نگاهی به فیلم «سیانور»؛ روایت یک گسست | نیمرخ

نگاهی به فیلم «سیانور»؛ روایت یک گسست

cianor234640x480.jpg
داستان شکل‌گیری، فراز و فرود سازمان منافقین، یکی از عبرت آموزترین وقایع دوران معاصر است. سازمانی که پس از به بن‌بست رسیدن مبارزات مدنی، با هدف شکل‌دهی به مبارزات مسلحانه علیه رژیم پهلوی شکل گرفت.

سازمان، در ابتدای کار، از درون‌مایه‌ای مذهبی برخوردار بود، اما به تدریج، اعتقادات دینی در مرامنامه آن، جای خود را به گرایش‌های مارکسیستی داد. دلیل این مسئله را باید در وقایعی جست وجو کرد که در آن سال‌ها، سراسر جهان سوم را متأثر کرده‌بود.پس از رنگ باختن کمونیسم روسی، مائوئیسم چینی و جریان‌های مشابه یا هم‌سو با آن، مانند جریان «کاسترو» و «چگوارا» در کوبا و «انور خوجه» در آلبانی، در میان جوانانی که سودای مبارزه با رژیم شاه را داشتند، طرفدارانی پیدا کرد.

به این ترتیب، چریکیسم به الگوی روز مبارزانی تبدیل شد که می‌خواستند در جامعه، خودی نشان بدهند و طبعاً، سازمان منافقین نیز نمی‌توانست از این موج گرایش به چریکیسم در امان بماند. آنها به تدریج، تحت تأثیر آموزه‌های مارکسیستی، به این نتیجه رسیدند که اسلام نمی‌تواند انقلاب ایجاد کند. گروه‌هایی مانند چریک‌های فدایی خلق و منافقین، آن‌قدر به این دیدگاه اطمینان داشتند که حتی باور وقایع بهمن ۱۳۵۷ و پیروزی انقلاب اسلامی، برای آنها ممکن نبود. در غلتیدن در سراشیبی ارتداد و بریدن از باورهای دینی، نتیجه جدایی این گروه‌های چپ‌گرا از آموزه‌های اسلامی و اصل فرض کردنِ چریکیسم، به عنوان یگانه راه از بین بردن رژیم پهلوی، بود.

روایت یک گسستاین مقدمه را نوشتم، تا بتوانم بهتر درباره داستان فیلم «سیانور»، آخرین ساخته «بهروز شعیبی»، مطالبی ارائه کنم. داستان «سیانور»، روایت گسست و شکاف عمیق اعتقادی و‌ایدئولوژیک در سازمانی است که ۱۰ سال پس از شکل‌گیری‌اش برای براندازی رژیم پهلوی، اعضایش به بن‌بست رسیدند و گروهی از آنها، برای تحمیل اعتقاداتشان به دیگران، به حذف فیزیکی مخالفان روی آورده‌اند. در یک سو، گروهی قرار دارند که حاضر به ترک باورهای دینی نیستند و به مبارزه‌ای اعتقاد دارند که در آن، نقش خداوند پررنگ است و در سوی دیگر، افرادی حاضرند که اصولاً، بر مبنای آموزه‌های مارکسیسم، دین را تریاک توده‌ها می‌دانند و قابلیت آن را برای ایجاد تحول در جامعه، باور ندارند.تمام تلاش «مسعود احمدیان»، نویسنده فیلمنامه و «بهروز شعیبی»، کارگردان فیلم، بر نمایان کردن همین شکاف متمرکز است. شاید به همین دلیل است که مخاطب در جریان مشاهده فیلم، نمی‌تواند ارتباط مؤثری با شخصیت «مجید شریف واقفی»، «مرتضی صمدیه لباف» و حتی «تقی شهرام» برقرار کند. در واقع، «سیانور» می‌خواهد مخاطبش را با ریشه‌های اصلی انحراف سازمان منافقین آشنا کند.

