نقد و بررسی فیلم چهارشنبه | نیمرخ

نقد و بررسی فیلم چهارشنبه

اولین تجربهٔ بلند سینمایی سروش محمد زاده مثل هر فیلم دیگری دارای نقاط ضعف و قوت مختلف خود است اما در برآیند نهایی می‌توان گفت فیلمی است که ارزش دیدن دارد. بیشتر از همه به خاطر موقعیت داستانی که برگزیده است. البته مسئلهٔ قصاص از پرتکرارترین موضوعات سینمای ایران به‌حساب می‌آید اما بیشتر آثار سینمایی روایت خود را به بخشی از ماجرا اختصاص می‌دهند که خانوادهٔ قاتل در آن قرار دارند و تلاش‌های آن‌ها برای گرفتن رضایت مواد دراماتیک را فراهم می‌کند. همچنین در آثاری که روایت را از خانوادهٔ مقتول آغاز می‌کنند مسئلهٔ اصلی هدف آن‌ها برای اجرای قصاص و در انتها کوتاه آمدن و گذشت کردن از قصاص است. اما سروش محمد زاده در مقام فیلم‌نامه‌نویس نه‌تنها موقعیت خانوادهٔ مقتول را انتخاب کرده بلکه مواد داستانی خود را از درگیری داخلی این خانواده گرفته است. درنتیجه در این فیلم بیشتر از اینکه شاهد کشمکش خانواده قاتل و مقتول باشیم شاهد یک درگیری داخلی بر سر رضایت دادن و قصاص در خود خانوادهٔ مقتول هستیم. در این راه نیاز مالی اعضای خانوادهٔ مقتول و شرایط خاص دختر کوچک آن‌ها (اکرم) که قرار است در آینده به ازدواج یکی از نزدیکان قاتل دربیاید پیچش‌های داستانی جذابی را ایجاد می‌کنند. فیلم‌ساز در ارائه بحث اصلی جاری در فیلم به حد کافی گویا عمل کرده است و این تلاش او از همان تیتراژ آغازین قابل‌مشاهده است. صحنه‌هایی از یک مجلس عروسی که به تکه‌های پرونده‌های مربوط به دادگاه کات می‌شود و این رفت‌وبرگشت تا انتها ادامه پیدا می‌کند. همچنین اولین برخورد دو برادرِ خانواده، سلیم با بازی شهاب حسینی و طاهر با بازی آرمان درویش به این موضوع اختصاص پیدا می‌کند و عملاً فیلم از جایی شروع می‌شود که برادر بزرگ‌تر می‌گوید قصد دارد رضایت دهد و طاهر مخالفت می‌کند. این کشمکش تا پایان به‌عنوان کشمکش اصلی باقی می‌ماند. چنین داستانی هم در ابتدا هم در ادامه به انگیزه سازی‌های قانع‌کننده نیاز داشته که فیلم در این بخش کم‌وبیش موفق است. تلاش شده برخورد شخصیت‌ها با خواسته‌هایشان دارای پیچیدگی‌هایی باشد و نتوانند سرراست و مستقیم از قصد و نیت خود حرف بزنند.برای مثال از همان ابتدا که سلیم می‌گوید نظرش عوض شده و می‌خواهد رضایت دهد برای این تغییر عقیدهٔ خود دلایل مختلفی می‌آورد که در ادامهٔ فیلم خودش بعضی از آن‌ها را رد می‌کند. سلیم وضعیت مالی خوبی ندارد، زن و بچه‌اش در شهرستان هستند و درآمد او برای سر پا نگه‌داشتن زندگی آن‌ها کافی نیست درنتیجه او به شکل مستقیم به پول دیه نیازمند است. خواهر بزرگ‌ترش طلاق گرفته و بدون هیچ پشتوانه‌ای در خانهٔ پدری آن‌ها ساکن است درنتیجه او هم برای گذران زندگی خود به این پول نیاز دارد ولی توانش را ندارد تا موضوع را مستقیم با طاهر در میان بگذارد. اما انگیزه‌های این دو نفر از ابتدا هم می‌توانسته وجود داشته باشد و در پاسخ به این سؤال که چرا حالا نظرشان را تغییر داده‌اند، فیلم دست روی خواهر کوچک‌تر، اکرم گذاشته است. اکرم به شکل ناخواسته (!) از نامزد خود مجید باردار است و در صورت اعدام قاتل که شوهرخالهٔ مجید است برای ازدواج و رفتن به آن خانواده مشکل دارد، باردار بودنش باعث می‌شود حتی برای جدایی از مجید هم با مشکل رو به باشد. درنتیجه روابط بین این سه نفر کلافی ایجاد می‌کند از انگیزه‌های درونی و بیرونی که راهی سرراست برای بیانش وجود ندارد. به همین دلیل زمانی که طاهر پول لازم را تهیه می‌کند سلیم حتی ناامیدتر از قبل به او نگاه می‌کند و می‌گوید که نیازی به این پول ندارد. مسئلهٔ اصلی قصاص قاتل است که در ابعاد مختلف برای این خانواده مشکل‌ساز می‌شود.

