کریستف رضاعی: ابهت پرویز تناولی در هنر ما بسیار تاثیرگذار است

همزمان با آغاز نمایشگاه “پرویز تناولی و شیرهای ایرانی” در موزه هنرهای معاصر، قطعاتی از کریستف رضاعی، پیمان یزدانیان و مازیار یونسی اجرا می‌شود.

نشست خبری کنسرت بزرگداشت پرویز تناولی صبح شنبه سوم تیرماه با حضور بهزاد حاتم مدیر بنیاد موسیقی پری صفا، رامین صدیقی مدیر نشر هرمس، کریستف رضاعی آهنگساز و مازیار یونسی آهنگساز و رهبر ارکستر آیسو برگزار شد.

در ابتدای این جلسه رامین صدیقی با اشاره به اینکه این کنسرت در کنار نمایشگاه شیرهای پرویز تناولی و به عنوان بخشی از برنامه بزرگداشت او برگزار می‌شود گفت: سابقه دوستی من با بهزاد حاتم و لطفی که همیشه به هرمس داشت باعث شد بتوانیم این کار را در کنار هم انجام دهیم. در ابتدای کار صحبت از این بود که قطعاتی برای بزرگداشت پرویز تناولی نوشته شده و به او تقدیم شود و بعد قطعاتی که توسط این سه آهنگساز نوشته شد برای اجرا به یک آنسامبل بزرگ نیاز داشت که این کار به عهده ارکستر آیسو گذاشته شد.

پس از آن بهزاد حاتم در مورد شکل‌گیری این پروژه گفت: دو نکته در این کار وجود دارد. اول به یاد همسر درگذشته‌ام که کار او موسیقی بود و همیشه دلش می‌خواست به هنرمندان برای آفرینش آثارشان کمک کند. از طرف دیگر سال گذشته آقای تناولی از من دعوت کرد تا نمایشگاهش را کیوریت کنم. با توجه به اینکه او هنرمند محبوب همسرم بود فکر کردم بهتر است نخستین برنامه بنیاد ما این باشد که موسیقی هم در کنار این نمایشگاه وجود داشته باشد.

حاتم ادامه داد: هدف بنیاد پری صفا این است که به هر شکلی که می‌تواند برای به وجود آمدن موسیقی کمک کند. بنابراین در کنار این نوع فعالیتی که می‌کنیم، زمینی خریداری کرده و قصد داریم یک سالن تخصصی موسیقی مدرن احداث کنیم تا محلی باشد برای فعالیت موسیقیدان‌های مدرن، معاصر و آوانگارد. کشور ما استعدادهای بسیار درخشانی در این زمینه دارد و همانطور که موسسه هرمس سالها در این زمینه فعالیت کرد حالا من هم قصد دارم گوشهای از این کار را به دست بگیرم.

کریستف رضاعی هم با ابراز خوشحالی از حضور در این پروژه گفت: از حدود چهار ماه قبل که این کار را شروع کردم ذهنیت من برای ساخت این کار مسیرهای مختلفی را طی کرد که برایم بسیار جذاب است. قبلا شناخت دورادور از پرویز تناولی داشتم و فکر می‌کنم پرسوناژ و ابهتی که او در هنر ما دارد بسیار تاثیرگذار است و پس از آن دیداری هم که داشتیم باعث شد شخصیت او را بهتر بشناسم. اما کارهایی که قبلا کرده بود کافی بود تا از آنها الهام کافی برای ساخت یک قطعه را پیدا کنم.

رضاعی در مورد ویژگی‌های قطعه خود گفت: اشاره هایی کوچک با فلوت به بعضی از حروف نام ایشان می‌شود ولی در بقیه اثر بر روی خود هنرمند متمرکز شدم. این قطعه روند خلق آثار توسط هنرمند را پیگیری می‌کند و سرانجام به مجسمه‌های هیچ او وصل شدم. این قطعه دو موومان دارد که اسم اولین بخش “هیچ و کمال” است و نشان می‌دهد هنرمند چگونه از هیچ هم جرقه‌ای می‌گیرد تا به کمال برسد. این بخش بیشتر به درون هنرمند می‌پردازد و این که در لحظه تنهایی هنرمند و خلق اثر چه اتفاقی برای او می افتد. موومان دوم بر روی مجسمه‌های شیرهای تناولی شکل گرفته است و پیچیدگی‌های ریتمیک در آن وجود دارد. استفاده زیاد از بادی‌های برنجی ابهت شیرها را نشان می‌دهد.