نقش‌هایی که باید بیشتر دیده می‌شددر این میان، نویسنده و کارگردان، نقش برخی شخصیت‌ها، مانند «مجید شریف واقفی»، «مرتضی صمدیه لباف»، «لیلا زمردیان»، «وحید افراخته» و«تقی شهرام» را برجسته‌تر از دیگران نشان می‌دهند و از نقش «محسن سیدخاموشی» یا «حسین سیاه‌کلاه»، افرادی که در قتل و سوزاندن «شریف‌ واقفی» نقش مهمی برعهده داشتند، تقریباً حرفی به میان نمی‌آورند. با وجود این‌که «سیانور»، توانسته است از پَسِ ارائه تصویری روشن از خواسته‌های اعضای اسلامگرای سازمان منافقین که قصد جدایی از گروه را داشتند، به خوبی برآید؛ اما جای ارائه شناسنامه دقیق‌تر از افرادی مانند «مجید شریف واقفی» که داستان فیلم، حول زندگی و اعتقادات او دور می‌زند، در داستان «سیانور»، خالی است.«شریف واقفی» در خانواده‌ای مذهبی با اصالت نطنزی، در شهر تهران به دنیا آمده بود و در قیام ۱۵ خرداد نقش فعالی داشت. او از کسانی بود که در حمایت از امام‌خمینی(ره)، کفن پوشیده بودند. «شریف واقفی» بنیانگذار انجمن اسلامی دانشگاهی است که پس از انقلاب، به یاد او، دانشگاه صنعتی شریف نامیده شد. زمانی که «واقفی» به سازمان پیوست، تصور او از مشی آن، مبارزه با رژیم پهلوی، بر اساس اصول اسلامی بود. با این حال، در داستان «سیانور»، جای این مباحث تقریباً خالی است و نویسنده، تنها بخشی از آنها را در قالب گفت‌وگوهای «مجید شریف واقفی» با دوست و همسرش روایت کرده است.

یک شروع خوب

«سیانور» را باید یک گام مثبت دانست؛ گامی مثبت از سوی کارگردانان جوان سینمای ایران که می‌خواهند تاریخ ۵۰ سال اخیر سرزمینشان را برای نسل جدید، روایت کنند. به همین دلیل، «سیانور» با همه ایرادهایی که می‌توان به روایت و داستان آن وارد کرد، دست‌کم در ایجاد سوال در ذهن مخاطبانش، موفق عمل کرده‌است و این را باید در فضایی که درآن، دست‌های پیدا و ناپیدای دشمنان، در پی تطهیر جنایتکاران و خائنان نسبت به این مرز و بوم است، به فال نیک گرفت.
روزنامه خراسان / جواد نوائیان رودسری
منبع: نقد فارسی
آدرس کوتاه: http://www.rokh.in/news/2700
دیدگاه

آخرین خبرها
خبرهای پربازدید

بهروز شعیبی

معرفی داوران آثار کوتاه داستانی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی

یک هیئت پنج نفری از سینماگران ۶۵ اثر کوتاه داستانی را که از نقاط مختلف کشور و از میان فرهنگ‌ها و اقوام متنوع انتخاب شده‌اند، در جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی داوری می‌کنند. نوشته معرفی داوران آثار کوتاه داستانی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی اولین بار در سوره سینما پدیدار...

۱۴۰۳/۰۱/۲۸

بهروز شعیبی

داوران بخش فیلم‌های داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند

یک هیئت پنج نفری از سینماگران ۶۵ فیلم‌ را که از نقاط مختلف کشور و از میان فرهنگ‌ها و اقوام متنوع انتخاب شده‌اند، در جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی داوری می‌کنند. به گزارش سینماسینما به نقل از  روابط عمومی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی، بهمن ارک، آرش رصافی، مونا زندی...

۱۴۰۳/۰۱/۲۸

مجید مجیدی
رضا کیانیان

معرفی هیات داوران سومین رویداد «تصویر دهم»

هیات داوران سومین رویداد فیلم کوتاه «تصویر دهم» با حضور چهره‌های شاخص سینمای ایران معرفی شدند. نوشته معرفی هیات داوران سومین رویداد «تصویر دهم» اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۲/۱۵

بهروز شعیبی

بهروز شعیبی: قهرمان زن به قصه عمق می‌بخشد/ فیلم‌سازی برای توجه بهتر به روابط انسانی

«بدون قرار قبلی»، پنجمین اثر سینمایی بهروز شعیبی در دانشگاه مولتی مدیا مالزی نمایش داده شد. به گزارش سینماسینما، روز گذشته، پنجشنبه ۱۰ اسفندماه ۱۴۰۲ مصادف با ۲۹ فوریه ۲۰۲۴، فیلم سینمایی «بدون قرار قبلی» با حضور بهروز شعیبی، کارگردان این اثر، در دانشگاه مولتی مدیا مالزی در خلال برگزاری...

