به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی موزه سینمای ایران، آیین رونمایی از کتاب «هستی آیینه» (گفتوگوی آرش سنجابی با محمدرضا اصلانی) با حضور محمدرضا اصلانی کارگردان، شاعر و نظریهپرداز، اکبر عالمی استاد دانشگاه، خسرو دهقان منتقد، سودابه فضایلی، مترجم و اسطورهشناس، حامد هاتف و آرش سنجابی، سهشنبه ۲۹ آبانماه در سینماتمدن موزه سینما برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، محمدرضا اصلانی ضمن خیرمقدم به حاضران گفت: سلام، این یک سلام پنجاهساله است؛ سلام کسی که دگرگونیهای بسیاری را دیده و زندگی در جامعه عجیبی را تجربه کرده و همچنان هم در این جهان و جامعه گمشده است.
او با تأکید بر اینکه کتاب «هستی آیینه» حاصل کار آرش سنجابی است، بیان کرد: من فقط به سؤالات او جواب دادم. نمیتوانم بگویم که آیا درست جواب دادم یا غلط. چون وقتی از خود سخن میگویید یا دچار خودسانسوری میشوی و یا خودت را بزرگ میکنی. میشود گفت همه اینها غلط است. این کتاب از این نوع غلطها مصون نیست.
میخواستیم سندی را به نسل بعد انتقال دهیم
در ادامه آرش سنجابی نویسنده این کتاب، بیان کرد: پرداختن به محمدرضا اصلانی برای من کشف دوباره مسیری بود که از آن خسته بودم؛ مسیری که احساس میکردم برایم رو به پایان است.
او درباره شروع آشناییاش با محمدرضا اصلانی گفت: زمانی که دو فیلم پرتره ابراهیم گلستان و یدالله رؤیایی را ساختم، با آقای اصلانی کار کردم. فضای نگارش این کتاب از همان دوران شکل گرفت. بهخصوص که در آرشیو ذهنیام، فیلمهای «جام زرین حسنلو» و «شطرنج باد» را دو فیلم بسیار خوب میدانم. این شد که به توافقی رسیدیم که چند ماه طول کشید تا اولین جلسه آن شکل بگیرد.
سنجابی ادامه داد: میخواستیم سندی را به نسل بعد انتقال دهیم. آرشیو فیلمهای محمدرضا اصلانی را گرفتم؛ برخی از آنها اصلاً موجود نیست. در پایان هر جلسه موضوع جلسه بعدی را مشخص میکردیم. بدین ترتیب این کتاب شکل گرفت و از آقای اردهالی مدیر نشر اختران و ابراهیم حقیقی که جلد این کتاب را طراحی کرد، تشکر میکنم.
محمدرضا اصلانی اقیانوس خرد است
همچنین اکبر عالمی درباره آشناییاش با محمدرضا اصلانی گفت: آشنایی ما به ۵۲ سال قبل بازمیگردد، زمانی که بسیاری از شما هنوز به دنیا نیامده بودید. زمانی که اداره کل هنرهای زیبای کشور که بعدها به وزارت فرهنگ و هنر تغییر نام داد، فعالیت میکرد.
او تأکید کرد: نمیخواهم تملقگویی کنم و از ته دل میگویم که محمدرضا اصلانی «اقیانوس خرد» است. این یک اصطلاح مندرآوردی نیست و معادل انگلیسیاش وجود دارد. خرد با دانش فرق دارد. ما در ایران باستان کتابی در سایه اوستا به نام «مینوی خرد» داشتیم که در این کتاب نوشته؛ «علم بدون خرد، علم نیست.» بعد این جمله ادامه پیدا میکند با این حرف که «هنر بدون علم، هنر نیست.»
عالمی ادامه داد: گاهی دانشجویان از من میپرسند، پس هنر بدون علم چیست؟ و در جواب به آنها میگویم هنرورزی است؛ یعنی ورزیدگی در اجرای هنر. هنر بدون علم میشود، هنرور مانند پیشهور است که فقط از راه هنر روزگار میگذراند. این نکته بسیار مهم است.