در سمت دیگر طاهر قرار دارد که بار سنگین‌تری از جزییات را نسبت به شخصیت‌های دیگر به دوش می‌کشد اما این شخصیت هم در مرحله متن و هم در مرحلهٔ اجرا توسط آرمان درویش به تأثیرگذاری لازم نرسیده و ظرفیت‌هایش رهاشده باقی می‌مانند. طاهر که در سی‌وسه سالگی هنوز شاگرد مغازه است و شب‌ها هم در همان‌جا سر می‌کند همهٔ انگیزه‌هایش برای زندگی و زنده بودن را کنار گذاشته و در فکر قصاص قاتل پدرش است. چنین شخصیتی حتماً نقاط تاریک و تکان‌دهنده‌ای در زندگی خود داشته اما حضور طولانی‌مدتش در فیلم کاملاً صرف درگیری برای جور کردن پول دیه می‌شود. سرک کشیدن به درون طاهر و واکاوی انگیزه‌هایش حرکتی بود که فیلم را در موقعیتی برتر قرار می‌داد و به عمق قصه می‌افزود که فیلم‌ساز آن را رها کرده است. در بخش بازی‌ها فیلم دست آورد چشمگیری ندارد. شهاب حسینی که قرار بوده برگ برندهٔ فیلم باشد و توجه‌ها را به این فیلم اول جلب کند در ترسیم شمایل یک مرد درگیر با مشکلات متعدد خانوادگی، مالی و کاری اگرچه استانداردهای همیشگی خود را پیاده کرده ولی نمی‌توان لحظهٔ ماندگاری در مدت‌زمان حضور او پیدا کرد. وقتی ویژگی‌های مشترک این شمایل را با نقش دیگر او، حجت در جدایی نادر از سیمین مقایسه کنیم کمبودهایش خیلی واضح‌تر به نظر می‌رسند.

باوجوداینکه داستان فیلم ضعف‌هایی که گفته شد را در خود دارد اما تا لحظات پایانی تنش‌ها را تقریباً درست هدایت می‌کند و به یک نقطهٔ مرکزی نزدیک می‌کند اما در مرحله آخر برای اتصال آن‌ها به یکدیگر ایدهٔ خلاقه‌ای ندارد. بحران به اوج می‌رسد و دلیل بحران خودبه‌خود از بین می‌رود. درواقع هدف فیلم‌ساز این بوده که آثار مخرب درگیری موجود در این خانواده به اوج برسد که نشانه‌هایش در فروش خانه توسط طاهر و سقط‌جنین اکرم در لحظات آخر قابل‌مشاهده است اما مرگ قاتل به خاطر سکته در سلول انفرادی همهٔ درگیری‌ها را در موقعیتی پوچ و بیهوده می‌اندازد. این نگاه اگرچه فضایی تلخ و سنگین را ایجاد می‌کند اما اگر ادامه‌ای برای فیلم وجود داشت تا خانواده را در پس از بحران نشان دهد می‌توانست به تأثیرگذاری مطلوبی دست پیدا کند. متأسفانه خانواده در لحظهٔ فروپاشی رها می‌شود. فیلم‌ساز در آخرین فرصت خود عروسی دختر همسایه که عشق قدیمی طاهر بوده را با تمام این اتفاقات هم‌زمان می‌کند تا بیچارگی که برای خواهران و برادر او به وجود آمده نمودی در خود او هم پیدا کند. این حرکت به‌خودی‌خود بالاتر از ظرفیت‌های دراماتیک فیلم است و این‌همه همزمانی مهندسی روایت را درشت می‌کند. اما گذشته از این در مرحلهٔ ایده هم فقط به‌مانند امضایی زیر حکم نابودی این خانواده می‌ماند که روشنایی‌ای در میانشان باقی نمانده. نگاه حاکم بیش‌ازحد تیره است و این شوک تلخ فرصت هم‌دلی و تأثیرگذاری باشخصیت‌ها را کاهش می‌دهد. چهارشنبه به‌عنوان فیلم اول یک جوان که راهی چندساله برای فیلم‌سازی را طی کرده به‌اندازهٔ کافی نکات مثبت دارد اما امید است سروش محمد زاده برای فیلم آینده‌اش طرح کامل‌تری را در نظر بگیرد.

