ایراد حقوقی در «کوچۀ بی‌نام»/ سالانه چند فیلم خلاف قانون و متضاد با شرع، ساخته و اکران می‌شود؟!
یکی از کارکردهای سینما در کشورهای توسعه‌یافته، «آموزش» است. سینماگران از طریق نمایش و درام، حقوق مدنی و خیلی چیزهای دیگر را به مخاطبان خود می‌آموزند. اما کمتر فیلم و سریال ایرانی است که از ایرادهای حقوقی و شرعی، مبرّا باشد. به عبارت دیگر، فیلم و سریال‌های ما به جای آموزش، مردم را گمراه می‌کنند. یکی از علل این موضوع، فیلمنامه‌های ضعیف و ارزان‌قیمتی است که چندان خرج آن نمی‌شود. با وجود اینکه قوانین در کشورهای غربی از ما بیشتر و پیچیده‌تر است اما راقم تاکنون ندیده و نخوانده است که منتقدان سینمایی بر فیلم‌هایشان، ایراد حقوقی گرفته باشند. متأسفانه در کشور ما، سالانه چندین فیلم خلاف قانون و متضاد با شرع، ساخته و اکران می‌شوند. اکنون در زمانه‌ای که مسئولان، فرهنگ را به حال خود رها کرده‌اند شاید این وظیفۀ ما باشد که از سر خیرخواهی نسبت به برخی از این فیلم‌ها که تعلیمات غلط می‌دهند تحذیر بدهیم تا لااقل خلایق به اشتباه نیفتند.
*****
در انتهای فیلم کوچۀ بی‌نام، می‌فهمیم که حاج مهدی (فرهاد اصلانی) در مدت اغمای یک سالۀ همسرش (فرشته صدر عرفایی)، دخترعمۀ خود فروغ (پانته‌آ بهرام) را صیغه کرده و پس از بهبودی او، صیغه‌نامه از سوی فروغ پس فرستاده می‌شود. چهار ماه بعد، حاج مهدی می‌فهمد که فروغ باردار است و لذا همان وقت او را به عقد حیدر ـ شاگرد مغازه‌اش ـ درمی‌آورد! اکنون، حیدر مرده است و حمید (محمدرضا غفاری) که حالا ۲۵ ساله است با مادرش فروغ، در طبقۀ اول از خانۀ حاج مهدی زندگی می‌کنند اما هیچکس نمی‌داند که حمید فرزند حاج مهدی است! مشکل وقتی حاد می‌شود که نصیبه دختر کوچک حاج مهدی، عاشق حمید می‌شود؛ یک عشق ممنوعه!
مشکل حقوقی در اینجا است که زن باردار نمی‌تواند به عقد کسی درآید. چطور می‌توان تصور کرد که این عقد دائم، در دفاتر ازدواج کشورمان ثبت شده باشد!؟ حتی در زمان رژیم طاغوت نیز ممکن نبود که چنین عقدی ثبت شود. جناب کارگردان که فیلمنامه را نیز نوشته، چرا چنین خبطی در فیلمنامه کرده است؟ متأسفانه باید گفت که چنین فیلمنامۀ خلاف شرعی، در شورایی پروانه نمایش گرفته است که محمد احسانی با مدرک دکتری حقوق اسلامی، ریاست آن را بر عهده داشته است.
*****
قانون مدنی می‌گوید که زن بعد از طلاق، باید عِدّه نگاه دارد و سه تا چهار ماه ازدواج نکند (ماده ۱۱۵۰). مدت عده در ازدواج دائم، سه طُهر (= قاعدگی) است و در ازدواج منقطع، دو طُهر. این حکم برای آن است که باردار بودن یا نبودن زن، مشخص شود. اگر باردار نبود، او پس از پایان عده می‌تواند مجدداً ازدواج کند. اما چنانچه بارداری زن مشخص شد، در واقع طلاق واقع نشده و آن زن تا مدت وضع حمل، همسر آن مرد خواهد بود. در این مدت، مرد باید نفقۀ زن را بپردازد و متکفل امور او باشد.