او شخصیت اصلانی را دارای وجوه بسیاری توصیف کرد و توضیح داد: محمدرضا اصلانی در بیش از ۵۳ حوزه فعالیت هنری و علمی میکند؛ از شعر، نویسندگی، تدریس تا نقاشی. بله، بسیاری نمیدانند که او فقط کارگردان نیست و حتی نقاشی هم میکند. اگر فرانسویها ژان کوکتو را دارند و به او مینازند، من بهعنوان ایرانیای که مهاجرت نکرده به وجود شخصیت برجسته و ماندگار تاریخ معاصر کشورم یعنی محمدرضا اصلانی مینازم.
عالمی با اشاره به اینکه از نظر سنی دو سال از اصلانی کوچکتر است، گفت: با اینحال وسعت دانش من با هر معیاری که اندازهگیری کنیم، قابل مقایسه با وسعت دانش اصلانی نیست.
او تأکید کرد: مطمئن هستم که کار آرش سنجابی اصلاً آسان نبوده است. چراکه مصاحبه با بزرگان راحت نیست. آنها بهراحتی هر شخصی را قبول نمیکنند. بنابراین سنجابی پیش از این گفتوگوها، مطالعات دقیقی روی آثار اصلانی انجام داده است.
عالمی با بیان اینکه حرف زدن از اصلانی آسان نیست، گفت: او در شعر، ادبیات و نقد، بهویژه نقد که برخی فکر میکنند تنها به معنای عیبجویی است، حرفهای بسیاری برای گفتن دارد. در مورد همین نقد، من برای اولین بار از او بود که یاد گرفتم نقد به معنای تجزیه و تحلیل یک اثر هنری است مشروط به اینکه دانش درک اثر را داشته باشید.
او اظهار کرد: هیچوقت برای دوستانم از کلمه «دوست» استفاده نمیکنم. دلم میخواهد بگویم محمدرضا اصلانی الگوی زندگی من است. آرزو دارم به پایگاه او برسم. حسرت میخورم که چرا از طفولیت بهخصوص در آستانه ۱۶ سالگی او را ندیدم. اصلانی گوهر یگانه میراث فرهنگی کشور ماست، نباید از امثال او غافل باشیم.
از خواندن «هستی آیینه» حیرت کردم
در ادامه، خسرو دهقان با اشاره به یادداشتهایی که درباره این کتاب نوشته، گفت: فکر میکنم به اندازه این کتاب، یادداشت نوشتهام. شاید افراد بسیاری باشند که محمدرضا اصلانی را میشناسند و یا نمیشناسند. افرادی که او را دوست دارند یا درباره او بدگویی میکنند. من به همه این افراد پیشنهاد میکنم این کتاب را بخوانند.
او تأکید کرد: مهمترین کمکی که این کتاب به ما میکند این است که بفهمیم داریم درباره چه کسی صحبت میکنیم. در تمام طول سالهایی که اصلانی را میشناسم، احساس میکردم اکثریت کارهایش را خواندهام و حداقل میدانم به شکل کلی درباره چه کسی حرف میزنم. اما وقتی این کتاب را خواندم حیرت کردم.
دهقان ادامه داد: این میزان حافظه، جزئیات، سعهصدر... برایم حیرتانگیز بود. اصلانی در مورد مسائل بسیاری نظریه یا نکتهای در عمیقترین لایهها دارد چراکه او وسعت بسیار زیادی دارد.
این منتقد با بیان اینکه همه در مورد محمدرضا اصلانی اشتراک نظر دارند که هنرمند چندمحوری است، گفت: او در مورد همه این محورها حرفی برای گفتن دارد. یعنی شما اگر تمام اقیانوسها را به هم بچسبانید، این کتاب خواهد شد؛ اما عمق و وسعت این اقیانوس چقدر است؟! بسیار. مثلاً شما میتوانید در مورد یک مسئله ساده مثل رنگ قرمز با او حرف بزنید و ببینید که حرفهایی برای گفتن دارد. این کتاب به دیدگاه شما عمق میدهد.
