۳۰ سال از اکران «اجارهنشینها» به کارگردانی داریوش مهرجویی میگذرد. ۳۰ سال زمان کمی نیست. حال سه دهه از این فیلم فاصله گرفتهایم. متولدان سال ۶۶ حالا ۳۰ ساله شدهاند، اما بعید است جوانهای دهه ۶۰ «اجارهنشینها» را ندیده باشند. همه علاقهمندان به سینما در آن روزها از این فیلم بهعنوان یکی از بهیادماندنیترین فیلمهای سینمای ایران یاد میکنند که لحظات خاطرهانگیز و بدیعی را با تماشای این فیلم تجربه کردهاند. این فیلم در دوران خود با اینکه جاروجنجالهای بسیاری بهراه انداخت و تعبیرهای عجیب و غریبی از آن شد، اما دچار توقیف نشد و به سلامت به اکران رسید. همانطور که در این گفتوگو اشاره میکند، «اجارهنشینها» را دلشوره و درعینحال امید به توقیفنشدن میسازد. خودش هیچوقت تصور نمیکرده که این فیلم به یکی از آثار ماندگار سینمای ایران تبدیل شود و پس از ۳۰ سال هنوز مورد اقبال و توجه باشد.
پس از گذشت ۳۰ سال از اکران «اجارهنشینها» هنوز منتقدان از این فیلم بهعنوان یکی از برترین فیلمهای سینمای ایران یاد میکنند؛ فیلمی کمدی که با گذشته سه دهه، ارزشهای خود را حفظ کرده و تاریخ مصرف آن نگذشته است. در آن زمان که فیلم را کارگردانی میکردید این تصور را داشتید که بعد از ۳۰ سال چنین حسی نسبت به فیلم در میان منتقدان و علاقهمندان به سینما وجود داشته باشد؟
نه، چنین فکری نمیکردم. در آن زمان به آینده دور نمیتوانستم فکر کنم. در آن دوران به آینده نزدیک فکر میکردم و امیدوار بودم که این فیلم مثل فیلمهایم قبلیام توقیف نشود. در آن زمان خیالپردازی نمیکردم و هیچوقت تصور نمیکردم بعد از ۳۰ سال مردم این احساس را نسبت به فیلم داشته باشند.
در سالهای اخیر در نظرسنجیهای برترین فیلم سینمای ایران، بیشتر منتقدان از «اجارهنشینها» بهعنوان یکی از ۱۰ فیلم برتر خود نام میبرند و این فیلم همیشه یکی از بهترین آثار سینمای ایران به حساب میآید که چه علاقهمندان سینما چه منتقدان و چه اهالی سینما لحظات خوشی با این فیلم را تجربه کرده و به یاد میآورند. فکر میکنید، علت این میزان علاقه و وفاداری نسبت به این فیلم چیست و چرا هیچ فیلم دیگری نتوانسته با آن رقابت کند؟
فکر میکنم همه اینها به دلیل استحکام ساختاری فیلم است. وقتی یک درام قوی باشد و همهچیزش با هم جفت و جور باشد، هماهنگی کلی در اجرا، رویدادها و سکانسها دیده میشود. من در رنگآمیزی کاراکترها هریک از آنها را به شکل خاصی میدیدم و هیچکدام آنها تیپ نبودند. هریک از آنها کاراکتر بودند. خانهای که بیصاحب است، مبنای دعوای معاملات ملکیها قرار گرفته، به محور داستان تبدیل میشود و زد و خورد و جنجال و خونریزی بین آنها بهوجود میآورد. این داستان از نظر دراماتیک ابعاد مختلفی دارد که روی یک موضوع ابسورد و جفنگ شکل گرفته است. از همان ابتدا که داستان این فیلم را مینوشتم، همهاش فکرم پیش تئاتر پوچگرا مثل آثار یونسکو و آلبی بود. فکر نمیکردم فیلم کمدی است، تصورم این بود که فیلم یک تراژدی طنزآمیز است. فیلمنامهای که ساختار آن قرص و محکم و درست و حسابی باشد و بیانگر روحیات خاص ملتی باشد، طی سالهای طولانی پایدار و ماندگار خواهد بود.
