«باغ های معلق انگور» منتشر شد

آلبوم موسیقی «باغ های معلق انگور» اثری از گروه موسیقی «گاه» به نوازندگی حمید مرادیان و بابک کوهستانی با یادداشتی از محمدرضا درویشی منتشر شد.

به گزارش سایت خبری و تحلیلی «موسیقی ایرانیان»، «باغ های معلق انگور» نام آلبومی با هنرمندی حمید مرادیان نوازنده سنتور و بابک کوهستانی» نوازنده ویولا است که مشتمل بر ۶ قطعه بی کلام با نام‌های «آن اول»، «آن دوم»، «آن سوم»، «آن چهارم»، «آن پنجم» و «آن ششم» در دسترس علاقه مندان موسیقی قرار گرفته است.

حمید مرادیان درباره این آلبوم توضیح داده است : «ایده بداهه نوازی بر اساس دو فرهنگ موسیقایی، زمانی شکل گرفت که سعی کردیم بیازماییم که آیا ممکن است دو موسیقی به ظاهر متفاوت را همزمان با هم نواخت و در عین حال آنها را در زیبایی شناسی فرمال و جمله بندی یکدیگر محفوظ داشت؟ به هر ترتیب در این برنامه سعی شده موسیقی دستگاهی ایران در کنار موسیقی رنسانس اروپا و دیگر اقوام کهن جهان شنیده شود. در این آلبوم سنتور به عنوان ساز ایرانی معرف فرهنگ موسیقایی ایران و به طور خاص ردیف دستگاهی است و ویولا نیز معرف فرهنگ های غیر ایرانی که در جمله بندی و حتی مدها با موسیقی ایران متفاوت هستند. به هر صورت این مجموعه تلاشی برای خلق موسیقی دوبعدی به مفهوم دو زیبایی شناسی متفاوت است که به طور موازی و با فاصله ای معنادار از هم حرکت کرده و موسیقی را پیش می برند. این دیدگاه بر منجمد بودن موسیقی در زمان و مکانی خاص باور ندارد و آنچه در نهایت عرضه می شود نه از جنس موسیقی «آفریده شده» که از جنس موسیقی «کشف شده» است»

محمدرضا درویشی نیز در یادداشتی به بهانه انتشار این آلبوم آورده است:

«ریشه‌های زبانی، فرهنگی و هنریِ همه‌ اقوام و ملل در هم تنیده است. این در هم تنیدگی که ما آن را «تبدیلات» می‌نامیم بر حسب عواملی چون بُعدِ جغرافیایی، مهاجرت و … در نسبت‌های مختلفی نسبت به هم قرار گرفته‌اند. در خودِ ایران با آن همه تنوع قومی، زبانی و فرهنگی، ریشه یا ریشه‌های محکمی بار همه‌ این تنوعات و تبدیلات را بر دوش می‌کشند. این موضوع را می‌توان به قلمروهای مجاور، کشورها، قاره‌ها و کلِ زمین تعمیم داد. همه‌ این پیوستگی‌ها را زمانی می‌توان شناخت که به اصل تبدیلات _ نه تغییرات_ باور داشته باشیم. آنچه این تبدیلات را ممکن می‌سازد وجود ریشه‌های مشترک در زبان، موسیقی و رقص است. در عین حال علوم جدید مانند علم ژنتیک و دانش زبان‌شناسی نیز به کمک آمده و بر این موضوع صحّه گذاشته است. بنابراین قابل فهم است که چگونه اقوام، ادیان، نژادها و فرهنگ‌های مجاور و غیرمجاور در طول تاریخ در شکل‌گیری هم موثر بوده و هستند.

سه دین ابراهیمیِ یهودی، مسیحی و اسلام تقریبا در یک حوزه‌ جغرافیایی ایجاد شده‌اند. می‌توان انتظار داشت که نخستین اِلمانی که در آیین‌های نوکیشانِ مسیحی خوانده می‌شده است، نمونه‌های تبدیل شده‌ آواهایی بوده که در آیین‌های مذهبیِ یهودیان به اجرا در می‌آمده است. چگونگیِ نواهای عربستانِ دوره‌ جاهلیت بر ما پوشیده است؛ چه بسا آنها نیز به مانند دیگر ادیان ابراهیمی از تمدنِ کهن‌ترِ آرامی نشات گرفته باشند.