منبع: نقد فارسی
آدرس کوتاه: http://www.rokh.in/news/2974
دیدگاه

آخرین خبرها
خبرهای پربازدید

شهاب حسینی
اصغر فرهادی

شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنش‌ها/ یادداشت کیوان کثیریان

سینماسینما: کیوان کثیریان در مجله واو نوشت: سینمای ایران پس از انقلاب، بازیگران پرتعدادی را به خود ندیده که بتوانند سالیان دراز خود را در سطح اول سینما حفظ کنند. شهاب حسینی یکی از این چهره‌های کم شمار است. او گرچه کمی دیر- در ۲۸ سالگی- بازی جلوی دوربین سینما...

۸ساعت پیش

شهاب حسینی
حسن فتحی

«مست عشق» در یک هفته ۳۱ میلیاردی شد

فیلم سینمایی «مست عشق» به کارگردانی حسن فتحی در اولین هفته اکران ۳۱ میلیارد تومان فروش کرد. نوشته «مست عشق» در یک هفته ۳۱ میلیاردی شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۲/۱۲

شهاب حسینی

بازی شهاب حسینی در «گناه فرشته» اغراق‌آمیز بود

منتقد سینما و تلویزیون گفت: شهاب حسینی وقتی که کارگردان خوبی داشته باشد، بازی‌های خوبی ارائه می‌دهد. ولی در سریال‌هایی مثل «گناه فرشته» خودش سلطان خودش است و بازی اش ...ادامه مطلب نوشته بازی شهاب حسینی در «گناه فرشته» اغراق‌آمیز بود اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۲/۱۰

پارسا پیروزفر
شهاب حسینی

«مست عشق» در پردیس کورش رکورد زد

فیلم سینمایی «مست عشق» ساخته حسن فتحی رکورد فروش افتتاحیه پر مخاطب‌ترین پردیس سینمایی کشور را شکست. نوشته «مست عشق» در پردیس کورش رکورد زد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۲/۰۶

شهاب حسینی
حسن فتحی

رونمایی از نخستین تیزر «مست عشق»

در فاصله یک هفته مانده تا اکران «مست عشق» به کارگردانی حسن فتحی، نخستین تیزر این فیلم سینمایی منتشر شد. نوشته رونمایی از نخستین تیزر «مست عشق» اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۳/۰۱/۲۱

پارسا پیروزفر
همایون اسعدیان

به مناسبت عید سعید فطر؛ شهاب حسینی، پارسا پیروزفر، بهرام افشاری و هانده اَرچل روی پرده سینماها

دو فیلم سینمایی جدید به مناسبت عید سعید فطر راهی اکران می‌شوند. به گزارش سینماسینما، همایون اسعدیان – دبیر شورای صنفی نمایش – درباره مصوبان جلسه روز گذشته شورا (۱۸ فروردین‌ماه) گفت: مقرر شده که اکران دو فیلم سینمایی «سال گربه» و «مست عشق» برای عید سعید فطر آغاز شود....

