زاپاس؛ اثری تلویزیونی بر پرده سینما/ «زاپاس» آگاهانه یا ناآگاهانه از آثار پر مخاطب و محبوب تلویزیونی طنز وام گرفته است
سینما پرس/ بهاره خدابخش: فیلم سینمایی «زاپاس» به کارگردانی برزو نیک نژاد که چند وقتی است از اکران آن در سینماهای کشور می گذرد، از جمله معدود فیلم هایی بود که در جشنواره سال گذشته فیلم فجر از لحاظ مضمون و محتوا تصویری مخدوش و مسموم به مخاطبش ارائه نکرد و سعی کرده بود تا فیلم شریفی باشد و مخاطب را با کمی تأمل به خنده آورد و نشاط را همراه با تفکر و تعمق در او به وجود آورد. اما مسأله مهمی که در ارتباط با فیلمی همچون زاپاس قابل بیان و ارزیابی است این نکته است که مدیوم «سینما» به هیچ عنوان در ساختار، تکنیک و پرداخت این فیلم رعایت نشده و از هر لحاظ می توان آن را اثری تلویزیونی دانست که صرفا محل پخش و عرضه اش به مخاطب به جای قاب کوچک تلویزیون، پرده عریض سینما است.
اما چه چیزی باعث به وجود آمدن این وارونگی و تغییر ماهیت در یک فیلم می شود نکاتی است که با بررسی آن می توان تا حدودی جلوی ادامه پیدا کردن این رویه غلط را گرفت و مانع از آن شد که فیلمی صرف داشتن محتوای بدون سم و آزار دهنده اش و حضور چند بازیگر چهره و فروختنش در گیشه فیلمی خوب در ساحت سینما ارزیابی شود.
در اصالت سینما می توان پیش از همه به مخاطب اشاره کرد و اذعان داشت که فیلمی اگر مخاطب نداشته باشد اصولا سینما نیست و کارکرد درستش را در چهارچوب فعالیت رسانه ای هنر سینما پیدا نکرده است. اما بحث مخاطب موضوعی است که می توان آن را در تلویزیون هم ارزیابی کرد که در نتیجه از کمیت بالاتری هم برخوردار خواهد بود و به علت دسترسی آسان و البته بدون هزینه اش مخاطبی میلیونی خواهد داشت. همین موضوع ممکن است خلط مبحث در مخاطب شناسی سینما ایجاد کرده و باعث شود فیلم ساز سینما برای جلب نظر مخاطب به سمت ارائه تصویری تلویزیونی از فیلمش رود تا بتواند به کمیت مخاطب خود افزوده و از فرمتی امتحان پس داده برای ارئه اثرش استفاده کند، غافل از اینکه در سینما بحث کیفیت در سطح بالایی مطرح است و در کنار کمیت مخاطب باید کیفیت اثر گذاری بر مخاطب را هم ارزیابی کرد که این مهم نمیتواند با تقلید و استفاده از فرم داستان گویی و پرداخت تلویزیونی به دست آید.
زاپاس در این مورد دچار اشتباه شده است و معیاری را برای خود مشخص کرده است که خاستگاهی بجز تلویزیون ندارد؛ این مهم هنگامی مسأله ساز می شود که بخواهیم خاستگاه های سینما و تلویزیون را یکی بدانیم و در تمییز دادن مخاطب چه کیفی و چه کمی برای این دو رسانه جریان ساز و مهم تفاوتی قائل نشویم.
حال آنکه زبان بیانی در هر دو مدیوم شباهت هایی به یکدیگر دارند و وجود مشترکاتی نظیر درام، تصویر، شخصیت، جذابیت در داستان و ... در هر دو می تواند این تصور را به وجود آورد که نمایش داستان با تصاویر و شخصیت های ناطق که به آن فیلم داستانی اطلاق می شود چه در سینما و چه در تلویزیون یکی است. اما باید به این نکته اشاره کرد که بیان داستان به شیوه درستش در سینما بسیار سخت تر و پیچیده تر از تلویزیون است و استفاده فیلمساز از هر کدام از عناصر مشترک به کارکرد و مهارتی متفاوت و البته ممتاز نیازمند است که می تواند سطح فیلم و اثرگذاری آن بر مخاطب را ارتقاء داده و در مانا بودن آن مؤثر باشد. از همین روست که نظریه پردازان سینما و رسانه متفق القول بر این باورند که سینما هنری ماندگار است اما تلویزیون به جهت مختصات مدیوم ارائه اش به مخاطب نمی تواند مانا و اثرگذار باشد و از این لحاظ به پای سینما نخواهد رسید.
