گزارشی از فیلم های زندگینامه ای ایرانی به بهانه نگارش فیلمنامه پروین اعتصامی توسط نغمه ثمینی
زینب مرتضایی فرد در جام جم نوشت :
شخصیت های بزرگ و تاثیرگذار در عرصه های مختلف الگو می شوند، درباره شان کتاب ها نوشته می شود و به نامشان جشنواره برگزار می شود و… .
اما در دنیای امروز یا بهتر بگوییم دنیای تصویری امروز، فیلم ها بیش از هر چیزی بر جامعه اثر می گذارند. از این رو در دنیا سریال های تلویزیونی، مستندها، فیلم های سینمایی و حتی انیمیشن های فراوانی ساخته می شوند که در ژانر فیلم های زندگینامه ای می گنجند. زندگینامه یا بیوگرافی به تمام یا بخشی از زندگی یک شخصیت می پردازد و محور فیلم هم زندگینامه آن شخصیت است. نگارش زندگینامه در عرصه ادبیات اتفاقی پررنگ است که بارها و بارها رخ داده است. در عرصه های جهانی هم که پیوند ادبیات و سینما به مراتب محکم تر از پیوند این دو در ایران است، شاهد خلق آثار فراوانی بوده ایم که در سراسر جهان بینندگان فراوانی داشته اند، ابتدا بر اساس زندگینامه یک شخص حقیقی کتابی نوشته شده و بعدتر هم تبدیل به فیلم شده است. در ایران اما شرایط متفاوت است، هر چند در بخش هایی مانند ساخت سریال براساس شخصیت بزرگان موفق بوده ایم، اما هنرمندان کشورمان در دیگر عرصه ها نسبتا کم کار بوده اند و در سینما و انیمیشن ما که البته تقریبا صنعتی نوپاست، کمتر خبری از ساخت آثار زندگینامه ای یا بیوگرافی است.
تلویزیونی های پرمخاطب
نام امام علی (ع)، تنهاترین سردار (زندگینامه امام حسن (ع))، ولایت عشق (زندگینامه امام رضا (ع))، یوسف پیامبر (ع)، ایوب پیامبر (ع)، کمال الملک، محمدحسین شهریار، دکتر محمد قریب، ابوعلی سینا، مختار و برخی نام های دیگر شخصیت های بزرگی بوده اند که در ساخت سریال های تلویزیونی به آنها پرداخته شده و البته برخی از آنها ازطریق همین سریال ها به مردم شناسانده شده اند. با این حساب می توان گفت ساخت سریال های زندگینامه ای در ایران اتفاقی است که طی چهار دهه گذشته بارها رخ داده و نتایج مثبتی هم داشته است.
در این سریال ها که عموما هم با اقبال مواجهند و مردم حتی چندین و چند بار آنها را از رسانه ملی تماشا کرده و باز هم حاضر به تماشای آنها هستند، دست روی یک کمبود گذاشته می شود و آن هم نیاز مردم به داشتن قهرمان های واقعی است. قهرمان هایی که مخاطب بداند صرفا حاصل خیال پردازی فیلمنامه نویس نیستند و مانند خودش روزی در این دنیا زندگی کرده اند و با سختی های فراوانی روبه رو بوده اند. فهرست کوچک بالا نشان می دهد رسانه ملی به سراغ شخصیت های مختلف از پیامبران و امامان معصوم تا هنرمندان و افراد عادی تر رفته است.
سینمای کم جان زندگینامه ای
ساخت فیلم های زندگینامه ای در دنیا اتفاق مهمی است، تا حدی که سیاست هم گاهی پا در کفش این ژانر می کند و آنچه را که می خواهد به مردم القا می کند، آن هم نه تنها مردم کشور خودش، بلکه دیگر ساکنان کره زمین. در سال های گذشته فیلم سینمایی «بانوی آهنی» است که دربردارنده زندگی مارگارت تاچر نخست وزیر انگلستان بود، زنی که بسیاری از کشورها از سیاست هایش آسیب دیدند، اما حالا مردمش می نشینند و ماجرای زندگی زنی را تماشا می کنند که با تلاش از شرایط سختی که دارد خارج می شود و به جایگاه بلندی رسیده و ما هم باید بنشینیم و برایش کف بزنیم!
خلاصه آنکه هر قدر سینمای جهان در این عرصه دستی پر دارد، دست ما خالی است. «سفیر» ساخته فریبرز صالح درباره قیس بن مسهر که به دستور ابن زیاد کشته می شود و… فیلم «محمد(ص)» ساخته مجید مجیدی، فیلم «چ» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا درباره شهید چمران، فیلم «سردار جنگل» ساخته مرحوم امیرقویدل، «فرزند صبح» که بهروز افخمی آن را کارگردانی کرده است وهنوز به نمایش درنیامده، فیلم «بشارت منجی» ساخته نادر طالب زاده، «ابراهیم خلیل ا…» ساخته محمدرضاورزی و «شاه خاموش» ساخته همایون شهنواز از جمله این آثار هستند.