۱۴۰۳/۰۱/۱۹

شهاب حسینی
گلاره عباسی

نسخه ویژه نابینایان «گناه فرشته» منتشر می‌شود

سه قسمت از نسخه ویژه نابینایان برای سریال «گناه فرشته» به کارگردانی حامد عنقا جمعه منتشر می‌شود. به گزارش سینماسینما، فیلیمو با همکاری سوینا (سینمای نابینایان) نسخه توضیح‌دار «گناه فرشته» را برای نابینایان آماده کرده که با صدای گلاره عباسی جمعه ۱۱ اسفند از ساعت ۸ صبح در اختیار مخاطبان...

۱۴۰۲/۱۲/۰۹

شهاب حسینی

اکران آنلاین «مقیمان ناکجا» با بازی شهاب حسینی

فیلم سینمایی «مقیمان ناکجا» به نویسندگی، کارگردانی و تهیه کنندگی شهاب حسینی اکران آنلاین می‌شود. به گزارش سینماسینما، اکران آنلاین فیلم سینمایی «مقیمان ناکجا» به نویسندگی و کارگردانی شهاب حسینی از چهارشنبه دوم اسفندماه ساعت ۸ صبح آغاز می‌شود. داستان «مقیمان ناکجا» درباره جوانی است که به ناگاه وارد یک...

۱۴۰۲/۱۲/۰۱

شهاب حسینی

شهاب حسینی: می‌خواهم فیلمی اقتباسی از ساعدی بسازم

شهاب حسینی با بیان اینکه قصد دارد یک فیلم اقتباسی از غلامحسین ساعدی بسازد، گفت:‌ سینما رسالتی دارد و این هنرمند است که باید سلیقه بسازد و برای جامعه پیشنهاد دهنده باشد. به گزارش سینماسینما، عصر روز یکشنبه، ۱۰ دی‌ماه فیلم «مقیمان ناکجا» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران به...

۱۴۰۲/۱۰/۱۱

شهاب حسینی
امیر آقایی

«گناه فرشته» و داستان خون، عشق، عدالت

خون، عدالت، قضاوت و حتی عشق چند کلیدواژه‌‎ای‌اند که می‌شود رد آن را در تیزرهای جدیدترین ساخته حامد عنقا که برای اولین بار در مقام کارگردان در سریال «گناه فرشته» حاضر شده، دید. به گزارش سینماسینما، این مجموعه ظاهراً چند ویژگی جالب توجه دارد، شهاب حسینی در نقش وکیلی که...

۱۴۰۲/۰۹/۲۹

لادن مستوفی
شهاب حسینی

شهاب حسینی، امیر آقایی و لادن مستوفی در «گناه فرشته»

سه تن از بازیگران اصلی سریال درام اجتماعی «گناه فرشته» معرفی شدند. به گزارش سینماسینما، در حالی که تنها ۱۴ روز به پخش «گناه فرشته» مانده، با انتشار تصاویر تازه‌ای، سه تن از بازیگران آن معرفی شدند. شهاب حسینی نقش محوری «گناه فرشته» را ایفا می‌کند و امیر آقایی و...

۱۴۰۲/۰۹/۱۷

جواد نوروزبیگی
شهاب حسینی

گفت‌وگوی تصویری اختصاصی سینماسینما با جواد نوروزبیگی، تهیه‌کننده فیلم «بی‌همه چیز» (بخش دوم)/ برداشت‌های متفاوت از فیلم، نشانه موفقیت آن است

سینماسینما، محمد تاجیک: گفت‌وگو با جواد نوروزبیگی تهیه‌کننده پرکار و باسابقه سینما در ساعت ده صبح، اولین روز زمستان ۱۴۰۰، در دفتر او صورت گرفت. این گفت‌وگوی مفصل در چند بخش انجام شد که بخش‌های مختلف آن به مرور منتشر خواهد شد. در بخش دوم این مصاحبه، به هزینه‌های ساخت...