۱۴۰۲/۱۲/۱۱

بهروز شعیبی

تضاد معنایی و ساختاری/ نگاهی به فیلم «آغوش باز»

سینماسینما، فریبا اشوئی آغوش باز تازه ترین کار بهروز شعیبی تلاش دارد تا در ادامه فیلم قبلی او بدون قرار قبلی، گام بردارد. تلاشی که متاسفانه موفق نیست. شعیبی در این فیلم نیز مانند فیلم قبلی اش به مشکلات خانواده(بعنوان بنیاد اصلی اجتماع) در جامعه رو به توسعه پرداخته است....

۱۴۰۲/۱۱/۲۴

بهروز شعیبی

پر زرق و برق/ نگاهی به فیلم «آغوش باز»

سینماسینما، نغمه خدابخش آغوش باز اثری متفاوت از آثار قبلی بهروز شعیبی است. شعیبی پس از فیلم دهلیز که مورد توجه مخاطبان جدی سینما قرار گرفت با ساخت فیلم‌های سیانور، دارکوب و بدون قرار قبلی توجه مخاطبان خاصی را به آثارش جلب کرد. ساخته های شعیبی به جزئیات روابط انسانی...

۱۴۰۲/۱۱/۲۴

بهروز شعیبی
حامد کمیلی

بهروز شعیبی: دور از انصاف است که فیلمسازان را در دو گروه ارگانی و غیرارگانی دسته‌بندی کنیم

کارگردان «آغوش باز»‌: با دوره‌های فشرده، حامد کمیلی را خواننده کردیم! بهروز شعیبی که با فیلم «آغوش باز»‌ در چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر حضور دارد به ارائه توضیحاتی درباره خوانندگی ...ادامه مطلب نوشته بهروز شعیبی: دور از انصاف است که فیلمسازان را در دو گروه ارگانی و غیرارگانی دسته‌بندی کنیم...

۱۴۰۲/۱۱/۲۱

بهروز شعیبی

آنچه اصل است، عشق است/ نگاهی به فیلم «آغوش باز»

سینماسینما، مینو خانی «سه‌ قصه از سه زوج در فراز و نشیب روابط عاطفی که فرصت می‌یابند به تعریف جدیدی از عشق برسند…». از همان وقتی که خلاصه داستان آخرین فیلم بهروز شعیبی منتشر شد، انتظار می‌رفت با یک فیلم متفاوت مواجهیم. چون بر خلاف فیلم‌های دیگر که اصولا واژه...

۱۴۰۲/۱۱/۱۸

بهروز شعیبی

حاشیه‌های روز چهارم جشنواره؛ آغوش بهروز شعیبی باز نشد!

چهارمین روز چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر روزی خالی از چهره‌های بازیگری و فیلم‌هایی بود که بتوانند حرفی برای گفتن داشته باشند. به گزارش مهر، روز یکشنبه ۱۵ ...ادامه مطلب نوشته حاشیه‌های روز چهارم جشنواره؛ آغوش بهروز شعیبی باز نشد! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۱/۱۶

علی سرتیپی
بهروز شعیبی

بهروز شعیبی: نزدیک‌ترین ژانر به «آغوش باز» کمدی درام است

بهروز شعیبی؛ کارگردان فیلم سینمایی «آغوش باز» گفت: نزدیک‌ترین ژانر به «آغوش باز» کمدی درام است که درباره روابط انسانی صحبت می‌کند و تیزی‌های ناهنجاری‌های اجتماعی را کمی نرم می‌کند، این خاصیت این ژانر است. نوشته بهروز شعیبی: نزدیک‌ترین ژانر به «آغوش باز» کمدی درام است اولین بار در سوره...

