۳۳ سالگی مشهورترین آوای «نوروز»

به گزارش سینماپرس، نوای سرنای تحویل سال یا همان «نوروز نامه» اثر استاد علی اکبر مهدی‌پور دهکردی، بدون تردید یکی از ماندگارترین و خاطره‌انگیزترین آثار موسیقایی تولید شده در حوزه بهاریه‌هاست که از زمان تولید و انتشار آن تا به امروز به شدت مورد اقبال مخاطبان ایرانی قرار گرفته و اساساً برای بسیاری از مردم تبدیل به یکی ملزومات سفره هفت سین نوروز و لحظه تحویل سال شده است.

این ملودی معروف و تمام نشدنی موسیقی نوروز که ثبت شده در فهرست آثار غیرملموس یونسکو و برگرفته از موسیقی اقوام ایل بختیاری است، حدود ۳۳ سال پیش در سال ۶۵ در استودیو رودکی توسط رضا جعفری صدابرداری و پس از مدتی به رادیو و تلویزیون تحویل داده شد.

از آن روزگار این موسیقی به‌عنوان اصلی‌ترین و نوستالژیک‌ترین موسیقی نوروزی میان مردم شناخته شد و تا به امروز نیز در ذهن و خاطره آن‌ها باقی مانده است.

اواخر سال ۱۳۹۴ در مقاطعی از دوران مدیریت محمد سرافراز به‌عنوان ریاست سازمان صدا و سیما بود که پخش این موسیقی به دلایلی قطع شد که در همان زمان نیز واکنش برخی از اهالی موسیقی را نیز دربرداشت به طوری که تعدادی از آن‌ها با انتشار نامه‌ای از سرافراز خواستند که مجوز پخش مجدد این نوای شادی بخش نوروزی را صادر کند، موضوعی که با واکنش چندانی از سوی مدیر وقت رسانه ملی نیز مواجه نشد.

استاد مهدی‌پور در زمان حیاتش پیرامون این اثر ماندگار نوروزی گفته بود: «این موسیقی را بیشتر در نوروز می‌نواختند که به مرور زمان این موسیقی نیز، از دهه ۴۰ با شلیک گلوله توپ در زمان‌های گذشته در آستانه از بین رفتن و فراموشی قرار گرفت. این آهنگ در دستگاه چهارگاه از دستگاه‌های دوازده‌گانه موسیقی ایرانی نواخته شده و تنظیم آن بر اساس یکی از قدیمی‌ترین ردیف‌های موسیقایی ایرانی انجام شده است. دلیل به تداعی این موسیقی در اذهان مردم نیز به خاطر لحظات شاد مردم هنگام آغاز سال نو است. این آهنگ در آن سال‌ها با سرساز سرنا به همراه نقاره نواخته شد و ضبط آن تنها در یک مرحله اتفاق افتاد»

هوشنگ جاوید پژوهشگر موسیقی نواحی و گردآورنده آلبوم «نوروز، بهار ایرانی» هم درباره این قطعه ماندگار بیان کرده بود: «این قطعه بی‌کلام مربوط به موسیقی بختیاری است که بعدها به عنوان مقام تحویل سال جا افتاد. در واقع یک نوع موسیقی خبری در ایل بختیاری بوده است. به دلیل اینکه این قطعه موسیقی خبری خوبی بوده است، رادیو نیز از آن به عنوان آرم نوروزی استفاده می‌کند. معمولاً از سُرنا و دهُل در موسیقی اقوام ما برای خبر کردن مردم برای اتفاقات مهم استفاده می‌شده است، بر همین اساس از آن موسیقی در زمان تحویل سال استفاده می‌شود.»

زنده‌یاد استاد علی اکبر مهدی‌پور دهکردی که بهمن ماه سال ۱۳۸۸ دار فانی را وداع گفت از جمله هنرمندان شاخص موسیقی نواحی ایران است که می‌توان از او به عنوان یکی از معروف‌ترین و توانمندترین نوازندگان موسیقی سرنا و کرنا در ایل بختیاری یاد کرد.

این هنرمند از ۱۴ سالگی نواختن ساز کرنا را بدون استاد و به قول خودش خودسرانه آغاز کرد و گرچه موسیقی در خانواده‌اش موروثی نبود اما مادرش به شدت مخالف نوازندگی او و پدرش اذان‌گوی مسجد جامع شهر بود. او از سال ۱۳۳۰ با دو نوازنده مطرح «سرنا» به نام حیدر شاه نادری اشکفتکی و حسین حیدری سورشجانی آغاز و نوازندگی کمانچه را هم نزد محمد طغانیان نوازنده چیره‌دست منطقه کامل کرد. وی اگر چه سرنا هم می‌نواخت ولی حضور در ساخت مجموعه تلویزیونی «بچه‌های آبادی» در سال ۱۳۶۵ بهانه‌ای شد تا نوازندگی این ساز را به طور جدی‌تر پیگیری کند.

مهدی‌پور در طول عمر ۷۹ ساله‌اش به گفته خود مشاغل مختلفی همچون کوره‌پزی، بنایی و کشاورزی را تجربه کرد و دست آخر روزگارش را فقط با هنر موسیقی می‌گذراند. کما اینکه اجرای کنسرت در کشورهای آلمان، کانادا، فرانسه، قرقیزستان، ترکمنستان، مغولستان، امارات متحده عربی، ژاپن، ترکیه، کویت و هنگ‌کنگ فضای تازه‌ای را برای فعالیت‌های وی در عرصه موسیقی رقم زد.

حضور در مجموعه تلویزیونی «روزی روزگاری» به کارگردانی امرالله احمدجو و آهنگسازی فرهاد فخرالدینی به عنوان نوازنده و تولید چندین آلبوم مختلف در حوزه موسیقی اقوام ایل بختیاری از جمله فعالیت‌هایی است که از زنده یاد مهدی پور به یادگار مانده است.