احسان عمادی در دومین مستند تاریخی خود نیز توانسته است بار دیگر از همکاری حسام اسلامی به عنوان تهیه کننده فیلم «رزم آرا؛ یک دوسیه مسکوت» بهره مند شود. او در مستند تازه خود تلاش کرده تا از طریق پرداختن به چهره نگاری یک شخصیت سیاسی- نظامی از میان رجال سیاسی تاریخ معاصر ایران، جلوه هایی از یک مقطع تاریخی پرتنش از دوران سلطنت پهلوی دوم و اوضاع اجتماعی اواخر دهه ۲۰ و اوایل دهه ۳۰ را در فیلم مستند خود بازسازی کند.
اگر بپذیریم که در قالب یک مستند چهره نگار (portrate documantary) قرار نیست که تنها به ویژگی های شخصیتی یک چهره تاریخی، سیاسی یا علمی و هنری بپردازیم، به شرط آشنایی با ظرفیت های زیاد چنین قالبی، می توانیم از شرایط تاریخی و اجتماعی زمانه ای که شخصیت مورد نظرمان در آن به سر می برده است نیز تصویری روشن به دست دهیم و به خوبی می توانیم در جهت بالا بردن میزان شناخت تاریخی مخاطبان خود کمک کرده و شرایطی ایجاد کنیم که مخاطبان فیلم مستندمان بتوانند شناخت درست تر و دقیق تری از یک چهره سیاسی یا فرهنگی و هنری پیدا کنند. در این صورت، چه بسا، بهتر بتوانیم به نقش و اهمیت ساخت این دسته از مستندها پی ببریم. در عین حال، چشم داشت ها و انتظارات ما از یک مستند چهره نگار نیز بیش از حد انتظار، بالاتر می رود و توقع داریم که چنین مستندی، از سطح یک مستند چهره نگار ساده که تنها به شرح حال و بیوگرافی یک شخصیت می پردازد، خود را بالاتر بکشد و بدون دخالت دادن نگاه شخصیِ مستندساز، در سایه وفاداری به سوژه، دستاوردی صادقانه را به مخاطبان و علاقه مندان این گونه آثار ارائه دهد.
شاید حتی لازم باشد که گاه، درباره یک شخصیت خاص، چند مستندساز، با زوایه نگاه های متفاوت و به ظاهر متضاد، فیلم بسازند و هم چنان که مثلا کسانی همچون محمد ترکمان، داوود امینی و… که درباره رزم آرا و دوران تاریخی زمان حیات وی، کتاب هایی تدوین کرده اند و آشکارا با دیدگاه های متفاوتی دست به چنین تالیفاتی زده اند، درباره رزم آرا نیز چند فیلم با نگاه های متفاوت تولید شود.
ساخته شدن مستندهایی از نوع «رزم آرا…» اگرچه به تاریخ معاصر ایران مربوط می شود و در مقایسه با برخی چهره های تاریخی که در سده های گذشته میزیسته اند، مستندات و اطلاعات دقیق تری در دست بوده است، با این همه، با گذشت نزدیک به هفت دهه از رخدادی چون ترور سپهبد حاجی علی رزم آرا، نخست وزیری که با چهره های نام آشنایی چون دکتر محمد مصدق، آیت الله کاشانی، نواب صفوی، اسدالله علم و… بسیاری دیگر هم دوره بوده است، باید گفت که به دلیل تحولات اجتماعی پیش آمده و به ویژه وقوع انقلاب۵۷، باز هم نزدیک شدن به چنین شخصیتی، کار چندان آسانی نبوده است.
احسان عمادی کوشیده است با نگاهی بی طرفانه و وفادار به حقایق تاریخی، روایتی تازه و شاید به راستی متفاوت از زندگی و کشته شدن جنجالی رزم آرا، نخست وزیر نظامی محمدرضا شاه، ارائه دهد. از انتخاب عنوان فیلم و استفاده از واژه فرانسوی «دوسیه» ( du siye) – به معنای پرونده- گرفته، تا واژه عربی «مسکوت» -در این عنوان به جای بایگانی شده و راکد- که به خوبی حال و هوای فضای عدلیه و دادگستری ۶۰ یا ۷۰ سال پیش ایران را به ذهنمان می آورد تا حال و هوای تصویری فیلم که به جز چند نما از مصاحبه با برخی از آدم های آشنا- که دوست مستندسازمان فرهاد ورهرام از این روش، به عنوان شیوه ای شبیه استشهاد محلی یاد می کند- در بخش های عمده ای از کار خود، با پی جویی های دقیق، از برخی صحنه ها و نماهای تصویری سیاه و سفید به اصطلاح آرشیوی و بایگانی شده که به طور معمول در شیوه مستندهای گردآوری (Compilation) مورد استفاده قرار می گیرد، بهره می برد. کارگردان در کنار مدارک و مستندات انگشت شماری که در اختیار داشته است، برای تنوع بخشیدن به ساختار بصری و شکل دیداری کار خود نیز دست به خلاقیت می زند و بر مبنای برخی نقل قول هایی که حتی نوار صوتی و مدرک مستند شنیداری آنها نیز وجود نداشته است، با استفاده از شیوه ساده و در عین حال جذاب موشن گرافیک (Motion Graphics) فضاهایی خلق می کند که جای خالی تصاویر پرشمار و متنوع را به خوبی ُپر کند.
