نگاهی به فیلم «برگ جان» ساخته ابراهیم مختاری/ تکه‌های جامانده از دیروز
سینماسینما، زهرا مشتاق:
در کلاس‌های فیلمنامه‌نویسی بهروز افخمی گفته می‌شد در جهان هیچ قصه ناگفته‌ای وجود ندارد. مهم آن است که این قصه‌های دوباره چگونه تعریف شود.
«برگ جان» یکی از همین قصه‌های تکراری است. بی هیچ خلاقیتی در بازتعریف روایت. در ساده‌ترین بیان ممکن فیلم شوری در دل نمی‌اندازد و نفست را در هیچ کجای فیلم در سینه حبس نمی‌کند. نه قصه تازه است و نه روایت. فیلم چند عکس قشنگ دارد. مثل مردی که در پهنای دشت و بر خطی عمود بر زمین خوابیده است. برداشت زعفران در شب. چیدمان زیبای گل‌های زعفران بر پارچه‌ای سفید. نمای نخ‌ریسی زن روستایی. تصویر حیاط و باغچه و درخت زیبای انار و تصاویری از این دست. اما یک فیلم تنها با عکس‌های قشنگ ساخته نمی‌شود. اگر قرار به دیدن تصاویر زیبا بود، به جای تماشای فیلم، مخاطب راهی یک گالری عکاسی می‌شد. وقتی می‌گوییم فیلم، از گونه‌ای مشخص از هنر صحبت می‌شود که برگرفته از مجموعه‌ای عناصر است که حاصل نهایی آن تبدیل به فیلم می‌شود. چه داستانی و چه مستند. و باید پذیرفت هر شاخه از فیلم با الزامات خاص خود تعریف می‌شود و شکل می‌گیرد. درست مثل نوع صدادهی حنجره یک خواننده است. از یک خواننده تنورخوان در اپرا نمی‌توان انتظار داشت پاپ بخواند. یا نمی‌توانیم از خواننده پاپ تقاضای خواندن تصانیف سنتی داشته باشیم. بعضی سوژه‌ها در روایتی مستند، به شکل درست‌تری روایت می‌شوند. هم‌چنان‌که برای مثال یک سوژه فانتزی در قالب انیمیشن زیباتر و باورپذیرتر ارائه می‌شود.
«برگ جان» خرده‌روایت‌های جامانده از یک قصه مستند درباره زعفران است. تکه‌هایی که به شکل خیلی مشخص، فیلمساز علاقه‌مند به بیان آن بوده است. بخش‌هایی که به هر دلیل امکان گنجانیدن آن در آن فیلم مستند مهیا نشده است. دلایلی که می‌تواند از گونه‌گونی دو فرهنگ متفاوت نشئت گرفته باشد. تفاوت‌هایی که گاه حتی به تعارض نزدیک شده است. درست مثل پلان آغازین «برگ جان»؛ آن‌جا که پیرمرد روستایی برای چندمین بار در پلانی که معلوم است بارها تکرار شده است، به دست و پای خر خود پارچه‌ای می‌بندد تا حتی غباری از زمین همسایه کناری با خود نبرد. یا جایی که پیرمرد روستایی با غیظ می‌گوید تو از زمستان هم بی‌رحم‌تری. پیرمرد روستایی نمی‌تواند قبول کند که چگونه ممکن است کسی به بریدن یک درخت زنده رضایت دهد. آن هم برای یک چیزی که دروغ است. برای تبدیل کردن واقعیت به دروغ. برای همین است که با خشم می‌گوید این چه شغل مزخرفی است که شما دارید. همه کارتان قلابی است. خانه ویران در فیلم درست شده است. حوض بی‌آب در فیلم تبدیل به باغچه‌ای زیبا شده است. درخت انار بریده شده و تا چند روز دیگر خشک خواهد شد. چرخ نخ‌ریسی و مستطیل پرآب و همه چیزهای دیگر بعد از فیلم از بین می‌رود و از یک هستی دروغین به ذات فناشده خود برمی‌گردند و همین است که مرد روستایی را از درک این اندازه از دروغ ناتوان و عصبانی می‌کند. «برگ جان» بازمانده از یک مستندی است که نتوانسته این چیزها را در درون خود جای دهد و فیلمساز گویا خود را موظف به بیان این تکه‌ها می‌داند. درست مثل کسانی که انگار در فیلم کوتاهی که از یک موضوع ساخته‌اند، مجالی برای گفتن همه چیز پیدا نکرده‌اند. و حال همان موضوع را در قالب یک داستان بلند دوباره‌گویی می‌کنند.