لوکشینی که آن خانه در «اجارهنشینها» قرار داشت، احتمالا حالا پر از ساختمان و برج شده و دیگر اثری از آن خانه در آنجا وجود ندارد؟ فیلمبرداری فیلم در کجا انجام شد؟
آن خانه در میدان صادقیه بود. ما آنجا یک خانه نیمهکاره پیدا کردیم که با زدن دکور، آن را تکمیل کرده و بعد هم که خانه را خراب کردیم و در واقع فروریخت.
زمان شکستن منبع آب و بهراه افتادن سیل در خانه، یکی از سکانسهای تکرارنشدنی سینمای ایران است که چه قبل و چه بعد از این فیلم چنین طراحیای را خیلی ندیدیم. ترکخوردگی آیینه و دیوارها و پایینآمدن سقف ازجمله اتفاقاتی است که هنوز تماشاگر را با تماشای فیلم متعجب میکند چطور به چنین طراحیای رسیدید؟
ترکخوردن دیوار و آیینه و بهراه افتادن آب و… در سناریو بود و بعد سعی کردیم بخشی از آن را به کمک محمدعلی نقیکنی (عضو گروه جلوههای ویژه) اجرایی کنیم. ما چهار طبقه داشتیم که در هر طبقه یک مخزن بزرگ آب تعبیه کرده بودیم. بازیگران هر طبقه را در همانجایی که زندگی میکردند، مستقر کردیم. دوربین در پایین آن طبقه گذاشته شد. بعد مخزن آب را باز میکردیم و آب از بالا راه میافتاد و آنها همراه با آب، لیز میخوردند و پایین میآمدند.
هریک از این طبقات را با یک برداشت ضبط میکردید؟ در چنین شرایطی که امکان برداشت دوباره وجود نداشت؟
نه، ما سیل هر طبقه را فیلمبرداری کردیم و بعد دکور طبقه بعد را میچیدیم و فیلمبرداری میکردیم. بازیگران با همان آب زیادی که راه میافتاد، لیز میخوردند.
بازیگران در همین پایینآمدن از پلهها صدمه ندیدند؟
نه، خیلی هم بهشان خوش میگذشت.
بسیاری از صحنههای فیلم به سکانسهای بهیادماندنی تبدیل شدند. علاوهبر سکانسهای مربوط به راهافتادن سیل، سکانس مربوط به پختن کباب یا آشتیکردن برادران و غذا خوردن کارگران از بهترین سکانسهای سینمای ایران است. چطور چنین سکانسهایی را با بازیگران فیلم که طیف متنوعی را دربرمیگرفتند، کارگردانی کردید؟
با بازیگران قبل از فیلمبرداری تمرینات زیادی کرده بودیم، اما وقتی سناریو درست باشد دیالوگها مسیر را به بازیگر نشان میدهد که چطور باید بازی کند. منطق فیلمنامه و دیالوگها که اصل کار است وقتی درست باشد و کاراکترها خوب شکل گرفته باشند، همهچیز درست از آب درمیآید.
فیلمبرداری «سنتوری ۲» چه زمانی شروع میشود؟ پیشتولید فیلم آغاز شده است؟
بله، پیشتولید شروع شده و مشغول کار روی موسیقی و ترانه آن هستیم. خواننده ترانهها هم مشخص شده، اما نمیخواهیم الان هیچیک از عوامل را اعلام کنیم. دو تا سه هفته دیگر فیلم را کلید میزنیم و وقتی فیلم آماده شود، آن را اکران خواهیم کرد و منتظر جشنواره نخواهیم ماند.