نظریهپردازیهای ادبی محمدرضا اصلانی بسیار قابل توجه است
حامد هاتف نیز در سخنانی با اشاره به اینکه روز هشتم یا فصل هشتم از کتاب به موضوع شعر اختصاص دارد گفت: تا امروز بخش عمدهای از نظریهپردازیهای محمدرضا اصلانی در قالب مصاحبه بیان شده است. اینجا هم از این قاعده مستثنا نیست. اما اصولاً نظریهپردازی چه اهمیتی دارد؟ چه تأثیری در شعر و ادبیات دارد؟ واقعیت این است که درگیر شدن شاعران بااستعداد ما با نظریهپردازیهای این حوزه در طول صدسال گذشته دو وجه داشته؛ یکی اینکه اولین کسی که درگیر شد، شخص نیما بود.
وی ادامه داد: او تحت تأثیر نمادگرایی و روند ادبیات غرب که شاعران به نقطهای رسیده بودند که کسی جز خودشان درک نمیکرد چهکاری انجام دادهاند، قرار گرفت و نظریهپردازی را آغاز کرد. از طرف دیگر، برخلاف اروپا که اصحاب فلسفه به شاعران کمک میکردند در ایران به غیر از برخی استثنائات، فیلسوفان در مورد شعر و زبان فارسی سکوت کردند. بنابراین ما در طول صد سال گذشته نظریهپردازان ادبی که نظریه تولید کرده باشند، نه اینکه ترجمه کرده باشند، بسیار کم داریم. از این نظر، نظریهپردازیهای ادبی محمدرضا اصلانی بسیار قابل توجه است.
ما میخواستیم حقیر نباشیم
محمدرضا اصلانی نیز با اشاره به اینکه شنیدن این حرفها برایش کمی حیرتانگیز است، گفت: روزی مردی ایرانی برای تماشای آبشار نیاگارا به آنجا میرود و برنده مسابقه شیرجهای میشود که هر سال در کنار این آبشار برگزار میشود. وقتی از او میپرسند چطور برنده شدی و چقدر تمرین کردی؟ میگوید من این چیزهایی را که میپرسید نمیدانم. فقط میخواهم بدانم چه کسی مرا هل داد؟!
او ادامه داد: مرا هم هل دادند. این یک هل دادن تاریخی است. فضایی ایجاد شده بود که ما را هل میداد. نه مانند امروز که بهجای هل دادن، به عقب میکشد. این فضای حمایتکننده حاصل تمام تقاضاهایی بود که از دوران مشروطیت شکل گرفت و نسل پویایی را پرورش داد.
اصلانی تأکید کرد: ما نسلی بودیم که احساس میکردیم عقب هستیم و باید به سرعت خودمان را برسانیم. ما غبطه میخوردیم که از جهان عقب هستیم. این به معنای غربزدگی احمقانهای که عدهای مطرح میکردند، نبود. به معنای احساس نیاز برای وجود در جهان و احراز انسانیت ایرانی بود که از دست رفته بود. ما ۴۰۰ سال است که جزء تاریخ نیستیم.
او افزود: پیشرو بودن در آن دوران مد بود، برخلاف امروز که مرتجع بودن مد شده است. فضایی ایجاد شده که جهانیشدن را از ما پس میگیرد. ملتی که در جهان نیست، دچار غم است و شورش میکند. به همین دلیل تاریخ داشتن، اهمیت دارد. اصلاً انسانی که تاریخ ندارد، حتی میشود گفت که انسان نیست.
اصلانی تأکید کرد: اما بدون پیشنهاد داشتن برای جهان نمیتوانید وارد آن بشوید. هرکدام از افراد نسل ما، اصلاً مهم نبود درست یا غلط، وظیفه خودمان میدانستیم که پیشنهادی داشته باشیم. این مسئلهای بنیادین بود و هنوز هم هست. اگر تاریخ جهان را در همین ۴۰۰ سال اخیر ورق بزنید، میبینید که ما پیشنهادی حتی برای جاروبرقی هم نداریم. ما همیشه مصرفکننده دیگران بودهایم. کسی فکر نمیکرد این چه نوع حقارتی است. در آن دوران، مفتخر بودند به حقارت که برای ما جای بحث بود. ما میخواستیم حقیر نباشیم.
