«ماهی سیاه کوچولو» به معنای واقعه‌ای کلمه فاقد فیلمنامه است/ قاطبه سینما می خواهند وقایع تاریخ انقلاب سانسور شود

به گزارش سینماپرس، هشتمین جلسه از سلسله نشست‌های نقد و بررسی آثار حاضر در بخش مسابقه ایران چهاردهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت ویژه فیلم «ماهی سیاه کوچولو» با حضور رسول شادمانی و رضا کردلو، منتقدین سینما در پردیس ملت برگزار شد.

هیچ ارتباطی میان کتاب «ماهی سیاه کوچولو»، فیلم و واقعه آمل وجود ندارد!

در ابتدای این نشست شادمانی با بیان اینکه «ماهی سیاه کوچولو» اولین کار مجید اسماعیلی در مقام کارگردان است، گفت: اسماعیلی پیش از این کارهای زیادی در حوزه مستند و حتی تله فیلم داشته است ولی یک کار اولی به شمار می رود و امیدوارم این فیلم شروع خوبی برای حضور وی در سینما باشد.

وی ادامه داد: در این فیلم بیش از هر چیز فیلمنامه مورد توجه قرار می گیرد؛ چرا که ما کتابی به نام «ماهی سیاه کوچولو» نوشته صمد بهرنگی و واقعه آمل را که از جریانات تاثیرگذار انقلاب به شمار می رود را داریم، ولی هیچ ارتباطی میان این 3 وجود ندارد و این نشان دهنده عدم وجود فیلمنامه در «ماهی سیاه کوچولو» است.

«ماهی سیاه کوچولو» به معنای واقعه‌ای کلمه فاقد فیلمنامه است

این منتقد سینما اظهار داشت: اگر فیلم کپشن مرتبط با واقعه آمل را نداشت، مخاطب اصلا متوجه نمی شد که «ماهی سیاه کوچولو» در ارتباط با واقعه آمل است و حتی اگر اسم فیلم نیز تغییر می کرد هیچ اتفاقی برای آن نمی افتاد. به عبارت دیگر در بخش پایانی فیلم با لحاظ کردن یک کپشن به مخاطب فهمانده می شود که این فیلم درباره واقعه آمل است.

شادمانی با بیان اینکه فیلمنامه «ماهی سیاه کوچولو» اصلا فیلمنامه نیست، بلکه یک طرح از واقعه آمل است، تصیح کرد: طرحی که قرار است به فیلمنامه تبدیل شود در اختیار کارگردان قرار گرفته و حتی در زمان تولید نیز هیچ فیلمنامه ای به دست اسماعیلی نمی رسد، البته این مسئله تنها در سینمای ایرا رخ می دهد که فیلمی بر اساس طرح و نه فیلمنامه تولید شود.

عدم توجه به سوژه‌های ناب تاریخ انقلاب باعث خلق آثاری ضعیف شده است

وی با طرح این سوال که چرا اسماعیلی ساخت فیلم بدون فیلمنامه را پذیرفت، جای سوال است؛ ادامه داد: نبود فیلمنامه در «ماهی سیاه کوچولو» همه مخاطبان را آزار می دهد تا حدی که نمی تواند به راحتی از کنار آن گذشت.

این منتقد گفت: در نظام جمهوری اسلامی ایران که مسیر تاریخ دنیا را تغییر داده و بزرگ ترین انقلاب قرن به شمار می رود به اندازه ای سوژه های ناب وجود دارد که نپرداختن به آنها باعث خلق «ماهی سیاه کوچولو» شده است و امیدوارم دیگر شاهد چنین اتفاقی در سینمای ایران نباشیم؛ البته در این فیلم با قصه تکراری روبه رو نیستیم ولی متاسفانه این قصه که اتفاقا یک واقعه مهم تاریخی نیز است، در این فیلم نابوده شده است.