بانیفیلم: در میان فیلمهای در دهه شصت، «اجارهنشینها» بی بروبرگرد، یک اثر شاخص است؛ فیلمی که ضمن وفاداری به کمدی موقعیت، با نگاهی جامعهشناسانه، لایههای مختلف اجتماعی را مورد واکاوی ...ادامه مطلب نوشته اجارهنشینها، فیلم شاخص اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۶ساعت پیش
سخنگوی دستگاه قضایی گفت: درباره پرونده قتل مرحوم داریوش مهرجویی و همسر احکام بدوی ۴ متهم پرونده قتل داریوش مهرجویی صادر شد که شامل دوبار قصاص، ۲۰ سال حبس و شلاق است. به گزارش سینماسینما، جهانگیر در رابطه با آخرین وضعیت پرونده قتل مرحوم داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر گفت:...
۱۴۰۳/۰۳/۲۲
یازدهمین جشنواره فیلمهای ایرانی پاریس با برنامه بزرگداشت داریوش مهرجویی و نمایش آثار سینماگران ایرانی برپا خواهد شد. به گزارش سینماسینما، یازدهمین جشنواره فیلم های ایرانی از ۶ تا ۱۱ ژوئن (۱۷ تا ۲۲ خرداد) در سینما نوول ادئون پاریس برگزار خواهد شد و فیلم سینمایی «لامینور» ساخته داریوش مهرجویی...
۱۴۰۳/۰۳/۱۹
«داریوش مهرجویی، کابوسها و رویاها» عنوان نمایشگاه سحاب زریباف است که از ۱۸ تا ۲۵ خردادماه در گالری آریانا برپا میشود. به گزارش سینماسینما، زریباف که به عنوان عکاس فیلم، تجربه همکاری با زندهیاد داریوش مهرجویی را در فیلم سینمایی «اشباح» داشته، مجموعهای از حضور داریوش مهرجویی در پشت صحنه...
۱۴۰۳/۰۳/۱۲
«داریوش مهرجویی، کابوسها و رویاها» عنوان نمایشگاه سحاب زریباف است که از ۱۸ تا ۲۵ خردادماه در گالری آریانا برپا میشود. نوشته برگزاری نمایشگاه «داریوش مهرجویی، کابوسها و رویاها» اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۳/۱۱
چهل و ششمین جشنواره بینالمللی فیلم مسکو در بخش ویژهای به مرور آثار داریوش مهرجویی کارگردان فقید ایرانی میپردازد. به گزارش سینماسینما، جشنواره بینالمللی فیلم مسکو در بخش مرور آثار چهل و ششمین دوره خود بخش ویژهای را با عنوان «داریوش مهرجویی: شاعرانگی زندگی معمولی» به مرور آثار داریوش مهرجویی...
۱۴۰۳/۰۱/۲۷
دانشگاه شرقشناسی ناپل با نمایش فیلم سینمایی «لامینور» آخرین اثر داریوش مهرجویی بزرگداشتی برای این فیلمساز فقید برگزار میکند. به گزارش ایسنا، زمان این برنامه ساعت ۱۷ روز ۱۸ آوریل ...ادامه مطلب نوشته دانشگاه ایتالیایی با نمایش «لامینور» برای مهرجویی بزرگداشت گرفت اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۲۶
منتظر بمانید..
منتظر بمانید..
مراسمی برای بزرگداشت بیتا فرهی (بازیگر) و به یادبود داریوش مهرجویی (کارگردان) در پاریس برگزار میشود. به گزارش سینماسینما، همزمان با پایان هفتاد و ششمین دورهٔ جشنوارهٔ کن، مراسمی در بزرگداشت بیتا فرهی و به یادبود داریوش مهرجویی، شنبه ۵ خرداد (۲۵ می) از ساعت ۴ تا ۷ شب در...
