«کاناپه» به سرنوشت «رستاخیز» دچار می شود؟

سید رضا صالحی امیری وزیر ارشاد بالاخره سه ماه پس از به دست گرفتن سکان هدایت یکی از پرحاشیه‌ترین وزارتخانه های دولت یازدهم اولین نشست خبری خود را با اهالی رسانه برگزار کرد. او در این نشست به سوالات خبرنگاران در زمینه‌های مختلف پاسخ داد و در زمینه سینما هم به آخرین وضعیت دو فیلم «کاناپه» و «رستاخیز» اشاره کرد و درباره حواشی جشنواره سی و پنجم گفت.

صالحی امیری در بخشی از صحبت هایش به آخرین وضعیت دو فیلم احمدرضا درویش و کیانوش عیاری اشاره کرد که البته در هر دو زمینه پاسخ‌های وزیر ارشاد کاملا کلی گویی و بدون ارائه جزئیات بود و به نظر می‌رسد وزیر فعلی ارشاد ترجیح‌اش پاسخ‌های محافظه‌کارانه ای است که چندان حاشیه خبری در رسانه‌ها برایش ایجاد نکند.

او درباره آخرین وضعیت فیلم «رستاخیز» با انداختن توپ به زمین عوامل فیلم در زمینه پاسخگویی گفته:«جلساتی که با حضور سه نفر از صاحب‌نامان این حوزه به همراه آقای درویش برگزار شده، به تفاهمات اولیه‌ای رسیده و نتیجه توسط خود آقای درویش اعلام می‌شود.» با توجه به اینکه ترکیب «تفاهمات اولیه» نزدیک به دو سال و اندی است در زمینه سرنوشت فیلم «رستاخیز» تکرار شده و شنیده می‌شود باید دید آیا در دوره وزارت صالحی امیری این مسئله از حالت فرار از پاسخگویی رهایی پیدا می‌کند یا ماجرا به همان شکل ادامه خواهد یافت.

اما پاسخ وزیر درباره فیلم «کاناپه» با توجه به سابقه قبلی چنین اظهار نظری کمی در مورد سرنوشت فیلم عیاری شک و تردید ایجاد می‌کند. صالحی امیری گفته:«آقای عیاری از صاحب‌نامان سینمای ایران است و به مشاور عالی وزارتخانه و رئیس سازمان سینمایی اعلام کرده‌ام تا جلسه مستقلی با ایشان برای تصمیم‌گیری برگزار شود، اما با این حال عمده بحث مربوط به فیلم «کاناپه» فقهی است و باید بدون بحث‌های تبلیغی کار را در این‌باره دنبال کنیم.» آن شک و تردیدی که گفتیم به این جمله برمی گردد:«عمده بحث مربوط به فیلم «کاناپه» فقهی است.»

مبحث فقهی دقیقا همان چیزی است که دو سال و نیم اکران فیلم «رستاخیز» را در حل تعلیق نگه داشته و معلوم نیست اگر اقدام عوامل رستاخیز برای شکایت بردن به مراجع قضایی نبود اصلا مجوز اکران این فیلم صادر می‌شد یا نه. مجوز اکرانی که صادر شده اما این‌بار عوامل رستاخیز حاضر به گذشتن از شکایت خود و دریافت خسارت نیستند. نکته مهم اینجاست که در بسیاری از مسائل فقهی اجماع نظر بین علما وجود ندارد و وزارت ارشاد هم که در این سال ها ثابت کرده ترجیح می‌دهد همه را راضی نگه دارد ولو به قیمت از دست رفتن استقلال و اعتبار این وزارتخانه احتمالا در مورد فیلم عیاری هم چنین روشی را اتخاذ خواهد کرد و از آن جا که فیلم عیاری برخلاف فیلم درویش هنوز پروانه نمایش ندارد احتمالا خیال مدیریت فعلی سینما راحت خواهد بود که بدون دادن خسارت خاصی می‌تواند سرنوشت «کاناپه» را هم به سرنوشت «خانه پدری» دیگر ساخته کیانوش عیاری دچار کنند. چرا که عیاری ثابت کرده در مواردی که پای سلاخی کردن زحماتش به میان می‌آید حتی یک وجب هم از موضع خود عقب نمی‌رود و این یعنی وزرت ارشاد می‌تواند به سرعت از گزینه توقیف و بایگانی استفاده کند.