اصلانی با ابتذال هنری مخالف است
خسرو دهقان هم به ذهن ریاضیدان اصلانی اشاره کرد و گفت: او با ذهن ریاضیدان وارد شعر و شاعری میشود. این موضوع برایم بسیار عجیب بود؛ اما آنچه به معنای واقعی کلمه مورد مخالفت اصلانی است، ابتذال هنری است. او با بیریشگی، فیلمفارسی و ابتذال بهشدت مخالف است.
در پایان این مراسم، جشن امضای کتاب «هستی آیینه» با حضور علاقهمندان برگزار شد.
انتهای پیام
بانیفیلم: فیلم سینمایی «آتش سبز» ساخته محمدرضا اصلانی در شهر پاریس به نمایش در آمد. «آتش سبز» که اخیرا مرمت شده، در سال ۱۳۸۶ با بازی عزت الله انتظامی، مهتاب ...ادامه مطلب نوشته اکران «آتش سبز» در پاریس اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۰۹
سینماسینما، نوشته: جان هریس دانینگ، ترجمه: فریبا جمور فیلم وهمآلود و مهیج محمدرضا اصلانی که در ایران توقیف شد و سالها گمشده تصور میشد، در عتیقهفروشی توسط فرزندش پیدا شد و با مشقت ترمیم شد و در جشنواره فیلم لندن به نمایش درآمد. کشف مجدد فیلم از داستان خود «شطرنج...
۱۴۰۲/۱۲/۲۳
مستند «نیشدارو» ساخته منوچهر انور در موزه سینما نمایش داده میشود. به گزارش سینماسینما، در ادامه نمایشهای ویژه فیلمهای مستند در موزه سینما تحت عنوان «شبهای مستند» با مشارکت انجمن صنفی تهیه کنندگان سینمای مستند، فیلم «نیشدارو» روی پرده سالن فردوس موزه سینما میرود. در هفتمین نشست شبهای مستند که...
۱۴۰۲/۱۲/۰۶
هفتصد و سی و دومین شب از شبهای بخارا که به بزرگداشت محمدرضا اصلانی اختصاص داشت، پنجشنبه سوم اسفند ۱۴۰۲ با حضور جمعی از چهرههای فرهنگ و هنر و استقبال بینظیر مخاطبان در سالن استاد فریدون ناصری برگزار شد. در این مراسم کتاب «اصلانی به روایت اصلانی» از انتشارات خوب...
۱۴۰۲/۱۲/۰۴
هفتصد و سی و دومین شب از شبهای بخارا که به بزرگداشت محمدرضا اصلانی اختصاص داشت، پنجشنبه سوم اسفند ۱۴۰۲ با حضور جمعی از چهرههای فرهنگ و هنر و استقبال ...ادامه مطلب نوشته در شبهای بخارا مطرح شد؛ محمدرضا اصلانی: نسل جوان پرچمی را برافراشته که این پرچم برافراشته باقی...
۱۴۰۲/۱۲/۰۴
هفتصد و سی و دومین شب از شبهای بخارا به بزرگداشت محمدرضا اصلانی، اختصاص دارد. به گزارش سینماسینما، این نشست پنجشنبه سوم اسفند ۱۴۰۲ ساعت ۱۷ با سخنرانی یونس تراکمه، بابک کریمی، علیرضا ارواحی، طاهره امامی و علی دهباشی همراه با پیام تصویری از سعید عقیقی و نوید پورمحمدرضا در...
۱۴۰۲/۱۱/۳۰
بیستوسومین نشست ماهانهی «مستندهای ایرانشناسی» به نمایش و نقد و بررسی فیلم مستند «چیغ» ساخته محمدرضا اصلانی اختصاص دارد. به گزارش سینماسینما، این نشست با حضور محمدرضا اصلانی سازنده اثر، ابراهیم مختاری نویسنده، کارگردان و مستندساز و سعید عقیقی فیلمنامهنویس، مدرس و منتقد سینما برگزار میشود و پس از نمایش...