جز این فیلم ها، تقریبا فیلم سینمایی دیگری با فرم زندگینامه ای ساخته نشده است. مثلا از زندگی مولانا و خیام فیلم هایی در دیگر کشورها ساخته شده اند که هر چند به مراتب از واقعیت دور بوده اند، اما ما پاسخی برای آنها نداشته و فیلمی درخور درباره شان نساخته ایم. این در حالی است که ایران هم دارای شخصیت های علمی، فرهنگی و هنری تاثیرگذار بوده و می تواند همپای عرصه های جهانی این نوع فیلم پیش برود.
خبر خوب درباره پروین
با این که تا کنون در عرصه ساخت فیلم های سینمایی زندگینامه ای خوب کار نکرده ایم، نغمه ثمینی اعلام کرده مشغول نگارش فیلمنامه ای درباره زندگی زنده یاد پروین اعتصامی شاعر برجسته کشورمان است. قرار است در این فیلم روایت جدید از زندگی این شاعر به نمایش گذاشته شود. براساس گفته نغمه ثمینی نویسنده این فیلمنامه، پروین اعتصامی شاعری است که در زیرسایه خوانش های رسمی گم شده است و شاید آنچه بیش از اشعار پروین اهمیت داشته باشد، نحوه زندگی اوست. زنی که با جسارت پای شعر ایستاد و راه را برای آیندگان گشود. در تاریخ کشورمان زنان و مردان بزرگی که می شود سراغشان رفت و تصویری جهانی از آنها ارائه کرد؛ تصویری که هم این قهرمانان را در داخل کشور بخوبی معرفی کند و هم قابل ارائه در جهان باشد و در موارد بسیاری دست همسایه های فرهنگی مان را که قصد تصاحبشان را دارند، کوتاه کند. جهان امروز، جهان تصویر است و با فیلم می توان بهتر از هر چیزی دفاعیه صادر کرده و فرهنگ اسلامی ایران را حفظ و معرفی کرد.
□
آخرین خبرها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- آزادی توماج صالحی با قید وثیقه
- «عقابها» پرمخاطبترین فیلم تاریخ سینمای ایران!
- وحید تاج: بزرگترین ریسک زندگیام را نزد استاد شجریان انجام دادم
- با ۱۰ ورزشکار جذاب مرد دنیا در سال ۲۰۲۳ آشنا شوید
- حمایت ۲۶ صنف سینمایی برای علی دهکردی/ پاسخ مدیرعامل جدید خانه سینما
- استودیوهای بزرگ فیلمسازی «ایلان ماسک» را تحریم کردند
- همکاری برد پیت و آدام سندلر در کمدی نتفلیکس
- آتیلا پسیانی بلد بود از بیرحمیهای زندگی انتقام بگیرد
- علی دهکردی مدیرعامل خانه سینما شد
- سانسور عجیب در سریال زخم کاری که خبرساز شد
- انتقاد شدید محمود گبرلو از برخورد تلویزیون با اصغر فرهادی
- تجلیل از مدس میکلسن و فوزی بنسعیدی در جشنواره مراکش
- درخواست دختر بیتا فرهی برای تشکیل تیم پزشکی
- چه کسی جک نیکلسون را به سینما برمیگرداند؟
- تشویق طولانی مسعود کیمیایی در «بازنمایش قصه ترانههای ماندگار»/ کیمیایی از غم نبود مهرجویی گفت
- انتقادات تند فهیم به «سرزمین مادری» و کمال تبریزی
- لیدی مکبث در تماشاخانه ایرانشهر
- جشنواره توکیو جایزه آکیرا کوروساوا را به ایناریتو و فوکادا اهدا می‌کند
- شان پن در نقش خودش بازی می‌کند/ حضور در یک سریال جنگی
مرتبط با خبر
خبرهای پربازدید
از بدبینی چیزی عایدم نشده/ جلوی اضطراب و افسردگی می‌ایستم
گفتگو با نغمه ثمینی شاید برآمده از یک دلتنگی باشد، دلتنگی برای روزهایی که پر تب و تاب بودیم و بی‌قرار. برای سال‌هایی که هر اجرای جشنواره تئاتر فجر اتفاقی بود که نباید از دست می‌دادیم. برای دوره‌ای که فقط همین تئاتر شهر را داشتیم و سنگلج و مولوی اما...