با گذشت از این موضوعات، از یک طرف مسیحیت به اروپا می‌رود و با این مهاجرت بسیاری از آوازهای یهودی به آنجا منتقل می‌شود و از جانب دیگر در دوران طولانی جنگ‌های صلیبی بسیاری از اصول و مبانیِ اجرایی موسیقی اسلامی به اروپا انتقال می‌یابد. از یک‌طرف مبانی نظری موسیقی یونان قدیم دستمایه‌ متفکرینی چون فارابی می‌شود و از جانب دیگر وجود صداهای همزمان در عود اسلامی مایه‌ای برای شکل‌گیریِ نخستین ارگانوم‌های قرون وسطایی قرار می‌گیرد. با گسترش امپراتوری اسلامی به جهات مختلفِ جهان، جدا از باورهای دینی، بسیاری از آداب و رسوم، موسیقی‌ها و سازها نیز در حال تبادل بودند. باغ‌های معلق انگور تشبیهی عجیب است از ریشه‌های پیوسته و خوشه‌های شیرینِ درخت عظیمِ تاکی، تا با تبدیلاتِ خود کامِ مردمانِ سرزمین‌های دور و نزدیک را شیرین کند.

مجموعه‌ باغ های معلق انگور در برگیرنده‌ دو موسیقیِ به ظاهر متفاوت و به باطن مشترک است. یکی موسیقی به اصطلاح دستگاهی ایران که خود آمیخته‌ای بس شگفت است و دیگری، فواصل، مدها و نغمه‌هایی از قرون وسطی و رنسانسِ اروپا. جدا از اشتراکاتِ سازی که در گروه‌های موسیقی دوره‌گرد همانندِ تِروبادورها و تِرووِرها در سازهایی از خانواده‌ عود، سرنا، دهل، نِی‌لبک، چنگ و… جلوه می‌کند، بُعدِ پنهانِ اشتراک این دو موسیقی(ایران و اروپایِ رنسانس و قرون وسطی) لحن مشترک، فواصل مشترک و نغمه‌های نسبتا مشترک است.

نکته‌ دیگر در مورد این آلبوم آن است که این دو موسیقی با هم تلفیق نشده‌اند بلکه سعی در حرکت دادنِ موازی دو زیبایی شناسی موسیقایی داشته‌اند، از این‌رو اثر در ژانرِ موسیقی تلفیقی قرار نمی‌گیرد. هر کدام از نوازندگان در چهارچوب فرهنگ مورد نظر به بداهه سرایی پرداخته‌اند و بداهه قالبی است به ظاهر بی قالب که آزاد از همه‌ پیش‌بینی‌ها در لحظه و فقط در لحظه اتفاق می‌افتد و این نکته ارزش مضاعفی است که به این مجموعه افزوده شده است.»

صدابرداری آلبوم «باغ های معلق انگور» در «مرکز رسانه های دیداری و شنیداری دانشگاه تهران» انجام گرفته و توسط اداره کل فرهنگی اجتماعی دانشگاه تهران منتشر شده است. رامین وطن نیا صدابردار، رامتین شعبانیان میکس و مسترینگ، مهدی تجلی گرافیک، محمدرضا یعقوبی عکس، بهاره شیرخوانی و نرگس فلاح پسند مترجم، دیگر دست اندرکاران تولید آلبوم «باغ های معلق انگور» بوده اند.

گروه موسیقی «گاه» به سرپرستی حمید مرادیان فعالیتش  را از سال ۹۴ در عرصه موسیقی آغاز کرده است. این گروه زمستان سال ۹۴ کنسرتی را در باغ نگارستان تهران روی صحنه برد و اردیبهشت ماه امسال نیز در تالار رودکی تهران قطعات آلبوم «باغ های معلق انگور» را اجرا کردند.