تاثیر سیاست و داور ایرانی در جوایز «فروشنده»/ فراستی: فیلم «کمال تبریزی» مصداق کامل دیاثت هنری است!

به گزارش سینماپرس، سردبیر برنامه‌ی «هفت» شامگاه 7 خرداد ماه در ابتدا ضمن تبریک موفقیت شهاب حسینی و اصغر فرهادی برای کسب دو جایزه جشنواره فیلم کن گفت: با وجود آنکه هیئت داوران ظرافت‌های زبان فارسی در لحن و گفتار را نمی‌فهمند، اما بازی آنقدر خوب بوده که توجه آنها را جلب کرده است.

سردبیر «هفت» درخصوص فیلم‌های فرهادی مطرح کرد: نقطه قوت فیلم‌هایش غیر از پرداخت و کارگردانی خوب، گیرایی و کشش‌ فیلمنامه‌هایش نیز است. لذا جشنواره کن برای جایزه دادن به فیلم «فروشنده» از بسیاری از ملاحظه‌های معمولش گذشت کرد. کن به فیلم‌هایی که خلاف قواعد اخلاقی و دینی هستند امتیاز می‌دهد، مخصوصا فیلم‌هایی با تمایلات دگرباشی و انحرافات جنسی. یعنی به دو فیلم مساوی به لحاظ فنی و فرمی به فیلم با چنین محتوایی امتیازمی دهد.

وی افزود: نکته دیگر جشنواره کن این است که فرانسوی‌ها کمی ژست هنری دارند و بر این عقیده‌اند که آنها هستند که نخبگان و کارگردانان جوان هنری را کشف می‌کنند. حتی فیلمسازان متفاوت آمریکایی را نیز اول آنها کشف کرده‌اند. واقعیت نیز تاحدودی این چنین هست، از جمله کشف هیچکاک یا کوئنتین تارانتینو و...

کسب دو جایزه برای «فروشنده» خلاف قواعد همیشگی کن بود

افخمی افزود: نکته دیگر کن که اهدای جوایز به فرهادی را برایشان سخت کرده بود، اهدای جایزه به کسی بود که پیش از این اسکار گرفته است و به نوعی آمریکایی‌ها او را کشف کرده بودند. مخصوصا که فرهادی در آنجا نیز کاندیدای بخش فیلمنامه شده بود. قاعده بعدی‌ای که با «فروشنده» بهم ریخت این بود که این فیلم توانست خلاف قاعده همیشگی کن دو جایزه را کسب کند که این اتفاق تنها با اجازه دبیر جشنواره ممکن است.

در ادامه بهروز افخمی برای بررسی بیشتر جشنواره فیلم کن میزبان علی معلم، منتقد سینمای حاضر در این جشنواره بود.

افخمی در ابتدای این گفتگو درباره واکنش‌های صورت گرفته درباره اظهارنظرهایش درباره تمایلات دگرباشی جشنواره کن، با اشاره به مقاله‌ای از سردبیر نشریه ورایتی گفت: وقتی سردبیر ورایتی این حرف‌ها را بزند همگی سوت می‌زنند و وانمود می‌کنند که نشنیده‌اند اما ما که می‌گوئیم جنجال به پا می‌کنند.

علی معلم نیز بیان داشت: کن در سال های اخیر به لحاظ انتخاب فیلم بسیار درست عمل کرده است و نشان داده تمام فیلم‌های خوب را جمع آوری و کشف کرده است. درباره فرهادی البته آمریکایی‌ها پیش دستی کرده بودند. شاید به لحاظ شیوه و ساختار داستانی فیلم‌های فرهادی است که به سبک و سیاق سینمای آمریکا تنه می‌زند.

وی در ادامه گفت: کیارستمی را نیز یک سال در کن تحویل نگرفته‌اند. فیلم «کپی برابر اصل» او فیلم روشنفکرانه و اروپایی‌ای بود و بسیار خوب درآمده بود. دقیقا به همین دلیل هم فرانسوی‌ها آن را تحویل نگرفتند، چون احساس کردم پا جای پای آنها می گذارد. درباره «گذشته» اصغر فرهادی نیز به نظرم چنین اتفاقی رخ داد.

تاثیر سیاست و داور ایرانی درجوایز «فروشنده»

این منتقد سینما ادامه داد: در اهدای جایزه به «فروشنده» مسئله رابطه ایران و اتحادیه اروپا و سیاست مهم بود. وجود یک داور ایرانی در میان هیئت داوران، خانم کتایون شهابی نیز مهم بود.

وی در ادامه با بیان گزارشی از وضعیت اکران «فروشنده» در کن گفت: من فیلم اصغر فرهادی را دوبار دیدم. به نظرم واقعا فیلم خوبی است. من این فیلم را به اندازه «درباره الی» دوست دارم که بهترین فیلمش بود. فیلم علیرغم خلاهایی در داستان گویی دارد، بسیار خوب چیده شده و مونتاژ و طراحی صحنه و بازیگری بسیار خوبی دارد. در نهایت فیلمی است که فیلمنامه بسیار مهندسی شده ای دارد.

