خطر انحراف سینمای دفاع مقدس را سه دهه پیش گوشزد کردیم / سلیقه‌ای بودن مدیریت؛ عامل اصلی مشکلات سینما

به گزارش سینماپرس، نشست تخصصی «گفتمان سینمای دفاع مقدس» صبح امروز (سه‌شنبه، پنجم تیرماه) با حضور حجت‌الله سیفی کارگردان سینما، حبیب‌الله مازندرانی مدیر تولید فیلم، سریال و امور سینمایی دفاع مقدس و امیرحسین شریفی تهیه کننده سینما در سازمان هنری و امور سینمایی دفاع مقدس برگزار شد.

در ابتدای این نشست «حبیب‌الله مازندرانی‌» با بیان اینکه گفتمان سینمای دفاع مقدس عنوان سلسله نشست‌هایی خواهد بود که با ۱۸ جلسه دنبال خواهد شد، اظهار داشت: هدف اصلی ما از این نشست‌ها به نوعی گفتمان‌سازی و تولید ادبیات در این حوزه، تحلیل مسائل مربوط، نقد و عملکرد متولیان و هنرمندان این حوزه است.

وی با تشریح روند شکل‌گیری سازمان هنری و امور سینمایی دفاع مقدس گفت: این سازمان در سال ۹۳ تاسیس شده است که پنج سال از عمر آن می‌گذرد و شامل پنج معاونت هنری است. این نشست تلاش دارد راه‌های برون رفت سینمای انقلاب و دفاع مقدس را بررسی و به راه‌کار ختم کند.

مدیر تولید فیلم، سریال و امور سینمایی دفاع مقدس از تولید سریال شهید صیاد شیرازی و فیلم سینمایی شهید باقری در سال جاری خبر داد و افزود: ساخت سریال شهید صیاد شیرازی یکی از پروژه‌های است که در این مجموعه کلید زده شده و فیلمنامه آن تهیه شده است. کار تصویربرداری فیلم سینمایی شهید باقری نیز که فیلمنامه آن را محمود نقاش‌زاده نوشته را آغاز می‌کنیم.

مازندرانی افزود: حمایت از کارهای حوزه دفاع مقدس در بخش مالی و پشتیبانی از وظایف این مجموعه است که سال گذشته چهار تله فیلم را در همین راستا حمایت کردیم. امسال نیز با مشارکت معاونت استانهای صدا و سیما پنج اثر را حمایت می‌کنیم تا تولید شود.

در ادامه این نشست حجت‌الله سیفی با بیان اینکه من متولد سال ۳۳ در اهواز هستیم و اولین فیلم خودم را سال ۶۰ ساختم که برنده بهترین فیلم کوتاه شد و کار پایه‌ریزی جشنواره فجر، ایجاد سینمای جوان و تعداد زیادی تولید اثر داشته‌ام، گفت: اگر جنگی پیش نیاید کسی دفاع نخواهد کرد لذا هیچ نگاهی از سوی ایرانیان برای تصرف زمینی وجود نداشت پس وقتی تعرضی شکل گرفت ما دفاعی را شکل دادیم که همواره از آن یاد می‌کنیم و به آن افتخار می‌کنیم.

این کارشناس سینما بیان کرد: هنوز وقتی شهیدی تفحص می‌شود مردم آن را گرامی می‌دارند در حالی که عراقی‌ها چنین حالتی برای کشته‌هایشان در جنگ علیه ما ندارند. خیلی‌ها نسبت به جنگ ما نگاه نامانوس داشتند اما امروز این نگاه معکوس شده به گونه‌ای که جوانان با نگاه مهربانانه‌تری به آن توجه دارند.