۱۴۰۲/۱۱/۱۵

بهروز شعیبی

پوستر «آغوش باز» رونمایی شد

در آستانه آغاز چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر، از پوستر «آغوش باز» تازه‌ترین اثر سینمایی بهروز شعیبی رونمایی شد. نوشته پوستر «آغوش باز» رونمایی شد اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۱/۰۸

بهروز شعیبی

گزارش مهر از فیلم‌های شعیبی و زوج‌های آثارش

بانی‌فیلم: خبرگزاری مهر به بهانه حضور فیلم «آغوش باز» بهروز شعیبی در جشنواره امسال، نگاهی به فیلم‌های قبلی او انداخته و موضوع زوج‌ها را در ساخته‌های قبلی شعیبی را بررسی ...ادامه مطلب نوشته گزارش مهر از فیلم‌های شعیبی و زوج‌های آثارش اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۱/۰۸

علی سرتیپی
بهروز شعیبی

بازیگران «آغوش باز» معرفی شدند

بازیگران فیلم سینمایی «آغوش باز» به کارگردانی بهروز شعیبی و تهیه‌کنندگی علی سرتیپی معرفی شدند. نوشته بازیگران «آغوش باز» معرفی شدند اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۰/۱۹

محمود کلاری
مسعود جعفری جوزانی

معرفی فیلم‌های چهل‌ودومین جشنواره فجر

اسامی فیلم های راه یافته به جشنواره چهل و دوم فجر با فیلم های کارگردان‌هایی همچون مسعود جعفری‌جوزانی، بهروز افخمی، سروش صحت، بهروز شعیبی، جواد عزتی و محمود کلاری اعلام ...ادامه مطلب نوشته معرفی فیلم‌های چهل‌ودومین جشنواره فجر اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۰/۱۹

علی سرتیپی
بهروز شعیبی

رونمایی از فیلم جدید بهروز شعیبی

فیلم سینمایی «آغوش باز» به کارگردانی بهروز شعیبی و تهیه‌کنندگی علی سرتیپی ساخته شد. نوشته رونمایی از فیلم جدید بهروز شعیبی اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.

۱۴۰۲/۱۰/۱۶


بازدید مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی از پشت صحنه «خاله قورباغه»

به گزارش فیلم‌نت نیوز و به نقل از روابط عمومی بنیادسینمایی فارابی؛ علیرضا تابش به همراه مسعود احمدیان معاون فرهنگی بنیاد عصر دوشنبه ۱۶ اسفند از پشت صحنه این فیلم در پلاتو شماره یک بنیاد فارابی دیدن کرد. مدیرعامل بنیاد در این دیدار ضمن ابراز خرسندی از روند تولید فیلم...

۱۳۹۵/۱۲/۱۷

حامد محمدی

علیرضا تابش به پشت صحنه «اکسیدان» و «خاله قورباغه» رفت

علیرضا تابش به پشت صحنه «اکسیدان» و «خاله قورباغه» رفت

سینماپرس: علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی به همراه مسعود احمدیان معاون فرهنگی بنیاد عصر دیروز ۱۶ اسفند از مکان فیلم برداری فیلم سینمایی "اکسیدان" به کارگردانی حامد محمدی و فیلم سینمایی «خاله قورباغه» بازدید کرد.

۱۳۹۵/۱۲/۱۷

بابک حمیدیان
هومن برق نورد

آغاز فیلمبرداری «سرو زیر آب» با بازی بابک حمیدیان و مینا ساداتی

سینماپرس: حجت الله ایوبی رییس سازمان سینمایی از پشت صحنه فیلم سینمایی «سرو زیر آب» بازدید کرد.

۱۳۹۵/۱۰/۲۲

بهنوش طباطبایی
حامد کمیلی

آذین: «سیانور» از نظر مضمون و محتوا یک اثر کم نظیر در سینمای ایران است/ این فیلم از بررسی ابعاد فکری، حادثه ای و تأثیرات آن ها غافل بوده است

سینماپرس: جبار آذین منتقد و مدرس سینما همزمان با آغاز اکران فیلم «سیانور» جدیدترین ساخته سینمایی بهروز شعیبی گفت: «سیانور» از نظر مضمون و محتوا یک اثر کم نظیر در سینمای ایران است و به رغم کاستی های موضوعی و ساختاری از نظر مضمون و محتوا یک اثر سیاسی-اجتماعی افشاگرانه...

۱۳۹۵/۰۹/۱۳

آتیلا پسیانی
مهران غفوریان

گزارش جدول فروش سینمای ایران؛ بازگشت یک فیلم کمدی به صدر گیشه سینما

گزارش جدول فروش سینمای ایران؛ بازگشت یک فیلم کمدی به صدر گیشه سینما

جدول فروش هفتگی سینمای ایران با اعلام صدرنشینی فیلم کمدی "آس و پاس" به کارگردانی آرش معیریان منتشر شد.