مازیار یونسی نیز با ابراز خوشحالی از حضور در این پروژه گفت: پرویز تناولی شخصیتی شناخته شده است و من با آثارش تا حدودی آشنا بودم. اما در دو بخش می‌توان به فعالیت‌های او اشاره کرد. نخست آثاری که خلق کرده و بعد تحقیقاتی که در هنر بومی ایران انجام داده است. تناولی هنر بومی را در آثارش به مخاطب حقنه نمی‌کند بلکه آن را پویا نگه می‌دارد. من هم سعی کردم از این رویه تاثیر بگیرم و به جای اینکه مستقیما بر روی آثار تناولی تمرکز کنم سعی کردم ببینم تفکر او برای خلق آثارش چیست تا از آن الهام بگیرم. اثر من دو موومان دارد که بخش اول به شیرهای ایرانی منقرض شده توجه دارد و بخش دوم با توجه به فعالیت تناولی برای جمع آوری آثار عشایر و اقوام مختلف شکل گرفته است.

پس از آن رامین صدیقی با بیان اینکه پیمان یزدانیان در ایران حضور ندارد در مورد اثر او گفت: یزدانیان یک پوئم سمفونی نوشته که پس از پایان کار تصمیم گرفت عنوان بخش‌های مختلف آن را حذف کند تا مخاطب بدون هیچ پیش زمینه ای با کار مواجه شود. یک نکته بسیار جذاب از نظر من و آقای حاتم این است که بدون اینکه از قبل هماهنگ شده باشد هر کدام از این سه آهنگساز با رویکردی متفاوت به موضوع نگریسته است.

صدیقی ادامه داد: من به عنوان نوه ابوالحسن صدیقی که بنیان‌گذار مجسمه سازی نوین ایران است و پدرم هم از دوستان تناولی بود، یک خوشحالی مضاعف از انجام این پروژه دارم چون به نوعی ادای دین خانواده ما به پرویز تناولی است. مجسمه سازی همیشه در ایران مظلوم بوده و سالها ممنوع شد تا جایی که بسیاری از هنرمندان این کار را رها کردند. اما پرویز تناولی در تمام این سالها نگذاشت مجسمه سازی در ایران از بین برود.

پس از آن بهزاد حاتم گفت: برای همه ما این کار به شدت با احساسات همراه است و فکر می‌کنم نتیجه آن موسیقی خوبی باشد. در همه کشورهای دنیا هنرمندان بسیار بزرگی وجود دارند که مردم از وجود آنها بی‌خبر هستند. بنابراین آدمهایی که با فرهنگ سر و کار دارند با هر نوع امکاناتی که در اختیارشان هست باید به شناخته شدن این افراد کمک کنند تا به پیشرفت فرهنگ و تمدن کشور خود کمک کنند.

بهزاد حاتم درباره ارتباط تناولی با موسیقی گفت: تناولی کار هنری‌اش را با نوازندگی ویولن آغاز کرده و بعدا سراغ مجسمه‌سازی می‌رود. تناولی بسیار علاقه‌مند بوده که ویولن‌نوازی را ادامه دهد اما زمخت‌شدن دست‌هایش در کار مجسمه‌سازی این امکان را از او می‌گیرد.