۱۴۰۲/۱۰/۲۳
نمایش ویژه فیلمهای مستند در موزه سینما با مشارکت انجمن صنفی تهیه کنندگان سینمای مستند با نمایش «جام حسنلو» آغاز میشود. به گزارش سینماسینما، با توجه به اهمیت سینمای مستند و نمایش آثار ماندگار این گونه سینمایی موزه سینما مجموعه نمایشهایی را تحت عنوان «شبهای مستند» به صورت هفتگی برگزار...
۱۴۰۲/۰۹/۱۸
محمدرضا اصلانی، نویسنده، فیلمساز و شاعر آوانگارد مشاور هنری فیلم سینمایی «استاد» شد. به گزارش سینماسینما به نقل از روابط عمومی فیلم، «استاد» اولین تجربه کارگردانی فیلم بلند عماد حسینی است. محمدرضا اصلانی، مشاور هنری این فیلم، متولد ۱۳۲۲ در رشت و فارغالتحصیل کارشناسی نقاشی از دانشگاه هنر، شاعر، سینماگر...
۱۴۰۰/۰۹/۰۱
محمدرضا اصلانی، نویسنده، فیلمساز و شاعر آوانگارد مشاور هنری فیلم سینمایی «استاد» شد. به گزارش روابط عمومی فیلم، «استاد» اولین تجربه کارگردانی فیلم بلند عماد حسینی است. محمدرضا اصلانی، مشاور ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۹/۰۱
نمایش «هزار باده هزار باد در هزاره های شب تو بر تو» از یکشنبه ۲۳ آبان در اصفهان روی صحنه می شود. به گزارش رسیده، نمایش «هزار باده هزار باد ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۸/۲۲
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
بانیفیلم: پس از اعلام قطعی برگزار نشدن بخش حارجی جشنواره فیلم فجر در قالب یک رویداد مستقل و الحاق دوباره این رویداد به جشنواره ملی فیلم فجر، شاهد برخی اقدامات ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۸/۱۸
تیزر نسخه ترمیم شده فیلم «شطرنج باد»، ساخته محمدرضا اصلانی که توسط مجموعه کرایتریون منتشر شده است.
۱۴۰۰/۰۸/۰۹
بانیفیلم: از ماه مه امسال که سینماهای فرانسه بازگشایی شدند، دو فیلم ایرانی به پرده آمدند؛ اولین فیلم، «متری شیش و نیم» ساخته سعید روستایی بود که از ۲۸ مه ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۶/۰۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
محمدرضا اصلانی، احمد الستی، کیانوش عیاری، شهرام مکری و مسعود امینیتیرانی مهمان نشستهای برخط سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران با محوریت «سینمای تجربی» میشوند. نوشته حضور پنج سینماگر شاخص در نشستهای برخط همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۰/۰۶/۰۶
سینماسینما، محمد حقیقت: فیلم «شطرنج باد»، ساخته محمدرضا اصلانی در پاریس به نمایش عمومی در آمد. یکی از ویژگیهای سینماهای هنروتجربه پاریس در این است که بسیاری از فیلمهای قدیمی و مرمت شده را به ویژه در طول تابستان به نمایش عمومی در می آورند. از امروز چهارشنبه ۱۸ آگوست...
۱۴۰۰/۰۵/۲۷
فیلمبرداری مستند «بنیانهای نگارگری ایران» به کارگردانی محمدرضا اصلانی، محصول مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به زودی آغاز میشود.
۱۴۰۰/۰۴/۱۴
مستند «تهران، هنر مفهومی» به کارگردانی محمدرضا اصلانی با رعایت فاصله و پروتکلهای بهداشتی در فضای باز خانه طهران به نمایش درآمد. نوشته دومین نشست کانون فیلم خانه طهران برگزار شد/ اصلانی: تهران پر از تصویر است نه آثار اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۰/۰۴/۱۲
مستند «تهران، هنر مفهومی» به کارگردانی محمدرضا اصلانی با رعایت فاصله و پروتکلهای بهداشتی در فضای باز خانه طهران به نمایش درآمد.
