بسیاری از مدیران فرهنگی به جای مدیریت کردن، مدیریت می‌شوند

به گزارش سینماپرس، چند روز پیش رهبر معظم انقلاب طی حکمی حجت‌الاسلام محمد قمی را به عنوان رئیس سازمان تبلیغات اسلامی منصوب کردند، به همین علت در گفت‌وگوی کوتاهی که با دکتر حسن بنیانیان داشتیم به بررسی کاستی‌های موجود و چشم انداز آینده فعالیت‌های این سازمان و حوزه هنری پرداختیم.

حسن بنیانیان با تأکید بر اینکه سازمان تبلیغات اسلامی تنها نهادی است که تشکیلات سازماندهی شده‌ای برای ایفای نقش رابط بین علمای دینی و نظام اجرایی کشور دارد، می‌گوید: بر اساس رهنمود‌های رهبر انقلاب می‌توان دو محور تقویت حضور عالمان دینی در تحولات فرهنگ عمومی دینی را تعریف کرد. لازمه این مهم کار روی گستره دانش و توانمندی‌های تبلیغی روحانیون و هم پیگیری محل تعامل روحانیون با مردم است، مانند توسعه مساجد متناسب با نیاز‌های روز جامعه و سایر اقداماتی که در این زمینه می‌تواند رابطه روحانیون با مردم را گسترش دهد. این بخشی از مسئله است که از گذشته دور تا کنون هم وجود داشته که متأسفانه به دلیل توسعه رسانه‌های مدرن تضعیف شده است. یک محوری که بلافاصله بعد از پیروزی انقلاب باید روی آن متمرکز می‌شدیم و مورد غفلت است اصلاح پیامد‌های فرهنگی نظام‌های اجرایی است که مقام معظم رهبری تحت عنوان دولت‌سازی از آن یاد می‌کنند.

لزوم تربیت نیرو
وی در ادامه می‌افزاید: شکل‌گیری این موضوع مستلزم این است که طلاب فاضلی به صورت تخصصی در عرصه‌های مختلف تربیت شوند و در وزارتخانه‌ها و سازمان‌های اجرایی به مدیران متدین و انقلابی کمک کنند تا ضمن انجام خوب کار‌های روتین و روزمره در جریان همان اقدامات معمول بتوانند وزارتخانه یا سازمان اجرایی خودشان را آرام آرام به عنوان یک سازمان مناسب جامعه اسلامی اصلاح بکنند. مقام معظم رهبری در این مورد از تعبیر «مهندسی فرهنگی نظامات اجرایی» استفاده می‌کنند، پیوست نگاری فرهنگی هم در این راستا معنا پیدا می‌کند و آن ملاحظه تاثیرات فرهنگی اقدامات مهم هر سازمان است.

سازمان تبلیغات یکی از اصلی‌ترین نهاد‌هایی است که می‌تواند در زمینه آماده‌سازی روحانیون برای حضور علمی و تخصصی در دستگاه‌های اجرایی و به منظور کمک به مدیران آنها، اقدام به تربیت نیرو کرده و در عین حال مطالبه‌گری و مطالعه و همکاری را نیز به صورت همزمان دنبال کند، یعنی در هر وزارتخانه‌ای باید در کنار تحصیلکردگان دانشگاهی، تعدادی از عالمان دینی صاحبنظر در آن عرصه هم حاضر باشند چرا که یک سکولاریسم پنهانی در ساختار اجرایی ما حضور دارد و به دین حداقلی اکتفا شده است. این دین حداقلی موجود در ساختار اجرایی چیزی است که در دوران قبل از انقلاب هم وجود داشته است. سازمان تبلیغات روی این مسئله خیلی خوب می‌تواند نقش آفرینی کند و ما امیدواریم حجت‌الاسلام قمی بتواند این مسیر را باز کند.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا جایگاه کنونی حوزه هنری همان موقعیتی است که باید تا کنون به آن دست پیدا می‌کرد، می‌گوید: من به مدت هشت سال در حوزه هنری حضور داشته‌ام، اما در مسئله حوزه هنری ما مشکل بزرگ‌تری داریم و آن هم کمبود تقاضا و مطالبه‌گری در بین جامعه متدینین نسبت به هنر است حوزه هنری در پاسخ به این تقاضا باید یک نسل تازه‌ای از هنرمندان متدین را تربیت کند. چون جامعه متدینین کشورمان در خیلی از عرصه‌ها هنوز با هنر آشتی نکرده‌اند این تقاضا‌ها خیلی کم است، هر چند در طول چند سال اخیر تلاش‌هایی برای تربیت نسل تازه‌ای از هنرمندان شده است، اما همین هنرمندان وقتی برایشان تقاضایی وجود نداشته باشد آرام آرام به سمت فضای هنر سکولار کشیده می‌شوند.