سیفی خاطرنشان کرد: باید یادمان باشد کشورمان علرقم تحمیل شدن ۸ سال جنگ، هیچ خاکی را از دست نداد و دفاع مقدس را شکل داد. سینما در برابر این ارزش‌ها باید خودشان را نشان دهد. فیلمسازان هالیوود فقط درونیات خودشان را به تصویر می‌کشند و همه فیلم‌های آن با نگاه تحمیل کردن قدرت سلاح‌هایشان است در این شرایط سوال پیش می‌آید که ما در برابر آن‌ها چه کردیم؟

در ادامه امیرحسین شریفی با بیان اینکه بیش از سه دهه است در سینما فعالیت می‌کنم و تاکنون ۱۴۴ فیلم ساخته‌ام که «هور در آتش» و «همسفران» از جمله آثار دفاع مقدسی من است. و اکنون سریال «روزهای بی قراری» را با موضوع انقلاب اسلامی در دست تولید دارم، گفت: سینمای دفاع مقدس و جنگ در دل هم هستند اما فیلم‌هایی که در یک دهه ساخته شدن هیچ ارتباطی با دفاع مقدس نداشتند بلکه همه این آثار اکشن و برای پُر کردن گیشه بود که بزرگترین لطمه را به سینمای دفاع مقدس زد.

وی گفت: خطر انحراف سینمای دفاع مقدس را سه دهه پیش گوشزد کردیم چرا که ما باید به ارزش‌های‌مان در جنگ می‌پرداختم. در جنگ موضوعاتی وجود دارد که باید مورد پژوهش و تحقیق قرار گیرد چون ما بدهکار افراد حاضر در دفاع مقدس هستیم.

این کارگردان با تاکید بر اینکه تعداد فیلم‌هایی که از دفاع مقدس ساخته شده انگشت شمار است، افزود: فیلم‌هایی که ارزشمند و به بدنه سینمای دفاع مقدس پرداخته باشد بسیار کم و انگشت شمار است.

مازندرانی در ادامه با ارائه گزارشی اظهار داشت: در یک کار تحقیقی به این جمع‌بندی رسیدم که ۲ هزار و ۲۱۵ فیلم سینمایی پس از انقلاب اسلامی ساخته شده که حدود فقط ۲۶۵ اثر آن مربوط به دفاع مقدس است و نهایتاً نزدیک به ده درصد از آمار تولیدات ما را شامل می‌شود. دفاع مقدس یکی از ژانرهایی است که سینمای ایران درباره آن فیلم می‌سازد اما این آمار کم است چون انقلاب ما یک اتفاق فرهنگی بود و باید بیشتر در این بعد کار می‌کردیم.

وی افزود: وقتی این آمار با هالیوود و بالیوود مقایسه می‌شود که آن‌ها سالی چندین هزار فیلم تولید می‌کنند مشخص می‌شود ایران کم تولید سینمایی دارد در حالی که سینمای دفاع مقدس در حال احتضار است.

حجت‌الله سیفی در ادامه علت مشکلات سینما را مدیریت فرهنگی دانست و گفت: با پیروزی انقلاب در زمانی که همه به فکر کارهای انقلاب بودند من به فکر سینما بودم و طرحی ارائه کردم تا جشنواره فجر برگزار شود پس اگر کاری قرار است بشود باید درباره آن فکر شود در حالی که در گذشته سیاست‌گذاری‌های ما لحظه‌ای بود.

وی تصریح کرد: باید دیدگاه آینده را پیش و رو داشت تا به موفقیت دست پیدا کرد. تصمیم ‌گیری‌ها باید در جشنواره‌ها باید توسط نهادها گرفته شود تا جشنواره‌ها نهادینه شوند. اگر هر اتفاقی نهادینه شود چیزی شبیه روز قدس می‌شود که نسل‌های بعد نیز آن را ادامه خواهند داد.

دبیر اسبق جشنواره فجر عنوان کرد: ما بایستی فیلم بسازیم و اگر به شهید باقری و صیاد شیرازی می‌پردازیم بخاطر ارائه کردن الگو است اما ما چیزهای دیگری مانند مجاهدت، ایثار و ولایت پذیری در ادبیات دفاع مقدس داریم که تاکنون از آن حرفی زده نشده است.