۱۳۹۵/۰۹/۰۴

مهدی هاشمی
بهروز شعیبی

عطر خوش کلاسیک‌ها در «سیانور»/ درام سیاسی جذاب که باج نمی‎دهد!

سینما را نیت ها نمی‌سازد. سینما جایی برای صدور بیانیه نیست. سینما جای فیلم‌های خوب است و سیانور فیلم خیلی خوبی است. این مهم‌ترین دلیلی است که باید به خاطرش عوامل این فیلم را ستایش کنیم...

۱۳۹۵/۰۹/۰۱

کیانوش عیاری
فرهاد آئیش

علیرضا تابش بر روی «کاناپه» کیانوش عیاری نشست!

سینماپرس: علیرضا تابش مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی از پشت صحنه فیلم «کاناپه» به کارگردانی و تهیه کنندگی کیانوش عیاری بازدید کرد.

۱۳۹۵/۰۸/۱۷

آتیلا پسیانی
مهران غفوریان

گزارش جدول فروش سینمای ایران؛ "فروشنده" دومین فیلم پرفروش سال ۹۵ شد

گزارش جدول فروش سینمای ایران؛ "فروشنده" دومین فیلم پرفروش سال ۹۵ شد

جدول فروش هفتگی سینمای ایران با اعلام تثبیت دوباره صدرنشینی فیلم "فروشنده" برای نهمین هفته، فروش خوب فیلم "سیانور"

۱۳۹۵/۰۸/۱۳

بهروز شعیبی

فیلم سیاسی در مقابل سیاست‌زدگی جامعه/ حذف فیزیکی نتیجه تردید در سازمان بود/ «سیانور» شروعی تازه برای سینمای انقلاب

سینماپرس: ما چون یک جامعه ی سیاست زده هستیم که دچار انقلاب هم شده ایم ظرفیت شنیدن چنین نقدهایی را داریم. این نوع فیلمها برای آگاهی مردم باید ساخته شود. این ظرفیت هم در سینما و مردم ما وجود دارد، به شرط آنکه عده ای ترش نکنند و ناراحت نشوند!

۱۳۹۵/۰۸/۱۰

مهران غفوریان
بابک حمیدیان

گزارش جدول فروش هفتگی سینمای ایران؛ شروع فصل تازه فروش در سینمای ایران

گزارش جدول فروش هفتگی سینمای ایران؛ شروع فصل تازه فروش در سینمای ایران

جدول فروش هفتگی سینمای ایران با اعلام صدرنشینی فیلم "فروشنده" به کارگردانی اصغر فرهادی برای هشتمین هفته متوالی منتشر

۱۳۹۵/۰۸/۰۶

رهبر قنبری
خسرو معصومی

پروانه ساخت جدیدترین اثر سینمایی کارگردان «ایستاده در غبار» صادر شد

سینماپرس: شورای صدور پروانه ساخت با سه فیلمنامه در جلسه اول آبان موافقت کرد.

۱۳۹۵/۰۸/۰۴

نوید محمدزاده
وحید جلیلوند

تابش به پشت‌صحنه «بدون تاریخ، بدون امضاء» رفت/ فیلم‌های فارغ از سیاه‌نمایی؛ دغدغه بنیاد فارابی

تابش به پشت‌صحنه «بدون تاریخ، بدون امضاء» رفت/ فیلم‌های فارغ از سیاه‌نمایی؛ دغدغه بنیاد فارابی

سینماپرس: علیرضا تابش مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی از پشت صحنه فیلم «بدون تاریخ، بدون امضاء» به کارگردانی وحید جلیلوند و تهیه کنندگی علی جلیلوند بازدید کرد.

۱۳۹۵/۰۸/۰۱

بهروز شعیبی

حضور رضوی با «دارکوب» شعیبی و «ماجراهای نیم روز» مهدویان در جشنواره فجر

سینماپرس: تهیه کننده فیلم سینمایی «سیانور» امسال با دو فیلم به کارگردانی بهروز شعیبی و محمد حسین مهدویان به جشنواره فیلم فجر می آید.

۱۳۹۵/۰۷/۳۰

هانیه توسلی
بابک حمیدیان

آغاز نمایش «سیانور» از امروز در سینماهای تهران و شهرستانها

سینماپرس: اکران عمومی «سیانور» ساخته بهروز شعیبی از امروز ۲۸ مهرماه در سینماهای تهران و شهرستانها آغاز شد.

۱۳۹۵/۰۷/۲۸