همانطور که ساحت کلمات و داستان هم در قالب ژورنالیستی و مطبوعات اثرگذاری کمتر از ادبیات و داستان دارند و به همین خاطر روزنامه، روزنامه است و کتاب، کتاب.
فیلمساز «زاپاس» آگاهانه یا ناآگاهانه از آثار پر مخاطب و محبوب تلویزیونی طنز وام گرفته است و از بسیاری جهات تحت تأثیر آثار کمدی خانوادگی اخیر سیروس مقدم در تلویزیون بوده است که بیشتر از همه می توان به مجموعه دنباله دار «پایتخت» اشاره کرد. نوع داستان گویی، ترکیب بازیگران، میزانسن ها و دکوپاژ کارگردان، فیلمبرداری و قاب بندی و حتی نحوه نزدیک شدن به موضوعات خانوادگی و اجتماعی در داستان همه و همه آدرس مجموعه های تلویزیونی نظیر پایتخت را به مخاطب می دهند که قطعا به سلیقه مخاطب هم ضربه می زند. جای آثار تلویزیونی در همان قاب است و جای فیلم های سینمایی در ساحت سینما. تلفیق یا جابه جایی این دو قالب می تواند به ملغمه ای از دو فرم داستان گویی در رسانه تصویری منجر شود که دارای هیچ کدام از هویت های مشخص شده اش نیست و نیز می تواند به نظر و سلیقه مخاطب در گرایش و تشخیص این دو حوزه صدمه بزند و رفته رفته سینمای کشور و به خصوص سینمای کمدی را در معرض آسیب قرار دهد.
این نکته که چگونه می توان از ارائه تصویری تلویزیونی در ساخت اثری سینمایی دوری جست و به زبان سینما رسید که هم از لحاظ کمی و کیفی مخاطب داشته باشد بحثی تخصصی است که جای طرح آن در این مقال نیست. صرفا یادآوری و گوشزد کردن این مورد می تواند فیلمساز و مخاطب را آگاهی بخشد که نباید تنها به گیشه و فروش یک فیلم در سینما فکر کرد و باید اصالت ها را در هر هنری ارج گذاشت و با پایبندی به برخی اصول راه درست عبور و شکست از قواعد را در خود سینما پیدا کرد تا ساخت اثر باعث ارتقاء زبان سینما گردد نه نزول آن.
آخرین خبرها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- آزادی توماج صالحی با قید وثیقه
- «عقابها» پرمخاطبترین فیلم تاریخ سینمای ایران!
- وحید تاج: بزرگترین ریسک زندگیام را نزد استاد شجریان انجام دادم
- با ۱۰ ورزشکار جذاب مرد دنیا در سال ۲۰۲۳ آشنا شوید
- حمایت ۲۶ صنف سینمایی برای علی دهکردی/ پاسخ مدیرعامل جدید خانه سینما
- استودیوهای بزرگ فیلمسازی «ایلان ماسک» را تحریم کردند
- همکاری برد پیت و آدام سندلر در کمدی نتفلیکس
- آتیلا پسیانی بلد بود از بیرحمیهای زندگی انتقام بگیرد
- علی دهکردی مدیرعامل خانه سینما شد
- سانسور عجیب در سریال زخم کاری که خبرساز شد
- انتقاد شدید محمود گبرلو از برخورد تلویزیون با اصغر فرهادی
- تجلیل از مدس میکلسن و فوزی بنسعیدی در جشنواره مراکش
- درخواست دختر بیتا فرهی برای تشکیل تیم پزشکی
- چه کسی جک نیکلسون را به سینما برمیگرداند؟
- تشویق طولانی مسعود کیمیایی در «بازنمایش قصه ترانههای ماندگار»/ کیمیایی از غم نبود مهرجویی گفت
- انتقادات تند فهیم به «سرزمین مادری» و کمال تبریزی
- لیدی مکبث در تماشاخانه ایرانشهر
- جشنواره توکیو جایزه آکیرا کوروساوا را به ایناریتو و فوکادا اهدا می‌کند
- شان پن در نقش خودش بازی می‌کند/ حضور در یک سریال جنگی
مرتبط با خبر
خبرهای پربازدید
نمایشگاه نقاشی سیروس مقدم کلید خورد
مراسم افتتاحیه نمایشگاه نقاشی‌های سیروس مقدم روز پنجشنبه و جمعه سوم و چهارم اسفندماه میزبان هنرمندان سینمایی و تجسمی و همچنین بازیگران سریال «پایتخت» بود. به گزارش رسیده، «شرجی» عنوان ...ادامه مطلب نوشته نمایشگاه نقاشی سیروس مقدم کلید خورد اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۲/۰۵
برپایی نمایشگاه نقاشی‌های کارگردان «پایتخت»
نقاشی‌های سیروس مقدم در قالب نمایشگاه نقاشی «شرجی» روز جمعه ۴ اسفندماه روی دیوار گالری گویه می‌رود. به گزارش رسیده، «شرجی» عنوان نمایشگاه انفرادی نقاشی‌های سیروس مقدم است که روز ...ادامه مطلب نوشته برپایی نمایشگاه نقاشی‌های کارگردان «پایتخت» اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۲/۰۱
»پایتخت»، سینمایی می‌شود، نقی در راه اژدها!