مهم ترین امتیاز کار احسان عمادی در ساخت چنین مستندی، گذشته از آنچه پیش از این گفته ایم، پرهیز از نگاه ساده انگارانه در تولید این فیلم مستند است. به این معنا که از آغاز تا پایان فیلم، هرگز مرعوب هیچ یک از جریان های فکری یا سیاسی و نگرش ها و قضاوت های رایج نمی شود و با هیچ یک از شخصیت ها، در مقام مستندساز، جانبدارانه همدلی نمی کند و قضاوت و برداشت نهایی را به مخاطبان چنین اثری واگذار می کند. به گونه ای که مخاطبان این مستند، در طول فیلم، طی۷۷ دقیقه، با روندی آرام و طبیعی، ابتدا با زندگی و شخصیت رزم آرا و همچنین رشد و ارتقای او تا رسیدن به ریاست ستاد ارتش و نخست وزیری، آشنا می شوند و بعد از پرسش های فراوانی که در طول فیلم برای آنها مطرح می شود، می توانند درباره ماجرای ترور شخصیت محوری این مستند دست به قضاوت بزنند. چه کسی به او شلیک کرد؟ چه کسی دستور قتل و ترور او را صادر کرد؟ نقش چهره های نام آشنایی که در آن فضای سیاسی حضوری موثر داشته اند (از محمدرضا شاه گرفته تا آیت الله کاشانی و نواب صفوی و اسدالله علم و نواب صفوی و خلیل طهماسبی و…) در این ترور جنجالی و بحث برانگیز چه بوده است؟
از میان منابع تصویری مورد استفاده کارگردان، بیشترین حجم مستندات را عکس های به جامانده از شخصیت های مورد اشاره در فیلم و فضاهای کار و زندگی و حتی پیکر خون آلود رزم آرا، تشکیل می دهد.
از شخصیت ها و چهره های مورد اشاره در فیلم، به هیچ روی تصاویری مبالغه شده و یکسره مثبت یا منفی ارائه داده نمی شود. در معرفی خلیل طهماسبی، از او به عنوان نجار ساده عضو گروه انقلابی فداییان اسلام یاد می شود که با سپهبد رزم آرا به عنوان کسی که از مخالفان جدی ملی شدن صنعت نفت بود، آشکارا مخالفت می کرد.
مستند «رزم آرا…» به دلیل چند ویژگی ممتاز، از جمله استفاده درست از مدارک و مستندات انگشت شمار موجود، بهره برداری مناسب از نتیجه پژوهش های انجام شده تاریخی (از کتابهای موجود گرفته تا مستندات مربوط به «پروژه تاریخ شفاهی هاروارد»)، انتخاب موسیقی کم حجم و متناسب و به ویژه سنت شکنی در استفاده از عادی ترین شیوه ضبط گفتار متن (با صدای محمد بحرانی) و پرهیز از کلیشه های رایج، برای تولید مستندهای چهره نگار با تکیه بر رخدادهای تاریخی، می تواند انگاره بسیار مناسبی باشد.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
سی و یکمین جشنواره فیلم مستند هات داکس تورنتو فهرست فیلمهای خود را با حضور آثار ۵ سینماگر ایرانی اعلام کرد. به گزارش سینماسینما، سی و یکمین جشنواره فیلم مستند هات داکس در کشور کانادا فیلمهای خود را اعلام کرد و مستندهای «رویا باف و قاضی» ساخته حسام اسلامی محصول...
۱۴۰۳/۰۱/۰۹
مراسم رونمایی و اکران افتتاحیه فیلم مستند «فرار از قصر» به کارگردانی سیداحسان عمادی و تهیهکنندگی حسام اسلامی از محصولات مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی شب گذشته (شنبه ۹ دی) توسط گروه سینمایی هنر و تجربه در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد. به گزارش سینماسینما، پیش از نمایش...
۱۴۰۲/۱۰/۱۰
اکران مستند سیاسی و تاریخی «فرار از قصر» به کارگردانی احسان عمادی و تهیهکنندگی حسام اسلامی از روز چهارشنبه ۶ دی در گروه سینمایی هنر و تجربه آغاز میشود. به گزارش سینماسینما، «فرار از قصر» یک مستند تاریخی و سیاسی بلند است که به ماجرای فرار رهبران حزب توده از...
