کنیم که دل‌ها برای یک هدف صحیح و انسانی گردهم جمع شوند

سینماپرس: حبیب‌احمدزاده گفت: ارزشِ کارِ سردار سلیمانی را سوریه‌ای‌ها و عراقی‌ها می‌فهمند. او نگذاشت پای داعش به ایران برسد و به همین دلیل مردم ایران چون با بلای داعش مواجه نشدند ارزش حاج قاسم را ندانستند.

۱۳۹۹/۱۰/۱۴

حبیب احمدزاده

حبیب احمدزاده و روایت فرصتی که از کیارستمی گرفته شد

حبیب احمدزاده گفت: «کیارستمی انسان بزرگی بود که برخلاف تصور و دیدگاه موجود، اصلاً فرصتی برای دیده شدن سایر وجوه شخصیتی‌اش پیدا نکرد و در این زمینه، مقصر اصلی، همه‌ی ما کسانی هستیم که به دلیل مرزبندی‌های مرسوم، این فرصت را از او گرفتیم.»

۱۳۹۸/۰۴/۱۶

حبیب احمدزاده

تبریکی متفاوت به دبیر جدید شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی

تبریکی متفاوت به دبیر جدید شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی

حبیب احمدزاده نامه‌ای را خطاب به دبیر جدید شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی نوشت و در آن به شکل متفاوتی به او تبریک گفت.

۱۳۹۷/۱۱/۰۱

حبیب احمدزاده

معرفی داوران آثار مستند مسابقه ملی جشنواره «مقاومت»

معرفی داوران آثار مستند مسابقه ملی جشنواره «مقاومت»

سینماپرس: حبیب احمدزاده، شهاب اسفندیاری، رضا برجی، سلیم غفوری و بیژن نوباوه وطن به عنوان داوران بخش فیلم‌های مستند مسابقه ملی جشنواره فیلم مقاومت معرفی شدند.

۱۳۹۷/۰۹/۰۲

حبیب احمدزاده

«داستان استثنایی کشتی ستاره آبادان» به روایت احمدزاده

«داستان استثنایی کشتی ستاره آبادان» به روایت احمدزاده

همزمان با هفته دفاع‌مقدس و به مناسبت روز جهانی صلح، حبیب احمدزاده روایتی را با عنوان «داستان استثنایی کشتی ستاره آبادان» منتشر کرد.

۱۳۹۷/۰۶/۳۱

حبیب احمدزاده

معرفی اعضای هیات انتخاب آثار مستند سودای سیمرغ فجر ۳۶

معرفی اعضای هیات انتخاب آثار مستند سودای سیمرغ فجر ۳۶

هیات انتخاب فیلم های مستند بخش سودای سیمرغ سی و ششمین جشنواره فیلم فجر معرفی شد. به گزارش رسیده، با حکم ابراهیم داروغه زاده دبیر سی و ششمین جشنواره فیلم فجر، محمد آفریده، حبیب احمدزاده و فرهاد مهرانفر انتخاب آثار مستند بخش سودای سیمرغ این دوره از جشنواره را برعهده...

۱۳۹۶/۰۹/۱۳

حبیب احمدزاده

معرفی اعضای هیات انتخاب آثار مستند جشنواره فیلم فجر

هیات انتخاب فیلم های مستند بخش سودای سیمرغ سی و ششمین جشنواره فیلم فجر معرفی شد. به گزارش سینماسینما، با حکم ابراهیم داروغه زاده دبیر سی و ششمین جشنواره فیلم فجر، محمد آفریده، حبیب احمدزاده و فرهاد مهرانفر انتخاب آثار مستند بخش سودای سیمرغ این دوره از جشنواره را برعهده...

۱۳۹۶/۰۹/۱۳

حبیب احمدزاده

برچشب تقلبی «همیشه» را به «خلیج فارس» نچسبانید

ایسنا نوشت: حبیب احمدزاده با انتشار متنی نسبت به عنوان «خلیج همیشه فارس» واکنش نشان داد و تاکید کرد:«بنظرم همانقدر که چسباندن نام خلیج العربی با دلار بر خلیج‌فارس غلط است، همانقدر چسباندن کلمه تاکیدی و تقلبی (همیشه) به این نام نیز مایه تاسف است.»