۱۴۰۰/۰۴/۱۲
مستند «تهران، هنر مفهومی» به کارگردانی محمدرضا اصلانی با رعایت فاصله و پروتکلهای بهداشتی در فضای باز خانه طهران به نمایش درآمد. به گزارش روابط عمومی سازمان زیباسازی شهر تهران، ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۴/۱۲
نمایش کارگاههای آموزشی و انتقال تجربه جشنواره یادگار در صفحه رسمی اینستاگرام انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند به نمایش گذاشته خواهد شد. به گزارش سینماسینما، به نقل از روابط عمومی انجمن، کارگاههای مهوش شیخالاسلامی با موضوع «سینمای مستند قوم نگار» از روز سهشنبه ۸ تیرماه ، محسن رمضانزاده، با موضوع...
۱۴۰۰/۰۴/۰۸
کتاب «هستی آیینه» شامل گفتوگو با محمدرضا اصلانی رونمایی میشود.
۱۳۹۷/۰۸/۲۷
محمدرضا اصلانی گفت: نسل جوان به جای پیشنهاد دهندگی در مباحث مدرن چه در علم و چه در هنر، به جایی رسیده است که به فکر ساخت فیلم تجاری و کسب سرمایه باشد. این نسل سعی میکند فیلمی بسازد که پکیجی از اکران و تجارت باشد و این بنیان رشد...
۱۳۹۷/۰۸/۱۲
احمد الستی، سعید عقیقی، عطااله کوپال، منصور براهیمی، مجید برزگر، محمدرضا اصلانی، مهرداد اسکویی، مجید شیخ انصاری، محمدرضا ابوالقاسمی، علیرضا سمیع آذر و ویرجیل ویدریش همراه با استادان بینالمللی در نشستهای تخصصی سی و پنجمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران با عنوان «۳۵- ۲۰» حضور خواهند داشت. به گزارش رسیده،...
۱۳۹۷/۰۸/۰۸
سه فیلم کوتاه از ناصر تقوایی و محمدرضا اصلانی در خانه هنرمندان ایران به نمایش در میآید. به گزارش سینماسینما، به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، در پنجمین برنامه از مجموعه «بازی بزرگان» سینماتک خانه هنرمندان ایران دوشنبه ۷ آبان سه فیلم کوتاه «اربعین» اثر ناصر تقوایی...
۱۳۹۷/۰۸/۰۵
سه فیلم کوتاه از ناصر تقوایی و محمدرضا اصلانی در خانه هنرمندان ایران به نمایش در میآید.
۱۳۹۷/۰۸/۰۵
پریسا ساسانی در اعتماد نوشت : بی تردید صنعت سینما از جذاب ترین پدیده ها در میان مخاطب با عقاید مختلف است و عنصر جذابیت در این هنر و صنعت در نقاط مختلف دنیا و با هر رویکردی یکسان است. در این میان چگونگی معرفی این صنعت توسط هنر...
۱۳۹۷/۰۳/۲۸
مراسم اختتامیه فصل دوم جشنواره تلویزیونی مستند امشب ۲۷ مهر ساعت ۲۰ از شبکه مستند سیما پخش می شود. به گزارش رسیده، اختتامیه فصل دوم جشنواره تلویزیونی مستند شنبه ۲۳ مهر با معرفی آثار برگزیده و تجلیل از محمدرضا اصلانی شاعر و مستندساز پیشکسوت برگزار شد. این مراسم امشب در...
۱۳۹۶/۰۷/۲۷
برندگان بخشهای مختلف رقابتی ششمین دوره جشنواره فیلم مستقل «خورشید» در شهرستان بندرعباس در استان هرمزگان معرفی شدند. به گزارش رسیده، مراسم اختتامییه ششمین دوره جشنواره فیلم مستقل «خورشید»، با حضور دکتر علیرضا درویش نژاد مدیر کل ارشاد هرمزگان مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان، محمدرضا اصلانی، نگار...
۱۳۹۶/۰۶/۲۶