۱۴۰۲/۱۰/۰۵
فیلم مستند «متهمین دایره بیستم» با حضور حسام اسلامی نویسنده و کارگردان فیلم و معین کریمالدینی مستندساز و منتقد در «عصرانه مستند» نمایش داده میشود.
۱۳۹۷/۰۵/۱۴
اسامی اعضای هیأت انتخاب دهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران اعلام شد. به گزارش سینماسینما، حسام اسلامی، شهروز توکل، محمد جعفری، سحر رضوی، فخرالدین سیدی کورائیم، محمد شیروانی، علی علایی، بهمن کیارستمی و محمد کارت به عنوان اعضای هیأت انتخاب این رویداد معرفی شدند. اعضای هیات انتخاب از اوایل هفته...
۱۳۹۷/۰۴/۲۳
سینماپرس: اسامی اعضای هیأت انتخاب دهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران اعلام شد.
۱۳۹۷/۰۴/۲۳
مستند ایرانی «متهمین دایره بیستم» در بخش مسابقه جشنواره «زرد آلوی طلایی» ارمنستان حضور یافت. به گزارش رسیده، پانزدهمین دوره جشنواره «زردآلوی طلایی» طی روزهای ۱۷ تا ۲۴ تیر ماه ۹۷ در شهر «ایروان» ارمنستان برگزار میشود و مستند «متهمین دایره بیستم» ساخته حسام اسلامی در بخش مسابقه مستند این...
۱۳۹۷/۰۴/۱۲
«متهمین دایره بیستم» برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره مستند «وین» اتریش شد. به گزارش سینماسینما، در جشنواره بینالمللی مستند «وین» موسوم به ethnocineca که از ۴ تا ۱۱ ماه می ۲۰۱۸ در پایتخت اتریش برگزار شد، مستند «متهمین دایره بیستم» ساخته «حسام اسلامی» موفق به کسب جایزه بهترین فیلم بخش...
۱۳۹۷/۰۲/۲۹
فیلم مستند «متهمین دایره بیستم» از تولیدات مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به کارگردانی حسام اسلامی، به جشنواره «اینک خاورمیانه» فلورانس ایتالیا راه یافت. به گزارش رسیده، هشتمین دوره جشنواره «اینک خاورمیانه» Middle East Now طی روزهای ۲۱ تا ۲۶ فروردینماه ۱۳۹۷ در شهر «فلورانس» ایتالیا برگزار میشود و...
۱۳۹۶/۱۲/۲۶
۱۳ فیلم انیمیشن و ۱۷ مستند کوتاه برای بخش مسابقه هفتمین جشنواره ملی فیلم کوتاه حسنات اصفهان انتخاب شد. به گزارش رسیده ، اعضای هیئت انتخاب بخش فیلم متشکل از: مسعود امینیتیرانی، مهدی جعفری، امیر سحرخیز، سهراب خسروی، نقی نعمتی، حسین احمدی، پدران صدرائی طباطبایی، ابوالقاسم نظرپور، فریدون خسروی و...
۱۳۹۶/۱۱/۰۷
فصل چهارم مستند مسابقه خانه ما مدتی است که روی آنتن شبکه نسیم رفته است. این مستند مسابقه خانوادگی در فصل جدید به سراغ سه خانواده اهوازی رفته است و با تغییراتی در چالش ها و داوری، فصلی متفاوت را شروع کرده است. خانه ما به کارگردانی حسام اسلامی و...
۱۳۹۶/۱۰/۲۷
برنامه این هفتهی کانون فیلم «سینماحقیقت» مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، به نمایش و نقد فیلم مستند «محاکمه» به کارگردانی احسان عمادی و تهیهکنندگی حسام اسلامی اختصاص یافته است.
۱۳۹۶/۰۶/۲۵
برنامه این هفته کانون فیلم «سینماحقیقت» مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، به نمایش و نقد فیلم مستند «محاکمه» به کارگردانی احسان عمادی و تهیهکنندگی حسام اسلامی اختصاص یافته است. به گزارش رسیده، این فیلم از ساعت ۱۷ عصر روز یکشنبه ۲۶ شهریور ۹۶ در سالن سینماحقیقت این «مرکز» به...
۱۳۹۶/۰۶/۲۵
فیلم مستند «متهمین دایره بیستم» از تولیدات مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به کارگردانی حسام اسلامی، به جایزه «آسیا- پاسیفیک» استرالیا راه یافت. به گزارش روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، با اعلام مسئولان یازدهمین دوره جوایز سینمایی آسیا- پاسیفیک، «متهمین دایره بیستم» به بخش مسابقه فیلمهای...