۱۳۹۶/۰۷/۲۵

حبیب احمدزاده

نویسنده فیلمنامه «اتوبوس شب» مهمان «کتاب باز»

نویسنده فیلمنامه «اتوبوس شب» مهمان «کتاب باز»

به گزارش رسیده، حبیب احمدزاده نویسنده رمان و فیلمنامه های حوزه دفاع مقدس امشب اول مهر ماه ساعت ۲۰ به برنامه «کتاب باز» در شبکه نسیم می آید. وی در این برنامه خاطراتی از جنگ و دفاع مقدس و همچنین کتاب های مرتبط با این حوزه بیان می کند. همزمان...

۱۳۹۶/۰۷/۰۱

حبیب احمدزاده

بررسی دشواری‌های ساخت فیلم دینی در «چشم شب روشن»

بررسی دشواری‌های ساخت فیلم دینی در «چشم شب روشن»

کارشناس مجری بخش سینمایی «چشم شب روشن» همزمان با ایام شهادت امیرالمومنین میزبان محمد حسین رجبی دوانی، مورخ و پژوهشگر تاریخ اسلام و حبیب احمدزاده، نویسنده و مستندساز بود.

۱۳۹۶/۰۳/۲۵

حبیب احمدزاده

معنای «آتش‌به‌‌اختیار» از دیدگاه حبیب احمدزاده

ایلنا نوشت: حبیب احمدزاده با انتشار یادداشتی به تعریف آتش به اختیار از منظر خود پرداخت.

۱۳۹۶/۰۳/۲۲

حبیب احمدزاده

معنای «آتش به اختیار» از دیدگاه حبیب احمدزاده

ایلنا نوشت: حبیب احمدزاده با انتشار یادداشتی به تعریف آتش به اختیار از منظر خود پرداخت.

۱۳۹۶/۰۳/۲۲

بهروز افخمی
احمدرضا درویش

 درویش و افخمی در جمع داوران جشنواره بین‌المللی فیلم ۱۰۰

به گزارش فیلم‌نت نیوز و به نقل از روابط عمومی جشنواره بین‌المللی فیلم‌های ۱۰۰ ثانیه‌ای با اعلام این خبر اسامی این هیات را به ترتیب معرفی کرد: احمدرضا درویش، بهروز افخمی، هادی مقدم‌دوست، حبیب احمدزاده، محمدرضا خردمندان. برپایه این خبر، ۱۴۱ اثر به دو بخش اصلی (مسابقه ملی) و مسیر...

۱۳۹۵/۱۱/۲۶

بهروز افخمی
احمدرضا درویش

بهروز افخمی و احمدرضا درویش در جمع داوران جشنواره فیلم ۱۰۰

سینماپرس: هیات داوران یازدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های ۱۰۰ ثانیه‌ای معرفی شدند.

۱۳۹۵/۱۱/۲۶

رویا نونهالی
غزل شاکری

برگزاری آئین تجلیل از نامزدهای جشنواره فیلم فجر/ حضور کم تعداد نامزدها

برگزاری آئین تجلیل از نامزدهای جشنواره فیلم فجر/ حضور کم تعداد نامزدها

سینماپرس: آئین تجلیل از نامزدهای سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر با حضور کاندیداهای بخش‌های مختلف برگزار شد در این مراسم بازیگرانی که نامزد دریافت سیمرغ بودند حضور کم‌تری نسبت به دیگر کاندیداها داشتند.

۱۳۹۵/۱۱/۲۰

مهتاب کرامتی
حبیب احمدزاده

مستند‌های راه یافته به جشنواره فیلم فجر مشخص شدند

هیأت انتخاب بخش مستند سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر اسامی آثار راه

۱۳۹۵/۱۰/۱۸