در قانون مدنی در این خصوص آمده است:
ماده ۱۱۵۳: عدۀ طلاق و فسخ نکاح و بذل مدت و انقضاء آن، در مورد زن حامله تا وضع حمل است.
یعنی ازدواج چه دائم باشد و چه منقطع (صیغه)، وقتی آثار بارداری در زن دیده شد او تا وضع حمل حق ازدواج ندارد. لذا زن باردار را نه می‌توان طلاق داد و نه با او ازدواج کرد. در مادۀ ۱۱۰۹ قانون مدنی نیز مقرر شده است که مردان در مدت عدّه باید به زنان سابقشان نفقه بپردازند و اگر زن باردار باشد این وظیفه تا زمان وضع حمل باید انجام گیرد.
باید متذکر شد که این مواد مترقّیِ قانونی، بر مبنای آیات سورۀ طلاق وضع شده‌اند:
وَ اُوْلاَتُ الأحْمَالِ أجَلُهُنَّ أن يَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ ... وَ إن كُنَّ اُوْلاتِ حَمْلٍ فَأنفِقُواْ عَلَيهِْنَّ حَتىَ يَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ (طلاق/ ۴ و ۶).
و عِدّه زنان آبستن تا وضع حمل است... و اگر آبستن بودند، نفقهشان را تا وقت زایمان بپردازید.
در احادیث شیعه مؤکد است که نگاه داشتن عدّه، برای آن است که نسَب خانوادگی گم نشود. یعنی در صورت بارداری زن، بتوان پدر فرزند را شناخت. اما در خانوادۀ کوچۀ بی‌نام که به‌شدت مذهبی نشان داده می‌شوند، نسب حمید گم شده است! چطور می‌توان چنین چیزی را باور کرد؟! مگر اینکه کارگردان قصد هجو مسلمانان را داشته باشد.
*****
ظاهراً این خبط جناب کارگردان، سهوی و از سر جهالت نبوده است. به نظر می‌رسد که جناب هاتف علمیردانی قصد کرده تا خانواده‌های مسلمان را در حال اضمحلال نشان دهد. لذا او در مذهبی نشان دادن خانوادۀ حاج مهدی بسیار افراط می‌ورزد و مخاطب را مخصوصاً به حاج مهدی علاقه‌مند می‌سازد و ضربۀ نهایی را از همین طریق می‌زند. همانطور که فروغ در اواخر فیلم زیر لب غرولند می‌کند که «هر چه می‌کشیم از حاج مهدی می‌کشیم»، مخاطب نیز اندکی بعد می‌فهمد که تمام بدبختی‌های این خانواده، از حاج مهدی (فرهاد اصلانی) است: فروغ دیوانه می‌شود، حمید مفقود، نصیبه چشمانش پرخون است، فاطمه با گرفتن خانۀ پدر حق السکوت گرفته (چون فروغ در سن هشت سالگی او به عقد پدرش درآمده و او از راز پدر آگاه است)، محدثه با یک مرد همسردار رابطه دارد، حیدر معلوم نیست به چه علت مرده است، و در انتها می‌بینیم که خود حاج مهدی نیز پس از افشای رازش، در کنار پنجره می‌میرد و کارگردان برای مضحکۀ او، تصاویری از دخول وی به مکانی بهشت‌گونه را نشان می‌دهد.
کوچۀ بی‌نام را می‌توان در یک سکانس خلاصه کرد. سقوط محمدطه (نوۀ پنج سالۀ حاج مهدی) در چاه خانه؛ چاهی که با اهمال حاج مهدی پر نشده است. فیلمساز می خواهد بگوید صیغه کردن فروغ، همانند کندن این چاه به دست حاج مهدی است که ساکنان خانه را فرو می‌بلعد. لذا غرض دیگر جناب کارگردان، ناصواب جلوه دادن عقد موقت است، چیزی که او در کنفرانس مطبوعاتی فیلم در جشنوارۀ ۳۳ فجر به طور زیرکانه از پاسخ آن، در رفت و سؤال راقم را بی‌جواب گذاشت. اما بلافاصله باران کوثری اقرار کرد که نه‌تنها این فیلم، بلکه در هر فیلم ضد صیغه بازی خواهد کرد! و اینچنین نیّت سازندگان علن شد.