روایت علی معلم از حواشی اکران «فروشنده» در کن

معلم افزود: در زمان اکران «فروشنده» نفس کسی در سالن بیرون نیامد. 10-12 نفری هم که بیرون رفتند احتمالا کار داشتند. یعنی فیلم همه را جذب کرده بود. همگی سکوت کرده بودند. در هر دو نمایش چنین اتفاقی رخ داد. افراد مهم از جمله منتقد ورایتی از فیلم بسیار خوششان آمده بود.

«فروشنده» فیلم اخلاقی‌ای است

معلم با انتقاد از برخی منتقدان داخلی گفت: بعضی‌ها لطف کنند فیلم‌ها را اول ببینند بعد نظر دهند. عده‌ای می گویند «فروشنده» چون جایزه گرفته یک چیزیش می‌شود، در حالی که فیلم خوبی است. دوستانی که بیخود درباره فیلم‌ها اظهارنظر می کنند، فیلم فرهادی فیلم اخلاقی‌ای است.

افخمی: جیرانی جا زد!

در ادامه برنامه میز مناظره «هفت» با حضور وحید جلیلی و طهماسب صلح جو، منتقدان سینما برگزار شد. افخمی درباره علت عدم حضور جیرانی در میز مناظره «هفت» گفت: هفته گذشته با اصرار و پیشنهاد خود فریدون جیرانی اعلام کردیم مناظره‌ای بین ایشان و وحید جلیلی برگزار می کنیم. اما روز سه شنبه فریدون جیرانی جا زد و پیام داد که من احساسی شدم آن حرف را زدم. هرچقدر هم ما اصرار کردیم، گفت بگویید جیرانی جا زد و نیامد.

وحید جلیلی در بخشی از این مناظره بی سرانجام گفت: در دورانی که فریدون جیرانی، صدها ساعت آنتن زنده را در اختیار داشته و به دفاع از جشنواره‌ها می پرداخت، ضرغامی ما را در سازمان صداوسیما ممنوع‌الورود کرده بود.

وی با انتقاد از وضعیت فعلی سینمای ایران آن را سینمایی طبیعی ندانست و گفت: سینمای ایران از دو دورغ تشکیل می‌شود. نه سینماست و نه ایرانی است.

انتقاد الوند از نقد فیلم های پرفروش در «هفت»

الوند با انتقاد از رویکرد جدید این برنامه گفت: عده ای از برنامه «هفت» خوششان می‌آید و آن را دنبال می‌کنند. اما عده‌ای نیز حالشان بد می‌شود اما کنجکاواند نسبت به این برنامه، پس می‌بینند.

وی افزود: من از کسانی هستم که همواره از ابتدا از سری جدید «هفت» استقبال کردم و دنبال می‌کردم و حتی ضبط می‌کردم تا بعدا ببینم. اما مدتی است که حالم از این برنامه بد است، اما همچنان می بینیم چون کنجکاوم.

این کارگردان خاطرنشان کرد: بخاطر موضع گیری‌ها و برخوردهایی که با برخی فیلم‌ها می شود این اتفاق پیش می آید. وقتی یک نفر به ناگاه می‌گوید این فیلم مزخرف است، این توهین به مردمی است که از آن فیلم استقبال کردند. برنامه «هفت» همواره فروش را ارزش می‌دانست و ما را به فروش بیشتر و پر شدن سالن سینما تشویق می کرد، اما امروز مواضعی دیگر می‌گیرد. این تناقض است، باید حل شود. به نظر من به هیچ وجه نباید به هر فیلم پرفروشی نقد شود. چون در مقابل مردم قرار می گیریم.

سیروس الوند با اشاره به موفقیت فیلم «فروشنده» در کن گفت: چطور می‌شود وقتی جوان ما از موفقیت فیلم فرهادی خوشحال می شود، بعد مسئول دولتی ما جوری برخورد می‌کند که گویی این اصلا ارزش ندارد. چرا ارزش ندارد؟ حتما باید فیلمی با سبک و سیاق شما برود تا ارزش داشته باشد؟! فوتبالیست‌ها هم از جایزه فیلم فرهادی در کن خوشحال شدند، آن وقت برخی مسئولان دولتی از این جایزه ناراحتند.

وی افزود: این برای مردم رو است. آنها نیز دارند خود را گول می زنند. وجود داور ایرانی در کن و صرف حضور فیلم ایرانی در یک جشنواره ارزش است. ما نیاز داریم تا در سینمای دنیا خاموش نباشیم. چگونه بودن رفته رفته جا می افتد. ما در این 30 سال تداوم نداشتیم.

کسی با سوء نیت فیلم سیاه به جشنواره خارجی نمی برد

وی افزود: من معتقدم کسی با سو نیت به دنبال به تصویر کشیدن سیاهی از ایران در جشنواره‌های خارجی نیست. اگر زخمی می‌زنند به دنبال درمان هستند. اگر نقدی می‌کنند به دنبال راه حل اند. ضمن اینکه کتمان نمی‌کنم جشنواره ها نیز ما را سیاسی نگاه می کنند. اما ما نباید مرعوب شویم. ما باید تلاش کنیم تا موفقیت واقعی را کسب کنیم تا مخاطب خارجی را به پای سینمای ایران بیاوریم.