سینما یا پاتوق عشاق جوان
بنیانیان خاطر نشان می‌کند: مادامی که سینما‌های ما محل عشاق جوان و دختر پسر‌های جوان است که برای فیلم دیدن به آنجا می‌روند، مشخص است که تعدادی از سینماگران هم مشغول تولید فیلم و محتوا برای همین افراد هستند و طبیعتاً فیلم‌های آنچنانی هم از آب درمی‌آیند. از آن طرف سازمان‌ها و نهاد‌ها هم سالانه برای تولید و ساخت چند فیلم در مورد دفاع مقدس و دیگر موضوعات سرمایه گذاری می‌کنند که تعدادشان در مقایسه با فیلم‌های معمولی خیلی ناچیز است. وقتی ما در دانشگاه‌هایمان نیرو‌هایی با محتوا و انگاره‌های علمی غربی تربیت می‌کنیم در حال نفوذ دادن سکولاریسم در لایه‌های مختلف جامعه هستیم، چه اینکه این افراد در مقام مشاور به خانواده‌ها و افراد بر اساس مؤلفه‌های غربی مشاوره می‌دهند. در حالی که در کتب اسلامی مان بسیاری از این علوم وجود دارد.

معضل مدیریت کردن
رئیس اسبق حوزه هنری می‌گوید: یک بحث دیگری که ما در کشورمان داریم بحث مدیریت مدیرانی است که حتی ممکن است حرفی برای گفتن داشته باشند. مدیران وقتی پشت میز مدیریت می‌نشینند هر چند صاحب اندیشه هم باشند، ولی کمبود‌های عملیاتی و اجرایی آن‌ها را آرام آرام از داشتن اتاق فکر و تحول‌آفرینی دور می‌کند. یکی از دانشمندان امریکایی جمله‌ای دارد که می‌گوید: «مدیران اگر نتوانند فرهنگ‌سازمانی خودشان را مدیریت کنند آن فرهنگ سازمانی آن‌ها را مدیریت خواهد کرد. » مدیران ما قبل از گرفتن پست‌های مدیریتی لازم است یکسری آموزش‌های مدیریتی را در حوزه مدیریت کردن، ببینند. وی در پایان تأکید می‌کند: مسئله مدیریت کردن در محیط‌های فرهنگی خیلی پیچیده‌تر از دیگر فضاهاست چراکه شما به عنوان یک مدیر قرار است فرهنگ کسانی که فرهنگ جامعه را تغییر می‌دهند مدیریت کنید. خیلی از بچه‌های ما وقتی برای مدیریت کردن به محیط‌های هنری می‌روند برای اینکه بتوانند با آن‌ها صمیمی بشوند و از آن‌ها کار‌های هنری بگیرند، به شکل و رنگ آن‌ها درمی‌آیند. این تغییرات ابتدا در ظاهر و بعد آرام آرام در باطن شکل می‌گیرد که دچار تغییر ماهیت می‌شوند. در واقع آن فرد به جای هدایت و مدیریت هنرمندان و احیاناً تغییر تفکرات آنها، خودش دچار تحول و تغییر می‌شود، البته امیدوارم با ورود یک نسل پرانرژی و جوان شاهد اتفاقات خوبی در سازمان تبلیغات اسلامی باشیم.

*روزنامه جوان