قصه، داستان تازه‌ای برای روایت ندارد. یک گروه فیلمساز که در جایی مشغول ساخت فیلم است و بیرون و درون صحنه در هم تنیده می‌شود. روایتی هزار بار دیده‌شده که هیچ انگیزه‌ای برای تماشای مجدد برنمی‌انگیزد. یا رابطه زن و مرد جداشده از هم. یا تلاش برای خریدن یک آپارتمان و تصمیم برای فروختن آن.
«برگ جان» شاید این یادآوری مهم باشد که بعضی در روایت مستند، استادانه‌تر عمل می‌کنند. هم‌چنان‌که هر داستانی‌سازی توان روایت گونه مستند را نیز ندارد. گرچه باید تاکید کرد برخی واقعا یک استثنا هستند.
ماهنامه هنر و تجربه
آخرین خبرها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- آزادی توماج صالحی با قید وثیقه
- «عقابها» پرمخاطبترین فیلم تاریخ سینمای ایران!
- وحید تاج: بزرگترین ریسک زندگیام را نزد استاد شجریان انجام دادم
- با ۱۰ ورزشکار جذاب مرد دنیا در سال ۲۰۲۳ آشنا شوید
- حمایت ۲۶ صنف سینمایی برای علی دهکردی/ پاسخ مدیرعامل جدید خانه سینما
- استودیوهای بزرگ فیلمسازی «ایلان ماسک» را تحریم کردند
- همکاری برد پیت و آدام سندلر در کمدی نتفلیکس
- آتیلا پسیانی بلد بود از بیرحمیهای زندگی انتقام بگیرد
- علی دهکردی مدیرعامل خانه سینما شد
- سانسور عجیب در سریال زخم کاری که خبرساز شد
- انتقاد شدید محمود گبرلو از برخورد تلویزیون با اصغر فرهادی
- تجلیل از مدس میکلسن و فوزی بنسعیدی در جشنواره مراکش
- درخواست دختر بیتا فرهی برای تشکیل تیم پزشکی
- چه کسی جک نیکلسون را به سینما برمیگرداند؟
- تشویق طولانی مسعود کیمیایی در «بازنمایش قصه ترانههای ماندگار»/ کیمیایی از غم نبود مهرجویی گفت
- انتقادات تند فهیم به «سرزمین مادری» و کمال تبریزی
- لیدی مکبث در تماشاخانه ایرانشهر
- جشنواره توکیو جایزه آکیرا کوروساوا را به ایناریتو و فوکادا اهدا می‌کند
- شان پن در نقش خودش بازی می‌کند/ حضور در یک سریال جنگی
مرتبط با خبر
خبرهای پربازدید
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
«تمساح خونی» به برنامه «هفت» رسید
دومین برنامه سینمایی «هفت» با اجرای بهروز افخمی جمعه ۲۱ اردیبهشت با بررسی فیلم «تمساح خونی» و کمدی ترکیبی روی آنتن شبکه نمایش می‌رود. نوشته «تمساح خونی» به برنامه «هفت» رسید اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۲/۲۱
«هفت» از امشب راهی آنتن می‌شود
برنامه سینمایی «هفت» با اجرای بهروز افخمی از امشب، جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه راهی آنتن شبکه نمایش می‌شود. نوشته «هفت» از امشب راهی آنتن می‌شود اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۲/۱۴
«هفت» در فضایی نوستالژیک راهی آنتن می‌شود
برنامه سینمایی «هفت» با اجرای بهروز افخمی از جمعه ۷ اردیبهشت‌ماه پخش خود را در شبکه نمایش از سر می‌گیرد. نوشته «هفت» در فضایی نوستالژیک راهی آنتن می‌شود اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۲/۰۶
«هفت» در راه است؛ افخمی فیلم علمی – تخیلی می‌سازد!