۱۴۰۳/۰۱/۲۵
در سالی که گذشت علاوه بر قتل داریوش مهرجویی که بیشترین بازتاب را میان اخبارسینمایی داشت، برخی آثار سینمایی و تلویزیونی و چهرهها به خاطر آثارشان تیتررسانهها شدند و برخی ...ادامه مطلب نوشته نگاهی به خبرهای مهم سینمای ایران در سال ۱۴۰۲ اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۱۷
داریوش مهرجویی آرزو داشت: «عدهای بیایند کیسهها را در دستشان بگیرند و در این جادهها حرکت کنند و کامیونها دنبالشان بیایند و آشغالها را جمع کنند و یک خرده مردم ...ادامه مطلب نوشته بازخوانی هشدارهای داریوش مهرجویی در روز طبیعت اولین بار در بانی فیلم. پدیدار شد.
۱۴۰۳/۰۱/۱۳
رضا فیاضی، هنرمند پیشکسوت کشورمان که صبح سه شنبه، ۲۵ آبان ماه بر اثر ابتلاء به کرونا در بیمارستان بستری شده بود، جمعه (۲۸ آبان ماه) از بیمارستان مرخص شد.
۱۴۰۰/۰۸/۲۸
رضا فیاضی هنرمند پیشکسوت ازآخرین وضعیت جسمانی خود خبر داد. رضافیاضی بازیگر سینما و تلویزیون در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران گفت: حدود ۱۰ روز بعد از مثبت شدن ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۸/۲۶
رضا فیاضی هنرمند پیشکسوت کشورمان که روز سه شنبه ـ ۲۵ آبان ماه ـ به دلیل ابتلاء به کرونا در بیمارستان بستری شد، گفت: واکسن زده بودم و فکر میکردم دیگر غول شدهام اما گرفتار شدم.
۱۴۰۰/۰۸/۲۶
رضا فیاضی ـ هنرمند پیشکسوت کشورمان ـ صبح سه شنبه (۲۵ آبان ماه) به علت ابتلاء به ویروس کرونا در بیمارستان مرکزی کیش بستری شد. به گزارش ایسنا، فیاضی از ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۸/۲۵
رضا فیاضی ـ هنرمند پیشکسوت کشورمان ـ صبح سه شنبه (۲۵ آبان ماه) به علت ابتلاء به ویروس کرونا در بیمارستان مرکزی کیش بستری شد.
۱۴۰۰/۰۸/۲۵
سریال تلویزیونی «خانه پرتقالیها» به کارگردانی مشترک علیرضا شاهرستم و علیرضا تهرانی بهزودی از شبکه دو سیما پخش میشود. نوشته سریال «خانه پرتقالیها» بهزودی روی آنتن شبکه دو میرود اولین بار در سوره سینما پدیدار شد.
۱۴۰۰/۰۸/۱۰
رضا فیاضی که به تازگی و به دنبال درگذشت برادرزادهاش بر اثر ابتلا به کرونا، نسبت به شرایط بحرانی فعلی در فضای مجازی هشدار داده بود، ابراز تاسف کرد: گویی تا زمانی که خودمان داغ عزیزی را نبینیم و گرفتار این ویروس منحوس نشویم، باورمان نمیشود کرونا چقدر جدی است.
۱۴۰۰/۰۵/۱۱
رضا فیاضی و رابعه مدنی مهمان دو قسمت جدید فصل دوم برنامه تلویزیونی «محاکات» میشود. به گزارش رسیده، رضا فیاضی بازیگر و کارگردان پیشکسوت چهارشنبه ۶ مرداد مهمان عیدانه «محاکات» ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۵/۰۷
مستند «روزهای ملی» یکشنبه ۳۰ خرداد ساعت ۲۱ از شبکه مستند پخش میشود. به گزارش رسیده، «روزهای ملی» تولید جدید شبکه مستند به تهیه کنندگی و کارگردانی ابوالفضل توکلی، پرتره ...ادامه مطلب
۱۴۰۰/۰۳/۳۰
رضا فیاضی که چندی پیش در فیلم تئاتر «من دونالد ترامپ نیستم» بازی کرده بود، میگوید فعلا برنامه مشخصی برای اکران این فیلم تئاتر در ایران وجود ندارد.
۱۳۹۹/۱۰/۱۴