*****
پیش از این، فیلم‌ها و سریال‌های بسیاری ساخته شده‌اند که ایرادهای فاحش حقوقی و شرعی داشته‌اند. ما در اینجا به ذکر برخی از آنها اکتفا می‌کنیم:
ـ فیلم واکنش پنجم/ تهمینه میلانی (۱۳۸۱)
ـ سریال زیر تیغ/ محمدرضا هنرمند (۱۳۸۵)
ـ تله‌فیلم ستارۀ خضراء/ محمدرضا ورزی (۱۳۸۷) (نقد راقم: بدعت‌گزاری فیلمساز معروف تلویزیون در دین)
ـ فیلم سوت پایان/ نیکی کریمی (۱۳۸۹) نیکی و باقالی‌ها
ـ فیلم من مادر هستم/ فریدون جیرانی (۱۳۹۰) فیلمی که در نقد طبقۀ اشراف و روشنفکری نیست
ـ فیلم من همسرش هستم/ مصطفی شایسته (۱۳۹۰) از نوشتن کتاب داستانهای زنانه تا فیلمنامه فمینیستی در سینما
ـ فیلم برف روی کاج‌ها/ پیمان معادی (۱۳۹۰) وقتی تفکرات فمینیستی یک فیلم را به سقوط می‌کشاند
ـ فیلم خرس/ خسرو معصومی (۱۳۹۰). این فیلم به همین دلیل در توقیف است. پل خرس بگیری!
آیا وظیفۀ منتقدان سینما است که ایرادهای قانونی فیلم‌ها را علن کنند و از حریم شرع دفاع نمایند؟ این نقدها چه اثری می‌توانند داشته باشند؟ تعداد خوانندگان یک نقد، حدود یک درصد تماشاگران فیلم است. اما اکنون که متولیان امامزاده، حرمت آن را پاس نمی‌دارند چاره‌ای جز این کار نیست.
آخرین خبرها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- آزادی توماج صالحی با قید وثیقه
- «عقابها» پرمخاطبترین فیلم تاریخ سینمای ایران!
- وحید تاج: بزرگترین ریسک زندگیام را نزد استاد شجریان انجام دادم
- با ۱۰ ورزشکار جذاب مرد دنیا در سال ۲۰۲۳ آشنا شوید
- حمایت ۲۶ صنف سینمایی برای علی دهکردی/ پاسخ مدیرعامل جدید خانه سینما
- استودیوهای بزرگ فیلمسازی «ایلان ماسک» را تحریم کردند
- همکاری برد پیت و آدام سندلر در کمدی نتفلیکس
- آتیلا پسیانی بلد بود از بیرحمیهای زندگی انتقام بگیرد
- علی دهکردی مدیرعامل خانه سینما شد
- سانسور عجیب در سریال زخم کاری که خبرساز شد
- انتقاد شدید محمود گبرلو از برخورد تلویزیون با اصغر فرهادی
- تجلیل از مدس میکلسن و فوزی بنسعیدی در جشنواره مراکش
- درخواست دختر بیتا فرهی برای تشکیل تیم پزشکی
- چه کسی جک نیکلسون را به سینما برمیگرداند؟
- تشویق طولانی مسعود کیمیایی در «بازنمایش قصه ترانههای ماندگار»/ کیمیایی از غم نبود مهرجویی گفت
- انتقادات تند فهیم به «سرزمین مادری» و کمال تبریزی
- لیدی مکبث در تماشاخانه ایرانشهر
- جشنواره توکیو جایزه آکیرا کوروساوا را به ایناریتو و فوکادا اهدا می‌کند
- شان پن در نقش خودش بازی می‌کند/ حضور در یک سریال جنگی
مرتبط با خبر
خبرهای پربازدید
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
فهرست بازیگران «لاک‌پشت» کامل شد/ ارائه نسخه نهایی به دبیرخانه جشنواره
در حالی که نسخه نهایی فیلم سینمایی «لاک‌پشت» به کارگردانی بهمن کامیار در حال آماده‌سازی برای ارسال به جشنواره فجر است، فهرست کامل بازیگران این فیلم اعلام شد. به گزارش سینماسینما، فیلم سینمایی «لاک‌پشت» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی بهمن کامیار این روزها در آستانه پایان مراحل فنی و رسیدن به...