۱۴۰۰/۱۰/۱۲
بانوی جادونویس خود را مهاجر نمی‌داند
واقعیت این است که نغمه ثمینی خودش را مهاجر نمی‌داند با اینکه دو سالی هست که در کشوری دیگر هم زندگی می‌کند اما اینجا برای او «خانه« تر است هرچند به دلایلی ترجیح داده کمی از این خانه دور بماند. اما همه خاطرات او متعلق به همین کوچه‌ها و خیابان‌هاست،...
۱۴۰۰/۱۰/۰۴
سرک کشیدن به خلوت بانوی هنرمند
تماشاگران تئاتر در دهه هفتاد و هشتاد، خاطرات خوشی از نغمه ثمینی دارند؛ نویسنده‌ای که برایشان نمایشنامه‌هایی شگفت‌انگیز به نگارش درآورد و آنان را با جادوی صحنه آشنا ساخت.
۱۴۰۰/۰۸/۳۰
همزمان با افتتاحیه فیلم در بوسان از پوستر «در نبود کارگردان» رونمایی شد
همزمان با نخستین اکران جهانی فیلم سینمایی«در نبود کارگردان» در جشنواره بین المللی فیلم بوسان، از پوستر این فیلم رونمایی شد. به گزارش سینماسینما فیلم سینمایی«در نبود کارگردان» به کارگردانی آروند دشت آرای، تهیه کنندگی حسین اکبری و نویسندگی نغمه ثمینی به عنوان نماینده سینمای ایران در بخش اصلی و...
۱۴۰۰/۰۷/۱۸
واکنش نغمه ثمینی به بلاتکلیفی «بنفشه آفریقایی» در اکران/ سایه سانسوری هولناک در سینما
فیلم سینمایی «بنفشه آفریقایی» به کارگردانی مونا زندی حقیقی در حالی از اکران پاییزی بازمانده که قرارهایی برای اکران آن در این فصل گذاشته شده بود؛ این اتفاق واکنش نغمه ثمینی نمایشنامه و فیلمنامه نویس سرشناس را نیز به همراه داشته است. به گزارش سینماسینما، در صحبت هایی که بین...
۱۳۹۷/۰۸/۲۴
دیالوگ: خون بازی
نویسنده: رخشان بنی اعتماد، فرید مصطفوی،محسن عبدالوهاب، نغمه ثمینی کارگردانان: رخشان بنی اعتماد، محسن عبدالوهاب محصول: ۱۳۸۵ *** مادر(بیتا فرهی): تنها چیزی که بهش فکر نمیکنم، خودمم… دلم برای خودم تنگ شده… نوشته دیالوگ: خون بازی اولین بار در بانی‌فیلم پدیدار شد.
۱۳۹۷/۰۵/۲۲
زندگینامه «پروین اعتصامی» به سینماها می‌آید
فیلم سینمایی با عنوان موقت «پروین» درباره زندگی پروین اعتصامی تا پایان امسال تولید خواهد شد. به گزارش سینماسینما، فیلمنامه این فیلم توسط نغمه ثمینی نمایش نامه نویس و فیلمنامه نویس مطرح سینمای ایران در حال نگارش است و قرار است در این فیلم روایت جدید از زندگی این شاعره...
۱۳۹۷/۰۴/۲۰
نغمه ثمینی مشغول نگارش فیلمنامه پروین اعتصامی
فیلم سینمایی با عنوان موقت «پروین» درباره زندگی پروین اعتصامی تا پایان امسال تولید خواهد شد.
۱۳۹۷/۰۴/۲۰
گفت‌و گویی مفصلبا حسن فتحی و نغمه ثمینی/ «شهرزاد ۴» در راه است؟
بهناز شیربانی: تجربه چندین‌ساله ساخت سریال شهرزاد برای حسن فتحی و نغمه ثمینی، فیلم‌نامه‌نویسان و کارگردان این مجموعه، سرشار از فراز‌و‌نشیب‌هایی است که شنیدن آن بعد از سال‌ها از نخستین گام‌های حضور آنها در شبکه نمایش خانگی شنیدنی است. چرایی حضور حسن فتحی در شبکه نمایش خانگی، حواشی متعدد این...
۱۳۹۷/۰۴/۰۶
برگزیدگان بیست و یکمین جشنواره تئاتر دانشگاهی معرفی شدند
آیین اختتامیه بیست و یکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی، چهارشنبه، بیست و ششم اردیبهشت، با تقدیر و تجلیل از نغمه ثمینی و شهرام زرگر و معرفی برگزیدگان در تالار وحدت برگزار شد. به گزارش ایلنا، مراسم اختتامیه این جشنواره در ساعت ۲۱:۰۰ روز چهارشنبه، بیست و ششم اردیبهشت با پخش...