بهروز افخمی از شروع مجدد برنامه هفت از هفته آینده خبر داد و در عین حال گفت: نخستین اثر علمی – تخیلی خود را می‌سازم. بهروز افخمی به ایرنا گفت: ...ادامه مطلب نوشته «هفت» در راه است؛ افخمی فیلم علمی – تخیلی می‌سازد! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۲۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
نسخه ویژه نابینایان «شوکران» با صدای آزیتا حاجیان منتشر می‌شود
آزیتا حاجیان فیلم سینمایی «شوکران» ساخته بهروز افخمی را برای نابینایان توضیح‌دار کرد. به گزارش سینماسینما، سوینا نسخه ویژه نابینایان فیلم سینمایی «شوکران» ساخته بهروز افخمی را پنجشنبه ۱۷ اسفند ۱۴۰۲ در چارچوب برنامه فیلمخانه منتشر می‌کند. این فیلم روز پنجشنبه ساعت ۱۹ از طریق سایت سوینا در دسترس مخاطبان...
۱۴۰۲/۱۲/۱۶
افخمی: «بی بدن» را به جای «صبح اعدام» وارد مسابقه کنید
بهروز افخمی گفت: «صبح اعدام» را از جشنواره بیرون و «بی‌بدن» را جایگزین آن کنید. یه گزارش سینماسینما، بهروز افخمی با دلخوری خطاب به مدیران جشنواره فجر، در برنامه «هفت» گفت: فیلم «بی‌بدن» را با بی‌دقتی دیدید و الان می‌توانید اشتباهتان را جبران و عذرخواهی کنید. از هیئت داوران جشنواره...
۱۴۰۲/۱۱/۱۶
بهروز افخمی: فیلمنامه «صبح اعدام» اقتباسی نیست!
بهروز افخمی؛ کارگردان فیلم «صبح اعدام» در مورد کار کردن فیلمنامه‌های اقتباسی بیان کرد: در اکثر کارهایم از اقتباس استفاده کرده‌ام اما این فیلمنامه، اقتباسی به حساب نمی‌آید و بارها گفته‌ام بر مبنای گزارش‌های روزنامه کیهان و اطلاعات، این فیلمنامه را نوشته‌ایم. نوشته بهروز افخمی: فیلمنامه «صبح اعدام» اقتباسی نیست!...
۱۴۰۲/۱۱/۱۴
تیزر «صبح اعدام» منتشر شد
تیزر فیلم سینمایی «صبح اعدام»، به کارگردانی بهروز افخمی همزمان با نمایش در سومین روز جشنواره فیلم فجر در سینمای رسانه منتشر شد. نوشته تیزر «صبح اعدام» منتشر شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۱/۱۴
پوستر فیلم سینمایی «صبح اعدام» رونمایی شد
پوستر و لوگوی فیلم سینمایی «صبح اعدام» به کارگردانی بهروز افخمی با طرحی از محمد روح‌الامین منتشر شد. نوشته پوستر فیلم سینمایی «صبح اعدام» رونمایی شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۱/۰۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
معرفی فیلم‌های چهل‌ودومین جشنواره فجر
اسامی فیلم های راه یافته به جشنواره چهل و دوم فجر با فیلم های کارگردان‌هایی همچون مسعود جعفری‌جوزانی، بهروز افخمی، سروش صحت، بهروز شعیبی، جواد عزتی و محمود کلاری اعلام ...ادامه مطلب نوشته معرفی فیلم‌های چهل‌ودومین جشنواره فجر اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۰/۱۹
نمایش مستند «اجاره نشین ها» در موزه
مستند «اجاره نشین ها» در موزه سینما به نمایش در می آید. به گزارش ایسنا ، مستند « اجاره نشینی» ساخته ابراهیم مختاری و کیوان کیانی در موزه سینما نمایش ...ادامه مطلب نوشته نمایش مستند «اجاره نشین ها» در موزه اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۱/۰۶
نمایش فیلم «چیغ» در نشست ماهانه‌ی «مستندهای ایران‌شناسی»
بیست‌وسومین نشست ماهانه‌ی «مستندهای ایران‌شناسی» به نمایش و نقد و بررسی فیلم مستند «چیغ» ساخته محمدرضا اصلانی اختصاص دارد. به گزارش سینماسینما، این نشست با حضور محمدرضا اصلانی سازنده اثر، ابراهیم مختاری نویسنده، کارگردان و مستندساز و سعید عقیقی فیلمنامه‌نویس، مدرس و منتقد سینما برگزار می‌شود و پس از نمایش...