بانی‌فیلم: مشابهت‌های میان شخصیت «نقی» سریال پایتخت با «صمد» سریالسرکار استوار، صرف نظر از جایگاه هنری خالقان آن دو شخصیت، نوعی همسوییراهبردی این دو را نشان می‌دهد! انتشار خبر ساخت ...ادامه مطلب نوشته »پایتخت»، سینمایی می‌شود، نقی در راه اژدها! اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۰/۰۳
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
واکنش یک روزنامه‌نگار به صحنه‌ای از سریال «جزیره»/ چرا این‌قدر بی‌کیفیت و از سر سیری کار می‌کنید؟
بخش‌هایی از سکانس بازی میترا حجار و امیر مقاره در سریال جزیره به کارگردانی سیروس مقدم، حاشیه‌ساز شد و واکنش های متفاوتی را در پی داشت. به گزارش سینماسینما، آنچه مورد نقد مخاطبان قرار گرفته نحوه ادای دیالوگ توسط حجار است. کیوان کثیریان، روزنامه‌نگار، با انتشار ویدئویی از صحنه مورد...
۱۴۰۰/۰۹/۱۷
آیا سریال «جزیره» سیروس مقدم موفق است؟!
سیروس مقدم سریال های بی‌شماری را کارگردانی کرده و حالا پس از تجربه «خوابزده» با «جزیره» به شبکه نمایش خانگی آمده است. باید دید این کارگردان پیشکسوت در فضای شبکه ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۸/۲۸
افشین سنگ چاپ: مشکلی با سیروس مقدم ندارم!
افشین سنگ چاپ درباره دلایل کمرنگ شدن همکاری اش با سیروس مقدم گفت: مشکلی با سیروس مقدم ندارم، فقط بعد از “چاردیواری” فشار زندگی ام بیشتر شد. به گزارش ایسنا، ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۷/۲۱
سریال تکراری «دریایی‌ها» در راه آنتن تلویزیون!
مجموعه «دریایی‌ها» به کارگردانی سیروس مقدم، در جدول پخش آی‌فیلم فارسی قرار گرفت. به گزارش روابط عمومی، «دریایی‌ها» به تهیه‌کنندگی مسعود رسام و مهران رسام که در سال ۱۳۸۱ از ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۷/۱۹
«محله بروبیا» در آی‌فیلم؛ پخش سریال ۳۸ سال پیش!
مجموعه تلویزیونی دهه‌شصتی «محله بروبیا» در دسترس کودکان و نوجوانان مخاطب آی‌فیلم قرار گرفت. به‌گزارش رسیده، «محله بروبیا» به کارگردانی سیروس مقدم و نویسندگی بیژن بیرنگ که نخستین بار در ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۶/۲۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
«پایتخت۶»، چاردیواری»؛ سریال‌های تکراری روی آنتن آی‌فیلم!
مجموعه تلویزیونی «پایتخت۶» به کارگردانی سیروس مقدم و با طراحی محسن تنابنده، از امشب روی آنتن آی‌فیلم فارسی می‌رود. به گزارش رسیده، فصل ششم مجموعه تلویزیونی طنز «پایتخت» به کارگردانی ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۵/۰۴
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
هنگامه قاضیانی بازیگر «جزیره» شد
هنگامه قاضیانی به عنوان جدیدترین بازیگر سریال «جزیره» با سیروس مقدم همکاری می‌کند. به گزارش روابط عمومی سریال، هنگامه قاضیانی بازیگر سینما که تجربه حضور در سریال «هم گناه» را ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۲/۳۰
بهایش را می‌پردازی/ نگاهی به سریال «مرداب»
سینماسینما، سیدحسام فروزان حالا دیگر چند سالی هست که سکوهای ویدئوی درخواستی (VOD) یا همان پلتفرم‌ها به بیشتر خانه‌ها راه پیدا کرده‌اند و بخشی از اوقات فراغت خانواده‌ها را پر می‌کنند. رکود سینما در دوران همه‌گیری کرونا و کم‌توجهی مردم به صداوسیما باعث شد میدانی بی‌رقیب برای این پلتفرم‌ها ایجاد...