۱۴۰۲/۱۰/۱۰
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
تصویربرداری «سلمان فارسی» ادامه دارد؛ همچنان!
تصویربرداری سریال «سلمان فارسی» این روزها در شهرک غزالی ادامه دارد و برخی از بازیگران اصلی سریال همچون فرهاد اصلانی و محمدرضا هدایتی جلوی دوربین هستند. به گزارش مهر، تصویربرداری ...ادامه مطلب
۱۴۰۲/۰۹/۰۴
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
اکران آنلاین آخرین ساخته کیومرث پوراحمد
فیلم سینمایی «پرونده باز است» آخرین ساخته زنده‌یاد کیومرث پوراحمد از امروز چهارشنبه هشتم آذرماه اکران آنلاین می‌شود. به گزارش سینماسینما، «پرونده باز است» آخرین فیلم زنده یاد کیومرث پوراحمد درباره فرهاد نوجوانی است که ناخواسته مرتکب قتل می‌شود وی در آستانه هجده‌سالگی قرار دارد و باید… پژمان بازغی، محمدرضا...
۱۴۰۲/۰۹/۰۸
محمدرضا غفاری به «شهربانو» پیوست
سینماپرس: محمدرضا غفاری سومین بازیگر فیلم سینمایی «شهربانو» به کارگردانی مریم بحرالعلومی و تهیه‌کنندگی پگاه احمدی با فرشته صدرعرفایی و مهرداد صدیقیان همبازی شد.
۱۳۹۸/۰۸/۱۷
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
لباس پارتیتور و گردنبند «پروین» به موزه سینما اهدا شد
هم‌زمان با زادروز پروین اعتصامی، مراسم اکران فیلم «پروین» و اهدا پارتیتور، لباس و گردنبند شخصیت پروین اعتصامی در این اثر باحضور محمدرضا شریفی‌نیا تهیه کننده، محمدرضا ورزی نویسنده کارگردان، بهزاد عبدی آهنگساز و سایر عوامل این فیلم، هنرمندان و علاقه‌مندان به این شاعر پرآوازه در موزه سینمای ایران برگزار...
۱۴۰۲/۱۲/۲۶
معمای پروین…!
با اکران فیلم سینمایی «پروین» آخرین ساخته محمدرضا ورزی در خانه جشنواره، محمد صابری منتقد سینما به بررسی آن پرداخته است. نوشته معمای پروین…! اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۱/۱۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
نمایش و نقد «گیج‌گاه» در فرهنگسرای ارسباران
فیلم سینمایی «گیج‌گاه» به کارگردانی عادل تبریزی یکشنبه دوم اردیبهشت‌ماه در فرهنگسرای ارسباران اکران و پس از آن نقد و بررسی می‌شود. نوشته نمایش و نقد «گیج‌گاه» در فرهنگسرای ارسباران اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۲/۰۱
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
«شهر خاموش» تصویری از ویرانگری قدرت زن است
ششمین رویداد اکرانِ ایوان، با نمایش فیلم سینمایی «شهر خاموش» به کارگردانی و نویسندگی احمد بهرامی، تهیه کنندگی رضا محقق و با بازی باران کوثری، علی باقری و بابک کریمی ...ادامه مطلب نوشته «شهر خاموش» تصویری از ویرانگری قدرت زن است اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۲/۱۲/۱۴
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
به یادماندنی و معترض‌ترین دانشجویان سینمای ایران/ از نیمه پنهان تا اعتراض و قصه ها
زندگی دانشجویان همواره با برخی مسائل سیاسی کشور درهم آمیخته می‌شود و حاصل آن موضوع‌هایی می‌شود که بیشتر رنگ شرایط روز را به خود می‌گیرند. به گزارش سینماسینما ،سینمای ایران در میانه‌های دهه ۷۰ که وارد فضای باز سیاسی دوران اصلاحات می‌شود، بیشتر درگیر موضوع‌های دانشجویی به عنوان قشر معترض...