۱۴۰۲/۱۰/۲۳
شبی برای ابراهیم مختاری و تماشای نسخه مرمت شده "زعفران"
سخه ترمیم شده مستند «زعفران» ساخته ابراهیم مختاری در حاشیه پانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» با حضور مستندسازان و علاقه‌مندان به آثار این کارگردان و در آیینی ویژه اکران شد.
۱۴۰۰/۰۹/۲۳
رونمایی از نسخه ترمیم شده مستند «زعفران»
در بخش مروری بر آثار ابراهیم مختاری در پانزدهمین جشنواره سینماحقیقت، دو پنل تخصصی برای دو فیلم این فیلمساز و یک مراسم رونمایی از نسخه ترمیم شده مستند «زعفران» در ششمین روز جشنواره برگزار خواهد شد.
۱۴۰۰/۰۹/۲۱
گردهمایی با حضور بنی اعتماد، مهوش شیخ الاسلام ، ابراهیم مختاری
اعضای انجمن مستندسازان سینمای ایران بیست و چهارمین سالگرد تاسیس این انجمن را جشن گرفتند.
۱۴۰۰/۰۹/۱۴
منتظر بمانید..
نمایش چهار فیلم از ابراهیم مختاری در فرانسه
چهار فیلم از آثار ابراهیم مختاری در پاریس به نمایش درمی‌آید. به گزارش سینماسینما، فیلم‌های «زعفران»، «زینت: یک روز به‌خصوص»، «برگ جان» و «زینت» به کارگردانی ابراهیم مختاری در ماه نوامبر ۲۰۲۱ میلادی (آبان و آذر ۱۴۰۰) در پاریس به نمایش درمی‌آید. این برنامه فرهنگی به صورت مشترک توسط مرکز...
۱۴۰۰/۰۸/۲۲
نمایش ۴ فیلم ابراهیم مختاری در فرانسه
چهار فیلم از آثار ابراهیم مختاری در پاریس به نمایش درمی‌آید.
۱۴۰۰/۰۸/۲۲
میزگرد بحث آزاد درباره مدیریت خانه سینما را بارها پیشنهاد دادم
ابراهیم مختاری رییس پیشین هیات مدیره خانه سینما که متنی را با عنوان «در کانون کارگردانان سینمای ایران» چه خبر است، چندی قبل منتشر کرد؛ در پی آن ابوالحسن داودی پاسخی به آن داد و به تازگی در پاسخ به این سینماگر متن جدیدی را منتشر کرده است.
۱۴۰۰/۰۴/۲۹
ابراهیم مختاری: در کانون کارگردانان سینمای ایران چه خبر است؟
ابراهیم مختاری عضو سابق هیات مدیره خانه سینما و کارگردان در مطلبی تحت عنوان "در کانون کارگردانان سینمای ایران چه می گذرد؟" نقطه نظراتش را مطرح کرده است.
۱۴۰۰/۰۴/۱۴
نکوداشت «ستون‌های سینمای مستند» برگزار شد
مراسم نکوداشت محمد تهامی نژاد و ابراهیم مختاری در هتل پارسیان انقلاب به همراه تقدیر از سه کارگردان مستند برگزار شد.
۱۳۹۸/۰۴/۲۷