اگر وقایع تاریخ انقلاب اسلامی برای آمریکایی‌ها بود، تمام دنیا را تحت سلطه قرار می دادند

شادمانی با اشاره به کارگردانی «ماهی سیاه کوچولو» افزود: از لحاظ کارگردانی باید نمره خوبی را به اسماعیلی داد؛ چرا که با نبود فیلمنامه کار از لحاظ کارگردانی خوب است، همچنین اسماعیلی توانسته علاوه بر توانایی بازیگران، ولی از انها بازی های خوبی بگیرد و از سوی دیگر علاوه بر سخت بودن کار در جنگل شاهد قاب های چشم نواز در فیلم هستیم و همین مسئله باعث شده مخاطب تا پایان با فیلم همراه باشد.

وی گفت: اگر وقایع انقلاب اسلامی ما برای آمریکایی ها بود، با آن چه می کردند؟ در حالی که آنها از یک آدمکش دیوانه که با اسلحه خود 200 نفر ار می کشد، فیلمی می سازند که نه تنها مخاطب با آن همراهی می کند، بلکه برای شخصیت نیز دلسوزی می کند. در حقیقت آمریکایی ها از بی هویت به دنبال هویت سازی هستند، ولی ما که انقلاب مان مسیر تاریخ را تغییر داد هیچ اقدامی نمی کنیم.

اگر نسبت به وقایع انقلاب بی‌تفاوت باشیم، نسل‌های آینده این حقایق را یک افسانه تلقی می کنند

این منتقد گفت: اگر دفاع مقدس را نیز کنار بگذاریم، انقلاب اسلامی به تنهایی سوژه های ناب زیادی برای فیلمسازی دارد و حتما روزی از یک تئوریسین بزرگ می پرسم که اگر آمریکایی ها جای ما بودند چز اینکه تمام دنیا را از طریق جنگ نرم تحت سلطه خود قرار می دادند، کار دیگری می کردند؟.

شادمانی تصریح کرد: اگر ما باز هم به درنگ خودمان نسبت به سوژه های انقلاب ادامه دهیم قطعا نسل های آینده وقایع انقلاب را افسانه تلقی خواهند کرد، متاسفانه در این سال ها همیشه به سوژه های آپارتمانی پرداخته شده، در حالی که نمی دانم دستاورد این سوژه ها چیست.

در «ماهی سیاه کوچولو» حداقل اطلاعات تاریخی نیز لحاظ نشده است

در ادامه این نشست رضا کردلو منتقد سینما با بیان اینکه کارگردان فیلم در نشست خبری عنوان کرده بود که فیلمنامه کار در عین تولید به دستش رسیده است، گفت: نکته مهمتر از فیلمنامه این است که «ماهی سیاه کوچولو» هیچ ارتباطی به جشنواره مقاومت ندارد؛ چرا که جز یک کپشن در پایان فیلم دیگر هیچ اثری از ارتباط فیلم با واقعه آمل وجود ندارد.

وی ادامه داد: در فیلم حداقل اطلاعات تاریخی درباره این واقعه نیز لحاظ نشده است؛ چرا که واقعه امل بعد از جریانات بنی صدر و حادثه ریاست جمهوری رخ داد، در حالی که در دیالوگ ها می بینیم که شخصیت ها درباره جریانات چپ و راست که دیگر آن زمان خبری از آنها نبود، صحبت می کنند.

عجله زیاد در مرحله پژوهش و ساخت فیلم، جای سوال دارد

این منتقد تصریح کرد: پیش از این کارگردان فیلم گفته بود که مرحله پژوهش را به سرعت انجام دادند، سوالی که مطرح است اینکه وقتی «ماهی سیاه کوچولو» فیلم سفارشی نبوده و قرار هم نبود حتما در جشنواره فیلم فجر شرکت کند، چرا عوامل فیلم تا این حد عجله داشتند.