وزیر ارشاد در بخش دیگری از صحبت های خود و در پاسخ به مهر اشاراتی هم به حواشی پیش آمده برای جشنواره سی و پنجم کرده و گفته:« من به عنوان وزیر ارشاد هیچ نوع مداخله ای در کار هیأت انتخاب و داوری نداشتم و حتی تا الان با آن ها صحبت هم نکرده ام ولی دعوت کرده ام تا هفته آینده هیأت های داوری و انتخاب، برگزیدگان و عوامل اجرایی جشنواره فیلم فجر دور هم جمع شوند تا از آن ها تجلیل به عمل آوریم. باز هم تأکید می کنم من هم تا شب اختتامیه مطلع نبودم چه کسانی برنده سیمرغ هستند.»

او همچنین درباره اظهار نظری که در دیدار با علمای قم از او نقل شد که طبق آن به برخی مراجع اعلام کرده یک سری فیلم با دستور او از جشنواره فجر حذف شده اند هم چنین توضیح داده است: «یکی از آیات عظام نگرانی هایی درباره فیلم هایی خارج از چارچوب شرع و با محوریت فمینیستی داشت که من خدمت ایشان گفتم سیاست کلان ما پرهیز از فیلم هایی با موضوعات خشونت بار، تخریب خانواده، سیاه نمایی و خیانت است ولی این سخنان من که بیان سیاست های کلان وزارت ارشاد بود اینگونه برداشت شد که ما در کار هیأت انتخاب دخالت کرده ایم. گرچه آنچه من گفتم به معنای اعمال سیاست های کلی وزارتخانه بود.»

او همچنین با دفاع از آرای هیات هیت داوران جشنواره سی و پنجم آن‌ها را چهره هایی فرهیخته نامیده و با اشاره به رقابت 33 فیلم در جشنواره فجر گفته: «در چنین رقابتی طبیعی است که عده ای برنده نشوند و نباید خیلی نسبت به انتخاب ها حساسیت به خرج داد.» صالحی امیری ضمن تاکید بر اینکه جشنواره فجر به خوبی برگزار شد از تغییرات در ساختار این جشنواره خبر داده و گفته:« لازم است در سال های آتی در ساختار و شکل برگزاری جشنواره فیلم فجر تغییراتی ایجاد کنیم تا هر چه بیشتر با تحولات سینما، همراه شویم.» و در ادامه تاکید کرده: «ما همچنان تأکید داریم همه امور باید به سمت حرفه ای شدن برود. ما در این راستا نقش خانه سینما را در جشنواره فیلم فجر تقویت می کنیم و همچنین با ایجاد سازمان نظام هنری، امور را به صنوف می سپاریم.»

صالحی امیری در این نشست یک صحبت مهم دیگر هم کرده و آن دستور برای شفاف سازی مسائل مالی جشنواره فجر است. مسئله‌ای که اهالی رسانه در نشست خبری محمد حیدری دبیر جشنواره فجر هم بر انجام آن اصرار داشتند: «من یک ابلاغیه به سازمان سینمایی داده ام تا درباره همه اقدامات مالی و حتی غیر مالی جشنواره فیلم فجر، شفاف سازی کنند. از نظر من شفافیت امور یک ضرورت است و این ابلاغ را در همین راستا به آن ها داده ام. مردم محرم ترین افراد هستند و باید اطلاع رسانی شفافی برای آن ها انجام گیرد و هیچگونه ابهامی در این زمینه برای من قابل پذیرش نیست.»