۱۴۰۰/۰۹/۱۷
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
حمله تند مشرق به نمایشگاه کیمیایی : کاسبی لیلی گلستان با نقاشی‌های مسعودکیمیایی ۸۰ ساله از تهران
سایت اصولگرای مشرق نوشت :نقاشی های تهمینه میلانی، کنسرت مهران مدیری، بازیگر شدن خواننده های دوزاری ،شعرهای بهاره رهنما ،کلاس طنازی بهنوش بختیاری و حالا هم نمایشگاه نقاشی های مسعود کیمیایی به همت خانم لیلی گلستان. به گزارش مشرق، گالری گلستان این روزها میزبان نقاشی‌های مسعود کیمیایی است. نمایشگاهی متشکل...
۱۴۰۰/۰۹/۱۴
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
برای بهاری‌های سینمای ایران
ژاله علو، جمشید هاشم‌پور، جواد نوروزبیگی، حسین جعفریان، خسرو شکیبایی، پوران درخشنده، منوچهر اسماعیلی، رخشان بنی اعتماد، نوید محمدزاده، مصطفی شایسته، محمود کلاری، محمدعلی کشاورز، مجید مجیدی، حمید فرخ نژاد و جلال مقدم، هنرمندانی هستند که در اولین ماه سال به دنیا آمدند. به گزارش سینماسینما، اولین فصل از بهار...
۱۳۹۷/۰۱/۱۸
جرأت و جسارت هادی کریمی در ساخت «کمدی انسانی» قابل توجه است
مصطفی شایسته تهیه کننده و کارگردان سینما فیلم «کمدی انسانی» را اثری موفق در ژانر خود می داند و امیدوار است مخاطبان نیز در زمان اکران از آن استقبال کنند. مصطفی شایسته درباره «کمدی انسانی»، جدیدترین ساخته سینمایی محمدهادی کریمی به بانی فیلم گفت: «به نظرم در دوره و زمانه...
۱۳۹۶/۰۵/۲۹
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
معرفی داوران بخش سینمایی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
یک هیات هفت نفری متشکل از سینماگران صاحب‌نام، داوری بخش فیلم‌های سینمایی نخستین دوره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی را به عهده دارند. نوشته معرفی داوران بخش سینمایی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴ساعت پیش
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
یک هیئت هفت نفری، داوری بخش فیلم‌های سینمایی نخستین دوره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی را به عهده دارند. به گزارش سینماسینما به نقل از روابط عمومی جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی، محمدعلی باشه‌آهنگر، حامد بهداد، ابوالفضل جلیلی، نیکی کریمی، محمود کلاری، رضا کیانیان و محمدحسین لطیفی، ۱۶ فیلم سینمایی...
۱۴ساعت پیش
جشن زادروز علی‌اکبر صادقی در خانه هنرمندان برپا شد/ صادقی: خواب کودکانی را نقاشی می‌کنم که پدرانشان شهید شدند
علی‌اکبر صادقی در آیین بزرگداشت و زادروز هشتاد و چهار سالگی خود که با حضور هنرمندان و چهره‌های فرهنگی و خانواده‌اش در خانه هنرمندان ایران برگزار شد، گفت: عاشق ایران هستم و خواب کودکانی را نقاشی می‌کنم که پدرانشان در راه آزادی ایران شهید شده‌اند. به گزارش سینماسینما، به نقل...