۱۴۰۰/۱۰/۰۳

رضا کیانیان
شهاب حسینی

نهمین حضور بین‌المللی فیلم‌سینمایی «بعد از اتفاق» در هند

فیلم سینمایی بعد از اتفاق به نویسندگی و کارگردانی پوریا حیدری اوره و تهیه کنندگی شهاب حسینی در نهمین حضور بین المللی خود در بخش مسابقه فیلم های بلند جشنواره فیلم کودک و نوجوان احمد‌اباد هند اکران می‌شود. به گزارش سینماسینما، بازیگران این فیلم عبارتند از: روح الله جعفری، رضا...

۱۴۰۰/۰۹/۲۶

مجید مجیدی
شهاب حسینی

گزارش فروش فیلم‌های سینماگران ایرانی در فرانسه/ تبلیغات گسترده برای «قهرمان»

دو فیلم از سینماگران ایرانی ساخته شده در داخل کشور و یک فیلم ساخته شده در فنلاند با بازی شهاب حسینی به کارگردانی حامی رمضان‌ در سینماهای فرانسه در این ماه اکران شدند. به گزارش سینماسینما، از سوم دسامبر «شیطان وجود ندارد» اثر محمد رسول‌اف، برنده خرس طلایی جشنواره برلین...

۱۴۰۰/۰۹/۲۶

عباس کیارستمی

تلخ‌ترین تابستان سینمای ایران/ درگذشت ۵ سینماگر در کمتر از ۴۵ روز

سینماپرس: تابستان ۹۵ هر چند هنوز به پایان نرسیده است اما بسیاری از سینماگران در کمتر از دو ماه از میان ما رفتند.

۱۳۹۵/۰۶/۰۵

رضا کیانیان
رهبر قنبری

پیشنهاداتی برای نجات سینمای کودک/ ایوبی باید اعضای شورای راهبردی سینمای کودک را تغییر دهد/ شعار دولت تدبیر و امید جهت هم راستایی دستگاه های دولتی تو خالی از آب در آمد

پیشنهاداتی برای نجات سینمای کودک/ ایوبی باید اعضای شورای راهبردی سینمای کودک را تغییر دهد/ شعار دولت تدبیر و امید جهت هم راستایی دستگاه های دولتی تو خالی از آب در آمد

سینماپرس: چرا به فیلمنامه های ارسالی برخی از سینماگران حوزه کودک توجه نمی شود؟ چرا فیلم اولی ها به سمت سینمای کودک نمی آید؟ بسیاری از اعضای شورای راهبردی سینمای کودک بی دلیل در این شورا حضور دارند، کدامشان به درد سینمای کودک خورده اند؟ این ها همه سوألاتی است...

۱۳۹۵/۰۵/۳۱

هومن سیدی
لیلا اوتادی

پرده سینماهای ایران میزبان کدام بازیگران است؟

پرده سینماهای ایران میزبان کدام بازیگران است؟

سینماپرس: باران کوثری، امین حیایی، نوید محمدزاده، رضا عطاران، فرهاد اصلانی، بهزاد فراهانی، امیر جدیدی، لیلا حاتمی، مریلا زارعی، امیر جعفری، شهاب حسینی و ترانه علیدوستی از بازیگرانی هستند که این روزها یا در سینماها دیده می‌شوند یا به‌زودی با فیلم‌های جدید به سینماها می‌آیند.

۱۳۹۵/۰۵/۱۶


تغییر در زمان مراسم ختم پرویز صبری کارگردان سینما

سینماپرس: مراسم ختم پرویز صبری کارگردان سینما که پیش از این اعلام شده بود فردا ۱۲ مرداد برگزار می‌شود به پنجشنبه ۱۴ مرداد موکول شد.

۱۳۹۵/۰۵/۱۲

کیومرث پوراحمد
مسعود کرامتی

مرگ سینمای کودک با سوء مدیریت سینما و سطحی نگری فیلمسازان/ بررسی عواملی که باعث نابودی سینمای کودک و نوجوان شده است

مرگ سینمای کودک با سوء مدیریت سینما و سطحی نگری فیلمسازان/ بررسی عواملی که باعث نابودی سینمای کودک و نوجوان شده است

سینماپرس: سیدرضا منتظری/ در بخش نخست گذری شد بر آفات مرگباری که سینمای کودک را به اضمحلال کشانده است و در ادامه معضلات دیگر سینمای کودک بررسی شده است. اما جالب آنکه اینک کمتر از ۶ ماه مانده تا برگزاری جشنواره فیلم کودک و نوجوان هیچگونه خبری از برگزاری این...

