الگو نمایی از طریق سینما / «حیدر ذبیحی» در برابر ابر قهرمان های هالیوود

پوستر قهرمان هایی که بر در و دیوار اتاق هرکدام از ما نقش بسته ، مدل مو و لباس پوشیدن های ما و تقلید از رفتارهای شخصیت های معروف همگی نشان از تاثیر غیرقابل انکار الگوها در زندگی ما دارد . مسئله ای که می تواند بزرگترین فرصت یا تهدید فرهنگی را مقابل مسئولین فرهنگی و آموزشی جامعه قرار دهد.

در این میان اما قهرمان های حقیقی هستند که سبک زندگی و سلوک شان در میان هیاهوی زندگی پر پیچ و خم ما گم شده و ضروری است تا به مردم شناسانده شوند و صد البته هستند قهرمان هایی که ساخته ی ذهن خلاق کارگردان ها و نویسنده های هالیوودی و غیر هالیوودی اند و جزء همان هیاهوی زندگی مدرن امروز و لازمه حفظ آن به شمار می روند . نوشته ی پیش رو سعی دارد تا به تبیین علمی نقش الگوها در زندگی افراد و مقایسه ای گذرا میان قهرمان های ما و ابر قهرمان های آمریکایی بپردازد .

"به نظر واضعان نظریه یادگیری اجتماعی، مهم ترین نوع یادگیری انسان، یادگیری مشاهده ای است. به اعتقاد این روان شناسان اگر ما قادر نبودیم که در محیط اجتماعی از طریق مشاهده رفتار و اعمال دیگران به یادگیری بپردازیم، زندگی ما مختل می شد. در چنین حالتی، باید وقت و نیروی زیادی را صرف کسب دانش، مهارت ها، و نگرش های مختلف می کردیم، و چه بسا در این کار با اشتباهات بسیاری رو به رو می شدیم. اما خوشبختانه ما مقدار زیادی از دانش ها، مهارت ها و سایر یادگیری هایمان را از راه مشاهده رفتار والدین، دوستان، معلمان، و نیز از طریق مشاهده پیامدهای رفتار آنان کسب می کنیم. یادگیری مشاهده ای، در واقع همان سرمشق گیری است که در آن فرد با انتخاب یک الگو یا سرمشق به تقلید از رفتار آن می پردازد. بر همین اساس، یکی از روش های تربیت، تربیت به وسیله الگو است، که می توان آن را روش الگویی نامید.

روش تربیت الگویی، یکی از روش های فراگیر و بسیار مؤثر در تربیت است. فراگیر بودن آن بدان جهت است که در کلیه امور و مراحل زندگی کاربرد دارد. و از آن جا که محتوای تربیت را به صورت عینی و عملی ارائه می دهد، در انتقال مفاهیم و آموزش برنامه های تربیتی بسیار مؤثر است. در منابع اسلامی، بر بهره گیری از الگو و پیروی از اسوه های حسنه تأکید شده است."(1)

آن چه پیش از این ذکر شد ضرورت الگوسازی و "الگونمایی"(شناساندن الگوهای حیقیقی به مردم) را برای هر دغدغه مند عرصه ی فرهنگ روشن می سازد. مسئله ی قابل توجه در این میانه ، شاخص هایی است که بر اساس آنان باید قهرمان ها را ساخت و یا قهرمان هایی را برای الگونمایی انتخاب کرد. این شاخص ها به نسبت تطابق یا تعارضی که با جهان بینی مورد تایید نظام حاکم بر جامعه دارند می توانند بقا و پیشرفت یا درجا زدن و زوال نظام حاکم بر جامعه را زمینه سازی کنند.

"حیدر ذبیحی" در برابر "کاپیتان آمریکا"،"سوپرمن" و "آیرون من"

یکی از قهرمان های تازه خلق شده ی انقلاب اسلامی "حیدر ذبیحیِ" بادیگارد است که "حاج کاظمِ" آژانس شیشه ای را تکمیل می کند . "حاج حیدر" و "حاج کاظم" قهرمان هایی هستند که برخلاف ابر قهرمان های هالیوودی بازوهای کلفت و پاهای آهنین ندارند بلکه افرادی هستند از جنس همان مردمی که هر روز در کوچه و خیابان و اداره و دانشگاه با آن ها سرو کار داریم . آن ها تحت نظر و حمایت سازمان های فوق سری و فوق پیشرفته ای نیستند که در بالاترین طبقه ی آسمان خراش ها یا در 100 ها متر زیر زمین دفتر دارند بلکه مثل من و تو انسان هایی هستند که در خانه هایی نه چندان گران قیمت در مرکز یا جنوب شهر زندگی می کنند و هر روز با مشکلات یک انسان عادی مواجه اند و قهرمان بودن آن ها در همین زندگی عادی است که معنا می یابد .

این جمله را بهتر درک می کنیم وقتی که با چشم هایی بازتر بنگریم این قهرمان های ناشناخته منتظر نمی مانند نیروهای فضایی به زمین حمله کنند یا دزدان و غارتگران قیام کنند تا خود را نشان دهند بلکه در طول زندگی روزمره شان با رسیدگی به مشکلات جاری مردم اطرافشان پازل قهرمانی را تکمیل می کنند . اینان کسانی اند که منتظر مشکل نمی مانند بلکه مشکل را می یابند و برای حل آن به خط مقدم می شتابند. آنان مهارت های خود را بر اساس نیاز های نظام تنظیم و تقویت می کنند و در هر عرصه ای که عَلَم انقلاب بر زمین مانده باشد حاضر می شوند و کار را به پیش می برند و از همین روست که روزی در میدان های جهاد سخت با دشمن می یابیشان و گاهی در میدان های فرهنگی و علمی و عمرانی و ... . آنان در یافته اند که بسیجی ، توجیه گر اقدامات نظام نیست بلکه موتور حل مشکلات انقلاب است .

حاج حیدرها گاهی "شهریاری" و "احمدی روشن" هستند ؛ گاهی "تهرانی مقدم"،گاه "حسن باقری" و گاه "رحیم پورازغدی". فصل مشترک همه "حاج حیدر ها" و "حاج کاظم ها" مرز نشناسی برای پاسداری و گسترش عقیده و پیروی از ولی زمان است . حاج حیدر ها فرزندان خمینی و خامنه ای اند .

فرزندان خمینی (ره) و خامنه ای (حفظه ا...) عمق این حدیث حسین (ع) را در یافته اند که:«نافسوا فی المکارم»(نفس نفس بزنید در کسب نیکی ها) ؛ پس در جایشان نمی ایستند و مدام برای پیشرفت نظام می کوشند حتی اگر از درون و بیرون سرزنش شوند .

«اگر كسی در جست‌وجوی مصادیق كاذب قدرت باشد، آن را در میان بسیجیان نخواهد یافت. آنها آرتیست‌های دروغین سینما، هركول و سامسون و یا جیمز باند و سوپرمن نیستند؛ آنها هم مثل من و تو، كارگر و كارمند، دانشجو و دكاندار هستند و قدرتشان نه در موهای بلند و بازوهای كلفت است و نه در بال‌های آهنین و پاهای الكترونیكی؛ در ایمان است. با این معیار، بسیج قدرتمندترین ارتش دنیاست.»

شهید آوینی

منبع: رجانیوز