۱۳۹۶/۰۵/۳۰
مستند «رزمآرا یک دوسیه مسکوت»به کارگردانی سیداحسان عمادی و تهیهکنندگی حسام اسلامی، برای اولین نمایش عمومی به دبیرخانه یازدهمین دوره جشنواره بینالمللی سینماحقیقت ارائه خواهد شد.
۱۳۹۶/۰۳/۰۸
مستند «رزمآرا یک دوسیه مسکوت» به کارگردانی سیداحسان عمادی و تهیهکنندگی حسام اسلامی، برای اولین نمایش عمومی به دبیرخانه یازدهمین دوره جشنواره بینالمللی سینماحقیقت ارائه خواهد شد. حسام اسلامی در گفتگو با خبرنگار روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی گفت: ایده ساخت فیلمی پیرامون ترور رزمآرا هنگام ساخت...
۱۳۹۶/۰۳/۰۸
مستند «متهمین دایرهی بیستم» ساختهی حسام اسلامی در سالن سینماحقیقت به نمایش درآمد و سپس جلسهی نقد و بررسی این فیلم با حضور امید نجوان بهعنوان منتقد مهمان برگزار شد.
۱۳۹۶/۰۲/۱۸
برنامه این هفتهی کانون فیلم «سینماحقیقت» مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، به نمایش و نقد فیلم مستند «متهمین دایره بیستم» ساخته حسام اسلامی اختصاص یافته است.
۱۳۹۶/۰۲/۱۶
برنامه این هفته کانون فیلم «سینماحقیقت» مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، به نمایش و نقد فیلم مستند «متهمین دایره بیستم» ساخته حسام اسلامی اختصاص یافته است. به گزارش روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، این فیلم از ساعت ۱۷ عصر روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ۹۶ در سالن...
۱۳۹۶/۰۲/۱۶
مستند «متهمین دایره بیستم» به کارگردانی حسام اسلامی به جشنواره بینالمللی و معتبر مستند «هاتداکس» کانادا راه یافت.
۱۳۹۶/۰۱/۰۵
به گزارش فیلمنت نیوز و به نقل از روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، بیست و سومین دوره جشنواره مستند «هاتداکس» طی روزهای ۷ تا ۱۷ اردیبهشتماه ۱۳۹۶ در شهر «تورنتو» کانادا برگزار میشود و فیلم مستند بلند متهمین دایره بیستم به کارگردانی حسام اسلامی در بخش «نمایش...
۱۳۹۶/۰۱/۰۵
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
به گزارش خبرنگار فیلمنت نیوز؛ میهمانان آیین اختتامیهی سیوپنجمین جشنوارهی فیلم فجر از حدود ساعت ۱۸:۱۵ دقیقه وارد سالن همایشهای برج میلاد شدند و مراسم دقایقی بعد از ساعت ۱۹ با تلاوت آیات قران و پخش سرود جمهوری اسلامی و با اجرای احسان کرمی آغاز شد. صحنهی مراسم اختتامیه با...
۱۳۹۵/۱۱/۲۲
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
با گذشت نهمین روز از سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر، نامزدهای بخش فیلم های مستند در سه رشته بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین دستاورد فنی معرفی شدند. مستند «صفر تا سکو» به کارگردانی سحر مصیبی و تهیه کنندگی مهتاب کرامتی و طهورا ابوالقاسمی، بیشترین نامزدی را در بخش...
۱۳۹۵/۱۱/۱۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
اختتامیه سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر از ساعت ۱۹ امروز در مرکز همایشهای برج میلاد آغاز شد و برندگان جوایز در رشتههای مختلف معرفی شدند. هیات داوران صبح امروز در دفاع از خود بیانیه داده بود. غیبت برخی برندگان قابل توجه بود و جایزه بهترین فیلم به «ماجرای نیمروز»...
۱۳۹۵/۱۱/۲۱
کارگردان مستند «متهمین دایره بیستم» نوشت:«برای ساخت این فیلم سعی کردم بدون واسطه و دخالت هر چه را که میتوانم ثبت کنم. منظورم از «هر چه» واقعا هر چیزی است که میتوانست ثبت شود. عکس، فیلم، صدا، تماسهای تلفنی بینمان، همه اینها را در طول نزدیک به شش سال ثبت...
۱۳۹۵/۱۱/۱۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سینماپرس: با پخش سرود ملی جمهوری اسلامی ایران مراسم پایانی سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر آغاز شد.
۱۳۹۵/۱۱/۲۱
نامزدهای بهترین فیلم، کارگردانی و دستاورد فنی و هنری بخش مستند سی و
۱۳۹۵/۱۱/۱۸
سینماپرس: رهبر انصارالله یمن به عنوان چهره سال مقاومت معرفی شد و برگزیدگان بخش فیلم کوتاه، داستانی و پویانمایی مشخص شدند.
۱۳۹۵/۰۷/۰۹