۱۳۹۵/۰۵/۱۲


اعلام جزئیات تشییع پیکر «پرویز صبری»/ کارگردان «ننه نقلی» در قطعه نام‌آوران آرام می‌گیرد

سینماپرس: مراسم تشییع پیکر پرویز صبری فردا سه شنبه ۱۲ مردادماه از شهریار به سمت قطعه نام‌آوران بهشت زهرا (س) برگزار می شود.

۱۳۹۵/۰۵/۱۱

عباس کیارستمی

بی مهری مدیران سازمان سینمایی نسبت به درگذشت «پرویز صبری»

سینماپرس: پرویز صبری کارگردان سینما در شرایطی دارفانی را وداع گفت که با درخواست فرزند این هنرمند از سوی مدیران سازمان سینمایی و خانه سینما موافقت نشد و این هنرمند مورد بی مهری کارگردانان هم صنف خود قرار گرفت.

۱۳۹۵/۰۵/۱۱


پرویز صبری کارگردان سینما درگذشت

سینماپرس: پرویز صبری کارگردان سینما که در چند ماه اخیر در بیمارستان به سر می برد، عصر امروز درگذشت.

۱۳۹۵/۰۵/۱۰

ابراهیم ابراهیمیان
مصطفی کیایی

برنامه تعطیلی سینماها در روز شهادت امام صادق (ع) مشخص شد

سینماپرس: سخنگوی شورای صنفی نمایش برنامه تعطیلی سینماها را همزمان با سالروز شهادت امام جعفر صادق (ع) اعلام کرد.

۱۳۹۵/۰۵/۰۶


استفاده از داستان ها و افسانه های ایرانی از امتیازهای «ننه نقلی»/ آیا کسی به صبری و صبری ها و سینمای کودک و تمایلات کودکان فکر و توجه می کند؟

استفاده از داستان ها و افسانه های ایرانی از امتیازهای «ننه نقلی»/ آیا کسی به صبری و صبری ها و سینمای کودک و تمایلات کودکان فکر و توجه می کند؟

سینماپرس: جبار آذین منتقد و مدرس سینمای کشور همزمان با اکران فیلم سینمایی «ننه نقلی» به کارگردانی پرویز صبری گفت: استفاده از داستان ها و افسانه های ایرانی در فیلم «ننه نقلی» از امتیازهای این اثر سینمایی کودک به شمار می آید اما سازندگان این قبیل آثار باید از فناوری...

۱۳۹۵/۰۳/۲۴

داریوش بابائیان

آقایان ایوبی و میرکریمی! به داد «پرویز صبری» برسید/ گلایه های شدید فرزند کارگردان سینما از مسئولان سینمایی و خانه سینما

سینماپرس: بابک صبری فرزند پرویز صبری کارگردان سینمای ایران ضمن گلایه شدید از مسئولان خانه سینما و سازمان سینمایی از وخامت شدید اوضاع پدرش بعد از تصادف خبر داد.

۱۳۹۵/۰۳/۱۹


باباییان: عواید حاصله از فروش «ننه نقلی» برای درمان کارگردان پیشکسوت سینما اختصاص میابد/ متأسفم که مسئولان از هنرمندان پیشکسوت حمایت نمی کنند

باباییان: عواید حاصله از فروش «ننه نقلی» برای درمان کارگردان پیشکسوت سینما اختصاص میابد/ متأسفم که مسئولان از هنرمندان پیشکسوت حمایت نمی کنند

سینماپرس: داریوش باباییان تهیه کننده سینما و مدیرعامل دفتر پخش شکوفا فیلم همزمان با آغاز اکران فیلم سینمایی «ننه نقلی» به کارگردانی پرویز صبری در سینماهای سراسر کشور گفت: پرویز صبری مدت ها است در آسایشگاهی در شهریار به سر می برد و عواید حاصله از فروش «ننه نقلی» برای...

۱۳۹۵/۰۳/۱۸