رامین صدیقی هم در مورد این پروژه و احتمال ادامه دار بودن آن گفت: این کار بسیار مورد علاقه ما است اما نمی‌توانیم نظر قطعی در مورد تکرار آن بدهیم. البته نکته بسیار ظریفی هست که نباید فراموش شود و آن نگه داشتن حرمت این کار است. در سالهای گذشته بسیار دیدیم که آثار سفارشی ساخته شد اما جایگاهی به دست نیاوردند. هرمس و بنیاد صفا می‌خواهند که حتما چنین بزرگداشت‌هایی که در شأن یک هنرمند باشد انجام شود و دوست داریم که هنرمندان یک حوزه توسط هنرمندان رشته دیگر تقدیر شوند. این کار باید از داخل بدنه هنر اتفاق بیفتد چون اگر کار به وزارتخانه و بودجه و… برسد بسیار دشوار می‌شود.

رضاعی هم در این مورد گفت: این که هنرمندی بتواند از یک هنرمند دیگر تقدیر کند بسیار جذاب است. جرقه اولیه این پروژه بسیار حسی و دلی بود اما اگر بخواهد هر سال تکرار شود شاید دیگر این اتفاق نیفتد.

یونسی هم با اشاره به اینکه هنرمندان باید خودشان هوای یکدیگر را داشته باشند گفت: در این سالها دیده‌ایم که بین هنرمندان تنگ نظری وجود داشته اما این اتفاق از این جهت مهم است که می‌تواند موجی در بدنه تفکر هنرمندان ایجاد کند و آنها به جای دیدن عیب‌های یکدیگر از هم تقدیر کنند.

رامین صدیقی در مورد ضبط و انتشار این برنامه هم گفت: امکانات مالی ما محدود است و ضبط این اثر با ارکستر در استودیو کار دشواری است. اما امیدواریم که بتوانیم تمرین‌های نهایی و اجرای اصلی را ضبط کنیم و در صورتی که کیفیت مناسبی داشته باشد به زودی منتشر خواهد شد. در غیر این صورت در زمان طولانی تری ضبط استودیویی انجام می‌شود.

او در مورد نحوه انتخاب این سه آهنگساز هم گفت: طبیعتا زبان مشترک با هنرمندانی که می‌شناسیم شرط اصلی انجام یک کار است. ما از ابتدا به صورت غیرمستقیم بررسی کردیم که کدام آهنگسازان با آثار تناولی ارتبا ط برقرار می‌کنند و از همان ابتدا افرادی کنار گذاشته شدند. متوجه شدیم که این سه آهنگساز از اول با این داستان ارتباط گرفتند و زمانی که موضوع با آنها مطرح شد بدون وقفه کار را شروع کردند.

مازیار یونسی در مورد ارکستر آیسو نیز گفت: این ارکستر تنها ارکستر سمفونیک خصوصی ایران است که بیش از ۶۰ نوازنده دارد و با توجه به اجراهای مختلف و نیازهایی که وجود دارد تعداد نوازنده‌ها کم و زیاد می‌شود. بخشی از بدنه ارکستر آیسو بسیار جوان است و باید از اعتمادی که به ما شد تشکر کنم.

یونسی افزود: این سه قطعه برای اولین بار اجرا می‌شوند و ما هیچ پیش زمینه‌ای برای اجرای آنها نداشتیم. همیشه در نخستین اجرای یک قطعه چالش‌هایی وجود دارد که ما با همراهی آهنگسازان سعی کردیم آنها را رفع کنیم.

رضاعی هم در این مورد گفت: این هم یکی از اتفاقات جذاب این پروژه است که آهنگساز ببیند کارش چگونه اجرا می‌شود و با رهبر ارکستر تعامل داشته باشد و جلو برود. از این ارکستر جوان ممنونم که انرژی زیادی برای این کار می‌گذارند.

همزمان با آغاز نمایشگاه “پرویز تناولی و شیرهای ایرانی” در موزه هنرهای معاصر، قرار است در پاسداشت سال‌ها فعالیت هنری پرویز تناولی قطعاتی از سه آهنگساز مشهور کشور، کریستف رضاعی، پیمان یزدانیان و مازیاریونسی توسط ارکستر سمفونیک ایران و اتریش (آیسو) ساعت ۲۲ روزهای دوشنبه و چهارشنبه ۱۲ و ۱۴ تیرماه اجرا شود.