در ادامه نقد و بررسی برنامه «هفت»، «دونده زمین» با حضور مسعود فراستی نقد و بررسی شد.

نقد مسعود فراستی بر فیلم «دونده زمین» به کارگردانی کمال تبریزی

این فیلم افتخارش این است که پس از 6 سال توقیف، اکران شد. من در عمرم تاکنون یک فیلم را تکی ندیدم. اما چند شب پیش این فیلم را تکی به همراه صندلی های خالی دیدم.

«دونده زمین» از یک فیلم غیر حرفه ای دانش آموزی پائین تر است. انگار ما از «امکان مینا» دیگر کمال تبریزی را یک فیلمساز کارنابلدی می بینیم که در ارتباط با مخاطبش ناتوان شده است و در «دونده زمین» به اوج افول رسیده است.

تمام زاویای فیلم معلوم نیست چیست! واقعا نمی فهمم این فیلم از نظر سینمایی چیست؟ یک فیلم به شدت عقب افتاده، به شدت غیرسینمایی و غیر حرفه ای است که جاش متاسفانه در باکس «هنر و تجربه» است که هر فیلم توقیفی بدرد نخوری را می ریزیند در آن. اکران این فیلم ها حتی به اعتبار «هنر و تجربه» هم ضربه می زند.

نقد ناصر هاشم زاده بر فیلم «دونده زمین» به کارگردانی کمال تبریزی

من فکر می کنم ما شاهد یک شتاب زدگی در ساخت این فیلم هستیم. چون به هر حال کمال تبریزی کارگردان به نام و مطرح و کاربلدی است و این اثر از او بعید است.

فیلم به وضع سیاسی توجه کرده  است اما سیاست زده است. یعنی یک نگاه بسیار گروهی و دسته ای به مسئله سیاست دارد. چون اگر به سیاست نقد داشت، باید هوشیارانه به رفتاری از مسئولین نقد می کرد. این یعنی توهین و توجه نکردن به سیاست و پرداختن به مردم. مردمی که چون با ما نبودید، این وضع شما شده است.

یکی از دلواپسی های من راجع به این فیلم این است که توهین به خودتان می کنید مانعی ندارد. اما وقتی از حافظ نقل می کنید، لااقل حرف حافظ را بفهمید و نابجا نقل نکنید.

آخر این چه مسابقه ای است که شما در این فیلم گذاشته اید که دوست دارید این دونده خارجی در این میدان پیروز باشد و یک ملتی بچه هایش باید در پلان آخر به دنبال این خارجی بدوند. تو به چه قیمتی خودت و ملتت را تحقیر می کنی. آیا این از دید روشنایی شماست؟ یعنی شما به روشنایی ای رسیدی که یک خارجی را نجات دهنده این ملت می آوری.

فراستی: «دونده زمین» مصداق کامل دیاثت هنری است

مسعود فراستی در هفت درخصوص فیلم «دونده زمین» کمال تبریزی گفت: چون فیلم الکن است من سعی کردم از میان نقدها و گفتگوها درباره فیلم بفهمم. هیچ کسی نقدی مثبت درباره این فیلم ننوشته است. خود کارگردان و تهیه کننده محترم در جایی گفته اند این فیلم نقدی بر وضعیت دلت قبل است. فیلم ابدا علیه دولت قبل نیست. فیلم علیه مردم است.

وی افزود: فیلم به شدت بی غیرت است. همان بی غیرتی که اخیرا آقای جوادی آملی بر آن اشاره کردند که فروش خانه و مملکت به بیگانه مصداق کامل بی غیرتی است. ما دیاثت فرهنگی و هنری هم داریم که متاسفانه فیلم، چنین دیاثت و فروش غیرتی در آن است.
 
هاشم زاده در واکنش به نقد فراستی بیان داشت: به نظر من فیلم آنقدر سطحی است و بیننده زیادی ندارد که نباید زیاد بزرگش کرد. اسمش را من می گذارم «سیاست زدگی». نهایتا برای یک جمع کوچک و گعده خودمانی ست. فیلم های بزرگتری داریم که مصداق بهتری برای آن دیاثت است اما بدان توجهی نمی شود باید بپردازیم.

برنامه سینمایی«هفت» هر هفته جمعه شب‌ها با اجرا، سردبیری و تهیه کنندگی بهروز افخمی روی آنتن شبکه سه سیما می رود. این برنامه تا پایان ماه رمضان پخش نخواهد شد.

سوال نظرسنجی این برنامه به میزان رضایت مخاطبان از سری جدید این برنامه اختصاص داشت که در نهایت 67 درصد مخاطبان اعلام رضایت کردند و 33 درصد نیز عدم رضایت خود را از سری جدید «هفت» اعلام کردند.