سیفی بیان کرد: هیچکدام از فیلم‌های امروز ما که برنده جوایزی می‌شوند برآمده از فکر جوانان ما نیست بلکه تنها یک کپی برداری از سینمای غرب است. بایستی برای سینمای جنگ مسیری را طی کنیم که اولاً مسیر درستی باشد و مدیران آن را ترسیم کنند. فرهنگ و سینما نیازمند هزینه هستند چون بازدهی کار فرهنگی دیربازدهی است.

در ادامه شریفی نقش فیلمنامه را در موفقیت آثار سینمایی بسیار اثرگذار دانست و گفت: اگر فیلمنامه خوب داشته باشیم می‌توانیم فیلم دفاع مقدس را به دنیا برسانیم. ما در مجامع بین‌المللی بخاطر فیلم «هور در آتش» جایزه گرفتیم چون زبان فیلم انسانی بود و این ویژگی آثار دفاع مقدس است.

وی گفت: سلیقه مدیریت فرهنگی در آمار تولید فیلم‌های دفاع مقدس تاثیرگذار است، در مقطعی تولیدات دفاع مقدس خیلی زیاد بوده اما امروز تولیدات به سمت کارهای آپارتمانی رفته است. برای رونقش سینمای دفاع مقدس همانطور که جشنواره فیلم دفاع مقدس داریم باید جشنواره فیلمنامه‌نویسی دفاع مقدس را نیز داشته باشیم.

این فیلمساز تاکید کرد: ما می‌توانیم دفاع مقدس را با فکر در سینما ارائه کنیم به گونه‌ای که اثرگذار باشد در شرایطی که سینمای دفاع مقدس کاملاً تعطیل شده است.

مازندرانی گفت: از سال شصت تاکنون حدود ۱۰ معاون فرهنگی را در وزارت ارشاد عوض کرده‌ایم که مدت مدیریت هر کدام این عزیزان مشخص است. نکته جالب این مسئله این است که بالاترین آمار تولید فیلم‌های دفاع مقدس مربوط به دوره مدیریت عزت‌الله ضرغامی است.

سیفی در پاسخ به اینکه تعدد مراکز متولی سینمای دفاع مقدس به نفع سینمای دفاع مقدس است یا نه بیان کرد: تشکیل حوزه هنری نیاز انقلاب برای تولید فیلم بود. این‌نهادها از دل دولت بیرون آمد که می‌بایست این نهادها ملزم به تولید فیلم در حوزه‌های مختلف باشند. این در حالی است که قرار نیست ما همه را ملزم به تولید فیلم خاصی کنیم.

امیرحسین شریفی در ادامه با انتقاد از روند برگزاری جشنواره فیلم فجر تاکید کرد: جشنواره فجر یک باند است که فقط به دوستان خودشان جایزه می‌دهند.

حجت‌الله سیفی با تاکید بر اینکه باید خواسته‌هایمان را منطقی کنیم تا بتوانیم تولید فیلم داشته باشیم، گفت: وقتی هر روز مدیران عوض می‌شوند و سیاست‌های ما مبتنی بر اشخاص است نمی‌توانیم کار ریشه‌ای انجام دهیم. هرگز تولید فیلم از یک کلاس بیرون نمی‌آید بلکه تولید فیلم از اهداف دلی بیرون می‌آید.

در ادامه شریفی با انتقاد شدید از نحوه حمایتی سازمانها و نهادها از پروژه‌های دفاع مقدس گفت: ما برای گرفتن تجهیزات برای ساخت فیلم هفت‌خان رستم را رد می‌کنیم. در سالهای گذشته همکاری سازمانها با ما برای ساخت فیلم بسیار محدود بوده است آنها حتی برای در اختیار گذاشتن لباس رزمندگان نیز به صورت روزانه بابت هر لباس اجاره می‌گرفتند همین شد که بسیاری از تهیه کنندگان با ساخت فیلم در این ژانر خداحافظی کردند و رو به ساخت فیلمهای آپارتمانی آوردند.

حجت‌الله سیفی در پایان گفت: سینمای دفاع مقدس نباید فقط به سرداران شهید بپردازد بلکه مدیران همانند یک بازی فوتبال باید به جریان فیلمسازی نگاه کنند.