کردلو با بیان اینکه «ماهی سیاه کوچولو» از لحاظ کارگردانی خوب است، اظهار داشت: با این حال کاش اسماعیلی اولین کار خود را با اثری شروع می کرد که فیلمنامه داشته باشد، نه این فیلمی که به خاطر نبود فیلمنامه نمی توان حتی درباره آن صحبت کرد، حتی اگر 6 ماه زمان برای پژوهش فیلم گذاشته می شد، حتما وضعیت فیلم بهتر از الان بود.

چرا نویسنده اثر تا به حال در هیچ نشستی شرکت نکرده است؟

وی به بازی بازیگران اشاره کرد و گفت: کارگردان توانسته بود علی رغم بر نبود فیلمنامه ولی بازی های خوبی از بازیگران بگیرد.

این منتقد افزود: متاسفانه علی طالب آبادی به عنوان نویسنده فیلمنامه نیز تا به حال در هیچ کدام از نشست های فیلم حضور نداشته تا جایی که محمدرضا شفیعی، تهیه کننده به وی اعتراض و عنوان کرده که باید در نشست ها حضور پیدا کند و جواب سوالات را بدهد.

در فیلم های دفاع مقدس و «ماهی سیاه کوچولو» سعی کردیم بعثی ها و منافقین را خوب نشان دهیم

دبیر سرویس فرهنگی روزنامه وطن امروز با بیان اینکه کارگردان فیلم در جایی عنوان کرده بود که فضای انسانی و روابط انسانی برایش مهم بوده است، تصریح کرد: در «ماهی سیاه کوچولو» به فضای انسانی پرداخته شده در حالی که اگر قرار بر به تصویر کشیدن این مسائل بود، در فیلم آپارتمانی نیز می شد چنین کاری کرد.

وی گفت: یکی از مشکلات ما در فیلم های دفاع مقدس این است که بعثی ها را افراد خوبی نشان می دهیم و «ماهی سیاه کوچولو» نیز اینگونه است، در حالی که تمام فریادهایمان در این 30 سال این بوده که منافقین کاری با مردم کردند که حتی داعش نیز تابه حال چنین کاری نکرده است، حال در فیلم از نگاه یک کمونیست روابط انسانی را می بینیم.

قاطبه سینما ما می خواهند وقایع انقلاب را سانسور کنند

کردلو با بیان اینکه ما در انقلاب اسلامی سوژه های ناب کم نداریم، تصریح کرد: متاسفانه قاطبه سینما ما می خواهند این وقایع را سانسور کنند و تنها به تعداد انگشت های دست فیلمسازانی داریم که دغدغه ساخت وقایع انقلاب را داشته اند که از میان آنها نیزتنها 2 یا 3 فیلمساز آثار بدون شعارزدگی ساخته اند.

وی خاطر نشان کرد: ما باید فیلمنامه نویس تربیت کنیم تا بتوانیم فیلم های مناسب مرتبط با انقلاب اسلامی بسازیم؛ البته یکی دیگر از بحث هایی که باید به آن توجه شود، بحث هزینه کردن ارگان ها برای فیلم ها است؛ جرا که بیشتر ارگان ها هزینه ها را دست سانسورچی های سینما می دهند و کمتر ارگانی برای ساخت فیلم های مرتبط با انقلاب هزینه می کند و قطعا اگر همین فیلم «ماهی سیاه کوچولو» را یک جریان نزدیک به انقلاب می ساخت، قطعا فیلم چنین وضعیتی نداشت.

گفتنی است در پنجمین روز از برگزاری نشست‌های نقد و بررسی آثار حاضر در بخش مسابقه ایران جشنواره مقاومت، نشست چهار فیلم «ایستاده در غبار»، «نبرد خلیج فارس 2»، «گزارش مریم» و «روباه» به ترتیب در ساعت‌های 17، 18، 19 و 20:30 با حضور عوامل و منتقدین سینما در محل پردیس ملت برگزار خواهد شد.