۱۴۰۰/۰۹/۰۲
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
ناگفته‌هایی از سیامک اطلسی از زبان هنرمندان
آشنایی سیامک اطلسی و خسرو معصومی در فیلم «سفر» بهرام بیضایی اتفاق افتاد و از آن پس این دو دوستان نزدیکی شدند و حالا خسرو معصومی کارگردان گزیده‌کار سینما از ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۷/۰۴
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
نگاهی به سریال افعی تهران
فرزانه متین-افعی تهران،سریال جدید نمایش خانگی به کارگردانی سامان مقدم و به نویسندگی پیمان معادی از پلتفرم فیلم نت قابل تماشاست که تا کنون سه قسمت آن پخش شده است. افعی تهران،یک اثر جناییست که قاتل سریالی آن به نام افعی شناخته شده و قربانیانش متهم به آزارگری جنسی کودکان...
۱۴۰۳/۰۱/۰۷
هدیه نوروزی سوینا؛ انتشار نسخه ویژه نابینایان «پدرخوانده» با صدای پیمان معادی
پیمان معادی فیلم سینمایی «پدرخوانده» ساخته فرانسیس فورد کوپولا را برای نابینایان توضیح‌دار کرد. به گزارش سینماسینما، گروه سوینا در تازه‌ترین فعالیت خود، نسخه ویژه نابینایان فیلم سینمایی کلاسیک «پدرخوانده» به کارگردانی فرانسیس فورد کوپولا را دوشنبه ۲۸ اسفند ماه منتشر می‌کند. نظارت متن و ضبط این برنامه به عهده...
۱۴۰۲/۱۲/۲۷
محمدرضا هنرمند: عنان سینمای مظلوم و غارت شده ما در دست نامحرمان بی‌کفایت است
سینماسینما: خبرهایی مبنی بر انصراف محمدرضا هنرمند از شورای پروانه ساخت دست‌مایه گفتگوی خبرگزاری ایسنا با این کارگردان شده که این گفتگو را می‌خوانید: محمدرضا هنرمند درباره حضور خود در شورای پروانه ساخت سازمان سینمایی و خبرهایی که اخیرا از انصراف او از شورا به گوش رسیده توضیحاتی را ارائه...
۱۴۰۰/۱۰/۰۱
اظهارات محمدرضا هنرمند به بهانه یک انصراف
محمدرضا هنرمند درباره حضور خود در شورای پروانه ساخت سازمان سینمایی و خبرهایی که اخیرا از انصراف او از شورا به گوش رسیده توضیحاتی را ارائه کرد.
۱۴۰۰/۱۰/۰۱
پیام کانون کارگردانان به مناسبت اولین سالگرد درگذشت کیومرث پور احمد
پیام کانون کارگردانان به مناسبت اولین سالگرد درگذشت کیومرث پور احمد
۱۴۰۳/۰۱/۱۷
گزارش مراسم رونمائی از کتاب «دندان گرگ»/ یک داستان حماسی شهری
مراسم رونمایی از کتاب «دندان گرگ» نوشته مهدی نادری برگزار شد. به گزارش سینماسینما، جلسه رونمائی از کتاب «دندان گرگ» اولین همکاری انجمن منتقدان و نویسندگان سینمائی و کانون کارگردانان سینمای ایران از سری نشست های تعاملی صنوف خانه سینما در ساعت پنج عصر دوشنبه بیست و یکم اسفندماه در...
۱۴۰۲/۱۲/۲۴
«زعفرانی» آماده پخش شد
فیلم تلویزیونی «زعفرانی» (زرپرانی) به کارگردانی رضا غفاری آماده پخش شد.
۱۳۹۸/۱۲/۲۴
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
بازیگران جدید «سونامی» مشخص شدند
میلاد صدرعاملی در اولین تجربه کارگردانی خود قصد دارد فیلم سینمایی «سونامی» را اوایل سال آینده مقابل دوربین ببرد. او به تازگی پیش تولید فیلم خود را آغاز کرده و اوایل سال جدید نیز به طور جدی وارد فاز تولید خواهد شد. پیش از این اعلام شده بود بهرام رادان...
۱۳۹۶/۱۲/۲۷