درباره «لانه دزدها»؛دشواری های رسیدن به سطوح مایکل مان

بانی فیلم، گروه سینمای جهان: بعد از توفیق فراوان حرفه ای و هنری «مخمصه» شاهکار جنایی- گانگستری سال ۱۹۹۵ مایکل مان کپی های زیادی از روی آن ساخته شده و عده ای بیشمار کوشیده اند چیزهایی همچون آن را تحویل جامعه بدهند اما اینک باید کریستین گوده گاست و فیلم اخیر او به نام «لانه دزدها» را هم به سیاه قطوری اضافه کرد که از نام و اوصاف این دنباله روهای ناموفق شکل گرفته است. همچون «The Heat» که تقابلی به یاد ماندنی بین سردسته تبهکاران با بازی رابرت دنیرو با سرکرده نه چندان پرهیزکار پلیس با بازی آل پاچینو را در لس آنجلس به نمایش نهاد، گوده گاست نیز در تبعیت از این فرضیه که این شهر چندین و چند فرهنگی و بی هویت واقع در ایالت کالیفرنیای آمریکا مأمن و مهد سرقت های مسلحانه از بانک ها است، ماجرایی از این دست را در لس آنجلس به تصویر می کشد اما همان قدر که مایکل مان در تشریح شخصیت و دلبستگی های اعضای دو گروه متخاصم در «مخمصه» بسیار موفق بود، گوده گاست در این زمینه مشکلات متعددی دارد. این در حالی است که جرارد باتلر هنرپیشه نقش اول «لانه دزدها» در تضاد با آنچه از وی در گذشته دیده ایم و فراتر از بازیهای معمولی و غیرشاخص همیشگی اش، این بار با شدت و حدت و موفقیتی در رل خود می درخشد که بینندگان به یاد دوران اوج راسل کروی نیوزیلندی می افتند که سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۸ را در برمی گرفت. مثل «فیلم نوآر»ها البته گوده گاست هم که سناریست فیلم «لندن سقوط کرده است» بوده و برای اولین بار کارگردانی یک فیلم بلند را تجربه می کند، بسیار کوشیده است فضای «فیلم نوآر» و «جنایی های سیاه» تاریخ هالیوود را که کم شمار نیز نیستند به کار تازه خود ببخشد ولی الهام گرفتن او از کارهای تأثیرگذار ۳۰ سال اخیر ژانر جنایی به «مخمصه» ختم نمی شود و می توان نشانه های روشنی از «مظنون های همیشگی» فیلم جنایی ممتاز برایان سینگر را هم در «لانه دزدها» دید و از قضا این فیلم نیز محصول سال ۱۹۹۵ است. تشابه ها از این هم فراتر می رود و صحنه ای که همسر نیک اوبراین (جرارد باتلر) در معیت دو دخترش وی را ترک می گوید و معترض به سرسپردگی بیش از حد او به حرفه اش و کم اعتنایی به خانواده خویش است. صحنه هایی مشابه را در هر دو سیزون سریال تلویزیونی «کارآگاه واقعی» به یاد می آورد و این مجموعه ای است که از ۲۰۱۴ به بعد در آمریکا و اروپا به روی آنتن رفته و به توفیق رسیده است. در روش های انتخابی اوبراین و گروه او هر کاری به بهانه رسیدن به هدف و با این توجیه که باید خلافکاران را به هر قیمتی اسیر کرد، صورت می گیرد و در همین راستا آنها در یک مهمانی دانی (اوشیا جکسون جونیور) راننده سردسته تبهکاران را که مریمن (پابلو شرایبر) نام دارد، به یک صندلی می بندند و آنقدر او را کتک می زنند که هر چه را که از وی می خواسته اند، برای آنها اعتراف می کند. مثل جین هاکمن در ۴۵ دقیقه اول فیلم که برخی صحنه ها حتی به گونه ای یادآور «ارتباط فرانسوی» شاهکار جنایی سال ۱۹۷۱ ویلیام فردکین هم هست، همه چیز به شکلی خوب پیاده می شود تا حتی کمال گرایی به خشونت کشیده شده اوبراین شبیه به حالاتی یکسان در کاراکتر پاپای دویل (جین هاکمن) در «ارتباط فرانسوی» باشد. اینکه بسیاری از تماشاگران با سارقان همسو می شوند جای تعجبی ندارد زیرا طبق داستان فیلم آنها به لطف هوشیاری ذهنی شان همیشه چند قدمی از پلیس ها پیش اند و حتی وقتی مریمن مطلع می شود که دانی با پلیس ها صحبت کرده و رازهای آنان را گفته است، وی را حفظ می کند و از طریق او برنامه سرقت بعدی اش از یک بانک را که البته نقشه ای صوری و برای گول زدن پلیس است، به اطلاع پلیس می رساند تا پلیس ها به مکان وقو ع جرم صوری بریزند و از تعقیت مریمن و گروهش که هدف زدن یک بانک دیگر را در سر دارند و از طیف تعقیب پلیس ها خارج شده اند، باز بمانند. متضاد و مبهم توضیحاتی از این قبیل و به ویژه برخی اقدامات مریمن که نفی کننده هوشیاری های به نمایش گذاشته شده او در سکانس قبلی و کاملاً متفاوت با بیرحمی و برخوردهای تند او با اطرافیانش است، سبب نزول «لانه دزدها» می شود و حتی شرحی که بر سرقت صورت گرفته از سوی مریمن و باند او و نیمه کاره ماندن و سرکوب شدن آن می آید، متضاد و مبهم و رد کننده بعضی اطلاع رسانی ها در حقایق قبلی است. در کنار سارقان مایکل مان در «مخمصه» نه تنها زندگی خانوادگی اعضای گروه سارقان را توضیح می داد و دنیرو و کاراکترهای تام سایزمور و ول کیلمر را تشریح و آسیب شناسی می کرد بلکه می گفت چطور اختلافات کاراکتر آل پاچینو با همسرش، دختر نوجوان آنها (ناتالی پورتمن) را به یک خودکشی نافرجام سوق می دهد اما گوده گاست از یک نقطه شرح زندگی خانوادگی آشفته اوبراین و مریمن و گروه مخوف وی را رها می کند، بدون اینکه آن را به سامان و یک نتیجه نهایی برساند. البته «لانه دزدها» در سه ماه و اندی اخیر در آمریکا و اروپا کم نفروخته اما اگر قرار بود ساختن کلاسیک های ژانر جنایی همان قدر آسان و منوط به تقلید از نمونه های برجسته موجود باشد. فیلم های شاخص جهان سینما این همه پر ارج و قرب و کم شمار نمی شدند. منبع: LA. Times

نوشته درباره «لانه دزدها»؛دشواری های رسیدن به سطوح مایکل مان اولین بار در بانی‌فیلم پدیدار شد.