۱۴۰۲/۰۸/۲۹
پخش آخرین قسمت «دودکش ۲»
آخرین قسمت سریال کمدی «دودکش ۲» امشب از شبکه یک سیما پخش می‌شود. به گزارش باشگاه خبرنگاران، آخرین قسمت سریال کمدی «دودکش ۲» به کارگردانی برزو نیک نژاد و تهیه ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۵/۱۵
«دودکش ۲»؛ سرحال، با طراوت و بی ادعا، بدون قمپز!
این شب‌ها مجموعه کمدی اجتماعی «دودکش ۲» به کارگردانی برزو نیک نژاد و تهیه کنندگی زینب تقوایی روی آنتن شبکه یک می‌رود. به گزارش باشگاه خبرنگاران، «دودکش ۲» به کارگردانی ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۴/۲۹
برق قطع شد، «دودکش» از کار افتاد!
ششمین قسمت از فصل جدید سریال «دودکش» ساخته برزو نیک‌نژاد به دلیل قطع مکرر برق دیشب به پخش نرسید. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سیما؛ سریال دودکش۲ به کارگردانی برزو ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۴/۱۵
شبکه یک از امشب میزبان «دودکش ۲»
پخش سریال کمدی «دودکش ۲» از امشب در شبکه یک سیما آغاز می شود. به گزارش روابط عمومی پروژه، پخش سریال تلویزیونی «دودکش ۲» به کارگردانی برزو نیک نژاد و ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۴/۰۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
رضا صادقی تیتراژ فصل دوم سریال «دودکش» را می‌خواند
در فاصله چند روز تا آغاز پخش فصل دوم سریال تلویزیونی «دودکش» به کارگردانی برزو نیک‌نژاد و تهیه‌کنندگی زینب تقوایی، رضا صادقی به عنوان خواننده تیتراژ سریال معرفی شد. نوشته رضا صادقی تیتراژ فصل دوم سریال «دودکش» را می‌خواند اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۰/۰۴/۰۲
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
سری جدید سریال «دودکش» کلید خورد
کار ساخت سریال «دودکش ۲» با بازی هومن برق‌نورد، امیرحسین رستمی و سیما تیرانداز آغاز شد. به گزارش سینماسینما، مجموعه کمدی اجتماعی «دودکش۲» به کارگردانی برزو نیک‌نژاد و تهیه‌کنندگی زینب تقوایی به تازگی جلوی دوربین رفته است. تصویربرداری سریال در لوکیشن های متنوعی در تهران از جمله مناطق ازگل و...
۱۳۹۹/۱۲/۱۶
کارگردان‌هایی که کمدی کار می‌کنند به خوبی می‌دانند که برای چه رسانه‌ای فیلم می‌سازند و خودشان نسبت به خطوط قرمز در جامعه آگاه هستند
کارگردان سریال «باخانمان» درباره ساخت سریال کمدی معتقد است ساخت کمدی برای مردم ایران که حتی از مسائل تلخ و تراژدی هم جوک می‌سازند، بسیار سخت است.
۱۳۹۹/۱۰/۲۷
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
تصویربرداری سریال «باخانمان» به پایان رسید
تصویربرداری سریال کمدی «باخانمان» به کارگردانی برزو نیک‌نژاد که این روزها از شبکه سه سیما راهی آنتن می‌شود، به پایان رسید. به گزارش سینماسینما، در حالی که پخش نخستین قسمت‌های «باخانمان» در شبکه سوم سیما همچنان ادامه دارد، سازندگان این مجموعه تلویزیونی به کارگردانی برزو نیک‌نژاد، نویسندگی امیر برادران و...
۱۳۹۹/۱۰/۱۸
تلاش «باخانمان» برای رسیدن به آنتن زمستان
تصویربرداری سریال کمدی «باخانمان» با تلاش بی وقفه سازندگان ادامه دارد تا کار بزودی روانه آنتن شود. به گزارش روابط عمومی پروژه، سازندگان مجموعه تلویزیونی «باخانمان» به کارگردانی برزو نیک‌نژاد و تهیه کنندگی زینب تقوایی، اواخر تابستان امسال با رعایت تمام پروتکل های بهداشتی در شمال تهران آغاز شد و...
۱۳۹۹/۱۰/۰۱