۱۳۹۷/۰۲/۲۷
تمدید «زبان تمشک‌هاى وحشى» تا مهر ماه
نمایش «زبان تمشک‌هاى وحشى» به نویسندگى نغمه ثمینى و به کارگردانى شیوا مسعودى تمدید شد. به گزارش رسیده، نمایش زبان تمشک‌های وحشی به نویسندگی نغمه ثمینی و کارگردانی شیوا مسعودی که پیش‌تر قرار بود تا اواخر شهریور روی صحنه باشد، تا مهر ماه روی صحنه خواهد رفت. زبان تمشک‌های وحشی...
۱۳۹۶/۰۶/۱۱
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
صابر ابر و الهام کردا بر صحنه‌ی «پالیز»
نمایش «زبان تمشک‌های وحشی» نوشته نغمه ثمینی و به کارگردانی شیوا مسعودی از دوشنبه ۹مرداد در تماشاخانه «پالیز» روی صحنه می‌رود.
۱۳۹۶/۰۴/۲۸
نغمه ثمینی از جدیدترین کارگاهش گفت
نغمه ثمیمی یک کارگاه نمایشنامه‌نویسی با همکاری موسسه «پرسش» برگزار می‌کند.
۱۳۹۶/۰۳/۲۰
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
کارگاه‌های دارالفنون جشنواره جهانی فجر فردا آغاز می‌شود
سی و پنجمین جشنواره جهانی فیلم فجر فردا با برگزاری کارگاه‌های دارالفنون در پردیس چارسو به شکل نیمه‌رسمی آغاز به کار می‌کند. نمایش فیلم‌ها از روز جمعه یکم اردیبهشت شروع می‌شود، اما دارالفنون به عنوان یکی از رویدادهای مهم جشنواره فردا میزبان چهار فیلمنامه‌نویس مشهور خواهد بود که کارگاه برگزار...
۱۳۹۶/۰۱/۲۹
«درباره تصویرت از من تجدیدنظر کن» به اروپا می رود/ آغاز کاری جدید
سرپرست گروه هنرهای اجرایی «ویرگول» اعلام کرد که قرارست پروژه بینافرهنگی «درباره تصویرت از من تجدیدنظر کن» در اروپا اجرا و همچنین پروژه جدیدی با همکاری نغمه ثمینی آغاز شود.
۱۳۹۶/۰۱/۲۸
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
یاس‌های زرین به برگزیدگان جشنواره فیلم «یاس» رسید/ اعتراض حسن فتحی به خانه سینما برای سکوت در مقابل حاشیه های سریال «شهرزاد»
سینماپرس: مراسم اختتامیه چهارمین جشنواره «یاس» با حضور مسئولان سینمایی و هنرمندان در شهر رامسر برگزار شد.
۱۳۹۵/۰۹/۲۶
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
شایعه تعطیلی فصل دوم سریال «شهرزاد»
تغییر مجری طرح «شهرزاد» دستمایه شکل گیری شایعه تعطیلی این سریال و عدم ساخت فصل دوم آن شده است.
۱۳۹۵/۰۶/۱۱
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
نامزدهای بخش تلویزیون شانزدهمین جشن «حافظ» معرفی شدند
سینماپرس: جشن حافظ(دنیای تصویر) به عنوان تنها جشن خصوصی حوزه سینما و تلویزیون هر سال به آثاری که از آنتن صدا و سیما پخش شده‌اند یا در شبکه نمایش خانگی حضور داشته‌اند تندیس حافظ اهدا می‌کند.
۱۳۹۵/۰۴/۲۰
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
فصل دوم “شهرزاد” شهریور کلید مى خورد
محمد امامی تهیه کننده سریال “شهرزاد” درباره آخرین زمان کلید خوردن فصل دوم این سریال در شبکه نمایش خانگی بیان کرد: فصل دوم سریال “شهرزاد” بین یک تا ۱۵ شهریور ماه کلید خواهد خورد. وی درباره این بازه زمانی عنوان کرد: وسواس هایی که حسن فتحی کارگردان سریال دارد یکی...
۱۳۹۵/۰۴/۱۴
” شهرزاد ٢ ” اواسط تیرماه کلید مى خورد
تهیه‌کننده “شهرزاد” گفت: با برنامه‌ریزی انجام شده فصل دوم سریال “شهرزاد” از اواسط و یا پایان تیر ماه آغاز می‌شود. محمد امامی تهیه‌کننده سریال پرمخاطب “شهرزاد”، گفت: از عوامل موفقیت این سریال می‌توان در درجه اول به فیلمنامه این سریال اشاره کرد که بارها نگارش و بازنویسی شده بود. ما...
۱۳۹۵/۰۳/۰۴